Telegrafische Berichten.
Nederland.
Erger is echter «de volgende bepaling. Er zijn een aan
tal misdrijven die in tyd van vrede niet of zeer licht
strafbaar zijn gesteld, doch in oorlogstijd zeer zwaar
worden gestraft en met reden. Een soldaat aansporen tot
ongehoorzaamheid, is bijv. in oorlogstijd strafbaar met
20 jaar tot levenslange gevangenisstraf. In de tegenwoor
dige bepalingen wordt met oorlog gelijk gesteld de tijd
dat een oorlog dreigend is, burgeroorlog en de tijd
waarin het leger is verzameld ter bewaking der onzijdig
heid. Dit is den minister niet voldoende en daarom wil
hij er bijgevoegd zien
>Met oorlog wordt gelijk gesteld burgeroorlog, zoomede
de oproerige beweging, voor zoover daarbij op vordering
van het bevoegd gezag door de militaire macht geweld
van wapenen wordt of kan worden aangewend."
Waarop komt nu deze bepaling neer? Dat o.m.bjj
een werkstaking als die der bootwerkers te Rotterdam,
wanneer de burgemeester het noodig oordeeltdat leger
en vloot wordt verzameld, alle bepalingen van kracht
zjjn als in oorlogstijd. De deelnemers aan de beweging
worden dus beschouwd als vijanden des lauds en hij die
de soldatenals nu wel gebeortbeweegt tot het
niet afvuren hunner wapenen op hun medeburgers wordt
veroordeeld niet als thans soms tot 6 maanden maar
tot 20 jaar, ja zelfs tot levenslange gevangenisstraf.
Dat klinkt ongeloofwaardig, en ook spr. scheen dit
zoo toe, toen hij de artikelen bestudeerde. Evenwel met
de door hem getrokken conclusie ging hij naar twee
bekende rechtsgeleerden en ook zij verklaarden er niets
anders uit te kunnen maken. Daarom kan met, het volste
recht gezegd worden, dat door dit artikel elke werk
staking wordt beschouwd als een oorlogstoestand.
Daarom kan deze wetswijziging niet sterk genoeg
worden veroordeeld, en dient er gezorgd te worden, dat
deze bepalingen niet tot, wet worden.
Ten slotte nog een bepaling, die een verbetering had
kunnen zijn. Het is het artikel omtrent voorwaardelijke
veroordeeling, die wij hier niet kennen, doch in andere
landen reeds bestaat. In de Belgische wet komt voor,
dat indien men zich voor de eerste maal aan een misdrijf
heeft schuldig gemaakt, die straf voorwaardelijk kan
worden opgelegd, en indien in de volgende 5 jaar geen
herhaling plaats heeftondergaat hy haar niet. Dat is
een milde bepaling. Doch onze minister heeft die be
paling al weer zoo gemaakt, dat ze eerder den toestand
verergert. In art. 14ter staat, dat de rechter bij de eerste
overtreding een voorwaardelijke straf kan opleggen. Dat
is aan hem om te beoordeelen en daar nu do justitie
gewoonlijk iemand, die vooraau staat in de arbeiders
beweging niet erg gunstig gezind iszal dat op die
personen weinig worden toegepast. Doch indieu hij dat
doet, ban toch de officier van justitie, wanneer hij reden
heeft te meenen, dat herhaling zal volgon, ten allen tijde
de straf doen uitvoeren. Zoo kan dus een straf van 4
maanden gedurende 5 jaar iemand als oen Damocleszwaard
boven het hoofd hangen en kan elko arbeidersbeweging
onmogeljjk gemaakt worden door de inhechtenisneming
der leiders te bevelen, die voorwaard lijk zijn gestraft.
Spr. acht het niet noodig er meer bij te voegen. De
heer van Knykhof zal nog enkele algemeene beschou
wingen geven over de zaak. Hij meent echter ten slotte
nog op een ding te moeten wijzen. Ettelijke jaren geleden
ontstond in de arbeidersorganisatie een strooming, de
anarchistische, om de arbeiders van de politieke actie
af te houden. Toen is er voor gewaarschuwd, dat, indien
de arbeiders zich niet met de wetgeving bemoeiden, er
ern tijd zon komen, dat do wetgeving zich zou gaan be
moeien met de arbeiders, en hunne beweging zou be
moeilijken.
Die voorspelling is thans bewaarheid. Het middel om
dit te voorkomen is, dat de arbeiders inzien dat ze de poli
tieke actie niet ter zijde moeten laten. De uitzonderings
wetten in Dnitschland hebben jaisfc tengevolge gehad,
dat de sociaal-democratie is versterkt geworden. Moge
dat in Nederland ook zoo zijn 1
De h(er Cort van der Linden is een man van groote
bekwaamheid, doch daarbij onhandig, dat bleek reeds
bij de Hoogerhuiszaak, doch zijn allergrofste onhandigheid
is de indiening dezer wet, daargelaten nog, dat het po
litiek onhandig is, die op het eind der regeeringsperiode
in te dienen. Het gaat den minister als de Engelsche
jnffronw, die by een overstrooming do wateren vau den
Atlantischen Oceaan met een dweil wilde keeren. Zoo'n dweil
is ook deze wet, doeh ook hem zal het niet gelukken den
opkomenden stroom der arbeidersbeweging tegen te houden
Een luid applaus volgde op dezo met warmte uitge
sproken rede.
Thans werd het wcord gegeven aan den heer van
Huykhof. Deze spreker kon slechts kort ziju met het
oog op den tijd. Hij maakte een vergelijking tusschen
de wijze van indiening, den inhoud van en het verzet
tegen de uitzonderingswet in Duitschland en het onder
havige ontwerp, en ging ten slotte na, hoe de partijen
in ons land zich tegenover dit ontwerp zullen gedragen.
In Dnitschland was do wet gekomen na de verzekering
van den keizer, dat hij zou zorgen, dat wie werken
wilde, dat zou konneD, en wee dengene, die dat zou
durven te verhinderen. Dat kon men van een man, die
steunt op het geweld, verwachten. In ons land komt een
dergelijk ontwerp van een minister, die een eervol ver
leden achter den rug heeft, die eers uitsprak, dat hij
zon opkomen voor de rechten van bet volk, en in groote
tijdschriften pakkende artikelen daarover schreef, een lid
van het ministerie van sociale rechtvaardigheid Een
groot verschil mot Duitschland. Dat het verzet der bur
gerpartij in Dnitschland Diet groot was, en het hier ook
niet zal zijn, is een gevolg daarvan, dat die partij on
dergaande is. Dat is een punt van overeenkomst.
Wat de wetten zelf betreft, is op te merken, dat de
Dnitsche wet nog mild was in vergelijking met de onze
daar straffen van 3 en 5 jaar, bier 20 jaar en levens
lang. Ook was de eerste royaler in haar woorden, duide-
lijker en bepaald.
De ailoop in Duitschland is bekend het ontwerp viel,
vooral door het verzet der sociaal-democraten. Merk
waardig was daar het verzet der katholieke partij, niet
omdat d;e zoo vrijheidslievend is, doch de leider zei in
den rijksdag Laat de regeeriug dit ontwerp intrekken
en dan zullen wij wel met een ander komen, dat hetzelfde
beoogt, doch minder ruw is. Do oorzaak van den val
was de tegenstand der arbeiders, die in stampvolle zalen
protesteerden. Hoe zal het hier gaan De conservatief-
liberalen zullen er niet tegen zijn zij weten, dat, waar
de^arbeidersbeweging toeneemt, hnnne macht vermindert.
De vooruitstrevend-liberalen Waar een der leiders met
een dergelijk ontwerp komt, kunnen wij die partij er
van verdenken, dat ze het zullen steunen.
De katholieke partij zal er voor zijn, zij daldt geen
zelfstandige vakorganisatie en zal dus niet zijn tegen
het breidelen daarvan. Bij iedere gewichtige actie zijn
jnist de katholieken de onderkruipers.
De antirevolntionnairen zijn ook voor organisatie der
arbeiders, maar vragen eerst, of deze of gene daad in
stryd is met de goddelijke openbaring, en daar werk
staking daar zeker ook mee in strijd is, zal ook zij niet
tegen stemmeD. Er blijft dus slechts over een kleine groep,
die zich krachtig verzet krachtens haar beginsel, dat zijn
de sociaal-democraten. Het is daarom zaak voor de
arbeiders zich bij de a. s. verkiezingen af te vragen wion
zij hun stem zullen geven. Voor de geloovigeu is de
zaak reeds uitgemaakt, doch voor de anderen? Voor hen
is naar sprekers meening slechts een antwoord mogeljjk
Kiest hen, die aan Uwe zijde staan, al zijn het geen
arbeiders, al zijn het zoogenaamde heeren, die overtuigd
zijn dat de strijd gaat tusschen bezitters en niet-bezitters.
Niet de vraag of hij voor grondwetsherziening is moet
beslissen. Wie zijn stem geeft aan een vrijzinnig demo
craat geeft die alleen om do reden dat hij vrijzinnig is
en voor algemeen kiesrecht, wie haar ge' ft aan den soci
aal-democraat doet dat ook hierom, dat hij zijn beginselen
consequent zal volhouden. Bij deze weinige woorden meent
spr. het thans te moeten laten. In een andere vergadering
hoopt hij uitvoeriger te kunnen zijn, en zijn standpunt
uiteen te zetten tegenover de andere partijen.
Hebat.
Alleen de heer Gr r o e b e kwam in debat. In enkele
opzichten verschilde hij van meeniug met den heer Polak.
Niet om de wet in bescherming te nemen had hij het
woord gevraagd, dat zon hij geen enkele wet doen, doch
hij meent, dat door den spreker meer wan- dan vertrou
wen is gewekt voor de verkiezing. Dezo regeeriug beloofde
veel en gaf weinig; kan men na aannemen, dat de soc.-
dem. de zaak zooveel beter zullen doen; rjjst de twijfel
niet, dat ook de toekomst niet zal opleveren, wat zij
beloven 1 Omtrent de gemaakte bepalingen, meent hij te
moeten opmerken, dat de caricatnren, door den heer P.
een propagandamiddel genoemd, soms zoo persoonlijk zijn
en zoo scherp, dat ieder weldenkende ze alkenit. Ook
het resultaat van een dergelijk propagandamiddel zal al
weinig degelijk zijn. Het slot van de rede had liever
moeten ziju weggelaten. De scheming schijnt den spreker
dwars in do maag te zitteD. De wet zal zich altijd met
de arbeiders bezig houden. Wie is de wetgever De
dnbbeltjes. De politiek is juist de groote twistappel ge
worden in de arbeidersorganisatie. Ten slotte zegt hij,
wie de macht in handen beeft kan die macht gebruiken
en ook misbruiken. Het volk, zegt meD, moet daarop
zeil letten, doch spr. zou willon vragen of het voik in
het algemeen zelfstandig kan oordeelen.
Do heer Polak antwoordt, dat hij uit het betoog
van den debater niet wijs is kannen worden. Het schijnt,
dat hij iets gezegd heeft om maar wat te willen zeggen.
Verder zegt hij, dal de soc.-dem. geen beloften doen,
doch de arbeiders alleen opwekken om zelf hunne belan
gen te behartigen. Wat de opmerking over de caricatnren
betrett, meent hij dat de heer G., consequent redeneerend,
alle critiek der openbare meening ook zou afkeuren.
Dat de politiek als twistappel is geworpen in de vak
verenigingen ontkent hij. Tien jaar geleden was de poli
tiek de hoofdzaak in de vakorganisatie. Do scheiding is
gekomen door de anti-pol tieke strooming, door de anar
chisten. En al ware het ju st, een twistappel brengt juist
do wereld vooruit; dat blijkt uit de geschiedenis. Vol
gens dtn debater zon men dns ook geen twistappel mogen
werpen in de maatschappij, dan was elke strijd totaal
veroordeeld. Een dergelijke redeneering vindt hij belache
lijk. Omtrent de laatste conclusie van den heer G. merkt
bij op, dat een groot deel van het volk dom is, doch
dat dit ook gezegd kan worden van de bourgeoisie. Maar
dat is do schuld van het volk niet. Hij vindt bot bespot
telijk dergelijke redeneeringeu te hooren nit den mond
van een arbeider, doch tot dergelijke dwaze argumenten
vervallen ten slotte de anti-politiekers.
De heer Groebe protesteert tegen de wijze, waarop
de heer Polak hem heeft geantwoord en zegt, dat deze
niet het recht heeft om zonder bewijs iemand te belee
digen, die zijn meening zegt. Juist van den heer Polak
had hij dat nooit verwacht.
Met een woord tot opwekking voor den verkiezingsstrijdj
sluit de voorzitter de vergadering, die matig bezocht was.
's Gravenhage.
23 April.
TWEEDE KAMER.
Art. 102 militiewet (aflevering lotelingen in Maart
der ter volledige oefening ingelijfdeu en tusschen 15 Mei
en 15 Juni der viermaanders) werd aangenomen, na
verwerping met 52 tegen 13 stemmen van het door den
heer Troelstra overgenomen amendementVerhey, om
alle lotelingen in Maart intelijven, waardoor de vier
maanders 's winters zouden geoefend en zomeroefeningen
voor hen zonden worden voorkomen. Een voorstel-Troelstra,
om terngtekomen op de beslissing aangaande art. 120,
betreffende de bestemming der viermaanders, werd ver
worpen met 57 tegen 5 stemmen.
§chagen. De geringe opkomst van publiek, voor
namelijk veroorzaakt door gebrek aan publiciteit, noopte
do heeren vau Knijkhoff en Henri Polak de politieke
voordracht alhier uit te stellen tot Zaterdag a.s. Den 21
waren niet meer dan een twintig measchen iu de zaal.
De verklaringen van den heer Fokker aan de alge
vaardigden der afdeelicg Schagen van het Nederl. On-
derw. Genootschap, gegeven in zake onderwijsvraag
stukken, zijn van dien aard geweest, dat van onderwij
zerszijde zijn candidatuur eer bestrijding dan medewerking
kan ondervinden. De heer Fokker verklaarde onder meer,
dat onderwijs-rijkszaak in geen geval ondersteuning
bij hem zou kunnen vinden daarom was hy tegen de
bekende voorstellen »Schagen", bij wier aanneming hij
de eerste stappen gegeven achtte in de richting onder-
wijs-rijkszaak.
Schagen. Den 21 had in het lokaal »De Beurs"
alhier de jaarlijksche tentoonstelling plaats van teeke-
ningen, vervaardigd door de leerlingen der winter-tee-
kenschool van de Vereeniging tot bevordering der bouw
kunst voor Schagen en omstreken. Vele der teekeningen
getuigden van het degelijk onderwys, dat door de heeren
F. J. Gielen en J. Roggeveen Wz. was gegeven aan de
14 leerlingen voor handteekenen en de 17 voor bouw
kundig teekenen. Aan onderscheidene leerlingen werd
een prijs nitgereikt voor het geleverde werk en den be
toonden ijver. Door den oud-leerling J. Vlaming was
een zeer fraaie teekening ter opluistering ingezonden. De
rekening der vereeniging wees eene oatvangst aan van
f 407.82 bij eene uitgaaf van f 255 84; batig saldo
f 151.98. Pogingen zullen worden aangewend ten einde
het steeds verminderend ledental weer te vermeerderen.
De zoo nuttige instelling verdient ook voorzeker meer
waardeering en meer steun.
Het Noordholl. Koffiehuis was in den middag van den
21 bezet met een aandachtig publiek. De gratis-voorstel
ling van »De schcone slaapster in het bosch", onlangs
een paar malen voor grooteren gegeven, was nn voor de
kinderen der openbare en parochiale scholen. De kleinen
amuseerden zich kostelijk en de heer Roep verdient be
paald den dank van velen voor de bereidwilligheid
waarmee hij gehoor gaf aan het verzoek deze gratis
voorstelling te schenken.
Cursus voor land- en tuinbouw.
Den 20 is te Hoorn de land- en tuiubouwenrsus
voor den zomer aangevangen, eD werd de eerste les
gegeven door de leeraren aan de rijks-winterlandbouw-
school te Schagen. Vijf en twintig onderwijzers nemen
aan den cursus deel, waaronder zelfs uit Amsterdam.
Verkiezingen.
De minister van binuenlandsche zaken heeft bepaald,
dat de verkiezing voor leden der Tweede Kamer zal
plaats hebben op dinsdag, 4 Juni, de stemming, zoo
noodig, op vrijdag, 14 Juni, en de herstemming,
indien die noodzakelijk is, op donderdag, den 27 Juni 1901.
De liberale kiesvereeniging te O n d en d ij k dis
trict Hoorn heeft met algemeene stemmen candidaat
gesteld het aftredende lid, den heet P. B. J. Ferf.
Statenverkiezing.
Iu hot district Hoorn zijn voor de Staten can
didaat gesteld de heeren A. E. Zimmerman, burgemees
ter van Hoorn (aftredend lid) en J. J. Winkel, burge
meester van Nibbixwoud (vac. T. Slagter) door de lib.
kiesvereeniging Hauwerten de heeren A. E. Zimmerman
en G. Wonder te Hoorn door de lib. kiesvereenigingen
te Berkhout en Ondendijk.
Diploma Pianostemmer.
Het jaarlijissch examen ter verkrijging van het
Diploma van de Maatschappij ter bevordering dor toon
kunst, had den 18 en 19 April te Utrecht plaats. De
examen commissie bestond uit de heeren R. Hol, te Utrecht;
Dan. de Lange, te Amsterdam; Chr. F. Rijken, te 's-Graven-
hage; L. J. F. Duwaer, te Amsterdam en Andr. L. Krom,
to Utrecht; van de 9 candidaten is slechts één geslaagd,
de heer L. W. Wijnberg, te Amsterdam.
Te Edam is tot hoofdingeland van „De Zee
vang" gekozen de heer J. de Boer J.W.zn.
Tot bestnurslid der banne Scharwoude is benoemd
de heer T. Peereboom.
ISarnum In Nederland.
Men schrijft aan het »N. v. d. D.":
Barnum's wereldberoemd »World Show" met ruim
60 waggons zal binnenkort uit Duitschland over Nieuwe-
scbans ons land bezoeken. Een trein met complete druk
kerij reist het gehoel vooruit om reclame te maken.
Slechts één dag zal te Groningen worden gespeeld, den
volgenden dag te Leeuwarden en zoo vervolgens het land
door, zonder één dag te verliezen.
Harlngcarspel. De Amajaba-collecteonlangs
in deze gemeente gehouden, heeft f 31.50 opgebracht.
De commissiën tot wering van schoolverzuim in deze
gemeente hebben de fnnctiën onderling als volgt ver
deeld te Kerkbuurt: voor itter de heer J. Burger,
secretaris de heer A. Blad te Dirkshorn, voorzitter
de heer E. Meijer Drees secretaris de heer A. Hoogland.
Naar aanleiding van een verzoek door de iandbouw-
eu handelsvereniging „Nieuw leven" tot het bestuur
van den polder Heer-Hugowaard gericht om door
middel eenér sluis in den Hasselaarsweg de polders Panne
keet en Middelpolder met elkaar in gemeenschap te stellen,
en daardoor voor vele landbouwers de gelegenheid open
te stellen, om per vaartuig nabij het station Noord-
Seharwonde te kunnen komen heeft genoemd bestaar
besloten, eene proef te nemen met het opeustelloa van
de pomp, welke de scheiding tusschen beide genoemde
polders vormt.
Een voorloopig onderzoek schijnt het bestuur tot het
vermoeden te hebben gebracht, dat het mogelijk zal zijn
de beide polders te doen ineensmelten. Met goed gevolg
is dit ook geschied met Middelpolder ou Berkmeerpolder.
Nn de scheiding tnsschen Pannekeet en Middelpolder
wordt opgeheven, is het leggen van eene brug in den
Hasselaarsweg voldoende om de doorvaart naar het sta
tion Noord-Seharwonde open te stellen.
De groote uitbreiding, welke do groententeolt vooral
in het Noorden des polders ondergaat, de stijging der
landprijzen en de grootere zorg, welke door de landbouwers
zelf aan hunne slooten wordt besteed, zijn oorzaken,
welke het polderbestuur meer aandacht doen schenken
aan de verzoekschriften der Vereeniging. (N. v/d. D.)
Overreden.
Te Schoten werd den 17 een pas uit hot Rijks
opvoedingsgesticht te Alkmaar ontslagen verpleegde,
door de stoomtram HaarlemAlkmaar overreden. Beide
beetien werden hem afgereden, zoodat bij in hoogst zor-
gelijken toestand werd overgebracht naar het gasthuis te
Haarlem.
Haringcarspel. Ons bericht omtrent de verdeeling
der fnnctiën door de commits ën tot wering van school
verzuim alhier, was niet volledigdaaraan behoorde
nog toegevoegd te worden, dat van de commissie te
Waarland voorzitter is de heer Jb. Krabman, en secretaris
de heer D. Plaatsman.
Tot secretaris-penningmeester van den polder Speketer
is terkozen de heer D. Plaatsman.
Een 20 jarig boerenknecht reed in do Weere met
een »driewielde" kar, toen het paard op hol sloeg. Hij
werd er afgeslingerd tegen een boom en bleef op de
plaats dood.
