MS, LEOTSDOEL.
mi
No. 99.
Honderd en derde jaargang.
WOENSDAG
21 AUGUSTUS.
Amsterdamsclie Brieven.
FEUILLETON.
Buitenland.
Inrichtingen, die gevaar, schade of hinder
kunnen veroorzaken.
Annie E. Holdsworth.
Schrijfster van „Dolores."
RANT
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag
en Katerdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f O,SOfranco door het
geheele rijk f 1,—.
3 Nummers f 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Prijs der gewone advertentlën s
Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COSTER
ZOONVoordam C 9.
Telefoonnummer 3.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
brengen ter algerneeno kennis
dat heden op de gemeente-secretarie ter visie is gelegd
het aan hen ingediende verzoek met de bijlagen, van:
JOH. G. H. ELFRING, om vergunning tot het uitbrei-,
den van zijne bakkerij en maken van een oven, in het
perceel a/d Koningsweg wijk B no. 74, en dat op Dinsdag
3 September 1901, 's middags te twaalf uur, ten stadhuize
gelegenheid wordt gegeven om tegen het oprichten van
die inrichting bezwaren in te dienen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
Alkmaar, J. M. DE SONNAVILLE, 1®. Voorz.
20 Aug. 1901. C. D. DONATH, Secretaris.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente
ALKMAAR brengen ter algemeene kennis dat in het
gemeenteblad van Alkmaar No. 136 is opgenomen het
besluit van den Raad dier gemeente van den 14en
Augustus 1901, waarbij is vastgesteld eene:
Wijziging van het reglement der Bur
geravondschool
welk besluit, heden afgekondigd, gedurende drie maanden
ter gemeente-secretarie ter lezing is nedergelegd en aidaar
tegen betaling van 5 cents in afdruk ij verkrijgbaar gesteld.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, J. M. DE SONNAVILLE, 1°. Voorz
20 Aug. 1901. C. D. DONATH, Secr.
XIII.
Wie er op het oogenblik vacantle hebben, destads-
reporters der groote bladen allerminst. Eiken morgen
vragen zij zich af, of er in don voorafgaauden nacht
niet de een of andere inbraak is gepleegd en als zij erop
uittrekken om daarnaar ondorzoek te doen komen zij
maar zeer zelden zonder kopy op het bureau terug. Nu
eens hier, dan weer daar, maar vooral ru haizuu, waar
van de bewoners tijdelijk afwezig zijn, komen de dieven
bezoeken brengen en meestal gaan zij met een kostbaren
bnit naar hunue onvindbare holen.
t Is voor de politie om wanhopig te worden. Ligt 't
aan haar onbekwaamheid of aan het meesterschap der
Inbrekers zeker is hetdat in de laatste weken
geen enkele inbraak gevolgd is door het arresteeren van
de daders. Of den hoofdcommissaris, die al sinds eenige
weken met verlof buiten de stad is, onder deze omstan
digheden zijne vacantie recht zal smaken mag met grond
betwijfeld worden. Eén ding zal hem alleen tot, groote
satisfactie zijn in zijn rustoord zal hij er zich over ver
kneukelen dat de redactie der Amsterdamsche bladen
wel dag aan dag van het bedrijf der inbrekers gewag
maken maar zich wol zeer zorgvuldig in acht nemeu om
ook maar iets daaraan toe te voegen, dat als een verwijt
aan het adres van de politie zon kunnen gelden. Integen
deel voor baar dienaren wordt telkens weer de stereo-
VAW
32)
Martha schudde het hoofd.
»Ze kennen mij, en ik wou niet graag, dat ze dachten,
dat ik hen verwaarloosde, neen, dat wil ik niet. En de
oude witte hen zit op ganzen-eieren, en nu moet ik eeEs
zien, of er ook een is uitgekomen.''
Za ging do trap af, en Martha hoorde haar roepen,
maar vandaag klonk haar stem niet vroolijk. »Kom, lie-
vertjes, kom 1 Moeder brengt juliie etenkom lievertjes.
luk, tuk, tuk! Vlug, liefjes, vlug! Moeder wou weer
naar vader terug."
Toen ze terugkwam, bracht ze thee mee, maar Ca-
tharina dronk met moeite. Ze was zoo bedroefd voor
Martha, en ze kon haar niet eens troosten.
Er was niets te doen voor Collop. Catharina bleef
zitten, geboeid door het beeld van den stervenden man
en zjjn vrouw.
Terwijl ze hen beschouwde kwam er een verandering
over Martha. Haar gelaat werd vol en blozend en jong.
Catharina huiverde bij het zien van die vreemde jeugd.
»'t Zal Martha's dood zijn als Collop sterft," dacht ze.
Ze knielde bij haar near en vatte haar hand.
»Martha, waar denk je over
»Ik denk over den tijd vau onze vrijage, hartje."
Vertel me daar eens wat vanzeide het meisje
zachtjes.
Er lag een glans van geluk over het oude gelaat.
Martha sprak als in een droom.
tiepe phrase gebezigd, dat zij een ijverig onderzoek heb
ben ingesteld.
't Zou den heer Franken zeker aangenamer zijn, wan-
neer da organisatie van zjjn corps een zoo grooten indruk
van voortreffelijkheid naar buiten maakte, dat de leden
van hot inbrekersgilde, de hopeloosheid van hnn bedrijf
inziende, naar elders een goed heenkomen ha Idea gezocht,
maar waaneer het hoogste niet te bereiken is moet men
met het mindere tevreden zijn. En dit mindere is, dat
hij door overstelpende vriendelijkheid de journalisten zoo
ver gekregen heeft, dat zij van de politie tegenwoordig
afblijven en alle aanmerkingen verduwen, waar 't haar
geldt.
Do manier, waarop de hoofdcommissaris dat gedaan
heeft weten te krijgen, pleitAroor zijn menschenkennis.
Hij is daarbij als volgt te werk gegaan. Iu een verslag
werd b.v. iets gezegd, d-t nu niot bepaald als een com
pliment aan het beleid der politie was te beschouwen.
Dan gebeurden er twee dingen of de aangevallen com
missaris of inspecteur kieeg opdracht naar den hoofdre
dacteur van het desbetreffende blad te gaan en hem met
een stortvloed van woorden duidelijk te maken, dat zijn
reporter zich ditmaal vergist had, öf er kwam een bun
del vertrouwelijke rapporteu, die, wanneer men ze als on
wraakbare documenten wilde beschouwen, het glasheldere
Oewjjs leverden, dat in alle opzichten met het grootste
beleid was opgetreden. In beide gevallen verzocht de hoofd
redacteur nadere inlichtingen bij zijn verslaggever als
deze zich wist te rechtvaardigen eindigde het onderhond
toch allicht met de opmerking om zich bij kritiek op de
daden der politie voor elk greintje lichtzinnigheid to be
hoeden.
De reporter ging dau zijn gang en schreef weer wat
zijn oogen zagen. Was daarbij andermaal iets, dat den
hoofdcommissaris mishaagde, dau werd weer precies de
zelfde methode gevolgd met dezelfde uitwerking. Zoo moest
de verslaggever er langzamerhand wel toe komen om de
politie volkomen met rust te laten, want waarvoor zou
hij zich telkens weer die soesah op deu hals halen, 't
Zou ten slotte den schijn maar krijgen, alsof hij een
zekeie^ vooringenomenheid h„I tegen het corps en dat
was niet in het belang van zijne reputatie als onpartijdig
verslaggever. Zoo wist de heer Franken, door den hoofd
redacteur telkens in het vertrouwen te nemen, een slot
op den mond te leggen van de schrijvers der stadsbe-
richten. t
Overig3ns, dit moet erkend, is hier nog een andere
factor in het spel. Geen blad, dat prijs stolt op een goede
rubriek »Stadsnienws", zal verlangen met de politie of
den hoofdcommissaris op voet vau oorlog te staan, want
telkens komt 't weer voor, dat de verslaggevers zich tot
hem hebben te wenden, als zij een spoor van eeuig bericht
hebben gevonden en precies willen weten, hoo de steel
aan de vork zit. Dat is een zeer krachtig wapen en wie
zich aan bet, fronsen van de wenkbrauwen dos heeren
Franken niet stooit, loopt veel kans daarmee gewond to
worden.
t Komt n.et bij ons op, den hoofdcommissaris van zijn
gedrag een verwijt te maken. Wie daarin lust zon hebben
»Ik was nog maar oen heel jong ding, net zestion
en ik was melkmeid op een boerderij voor 60 ets. in do
week, das kant n wel denken, dat ik nog jong was. En
Collop was aan 't werk aan den straatweg, aan 't af
breken van een ond huis, en dan floot hij tegoa me als
ik naar mijn werk gingNu, de meisjes waren toen
nog niet zoo vroeg rijp als nu neen, bepaald niet
en ik dacht nog niet over hem, tot ik hem op zekeren
dag alleen tegen kwam. En ik werd zoo gejaagd en
zoo verlegen, dat ik niets kon doen dan mijn hoofd laten
zakken en knoopen leggen in mijn boezelaar. En toen
zei Collop, dat we den volgenden Zondag eens samen
zonden gaan wandeleu. En ik zei »kora, loop heen Dat
zullen we niet hoor"; maar ondertnsschen was ik het
toeh van plan. En dus gingen we Zondags uit. De zou
scheen heerlijk, en we liepen door de weilanden, en hij
gooide mij maar al door met groote madeliefjes Dat
waren liefdebljjken
Ze hield op. Haar oogen wijlden verre van daar. Ca
tharina drukte haar do hand. »En toen, Martha
»Over liefde werd geen woord gesproken, liefje. En de
week daarop kwam hij op een ander werk
»En daarna?"
»Ik zag hem in geen zos jaar, en dacht evenmin over
hem.... Hjj ook niot aan mij, en misschien maikte hij
toen wel het hot aan een ander liefje Maar op ze
keren dag komt mijn broer Harry binnen en zegt»Martha.
er is hier een man geweeet, die naar je gevraagd heeft."
»Och, loopzeg ik, »jij met je verhalen. Ik geloof
er niets van." »'t Is de waarachtige waarheid", zegt
hij, »en hij heeft me een kwartje gegeven, hier is het.''
En 't was waar, Harry had een heel kwartjeDe
week daarop werd ik keuken- en melkmeid te Grimple
Maar, Martha dat is toch alles niet zeide Ca
tharina met zachte stom de langdurige stilte verbrekend.
»Neen dat was het ook niet. Eens op een Zondag
ging ik naar de kerk. 't Was feest en de clubs mar
cheerden met hnn muziekgezelschappen. Ik en een paar
andere meisjes liepen daar zoo bij toen ik een tikje op
mijn schouder voelde en toen ik mij omkeerde was daar
bezit blijkbaar niet de gave om zich in zijn geval te
denken. Als men de pers beheerschen kan, zal niemand,
die een openbaar ambt bekleedt, zoo dwaas zijn die kans
ongebruikt te laten. Want men verged niet, dat de be
oordeeling van de daden der politie vrijwel gelijken tred
houdt met de complimentjes of de klachten in de cou
ranten. Wanneer op het oogenblik alle bladen steen en
been er over klaagden, dat onze politie absoluut niet
ingericht is op dieven-vangenwanneer jammerlijke
tafereelen werden opgehangen van de onveiligheid in de
hoofdstad, wanneer men er bij beweerde dat op die
manier de vreemdelingen werden afgeschrikt om hier te
komen, wanneer men vergelijkingen ging maken met het
buitenland om de achterlijkheid van onzen recherche-dienst
te betoogen, ja, dan had men veel kans op een interpel
latie iu den gemeenteraad en de renommée, die de heer
Franken bezit, zou daaronder geducht lijden. Hij zon
moeten reorganiseeren en geen rustig oogenblik zou hij
meer hebben. En hot zou nog zeer de vraag zijn, of met
al die zenuwachtigheid hij ten slotte wel iets tot verbe
tering tot stand zon brengen.
Men geloove maar vrij, dat ook in dezen kritiek-
loozen tijd de hoofdcommissaris er voortdurend op bedacht
is om zijn manschappen zoo actief mogelijk te doen zijn.
Bij elk bericht van een nieuwe inbraak maakt hij een
beweging, als werd hij door een wesp gestoken. Het ha
telijkst daarbij is, dat de bladen altijd weer er achter
komenzorgvuldig worden de berichten betreffende in
braken gehouden uit het politie-rapport, dat 's middags
aan de bladen verstrekt wordt, maar toch blijven zij niet
geheim. Niet alle politie-mannen kunnen zoo goed zwijgen
als de heer Franken, vooral niet in dit bijzondere geval,
waar spreken exeptioneel met goud gelijk staat.
Of de in den laatsten tijd zoo in zwang gekomen ver
zekering tegen diefstal door inbraak het werk der gauw
dieven vergemakkelijkt 't Is moeilijk te zeggen, maar
dat 't er productiever door wordt is toch wel waarschijn
lijk. Wij zouden niet graag de bewering voor onze reke
ning willen nemen, dat families, die geassureerd zijn, min
der secuur slniten dan vroeger, doch wel schijnen zij min
der zorg te hebben om, wanneer zij hun huis tijdelijk
onbewoond laten, zilver en kostbaarheden bij bekenden
veilig onder dak te brengen. »Wij zijn verzekerd," zoo
wordt geredoneerd en dan wil men een ander liever niet
lastig vallen.
In het begin, toen dit assnrantiebedrijf zich pas begon
te ontwikkelen, waren er wel maatschappijen, die er ja-
loerseh op waren, wanneer de bestolene met bij haar,
maar bij een concurreerende onderneming was verzekerd.
Dat kwam dan in de kranten en zoo ontging men een
prachtige reclame. Tegenwoordig denkt men daarover
echter wel eenigszins anders.
C/HE AA. Mag men een pas nit China teruggekeerd
Franschman gelooven, dan is de toestand daar te lande
zeer ernstig. Da Boksers zouden een nienwen opstand
voorbereiden en voornemens zjjn all8 vreemdelingen te
vermoorden.
Collop Hij was gegroeid en had een vollen baard
en hij had pijl en boog in de handen en over zijn jas'
droeg hij een sjerp zoodat hij er goed nitzag. Met den
pijl had hij mij dat tikje gegeven»Wei" zegt hij.
Wel zeg ik. »Wil je na de kerk met me gaan wan
delen?" zegt hij. »Och loop!" zeg ik; »er is al een ander
die me naloopt." »Dan zal die je niet krijgen want
ik wil je hebben,zegt hij. Maar ik schudde enkel het
hoofd om te doen alsof ik heelemaal niet over hem dacht
Maar ik ging naar de kerk en zat op de galerij
en onder de heele preek zat ik naar hem te kijken
Martha's oogen glimlachten na.
»Wel, Martha, wel?" zeide Catharina gietig.
>Ja, hartje, 't Was inderdaad alles wel." Dadelijk
den Zondag üaarop zeide hij: »Hartelap, ik neem je mee
naar mijn moeder. Ik heb haar verteld, dat ik aan 't ver-
keeren was, ea nu ga je thee drinken bij mijne moeder."
»Weljuffie ik was erg verlegen Maar ik ging
met Collop mee daar ze mij verwachtten en ik was
bepaald verrast over dat heldere huis." Ze praatte ving
onder den indruk van haar aangename herinneringen. »Ze
waren arm maar ze hadden een stukje grond en een
paar varkens en alles was o zoo helder, Oollop's moe
der was een godsdienstige vrouw, en de dominé kwam
hen gedurig bezoekenDe thee was keurig in het
prieel klaargezeten heelemaal in de rondte stonden
kersenboomen en kersappeltjes en frambozen en aard
beien en bessen. Er lag een mooi tafellaK;n zoo schoon
als een brand.... »Hm," zeicïe ik tegen mijzelf, »er is
hier een massa helderheid met weinig te eten." Want al
was het brood zoo groot als een hnis de boter had de
grootte van een okkernoot.... Maa- er werd gebeden,
zoowel van te voren als daarna dat deden ze altijd
bij hem aan hnis, mijn armen lieveling! en toen wij
flink achter het brood heen hadden gezeten haalde ze
een stukje vleesch en presenteerde dat Wel, ik moest
eigenljjk om dat alles lachen en dat deed ik ook, toen
ik met Collop naar hnis ging. En van tijd tot tijd stopte
hij een kers of iets anders in mijn mond Maar dat
waren enkel liefdeblijken