No. 69. fierste blad.
Honderd en derde jaargang.
1901.
WOENSDAG
Arbeid of Stilstand?
Buitenland.
12 JUNI.
Nederland.
Laatste Berichten.
De Oorlog in Zuid-Afrika.
AlKIHAAKSCllË COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag
en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar t O,SOfranco door het
geheele rjjk f 1,
3 Nummers f Ö.OÖ. Afzonderlijke nummers 3 ets.
De groote en de eenige vraag, waarom het bij de Ka
merverkiezing op Vrijdag a.s. gaat is of de Tweede
Kamer voor de eerstvolgende vierjarige wetgevende periode
van de kiezers de opdracht krijgen zal om te werken
aan de vele nuttige en noodzakelijka sociale wetten in
voorbereiding in grooten getaleof deze eenvoudig te
laten rasten en den kostbaren nationalen tyd te verspil
len aan eene Grondwetsherziening die onder de te ver
wachten partijverhoudingen en bij de algeheéle afwezig,
heid van iedere deugdelijke voorbereiding daarvan, een
voudig behoort tot de onmogelyk bereikbare zaken.
In dit district dus: werken met Mr. W. C. Bosman
of stilstand met Mr. E. Fokker.
Dat is de eenige en allesbeheerschende vraag, die de
liberale kiezers hebben te beantwoorden
Wel trachten de voorstanders der candidatuur-Pokker
den kiezers op de meest geruststellende wijze aan het ver
stand te brengen dat het met die Grondwetsherziening
zoo'n vaart niet loopen zal en het eigenlijk niet anders
is dan een toetssteen, hoe het kiezerskorps over de zaak
denkt, doch het staat niettemin vast dat Mr. Pokk er
die herziening zoo noodzakelijk niet alleen, doch ook
zoo urgent vond dat hij geen oogenblik geaarzeld heett,
der Liberale partij den rug toetekeeren en alleen
daarom eene nieuwe Vrijzinnig-Democratische partij
te helpen oprichten.
Ook nog op vele andere wijzen doen de voorstanders
van Mr. P. al hnn best, om de aandacht van de hoofd
zaak afteleiden. Hij is zoo bekwaam zoo jjverig, altijd
bereid om in de bres te springen voor de belangen van
dit districtzeggen de aanbevelingen om het andere
woord schier.
twijlelen aan dat alles geen oogenblik, doch dat
alles is in even hooge mate te zeggen van den heer Mr.
W. C. Bosman. Wie het anders zegt, kent dezen Diet of
spreekt tegen beter weten in.
De verkiezing loopt echter niet over persoonlijke eigen
schappen doch over eene groote beginselvraag. Dat en
dat alleen
Een inderdaad grappig staaltje van,dergelijke de groote
quaestie bemantelende aanbeveling van des heeren P.
candidatunrlevert een machthebbende", zooals men
tegenwoordig van vrijzinnig-democratiscae zyde bestuurs
leden eener kiesvereeniging noemtin het laatste num
mer der »Algemeene Gids". De heer H. Coopmans
zooals men weet president der Politieke Kiesvereeniging
Vooruitgang", en volgens zjjna eigen verklaring als zoo -
danig .machthebbende", schrijft in dat biad een verkie-
ziDgsstuk getiteld »Bij de Stembns".
Onze lezers zullen het schier niet willen gelooven en
toch is het zoo, in het gansche stuk wordt met geen
enkel woord van de hoofdzaak gerept.
Zóó licht een .machthebbende" en nog wel een »pre-
sidale machthebbende" de kiezers voor.
De hemel beware mij voor mijne vrienden mag de
heer lokker wel zuchten! Het is meer dan treurig, dat
men zoo weinig voor den dag durft komen met zijn eigen
groote beginselen. Op die wijze krijgen de conservatieven
volkomen gelijk wanneer men de voormannen bij de
verkiezingen zoo ziet optreden en het gezonde verstand
der tot kiezen gerechtigden zoo laag ziet schatten. Men
moet toch wel een heel lagen dunk van dezen hebben
om in dezen grooten beginselstrijd zulk een artikel te
durven schrijven.
Dat moet de heer C. echter zelf maar weten
In datzelfde stnk echter komen dingen voordie niet
onweersproken mogen blijven nu de heer C. zich ver
oorlooft die te zeggen, waarschijnlijk omdat hij de hoofd
zaak niet aandurft.
Op bijna kinderachtige wijze Doemt hij den heer Mr.
W. C. BOSMAN conservatiefdat is zulk een afgezaagd
bestrijdingsmiddel dat men dat voortaan gerust kan
achterwege laten; er is niemand meer, die het gelooft
of er de dupe van wordt.
Erg belangrijk vindt de heer O. het ook dat de heer
BOSMAN over enkele van voor ons volk belangrijke
vraagstukken door voortgezette studie in verband met
de telkens talrijker wordende gegevens op ieder gebied
ook van economie langzamerhand van eenigszins andere
meening is geworden. Wie dat in hem afkeurt, heeft
zeker zelf weinig gestudeerd en dus nooit ondergaan den
Prfls der gewone ndvertcntlen
Per regel Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven f rja n c o aan de Uitgevers HERMs. COSTER
ZOON.
Telefoonnummer3.
invloed van overtuigende bewijzen of feiten. Wij zouden
meenen dat men hem er te hooger om achten moest.
De heer C. acht het zijn .duren plicht", en hij wenscht
ook dat de kiezers daarin met hem meegaanom den
heer BOSMAN als politiek persoon te bestrijden. Zou
het werkelijk tegenover de kiezers voldoende zijn, daartoe
znlke goedkoope middelen aan te wenden Wij hebbeu
van hen een hooger dunk dan de heer C
Aan het slot van dit merkwaardige stuk, dat wij onzen
lezers zeer ter lectuur aanbevelen, opdat zij kannen zien
hoe hoog door een .machthebbende" het eigen oordeel
der kiezers wordt geschat schetst hij met verontwaardi
ging hoe de leden der Centrale Liberale Kiesvereeniging
»na voorbereiding binnenskamers" van de te volgen ge
dragslijn op commando door den voorzitter van één
twee drie! unaniem den .binnenskamers" voorbereiden
candidaat stemden
Het is waar, 't is schandelijk en wjj werken door deze
gaarne mede om dit stukje van de .machthebbenden"
der CENTRALE meer bekend te maken.
Het is toch maar gelukkig, dat de democratische be
ginselen van de kiesvereeniging van den heer C. deze
voor iets dergelijks heeft bewaard. De voorzitter krjjg t
daardoor Datuurlijk het volle recht, om zoo iets leelijks in de
Centrale met een gebaar van edele verontwaardiging af
te keuren Men ziet heter is reden te over waarom de
Vrijzinnige-Democraten van de Liberalen niets meer wil
len weten
De liberalen in dit district weten nu hoe een .macht
hebbende" over hen denktzij zullen zich dit moeten
getroosten en trachten niettemin zoo mogelijk toch nog
eenig gehoor bjj de kiezers te krijgen de candidatunr
BOSMAN is nu eenmaal gesteld.
Zij het dan ook na het sruk des heeren C. in zeer
gedrukte stemming drukken wij de kiezers ernstig op
het hart te zorgen dat ons ministerie kan blijven wer
ken door af te vaardigen den heer
Kr. WI
Liever arbeid dan stilstand door urgente Grondwets
herziening.
MAGMIjANrD. De vrouw van Generaal Botha is
den 8 in Southampton aangekomen. Een heir van dag-
blad-correspondenten wachtte haar op en talloos waren
de pogingen haar eenige mededeeling omtrent het doel
harer reis of haar oordeel over den stand van zaken te
ontlokken. Mevrouw Botha weigerde echter hardnekkig
zich te laten uithooren, en al de verhalen, die de En-
gelsche bladen opdisscben omtrent hare uitlatingen in
verband met den oorlog, zijn geheel verzonnen. Het
eenige wat met zekerheid gemeld kan worden, is dat
Mevr. Botha eenige dagen te Londen zal vertoeven en
van daar rechtstreeks naar Holland zal komen.
De minister van oorlog heeft een tweetal vroeger
verspreide berichten moeten terugnemen. Het telegram,
waarin gemeld werd dat te Warmbad het commando
van Beyers uiteen was geslagen, is gebleken geheel be
zijden de waarheid te zijn. De minister sprak het offi
cieel tegen, zoo mede het verhaal, dat de Boeren bij
Vlakfontein twee Engelsche officieren gefusilleerd zouden
hebben, omdat deze hun de werking van een paar hunner
kanonnen niet hadden willen leeren. De oppositie in het
Lagerhuis stelde den minister eenige onpleizierige vragen
omtrent de herkomst en bedoeling dier valsche berichten
en de minister wist daarop niet anders te antwoorden,
dan dat ook de Boeren wel eens onware berichten hadden
verspreid.
ZUID-AFRIKA. Uit Pretoria seint Kitchener van
den 8 Juni
Een ernstig spoorwegongeluk had gisterenmorgen plaats
in de nabijheid van Pretoria op de lijn naar Pietersburg.
Een trein vol troepen liep op een trein die van de te
genovergestelde richting kwam. Negen soldaten werden
gedood, en velen gewond.
Om den Jonaangenamen indruk van dit telegram weg
te nemen, laat Kitchener er een ander op volgen, waaruit
voor de zooveelste maal blijkt, dat de Boeren den strjjd
moede zijn en alles voor de Britten naar wenBch gaat.
Hij seint namelijk van den 10
8 Het aantal Boeren gedurende de laatste maand ge
sneuveld, gewond en die zich hebben overgegeven, be
draagt 2640. Van 1 tot 7 dezer hebben wij 26 gedood,
4 gekwetst, 409 gevangen gemaakt, gaven 33 zich overj
zijn 651 geweren, 115.500 patronen, 120 wagens en
4000 paarden buitgemaakt."
Nog een paar zulke berichten en het Engelsche volk
is weder voorbereid op de mededeeling van een flinke
nederlaag.
De reis van het Koninklijk paar.
Den 10 zyn Koningin Wiihelmina en Prins Hendrik
per extra-trein uit Oldenbnrg vertrokken. Voor en in
het station stond de menigte dicht opeengedrongenaan
de juichkreten scheen geen einde te komen.
Het Hof en de voornaamste autoriteiten waren tegen
woordig. ^Groothertogin Marie, en Prins en Prinses Chris
tian geleidden het Koninklijk paar naar hnn rjjtuig. Het
afscheid was zeer hartelijk.
President Kruger
is den 10 onverwacht uit Hilversum in Den Haag
aangekomen, vergezeld van dr. Leyds, de heeren Bredell
en dr. Heijmans. Hij reed in een gesloten landauer van
het Staatsspoorstation do stad in. De President denkt
eenige dagen in den hniselijken kring door te brengen
bfl zÜn vriend. De President zag er zeer welvarend uit.
fiasontplof fing.
- Ie Arnhem heeft in een galanteriënmagazyn een hevige
gasontploffing plaats gehad, waardoor de beide groote
spiegelruiten werden verbrijzeld en aan de etalages schade
werd aangericht. Er onstond geen brand. Een dame die
passeerde werd door glasscherven aan het hoofd gewond
een achtjarig jongentje kreeg een scherf in den hals'
waardoor het vrij ernstig gewond is. De ontploffing ont
stond bij het zoeken naar een lek met licht.
(Haarl. Ct.)
Ie Anna Paulowna heelt de gemeenteraad tot
gemeente-ontvanger benoemd den heer J. K. Kaan, aldaar,
in de plaats van den heer Jolles, die onlangs tot burge
meester is benoemd.
Verdronken.
Een omstreeks 23-jarig man, die te Amsterdam
ging zwemmen, zonk plotseling voor de oogen zijner
kameraden. Uren lang werd naar zijn lijk gedregd. De
ongelukkige was slechts een paar maanden getrouwd.
V erklezlngen.
Heerhugowaard. De politieke lezing van den
heer van Knijkbof is zondagmiddag alhier niet doorge
gaan, wegens gebrek aan belangstelling.
S«'hagen. Den 9 traden alhier als politieke spre
kers op de heeren Ossendorp en van Knykhof, daartoe
uitgenoodigd door de Arbeiderskiesvereeuiging te Alkmaar,
wier voorzitter, de eer Uitenbosch, ook de vergadering
leidde.
De houding der te Schagen nieuw opgerichte Arbeiders-
Kiesvereeniging werd aan scherpe kritiek onderworpen.
Mr. Fokker werd door die vereeniging candidaat gesteld
en niet de arbeiderscandidaat. En op welke gronden
Omdat de socialist op het standpunt van den klassen
strijd staat. Maar dat is met Fokker evenzoo. Dan had
men Bosman of Oosterbaan moeten stellen. De socialist
wil afschaffing van privaat bezit. Hij wil niets, zegt spr.,
maar zie rondom n en ge zult bemerken, dat Fokker's
beweren als zou de middenstand niet achteruit gaan
onjuist is. Alles wordt reeds groot-kapitaal, één. Fokker
beriep zich op Bernstein, maar diens lezing is reeds vol
komen weerlegd door Kautsky. Het aantal personen, dat
in economischen zin afhanirelijk wordt, neemt snel' toe
Dit zegt ook Trenb.
Bij eventneele herstemming zouden de socialisten Oos
terbaan steunen
Spr. had dit niet gezegd, daar de houding der partij
in deze eerst later bepaald kon worden. En dan die
kansberekening. De socialist heeft altijd kans, meende
van Knykhof, omdat hij stemmen van alle partijen af
neemt. Ook dit argument deugt niet. De Arboiders-
Kiesvereeniging schrijft in haar program afschaffing der
eerste kamer en staats-pensionneering. Fokker is tegen
beide. Hoe kan de vereeniging zoo'n candidaat stellen
In het breede werd nog de houding van den heer Fokker
in de Kamer aan critiek onderworpen, waarbij spr. be
weerde, dat de vrijzinnig-democraten door dik en dan
met het ministerie waren meegegaan. Spr. wekte de
kiezers aan bet einde zijner rede op, tronw ter stembns
te komen. Van de gelegenheid tot debat werd geen ge
bruik gemaakt.
KAAPSTAD, 19 Juni. De militaire autoriteiten hebben
de nitdeeling van levensmiddelen ten noorden van De Aar
en ten zuiden van Boeloewayo sterk beperkt. Slechts wat
strikt noodig is wordt in beperkte hoeveelheden verstrekt.
Het doel van dezen maatregel is het den vijand onmoge
lijk te maken daar levensmiddelen te krijgen.
Koningin Wilhelm! na te Oldenburg.
OLDENBURG, 10 Juni. De Koningin en prins Hendrik
der Nederlanden zijn hedenavond voor een tweedaagsch
bezoek aan het Hof hier aangekomen. Op het perron
werden zij door den Groothertog van Oldenburg ontvangen
en reden vandaar naar het slot.