Laatste Berichten.
Nederland.
Stadsberiehteu.
No. 2501 f 1500; Ns. 1217, 3008, 1C452, 13986,
16292 en 19486 f 1000 Ns. 294078598719, 9183
f 400; Ns. 5910, 7149, 10211, 15324, 20328 f 200;
Ns. 1240, 3122, 6591, 6988, 9366, 9575, 13127, 14105,
14576, 15332, 15677 f 100.
5e klasse, 16e lijst, 10 Oct.
No. 5921 f 1000 en premie f30000; ns. 6230, 10124,
12744 en 20946 f1000; no. 16164 f 400 ns. 1289, 5833,
6195, 7967, 9416, 12477 en 14864 f200; ns. 6368,8932,
10629, 10727, 13958, 17216 en 18042 1 100.
>Ik wonschie dat de oorlog nit was. Hike poging om
den strijd te beëindigen wordt gedaan aan elke afzon
derlijke aanvraag van lord Kitchenerin wien wij een
onbeperkt vertrouwen stellen om soldaten paarden of
voorraden is onmiddellijk voldaan. Daarmede zal [worden
voortgegaan zoolang de oorlog dnurt."
TER.-STATEW. Volgens telegrammen uit New-
York zijn Engeland en de Vereenigde Staten het eens
geworden over een te sluiten conventie omtrent een
kanaal door de landengte van Panama. Engeland zoude
er in toestemmen dat het Clayton-Bnlwer traéiïsat wordt
te niet gedaan. Is .dit bericht juist, dan heeft Engeland
belangrijke concessies gedaan en zal de geheele wereld
met spanning afwachten, wat het in ruil daarvoor heeft
bedongen.
ZIJID-AFRIKA. Lord Kitchener seint uit Pretoria
van 8 October
Generaal Lyttelton meldtdat de hoofdmacht der
Boeren onder Louis Botha den 6 slaags raakte met een
deel van generaal Kitchener's troepen 20 mijlen ten
noordoosten van Vrijheid, waarna de Boeren noordwaarts
aftrokkende colonnes van generaal Kitchenernog in
aanraking met den vijand, bewogen zich noord westwaarts
naar Pivaanbrug. Onze verliezen waren luitenant Pil-
kington en twee sergeanten van het 18e regiment hu
zaren gesneuveld 10 man gekwetst. De Boeren waren
zonder wagens, die gemeld worden nog bij Ntabankoeloe
te zijn onze colonnes uit het zuiden naderen die plaats.
Reuter seint den 9 uit Kaapstad dat de Krijgswet is
afgekondigd voor de volgende districten der Kaapkolonie
Wijnberg Simonstown Port-Elisabeth en East-London.
Instorting.
Door het instorten van een schoorsteen in een fa
briek van baarden te Gevelsberg bij Elberfeld zijn den 8
drie personen gedood en een ander zwaar gekwetst.
LONDEN, 9 Oct. Het Handelsblad ontving het volgende
telegram
»Ik verneem uit bijzonder betrouwbare bron dat de
afkondiging van de krijgswet te Kaapstad is geschied
tegen den nadrukkelijken wenech van de regeering hier."
STOBJI.
Te Kchevenlngen is de dam, welke als een der
armen van de buitenhaven reeds een groot eind in zee
is gebracht, over een groot gedeelte hier en daar verzakt,
waardoor veel werk ongedaan is gemaakt on veel geldelijk
nadeel wordt geleden. De spoorbaan, welke op den dam
voor de stoomkraan is gelegd, is voor een groot gedeelte
stuk geslagen en ligt in zee.
Het eiland Marken is ondergeloopen.
Den 9 bij het aanbreken van den dag is de tjalk
s>De 4 Gebroeders", schipper Van der Elier, beladen met
hooi, op reis naar Stavoren, op de Zuiderzee bij Volen-
dam door den stormwind op zijde geslagen en vol water
geloopen. De schipper, zijn zoon en knecht konden zich
nog in een boot redden eD werden later door een voor
bijvarende boot opgenomen.
In den Biesboscl* zijn een aantal polders inge
vloeid. Men moest het vee uit laaggelegen polders in
veiligheid brengen. Elders verbrak de wind telegraaf
draden of ontwortelde zware boomen. In het land van
Altona was een windhoos, die 15 minuten duurde. Nabij
Zalt-Bommel werd een hittekar, waarin iemand uitBruchem
met zijne kinderen was gezeten, door den wind opge
nomen en omver geslingerd. De man bekwam hierbij
ernstige kwetsuren.
Iu den nacht van Maandag op Dinsdag zijn op de
Vliehors gestrand de Noorsche bark »01ga" en een
Zweedsche bark »Agda" geheeten. Beide schepen zijn wrak.
De equipages zijn op Texel geland.
Ook de streken en polders in en om de Zuiderzee
hebben zwaar te lijden gehad. Te Lemmer steeg hetzee
water tot ruim 17 d.M. -f oud A.P,, terwijl een nog
hoogere stand verwacht wordt. De buitendijks gelegen
landeD, ook het uitgestrekte Friesche Buitendijksveld,
waarin tusschen de vier- en vijfhonderd stuks hoornvee
geweid worden zijn ondergeloopen. Al het vee is nog
tijdig geborgen worden.
Ook uit het buitenland komen berichten van onge
lukken en schade door de storm veroorzaaktde zee
tijdingen zullen helaas ook wel veel treurigs te vermelden
hebben. De orkaan schijnt over een groot deel van Europa
gewoed te hebben.
Nabij Alkmaar is den 9 de dekknecht Jan Bouten,
van 't schip ^Marianne," over boord geslagen en ver
dronken.
Te Doorn is overleden jhr. de Beaufort, reserve
luitenant bij de cavaler e en candidaat in de rechten aan
de Rijks-Universiteit te Utrecht. Zooals men zich zal
herinneren, werd de overledene dezen zomer, toen bij te
Deventer in garnizoen lag, door een wesp zoodanig ge
stoken dat er bloedvergiftiging ontstond en zijn over
brenging naar Doorn gewenscht werd geacht.
Warmenhuizen. De regeling der onderwijzers-
jaarwedden is door Ged. Staten ongewijzigd goedgekeurd.
Te Hoorn komen onderscheidene gevallen van
besmettelijke keelziekte voor. Teneinde de verspreiding
zooveel mogeljjk te voorkomen, stelt de Volksbibliotheek
geen boeken beschikbaar voor hen, in wier gezin die
ziekte heerschttevens wordt, volgens ingewonnen ge
neeskundig advies, aan allen in hun eigen belang aange
raden geen boeken uit te leenen in huizen, waar die
ziekte voorkomt.
Op dit oogenblik zijn in tien gezinnen personen
lijdende aan diphteritisgelukkig zonder doodelijken
afloop.
Tot dijkgraaf van het heemraadschap „De Eilands-
polder" is gekozen de heer J. Smit Oz.
©terleek. Alhier is den 8 door de gemeente-pol
derbesturen 40.000 bijeengebracht voor den spoorweg
BovenkarspelHoorn.
Drie Noorsche zeelieden zijn te Rotterdam in
beschonken toestand te water geloopen. Een hunner werd
door den beurtschipper op Arnhem met eene roeiboot
gered, doch de 2 anderen zijn verdronken.
Bergen. Uit het 2-tal predikanten, Mevrouw
Van Reenen ter electie aangeboden, is beroepen de heer
ds. Kniphuizen, te Boskoop.
Een gedeelte van het personeel van de door brand
geteisterde chocoladefabriek te Schevcningen van de
firma I. P. Rademaker is naar Coventry in Engeland
vertrokken naar de chocoladefabriek der firrra aldaar,
ten einde zooveel mogelijk te voorzien in werkzaamheden,
welke te Scheveningen thans stilstaan.
Te Eerbeek is de weduwe J. Kersten, werkzaam
in een wasch- en bleekinrichting, met hare kleeren onge
merkt in aanraking gekomen met hot wentelend molenrad.
Zij werd medegesleurd en, ofschoon het rad buitengewoon
snel tot stilstand werd gebracht, verkeerde zij toch in
deerniswaardigon toestand.
Als hoofdingeland van het Ambacht van West-
Friesland, genaamd „de Schagcr- en Aiedorper-
koggen" is herkozen de heer O. Schoorl, te Barsingerhorn.
Te Amsterdam zijn thans 7 personen in voorloopige
hechtenis in verband met de inbraak gepleegd in de
diamantlijperij in een der zijstraten aan den Haarlemmer
weg aldaar. Allen zijn oude bekenden der justitie. Men
vermoedt, dat men thans in handen heeft eenige personen,
die iets te maken hebben met in de laatste dagen te
Amsterdam veelvuldig gepleegde inbraken. Van de gestolene
diamanten zijn 500 stuks terecht.
Terbinding Broek met de spoorlijn.
Bij de aanbesteding, op den 7 te Amsterdam ge-
honden, voor het maken van grond-, knnst-, spoor- en
overgangswerken voor een spoorwegverbinding van Broek
op Langedjjk met den spoorweg Den HelderAlkmaar
(raming f 76,700), waren 23 inschrijvers. De minste was
van de heeren C. Versteeg en L. de GrootHardinxveld
en Haarlem, f 67,150.
President Krijger.
De verjaardag van President Krnger heden den 10,
zal, zoowel in de omgeving van het staatshoofd te Hil
versum, als in den kring der te 's Gravenbage vertoe
vende Znid-Afrikaansche regeeringspersonen niet officieel
gevierd worden met het oog op de voor een feestelijke
viering niet geschikt geoordeelde tijdsomstandigheden en
de zware persoonlijke slagen die den President in den
laatsten tijd getroffen hebben.
Alleen zullen de heeren Wessels en Wolmarans zich
naar Hilversum begeven om den President geluk te
wenschen.
Uit Doorn schrijft men aan het N. v. d. D. eenige
bijzonderheden aangaanden den verleden week te Johan
nesburg gefusileerden Nederlander Broebsma, die be
schuldigd werd van hoogverraad. Die bijzonderheden zijn
ontleend aan een schrijven van een zijner te Hoorn woon
achtige familieleden.
Broeksma vertrok ongeveer vijftien jaren geleden naar
den Oranje-Vrijstaat, vestigde zich metterwoon te Bloem
fontein, later te De Wetsdorp, alwaar hem de betrek
king van wetsagent werd opgedragen. Later ging hij te
Johannesburg wonen en trad hij op als »publiek aan
klager" of Ambtenaar bij bet Openbaar Ministerie in
de Znid-Afrikaansche Republiek.
Gedurende den oorlog maakte Broeksma zich zeer ver
dienstelijk ten opzichte van do Boeren-zaak. De berichten
der legercommandanten, welke hem werden toegezonden,
bracht hij naar President Krnger over, ook toen deze in
Nederland woonde. Tevens verzond hij de opdrachten van
dr. Leyds naar Beerenbevelhebbers.
Als vnrig patriot kon hij niet nalaten, alles te verrichten
wat den Boeren nuttig kon zijn. Wel was hem herhaal
delijk er op gewezen, dat bij een gevaarlijk spel speelde
in de oogen der Engelschen, doch bij wilde zijn plicht
niet verzaken.
Hot treurig slot is bekend: de heer Broeksma laat eene
weduwe na (bij was gehuwd met mej. Vilonel uit den
Vrijstaat) met. vier kinderen zonder hulp en steun.
Door leeuwen gegrepen.
Purmerend. Na de kermis te Alkmaar en do
Rijp bezocht te hebben werden alhier onder toezicht van
een jongmensch afkomstig uit Alkmaar vijf leeuwen
gestationeerd. Hedennacht had de oppasser de onvoor
zichtigheid zijn hand in de kooi te steken om een der
dieren te streelen met bet noodlottig gevolg dat het
dier met zijn klauwen de toegestoken hand greep en in
een ommezien van tijd een groot deel van den arm van
hot lichaam scheidde. De ongelukkige leed hevige pijnen
en zijn leven is niet buiten gevaar.
367sie Staatsloterij.
5e klasse15e lijst9 Oct.
lierkconcert.
Voor het feestconcert in de Groote Kerk, ter her
denking van den dag van Alkmaar's Ontzet op 8 Oct
bad men de medewerking verkregen van de dames N.
Böhm, sopraan, H. Scholten, alt, en de heeren C. Phlip-
pean, tenor, G. Zalsman, bas, W. Robert Jr., violist,
allen van Haarlem, de vier eorstgenoemden tevens vor
mende het Ilaarlemsch vocaal-kwartet en den heer J. M.
Otto, organist der Groote Kerk alhier. De heer O. opende
het concert met het spelen van het »Festspiel" in e kleine
terts van Volckmar, ver olgens trad het kwartet op eo
zong het »Wilhelmus" (oude toonzetting). Het vocaal-
kwartet, was hier niet onbekend. Als wij ous niet
vergissen was het iu 't begin van dit jaar, dat het
kwartet een kunstreis door ons land ondernam en toen
ook in Alkmaar optrad. Het ensemble is sedert dien tijd
veel vooruitgegaan. Hoorde men op de eerste uitvoering
alhier nog wel eens eene enkele stem te veel op den
voorgrond treden, dus was er meer samensmelting moge
lijk, ditmaal was dit bereikt en was het ensemble zeer
te roemen. Van de gezongen kwartetten muntten uit als
voordracht vooral het ^Wilhelmus," »Ave verum", van
Mozart en »Weihnachtsgesaüg", van Praetorius. Boven
dien zong men nog »Bede voor het vaderland van
Valerius en »Vijftiende eeuwslied'', van Diepenbrock.
De dames B. en S. deden zich hooren in het duet
»Ich harrete des Herrn", uit het »Lobgesang" van Men
delssohn de heer P. zong het met viool- en orgelbege-
leidde »Panis Augelicns" van Franck, weins reine heldere
tenorstem in die groote ruimte zeer voldeed en de heer
Z. droeg met zijn prachtgelnid voorPater Noster",
van Gounod, zeer, zeer mooi.
De heer Robert Jr., is een jong violist, lid van het
CoEcertgebouw-orkest te Amsterdam en dat zegt reeds
genoeg. Zijne bekwaamheden kwamen vooral uit in de
Sonate van Hftudel, die uitstekend werd voorgedragen
en in het »Abendlied" van Schumann, dat hij deed voor
afgaan door het »air" van Bach.
De heer O. speelde ten slotte het »Htllélujah" nit he
oratorium »der Messias" van HSndel. Het programma
bestond dus bijna geheel uit bekende nummers, maar 't
waren zonder onderscheid zeer schoone.
In het tekstboek was onder de woorden het »ave verum"
de hollandsche vertaling dier woorden gezet; bij het
»Panis Angelicas" was dit niet zoo en de tekst van
Diepenbrock's kwartet ontbrak geheel.
Vele toehoorders waren bij deze uitvoering aanwezig.
Transvaal-Comiié.
Bovengenoemde vereeniging houdt dezer dagen op
de bovenzaal van den heer Peperkamp, aan de Breed-
straat, eene tentoonstelling van voorwerpen, 'vervaardigd
door de krijgsgevangenen te Ceylon.
Woensdag, den 9, des avonds te half acht, werd deze
onderneming geopend met eene toepasselijke rede van de
heeren O. J. Coetsee, lid van den Volksraad iu de Trans»
vaal en Du Plessis, door de Engelschen genoemdeen
Kaapsche rebel, die gebannen is, en op wiens hoofd een
prijs van 1000 Pond was gesteld. Na een inleidend woord
van den voorzitter, den heer F. H. Rengers, waarbij hij
het doel dezer tentoonstelling aanbeval, met waardeering
sprak over al wat reeds in het belang van het Hollaudsch
element in Z.-A. werd gedaan, maar met nadruk wees
op veel wat nog gedaan kon en moest worden tot le
niging van den nood, waarin vooral de vronwen en kin
deren der nog in het veld zijnde strijders of de wijd en
zijd verspreide [bannelingen verkeeren, werd het woord
gegeven aan de beide sprekers.
Uit de toespraak van beide heeren, die nit den aard
dor zaak, n.l. door eigen ondervinding, met levendige
kleuren werd geschetst, en hoewel uiterst treurig, toch
tie algemeene belangstelling wekte, werden de aanwezigen
opnieuw overtuigd, dat door de bij voortduring verstrekte
ondersteuning het lijden vooral van vronwen en kinderen
wel werd verzacht, maar niet weggenomen. Uit tal van
voorbeelden door beide sprekers nit eigen ervaring me
degedeeld bleek de bijna onmenschelijke behandeling
door de Engelschen, waarvan men in Europa gelukkig
hoe langer hoe meer overtuigd wordt. Bij herhaling werd
door beide sprekers gevraagd, toch alles wat mogelijk
is, in het werk te stellen om de in de kampen opge
sloten vrouwen en kinderen op neutraal grondgebied te
plaatsen. Beiden waren innig overtuigdde mannen
zullen dan wel naar verdienste met de Engelschen af
rekenen en binnen 3 maanden is de oorlog geëindigd en
geheel Z.-A. van zijn onderdrukkers bevrjjd.
Het niet te beschrijven leed en de grenzelooze ellende,
waaraan weerlooze vronwen en kinderen zijn blootgesteld
door Engeland, dat, God betere 't, nog aanspraak maakt
op den naam van beschaafde natie, was zeker een doorn
in 't oog van elk weldenkend en beschaafd menseh, en
op dit oogenblik een laag middel om den voor zijn
vrijheid strijdenden Z.-A. te beiemmeren in de uitvoering
van den gedwongen krijg om recht en vrijheid. Uit tal
van voorbeelden bleek dat de gevangen vrouwen en
kindoren bij voortduring dienen als barricade voor bet
Engelsche leger, W6lks toestand, in weerwil van alle
heugeljjke, maar leugenachtige berichten, langzamerhand
onhoudbaar wordt.
Beide sprekers war n erkentelijk voor a] wat reeds
door Nederland, vooral door de vrouwen, was gedaan.
Zij betreurden het, dat de wetten verboden meer kracht
dadig op te treden, wat dan zeker reeds zou zijn geschied
en bleven bij voortduring hunne zaak, den strijd voor
recht en vrijheid, bij allen aanbevelen.
Als een eigenaardig bewijs der tastbare leugens hadden
beide heeren eens opgeteld boevelen hunner reeds waren
gesneuveld, dio 't nu den Engelschman zeker nog lastig
maken, want: zij begonnen met 31000 man, daarvan
waren in September van bet vorige jaar reeds 32000
gedood 21000 gevangen genomen, 600 weder losgelaten
en nn per slotna bijna 2 jaren ooilog, vechten daarvan
nog 24000. De ammunitie, door Engeland buit gemaakt,
was meer dan alle rijken te zamen bezitten en het aan
tal stnks vee door hen aan de Boeren ontnomen meer
dan de veestapel van geheel Europa bevat. Een vriend
des sprekers had deze aardige nitdi nkkiDg gebezigd »Ik
begrijp niet, dat Diet alle visschen sterven in den Oceaan
tengevolge van den kabel waarlangs zulke kolossale
leugens worden overgebracht."
Beide sprekers waren nog vol hoop voor de toekomst
en zouden wanneer zij hunne familie beschermd wisten,
veel liever, al was het morgen aan den dag, op hun ver
trouwd paardje en met hun Mauser in den arm door
hot veld trekken om den Engelschman te bevechten, dan
hier in het belang der zaak te moeten spreken. Intus-
schen brachten zij nogmaals hnn oprechten dank voor
alles wat reeds werd gedaan vooral door de Ned. vrou
wen, en hoopte dat God er hen voor zou zegenen.
De voorzitter, de heer Ringers, dankte daarna beide
sprekers, beval de tentoonstelling bij de bezoekers en
hnnnne vrienden aan vooral om het goede doelwaar
mede zij werd daargesteld en noodigde dames en heeren
nit deze te gaan bezichtigen.
In de beide zijzalen was nn gelegenheid eene rijke col
lectie voorwerpen van allerlei smaak te bewonderen.
Nuttige, aardige en zelfs zeer fraaie zijn er bij. Wel is
't jammer, zooals reeds de voorzitter zeide, dat krachtige
mannen nu gedoemd zijn tot stil zitten en zich zelfmceten
bezig houden met dergelijke knutselarijen. Maar tevens
ligt daar het bewijs, dat onder de krijgsgevangenen voor
komen mannen van oefening, wetenschap en kunst. Vooral
de voorwerpen, door snij- en beeldhouwkunst daargesteld,
trekken de aandacht en bewondering.
Door bereidwilligheid van het Dams comité is iu zeer
