Honderd en derde jaargang. 1901. ZONDAG 9 JUNI. De Kamerkeuze. Mr. UT". Cl. Bosman Mr. W. Bosman, Buitenland. Laatste Berichten. Nederland. l)e Oorlog in Znid-Afrika. NO. 68. «erate blad. ALRMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt Blnsdag-, Doiderdsg- an Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar t #,80franco door bet geheele rjjk f 1, 3 Nummers f 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets. Telefoonnummer 3. Prijs der gewone advertentlen Per regel fO,15. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven f r}a n c o aan de Uitgevers HERMs. OOSTER ZOON. Het ontbreekt in deze dagen waarlijk niet aan voor lichting der kiezers ter bepaling hunner keuzo voor de nieuw saamtestellen Tweede Kamer. De vier candidaten hebben zich behoorlijk aan de kiezers voorgesteld of de kennismaking met hen hernieuwdzij legden hunne beginselen bloot en zetten, de een met meer, de ander met minder helderheid uiteen wat men in de toekomst van hen had te verwachten en in hoever hunne partij zich zou wijden aan de ontwikkeling van den verstan delijken en economischen toestand des volks. De uitvoerige verslagendie wij van deze verkiezings vergaderingen gaven hebben onze lezers in staat gesteld, ook voorzoover zij die niet bezochten, zich een oordeel te vormen over hetgeen elke partij te bieden had. De alles beheerschende vraag was bij allen met uit zondering van den anti-revolutionairen candidaat, den heer Oosterbaan, die van het kiesrecht, in verband met de al of niet urgentie der Grondwetsherziening. De genoemde heer, ook door de R. K. kiesvereeniging als haar uitverkoren candidaat geproclameerd, heeft zich omtrent dit voor zijn partij zoo verwoestende vraagstuk zoo lsuk mogelijk ge houden.1) Dat is trouwens het gemakkelijkst, zoolang n.l. alle partijgenooten, in strenge partijdiscipline, met deze onthouding genoegen nemen. Dat dit echter niet lange jaren meer is vol te houden, zal de anti-revolutionaire zoowel als de R. K. partij wel spoedig ondervinden. Het valt niet te ontkennen, dat het der Sociaal-Demo cratische Arbeiderspartij maar al te goed gelukt ishet kiesrechtvraagBtuk bij deze verkiezingen oo den voorgrond te brengen. Haar ijverige propaganda daarvoor kan onze eigen partij teu voorbeeld zijn, waar het geldt de liberale beginselen te verdedigen en te verbreiden. Hun woord voerder in dit district heeft het ook niet onder stoelen en banken gestoken, dat het streven zijner partij er on vermoeid op gericht zal zijnom Grondwetsherziening te verkrijgen, zoo spoedig mogelijk en zonder er zich over te bekommeren of daardoor aan allen wetgevenden arbeid voor geruimen tijd een einde wordt gemaakt. De Soc. Democr. Arbeiderspartij heeft voor de eerstvolgende wet gevende periode goen ander doel dan het algemeen kies recht voor minnen en vrouwen mogelijk te maken en daarna in te voeren. De partij van den heer van Kuykhof maakt er verder geen geheim vandat zonder ophouden voor dit doel zal worden geagiteerd en iedere gelegenheid zal worden aangegrepenhet algemeen kiesrecht aan de orde te stellen en te houden. Op hare medewerking heeft dus de tegenwoordige regeering tot ongestoorde voortzetting van den zoo vruchtbaren wetgevenden arbeid in de afgeloopen vier jaren in geen geval te rekenen. Te dien opzichte valt er niet te twijfelen. Wij, libe ralen kunnen den Sociaal-Democraten niet anders dan dankbaar zijn, dat zij de grenzen ook bij deze verkiezing zoo scherp mogelijk stellen. Ongelukkig genoog valt hetzelfde niet te constateeren van de Vrijzinnig-Democratende partij van Mr. Treub, voornamelijk bestaande uit hen, die het liberale partij verband den rug toekeerden uitsluitend en alleen omdat het hun niet wilde gelukken eene meerderheid te vinden in de Liberale Unie voor hnn drijvenom aan allen socialen wetgevenden arbeid voorloopig een einde te maken en op Grondwetsherziening onmiddelijk aan te sturen. Niemand heeft natuurlijk het recht hun de bevoegdheid tot een dergelijk kras optreden te betwisten. Maar men heeft het onafwijsbare recht te vorderendat men dan ook den ernst van het feit der afscheiding niet verkleint, door te bewerendat men ook nu nog eigenlijk volmaakt op denzelfden bodem staat als de liberale partij. Wij noemen dat den waren toestand verbloemen. Had men zelf het verschil zoo weinig belangrijk ge vonden, dan had de nieuwe partij vorming achterwege kunnen blijven, en was men in het liberale partijverband gebleven. Nu men dat niet heeft gedaan, heeft men de conse quentie van zijne daad te aanvaarden. De heer Fokker, die de zijde der Vrijzinnig-Democraten gekozen heeft, kan dan ook de candidaat der liberalen niet zijn. Wij wenschen onafgebroken voortzetting der sociale wetgeving, de partij des heeren Fokker wenscht dat niet. Het pleit is daarmede beslist. De Vrijzinnig-Democraten moeten met de Soc. Dem. Arb. Partij alle zeilen bij zetten om de Grondwetsherziening te verkrijgen. Geen poging mag daartoe hunnerzijds onbeproefd blijven. Onder die omstandigheden is dan ook de keuze voor ons niet moeilijk. Wij wenschen al het onze bijtedragen om te trachten het gevaar voor stagnatie van allen wet gevenden arbeid aftewenden en mogen dan niet anders dan de eandidatuur van den heer aanbevelen. Wij doen dat bovendien met veel genoegen. De heer BOSMAN is een bekwaam man mat een ernstige levens opvatting, die de moeilijke taak vau volksvertegenwoor diger met grooten ijver zal vervallen en die door zijne studiën volkomen berekend is daarvoor. Door zijne uit gebreide rechtspractijk is hij van de toestanden in ons district bij uitnemendheid op de hoogte en geniet hij een eervollen naam in dit gewest. Naar onze meening is de keuze der CENTRALE LIBERALE KIESVEREENIGING dan ook eene zeer gelukkige en mag zij daardoor zeker zijn dat allen, die het tegenwoordige werkzame ministerie willen behouden en niet willen afvaardigen iemand die de positie daarvan in gevaar brengt, met volle ingeno menheid zullen stemmen haren candidaatden heer Advocaat-Procureur te Alkmaar. Men geve zich van zijne stem goede rekenschap, door zichzelf de vraag te stellen, of men met den heer Fokker wil stilstand in de wetgeving gedurende geruimen tijd of voortaezetten arbeid in de Kamer mat den heer Basman 1) Te Alkmaar sprak de heor^O. 't moet erkend wat uitvoeriger over de KDsJjpchtszaak. ISBftHslIiiAWD. Aan de Afrikaan der gedelegeerden Merriman en Saner werd den 5 te Londen een afscheids maaltijd aangeboden. De president, Robertson, hield een krachtige toespraak, waarin bij betoogde, dat de Uitlanders het kiesrecht in Transvaal wenschten, om de Republiek te verraden, doch dreigden Engeland te zullen verraden, indien het hnn niet hielp om het kiesreeht te krijgen. Robertson eindigde met de hoop uit te spreken, dat de Regeering door haar eigen meerderheid zal worden om ver geworpen. Merriman keurde lord Milner's drong De Boeren zijn bovenal verbitterd op de koloniale, vooral de Kaapsche troepen. Volgens dr. Pontsma zijn er nog ongeveer 25.000 Boeren in het veld en bet eind van den oorlog is niet te voorzien indien geen vergelijk moge lijk wordt geacht. De den 6 uitgegeven lijst van dooden, gewonden enz., bevat 7 doodan 18 gewonden bjj Pienaarsrivier op 1 en 2 Jnniallen behoorende tot Kitchener's Scouts. Waarschijnlijk hebben deze verliezen betrekking op het gevecht van Wilson, daar hij de bevelhebber van Kitche ner's Scouts IS. KIIIO-AFBIHA. Eau afdeeling van het commando van Beijers, 400 man sterk is den 5 verrast en uiteen geslagen bjj Warmbad, door 240 Engelechen onder kolonel Wilson. De Boeren verloren 37 dooden en feitelijk alle voorraden voor de colonne van Beijers bestemd. De En- gelschen verloren 3 dooden en 15 gewonden. Te Blesbokspruitin Transvaal, blijkt op 1 Jnni een gevecht te hebben plaats gehadwaarin de Engeischen elf man verloren onder welke één officier. Bij de WetgeveL.de Vergadering van Natal, die onlangs alle subsi liën voor het Hollandsche taai-onder wijs introk, is eene resolutie voorgesteld waarin verklaard wordt dat het wenschelijk is weer in de Regeeringsscholen onderwijs te doen geven in de Nederlandsche taal. Met ééne stem meerderheid viel ditdoordien besloten werd ten aanzien van het voorstel over te gaan tot de orde van den dag. De ministers stemden met de minderheid. optreden af, aan op het terugtrekken van het leger. Saner zeide Wjj willen weder uwe vrienden zijn, maar nooit nw onderdanen. Leonard Courtney wees er op, dat sinds verleden jaar de zaak van vrede on gerechtigheid groote vorderingen heeft gemaakt. «Daily News" zegt, sprekende over de heeren Merri man en Saner «Het schijnt nood'g te zijn, te herinne ren, dat deze heeren niet burgers zijn van een der Boeren- Republieken, maar Britsche burgers, die beiden minister der Kroon zijn geweest in de Kaapkolonie. «Zij zijn het alleen maar over den staatkundigen toe stand oneens met den heer Rhodes, lord Milner en the Cape Times. Zij streven naar vrede, omdat zij van oordeel waren, dat een oorlog met de Republieken een lange en bittere oorlog zou zijn, noodlottig in zijne gevolgen voor vele geslachten. Ên toen die oorlog, tengevolge van een komplot van lengens en opgeblazen depêches, was ontstaan, achtten zij dien door niets gerechtvaardigd en zij kwamen naar Engeland om te getuigen, hoezeer de Kaapkolonie onder dien oorlog ljjdt en met algeheelen ondergang wordt bedreigd. «Waarom," vraagt het blad verder, «moet Engeland in Zuid-Afrika zijn grondbeginselen verloochenen, door vrijheidszin en nationaliteitsgevoel niet te eerbiedigen? «Wij kannen," zoo beslait het, »daar voor een tijdlang de vrijheid en onafhankelijkheid onderdrukken door roe keloos verspillen van geld en bloed, maar als wij dat hatelijk werk hebben volbracht, dan znllen onze moeilijk heden eerst recht begianen. »Is het Ohamberluinisme den prijs wel waard, dien wij er nu al voor hebben betaald?'' De «Daily News" bevat verder een interview met dr. Pontsma een jong Nederlandsch geneesheer die bij de troepen van generaal de Wet is geweest en door de Britten gevangen werd genomen. Dr. Pontsma deelde mede, hoe de Wet herhaalde malen aan zijn vervolgin wist te ontkomen. Vooral zijne ontsnapping aan de troe pen van generaal Knox was een heldendaad. De Britsche kanonnen bestreken de positie der Boeren en de uitgangen, waardoor zij moesten heentrekken. Iedereen versaagde, zelfs Steyn. «Wij moeten er door," zei de Wet. En daarop reed de gansche troep dwars onder het vnnr der stukken den Nek over en kwam er door. Een groot wonder was, dat al die braven er het leven afbrachten. LONDEN, 7 Juni. In hot Lagerhuis zeide Broderick, dat aau Kitchener geen instructiën waren gegeven om voorstellen van de Boeren met aan te nemen integen deel moest bij die rechtstreeks aan de regeering zenden maar zoowel Kitchener als de regeering zonden weigeren in discussie te treden over de onafhankelijkheid. Labou- ehève vroeg, of de mate van onafhankelijkheid die aan Canada en Australië was verleendook verleend zon worden aan de Boeren. Chamberlain antwoordde Thans tellig niet. Londen, 7 Juni. «Central News" verneemt nit Kaap stad dat de Boeren geen oogenblik hebben beproefd Jamestown bezet te honden. »De „Standard" meldt dat kolonel Gorringe Kruitzin- ger dicht op de hielen zit. De «Morning Post" verneemt nit Brussel dat aan het hoofd dei Boeren in de Kaapkolonie Christiaan de Wet staat. Be Koningin te Schwerln. SCHWERIN, 7 Jnni. De hoffeesten werden besloten met het avondfeest in den Bnrggarten. De wonderschoons tuin, die terrasgewijze naar het meer afloopt, was overal met lampions verlicht en tal van verlichte vaartuigen lagen er voor. Toen de boot met koningin Wilhelmina en hertog Hendrik aan boord, om half tien van Rabensteinfeld naderde ging de groothertog hen te gemoet. Op dat oogenblik straalden het paleis en de tegenover gelegen oevers in Bengaalsch licht. De boot der Koningin voer onder het gejubel van het publiek tusschen de rijen vaartuigen door, terwijl de muziek het Wien Neerlandsch Bloed speelde. Daarna begaven de vorstelijke personen zich op het groote terras om bet vuurwerk te zien, dat eindigde in een tableau met de initialen van de Koningin en priDS H:ndrik en de symbolen van Geloof, Liefde en Hoop. Onder het vuurwerk begon het te regenen maar dit deed er weinig afbreuk aan. Treinbotsing. In het station Breba op de route Leipzig Kassei kwamen een sneltrein en een goederentrein met elkaar in botsing. Twee personenwagens werden vernield en tien reizigers liebt gekwetst. V erklezlngen. Tot leden van de Tweede Kamer zijn terstond gekozen verklaardin het district Almeloo dr. H. J. A. M. Schaepman (r. k.) in Druten Mr. J. A, N. Travaglino (r. k.)in Ede Jhr. Mr. L. H. J. M. van Asch van Wijck (a. r.); in Grave Mr. J. J. I. Harte van Tecklenbnrg (r. k.)in Oosterhout Jhr. Mr. J. B. D. v. d. Bergh van Heemstede (r. k.)in Roermond Mr. F. Boisius (r. k.) in Tiel Mr. M. Tydeman Jr. (lib.); in Vechel B R. F. van Vlijmen (r. k.)in Waalwijk N. P. A. Mutsaers (r. k.) in Zevenbergen A M. van der Kun (r. k.) en in Venloo dr. Nolens (r. k.) zoodat nn reeds gekozen zijn 10 Roomsch Katholieken, 1 Anti-revolntionnair en 1 Liberaal. Harlngcarspel. Dinsdagden11 zal de heer B. H. Heldt in de kolfbaan van S. Brommer te Dlrks- horn eene politieke rede honden ter aanbeveling van de eandidatuur Mr. E. Fokker voor de Tweede Kamer. Woensdag den 12, znllen aldaar optreden de heeren N. Oosterbaan, candidaat voor de Tweede Kamer van de Antirevolutionairen en Roomsch-katholieken en A. P. Staalman lid van de Tweede Kamer voor het district Helder.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1901 | | pagina 1