No. 48. Tweede blad.
Honderd en derde jaargang.
1901.
ZONDAG
Vervlogen Hoop
APRIL.
ALkHAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Honderd a g-
en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprjs
per 3 maanden voor Alkmaak f 0,8© j franco door het
geheele rijk ff 1,
3 Nummers f ©,©G. Afzonderlijke nummers S ets.
Die weten wil wat er in den oorlog omgaatmoet
zijn licht niet zoeken in olficiëele rapporten en in den
regel ook niet in brieven van aanvoerders en officieren
die znllen vermijden aan voor hunne troepen minder
eervolle feiten rnchtbaarheid te geven. De eenvoudige
soldaat of de minder beschaafde onderofficier die in
zijn brieven naar huis gaarne vreeselijke krijgsbedrijven
vermeldt waarvan de haren te berge rijzen maar niet
precies weetwat nu joist eervol mag heeten of het
tegenovergesteldetreedt meer in bijzonderheden en
geelt ons een aanschouwelijk beeld van wat er voorvalt.
En wat er van deze brieven openbaar wordt omtrent
de wijze waarop de Europeesche, de Christelijke troepen
in China huishouden is wel in staat om ons met ont
zetting en walging te vervullen. Duitschers, Pranschen,
Russen schijnen om den voorrang te strijden en
Japanners blijven niet achter. Gij gaat naar een land
waai' geen kwartier wordt gegeven had de Duitsche
Keizer tot afscheid aan zijne troepen gezegd. Dat sloeg
alleen op de manier van de Chineezen hebben latere
verklaarders van de Keizerlijke woorden er tot ophel-
deri ng bijgevoegd en wij nemen het gaarne aan; maar
waarom werd het dan den soldaat onder het oog ge
bracht Die heeft er toch zeker bij gedachtdat is
geen doove gezegdik zal weten hoe ik mij tegenover
zulk volk te honden heb. En dan had de Keizer ook
gezegddat men den Chineezen de kracht van den
Dnitschen arm moest doen gevoelen en hun een lesje
moest geven van dien aard dat nog jaren daarna een
Chinees een Duitscher niet schuins zon durven aanzien.
De plaats waar de Chineezen zich aan de volgens alle
begrippen onschendbare gezanten hadden vergrepen en
het bloed van den Duitsehen gezant had gevloeid, moest
van den aardbodem verdelgd worden om nog aan late
nageslachten een heilzamen schrik in te boezemen. En
de soldaat heeft die leer in praktijk gebrachtop zjjne
wjze in zijn eenvond begrijpende dat hg aan de Chi
neezen de kracht van den Dnitschen arm niet beter kon
doen gevoelen en hun geen gevoeliger les kon geven
dan door zooveel mogelijk Chineezen te dooden en alles
wat onder zijn handen viel te vernielen of te rooven.
Eenmaal in het binnenland schreef een Duitsch sol
daat fusilleerden wij allen behalve de vrouwen en
kinderen. Vonden wij in een huis Chineezen verborgen,
dan hadden wij met hen veel vermaak. Wij sleurden
ze naar buitenzetten ze op een rij en staken dan
Fr«s der gewone advertentien
Per regel ff 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COSTER
en ZOON.
(S1 0 t.)
door J. P. T. A.
Gezamenlijk lijden legt een band, inniger
en heiliger dan ooit de vreugde liet vermocht
Het was slechts schijn en de teleurstelling was des te
erger. Geen wonder dat vader het er op toelegde telkens
zoo spoedig mogelijk thuis te komen, om dan bij het
bedje te gaan zittenlieve woordjes tot zijn kind
sprekend, alsof hot die precies verstond.
En dan die eindeloos lange nachten 1 Geen enkele voet
stap verstoorde de stilte daar buiten, als zij samen
waakten of elkaar afwisselden, want hij bad en smeekte
zijn vrouw, die er zoo afgetobd uitzag, dat ze wat rust
nemen zou. Alsof zij slapen kon
Neen, dag en nacht wilde ze haar lieveling verplegen
en alleen, wanneer haar man er op bleef aandringen,
sprekende zoo iets van plicht, van anders ui t voi kannen
houden, ging ze een unrtje liggen, hem straks wnsmakend
dat zg geslapen had.
Vat er in die twee omging 1 Wie zou dat onder woorden
kunnen brengen Zóo hun kind te zien lijden en noch
tans er eigenlijk machteloos tegenover te staan Kon
het kind maar precies zeggen wat hg voelde Maar het
was en bleef raden, gissen.
t Was zoo hard! En dan die ernstige, veelzeggende
blik van den dokter, welke - hij mocht blijven vleien
met e n groote kans op beterschap meer zei, dan
woorden konden weerge.en.
Do buren o ze waren zoo lief voor hen, zoo deel
nemend en hartelijk telkens komen vragengedurig de
eene versnapering na de andere sturen. Wat d -
dat goed
De vrees klom het werd zichtbaar al erger en erger.
De koorts, wel verre van te wijken, nam toe en de oogjes
als hij ze nu en dan opsloeg stonden zoo flauw.
Eens op een avondneen, toen was het bijna niet
meer om aan te zien, zoo benauwd als hij het had. Tel-
TelefoonmiBtmcr i 3.
elk van hen een keer of vier de bajonet in de borst.
Als allo mannen in het dorp dooden de vrouwen en
kinderen verjaagd waren staken wij alles in brand.
Volgens den briefschrijver zjn de Chineezen eigenlijk
alleen maar geschikt om als lastdieren gebruikt te
worden en hij verzekert zijn lezersdat hij en zijn
kameraden ze dan ook ranselen als muildieren en ze
doodschieten als ze weerstand bieden.
De Chineezen, waarvan wij hier lezen, verdedigden
zich niet. 't Waren geen soldaten, maar misschien schuil
den er leden onder van het genootschap »De vuisten der ver-
eenigde patriotten", die wij in navolging van de Engel-
schen gemakshalve «Boksers" noemen, en hadden sommigen
hunner zich aan Europeanen, zendelingen of Chineesche
Christenen, vergrepen, 't Is wel mogelijk, maar wie heelt
lijd en gelegenheid om dit te onderzoeken In elk geval
moeten immers de Chineezen, de Chineezen in het alge
meen, een lesje hebben, dat hun hengen zal. Dat znllen
zij dan aan de Boksers te danken hebben, en dan moeten
zij zelvon in 't vervolg de Boksers maar in toom houden,
en zorgen dat Europeanen en Christenen overal goed be
handeld worden, nit vrees dat er anders weer een vergel-
dingsleger zal landen.
Soms schijnen de Chineezen zich te willen verzetten.
Onze briefschrijver verhaalt vaa een geval, dat zeven
Chineezen hem wilden aanvallen, maar dat hij hen wist
te voorkomen en toonde «wat een Duitscher vermag";
vijf schoot hij er neer en twee sloeg hij de hersens in.
Daarna namen hij en zjjn kameraden alles mee wat hun
in handen viel. Indien de Chineezen dit wilden beletten,
zeiden zijuw geld of uw leven (wat zij zeker uit de
gewone rooversromans hadden geleerd) en, voegt de schrij
ver er bijonze bajonetten hadden geen rust. Hg had
reeds geschroven, dat de vrouwen en kinderen niet wer
den gefusilleerd, maar herinnert zich nu, dat hij dit
onderwerp niet geheel heeft afgehandeld, en voegt er
bij er zjjn hier veel jonge meisjes ieder van ons kiest
er een van de mooiste nit.
Hoe juist de Europeanen daarbij de schuldige en de
onschuldige Chineezen nit elkander weten te houden on
te zorgen dat straf krijgt, wie straf heeft verdiend,
bljkt nit een bericht van den correspondent van de
limes te Peking, Dr. Morrison, als wj tenminste mogen
aannemen, dat de ÏYmes-correspondenten in China meer
gelooi verdienen dan die in Zuid-Afrikawant het zjjn
geen Engelschen, van wie het treurige feit wordt ver
haald. Hj deelt ons mede, dat Joeng-Sjing, waarin Juni
twee Engelsche missionarissen waren vermoord, in October
door een Engelsche colonne werd bezet en veroordeeld
kens vloog h j op, z'n moeder aanziend met wilde oogen,
alsof bj roepen wou, «moetje, moetje, help me toch 1"
Sprakeloos zaten ze bj hem, angstvol wachtend op den
dokter, die voor de derde maal dien dag nog eens komen
zou. Goddank 1 Daar gaat de deur open en hooren zj de
welbekende voetstappen. De doodscbe stilte werd onder
broken.
Schreiend en snikkend zit de vrouw bij het ledikant,
met de eene hand voor de oogen, terwjl zj met de'
andere die van haar lieveling zacht vasthoudt en stil
zet de dokter zich naast haar neerh j zegt niets, maar
kjbt en tuurt naar den kleinen patient, inmiddels
het verhitte lichaampje hier en daar betastend. Wat
bleef hij^ lang dezen keer Dat voorspelde al niet veel
goeds. Eindelijk staat hj op en maakt zich gereed tot
vertrekken. Diep weemoedig zit zj nog altijd op de
zelfde plek. De dokter had niet eens meer van «moed
houden" gesproken. Zjj durft zich niet meer vleien met
beter worden. Ze las zooveel op diens gelaaten
toch.zon het mogeljk zjn dat ze haar schat moet
verliezen? Zj kon, ze wil het niet geiooven en ze blijft
hopen dat geschieden zal, wat zo zoo vurig verlangt.
O, hoe stormt het in haar Wat een geslingerd worden
tusschen leven en dood Het eene oogen blik ziet zj de
droeve werkelijkheid voor zich, in het andere hecht zjj
zich weer vast aan een stroohalm
De dokter verlaat het vertrek, gevolgd door den vader,
wiens gebroken har; hem nauweljks zal toelaten één
woord te zeggen en tochhij wil, h j zal vragen wat
hj er van denkt. Daai staan beideu bj de voordeur. Do
geneesheer met zgn er.i waardig gezicht, zjn ernstige trek
<p bet gelaat, mat zijn rustige bedaardheid en daardoor
mede vertrouwen inboezemend, terwji hij door menig
harteljk woord vaak verlicht en weet te bemoedigen.
«Dokter,zou er nog hoop zjn
Die vraag gaat ais een zwaard Uoor de ziel van deu
vader, terwjl zjn gelaat vertwjfeling en wanhoop teekent.
Geen beslist antwoord volgt, slechts e<m veelzeggend
hoofdschudden. O, dat spreken door te zwjgen juist.
Had hj nu maar niet gevraagd, dan ware de engel
der hoop niet van hem gevloden. Nu weet hj eigenljk
tot een boete van 150.000 francs. Het Chineesche bestuar,
dat van den Engelschen generaal een schrifteljke ver
klaring had ontvangen, dat de stad van alle verdere
straf verschoond zou bij ven, gedroeg zich daarna zeer
vriendschappeljk jegens de vreemdelingen, beloofde de
Boksers te znllen straffen, en hield woord. Maar dit be
lette niet, dat op 15 December een Duitsche kolonne de
stad in bezit, en het Chineesche bestuur gevangen nam,
77 wachters of politie-agenten, die geeu weerstand boden,
doodde, de stad plunderde, de vrouwen mishandelde, en zes
reeds ter dood veroordeelde Boksers, die in de gevangenis
hun straf afwachtten, in vr jheid stelde. Dat de Chineezen
na dien tjd in dat district weer minder rustig zjn, moet
zelfs voor een Europeaan niet onverklaarbaar wezen. Elke
mogendheid schijnt zoo ongeveer haar eigen weg te volgen,
en alles behalve geneigd om elkanders maatregelen te
eerbiedigen.
Een Eransche troep heeft vier dagen lang tevergeefs naar
Boksers gezocht, totdat eindel jk bj Pang-Ki-Oen schoten
vallen, zonder evenwel iemand te kwetsen. Men trekt het
plaatsje binnen, en ontmoet geen tegenstand. Heel de be-
volhing heeft zich in de hnizen verscholen, mannen, vrouwen
en kinderen opeengedrongen, de vreemdelingen met wjde
oogen, vol van wanhopigen angst, aanstarende. De sol
daten trekken hen bj de haren, armen en beenen uit
hun schuilhoeken. Aan tegenstand wordt niet gedacht.
Vronwen en kinderen huilen. De mannen worden met de
bajonet afgemaakt alles wordt kort en klein geslagen
de vrouwen en kinderen worden gespaard, en 70 Boksers
bij wie wapenen waren gevonden, worden op een rj
geplaatst en gefusilleerd, 't Is te begrjpen, dat een be
jaard officier dit geen oorlog, maar een slachting noemde,
een slachting van menschen die zich niet verdedigen.
Maar, voegde hj er bj, het moest; er moest een voor
beeld gesteld worden na al de moorden en martelingen
van zoovele zendelingen en Christenen.
Deze verhalen kunnen aangevuld worden met den brief
van een Pransch soldaatwaariu hj spreekt over zjn
koffer, dia vol is van zilverwerk, zj, ringen, armbanden,
een horloge van groote waarde, en opgeeft hoeveel ieder
soldaat als aandeel in den behaalden buit te Peking
heeft ontvangen. Dr. Dillon verhaalt gruwelen van do
Japanners en zegt zelf gezien te hebben, dat 30 Chineezen
werden gefusilleerd, omdat zj bj ongeluk een Europeescfl
soldaat hadden omvergeloopen dat de Russen 300 onge
wapende koelies doodschoten op bevel van een officier,
dat ieder moest worden neergeschoten die met een pak
liep dat jonge Chineesche vronwen zich in een rivier
wierpen, die niet meer dan drie voet diep was, en met
alles. Hj heeft bjna niet de kracht on den moed, om
naar zjn vtouw terug te keeren. Maar hj wil en zal
zich tegenover haar hebeerschen, haar niet ontnemen wat
bron is van geduldig dragen, doch het valt hem zoo
zwaar zjn tranen te bedwingen, zjn smart te verbergen.
Toch stelt zjn liefde voor haar hem in staat zich zelf
te overwinnen.
Nog één vreeseljke nacht. Toen werd het morgen en
de kleine ljdor lag rustig, kalm bjna.
»Zou er nog hoop wezen Ja, zj geloofden weer dat
hen het zwaarste niet treffen zon. Die rust zou hem
immers goed doen? Over ee igen tjd zon hj hen weer
aanzien. Mot zijn vriendoljke mooi-glinsterende oogen
zou hj weer lachen en spelen. Ach, zj wisten niet dat
die kalmte de voorbode was van naderend sterven.
En toen werd het middag. Het kind sliep in de
slaap des doods.
Handenwringendstom van smart zaten zj samen
neder. Gebroken was hun leven, in pain waren gevallen
al hun iliusiën, vervlogen waren al hun toekomst-droomen.
En in hetzelfde vertrek, waar nog kort te voren het
leven in al zjn heerljkheid en rjkdom zich aan hen had
geopenbaard, waar zoo volop genoten was, daar was het
nu zoo akelig stil en somber.
En toen kwam die ontzettende dag waarop werd
weggedragen hun kostbaarst bezit, de g;orie van ban huis.
Bloemetjes werden gestrooid op zjn graf.
Daar zaten zj weer te zamen, voelend de groote leegte.
Maar het leven riep hen wederom op tot hun taak.
Veel goedB werd ook hun deelmenige zonnestraal be
scheen straks hun pad, doch nimmer konden zg vergeten
het leed, dat hou eens getroffen had. Die eerste bleef
leven in hun ziel. Het was telkens, ol z j hem weer zagen,
andermaal hoorden en over hem te spreken was een
weemoedig genot.
Maar sterk in hun liefde voor elkaar, droegen z j hun
smart, waardig ea manlgk.
