No. 129
Honderd en derde
jaargang»
1901.
WOENSDAG
30 OCTOBER.
Ligger van de wegen.
Amsterdamsche Brieven.
FEÜILLE TON.
Buitenland.
Annie E. Holdsworth.
Schrijfster van „Dolores."
ALK1AARSCHË COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag
en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80franco door het
geheele rijk f 1,
3 Nummers f 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën i
Per regel f 0,13. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COSTER
ZOONVoordam 0 9.
BURGEMEESTER en WETHOUDERSvan ALKMAAR,
Gelet op de art. 3 en 4 van het Reglement op de
wegen in Noordholland,
Brengen ter algemeeue kennis, dat het ontwerp van den
ligger der wegen in hunne gemeente mat de daarbij
behoorende 'schetskaart, waarop de ligging dier wegen is
aangewezen, voor den tijd van drie weken ter secretarie
der gemeente (bureau voor de gemeentewerken aan de
stadstimmerwerf) voor een ieder ter inzage zijn neder-
gelegd, aanvangende den 8 November a.s. en eindigende
den 28 November d. a. v., van des voormiddags 9 tot
12 uur.
Gedurende den tijd dier nederlegging en nog ééne week
daarna kan ieder, die bezwaren tegen het ontwerp mocht
hebben, deze schriftelijk ter kennis brengen van den Ge
meenteraad, met duidelijke opgaaf van naam en woonplaats.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
28 Oct. 1901. 0. D. DONATH, Secretaris.
XXI.
Wat is te Amsterdam voor hen, die in dienst der ge
meente zijn, het beste middel om vermeerdering van
Inkomen te krijgen
De vraag schijnt eenigszins naïef en toch is zij dat in
de werkelijkheid niet. Menschen van den ouden stempel
zouden zeggen Hard werken, zoodat men zich de tevreden
heid van zijn superieuren verwerft, die zich uit in betere
betaling. De praktijk leert echter precies het tegenover
gestelde als de arbeid zóó wordt gedaan, dat er inder
daad reden tot klagen is en het groote publiek zijn mis
noegen toont, zyn de kansen op beter betaling voel grooter.
Bij do behandeling van de gemeente-begrooting is dat
opnieuw gebleken zoo b.v. ten aanzien van de politie.
In langen tijd zijn de inbrekers er niet zoo goed in ge
slaagd als in de laatste maanden om haar telkens weer
te verschalkenwas dat niet het geval geweest, men zou
voor dezen post geen hooger bedrag hebban uitgetrokken
zooals nu wel is gedaan. Ja, men heeft zelfs vrijheid
kunnen vinden, op het toch al niet zoo geringe salaris
van den hoofdcommissaris nog f 1000 te leggen.
Nog krachtiger bewijs voor hetgeen wij hebben betoogd
levert de quaestie van de telefoon-bediening. Deze
laat zeer veel te wenschen over. Dikwijls duurt 't vrij
lang eer men na het opschellen gehoor krijgt van de juf
frouw dat er maar half geluisterd wordt, is ook al niet
zeldzaam, dat 't na het spreken vaak moeite kost om de
verbinding verbroken te krijgen ondervindt iedereen op
z'n tijd. Een zeer groot aantal firma's, die veel van de
telefoon gebruik maken, hadden dan ook de begrootings-
debatten als een gunstige gelegenheid aangegrepen om op
verbetering aan te dringen. Men zou kunnen denken, dat
de telefoon-juffrouwen zich die klacht hadden aange
trokken en, bewust als zij moesten zijn van haar schuld,
met eenige bezorgdheid het uur tegemoet zagen, waarop
in den Raad over de telefoon zou worden gesproken.
Mocht dit zoo wezen, wat ons intnsschen vrjj twijfelachtig
mWmöK
TA»
62)
HOOFDSTUK XIII.
Een Mecca-venster in den tempel.
Iets ongewoons in het landschap rondom Plimpton
trof Mark en stoorde hem in zijn overpeinzingen. Hij
hief zijn sombere oogen op en zeide tot den voerman van
de sjees
»Dat belooft een mooie oogst van de erwten....
Maar ik dacht altijd, dat de grond in deze streek waar
deloos moeras was.'1
»Dat was hij ook," antwoordde de voerman. »Maar
de grond is verbeterd en vruchtbaar geworden sedert de
jonge Mynheer Fleming hem gedraineerd heeft
»Dat. had ik nooit van hem verwacht," zeide Mark
kortaf en hij zonk terug in de overdenking van den »waar-
deloozen grond", waartoe Tonina zijn leven gemaakt had.
Langzaam trok het paard hen den heuvel op van het
station af, en beide mannen zwegen.
Spoedig daarop weken ze op zjj, om een kudde vee te
laten passeereD. Mark bekeek ze met den blik van den
toekomstigen boer.
»Goed weiland hier", merkte hij op.
»Nu, dat hangt er van af, of de beesten het krijgen,"
zeide de voerman dom.
»Deze hebben geen klagen," zeide Mark, terwijl hij
nog eens omkeek naar de kudde.
toeschijnt, dan hebben zij zieh ounoodig bekommerd ge
maakt. Want de heer Kamerlingh Onnes, die dit punt
te berde bracht, heeft geen oogenblik eraan gedacht de
meisjes hard te vallen, integendeel, hij heeft haar tekort
komingen volkomen natnurlyk gevonden, omdat zij veel
te weinig verdienen. Hij schijnt het gevoelen te zijn toe
gedaan, dat de nonchalance en de weinige accuratesse
bij de telefoon-dames aanstonds zullon wijken, wanneer
zij elke maand wat meer geld thuis brengen.
Op de stemming van den Raad zal zeker wel eenige
invloed geoefend zijn door eon brochure van Veritas,
dezer dagen verschenen. De schrijver daarvan is geënga
geerd met een telefoniste van hetgeen zij ziet en hoort
op het bureau maakt bjj zich tot tolk. Ik weet niet, of
de directie van een particuliere onderneming er erg op
gesteld zou zijn iemand in haar dienst te hebben, die
telkenB haar hart uitstort voor een schrijflustig minnaar,
waarvan deze dan gebruik maakt voor critiseerende
brochures en ingezonden 3tukken in couranten, natuurlijk
onder een nom de plume, opdat men niet dadelijk zal
weten, uit welken hoek de wind waait. Waarschijnlijk
zou zulk een directie aan deze juffrouw meedeelen, dat
zij over de inwendige dienst-aangelegenheden met nie
mand te spreken heeft en dat, wanneer zij daaraan
niet zou willen voldoenzij maar een directeur moest
zoeken die er geen bezwaar tegen heeftdat klachten
door haar hartevriend worden gepubliceerd. Er ligt in
dat heele doen al iets wat met een streng begrip van
tucht moeilijk is overeen te brengen en bovendien is
een verliefde al de minst geschikte persoon om te beoor-
deelen, of zijn meisje wel altijd billijk is gestraft. Juist
dat is een zeer zwak punt in het optreden van Veritas;
zijn meisje heeft als straf wel eens dienst moeten doen
op een Zondag, wanneor zij plannen hadden gemaakt om
op dien vrijen dag zich eens geheel aan elkander te
wijden men moet zich het geval zelf maar eens
indenken om de verbittering te kunnen begrijpen die
aldus ontstaat.
In gemeentedienst is aan zulke dingen al heel weinig
te doen. Ik houd mij ervan overtuigd dat de directeur
van do telefoon even goed 7,iet als ik, wie Veritas is,
want al dikwijls genoeg heeft hij ham bij zich gehad
altijd ook met klachten. Wat moet nu zulk een direc
teur doen In zyn hart vorwenscht hij natuurlijk het
geëngageerde meisjedat echter by haar vakgenooten
hoog staat aangeschreven omdat, als men bij haar klaagt,
dat te eeniger tijd wel tegen de superieuren wordt uit
gespeeld. Verzoekt hij haar heen te gaan, dan is er een
vlugschrift te wachten van den galant over het terrorisme
van den directeur der gemeentelijke telefoon die de
vrijheid van het woord aanrandtiets ergers is in deze
dagen al niet te bedenken. Voorts gaat deze galant
die niet alleen goed schrijft, maar ook goed spreekt en
een prettigen indruk maaktnaar eenige Raadsleden
die gaarne opkomen voor de vermoorde onnoozelheid
kortom, de directeur krijgt een hak in de publieke opinie,
misschien zelfs laat de wethouder zich door dat alles
inflaënceeren en op stuk van zaken worden hem wellicht
in een openbare Raadsvergadering ook nog eenige onvrien
delijkheden naar het hoofd gesmeten.
»Neen, van 't jaar niet. Maar twee jaar geleden kon
je je hand tusschen de ribhen steken van diezelfde
beesten, zoo broodmager waren ze."
»Wiens schuld was dat zeide Mark nonchalant.
»Die van den jongen Mynheer Fleming; hy had er
verstand genoeg van, dat is zeker, maar hij wou er zich
niet op toeleggen. Er is een verbazende verandering ge
komen op Great Lowlands sedert hij zich geeft aanzijn werk,"
»Ik dacht, dat het eigenlijk het werk was van Miss
Fleming," zeide Mark.
»Wol", zei de voerman langzaam, »ze zeggen, dat zij
den jongen Mynheer den weg gewezen heeft. Maar nu
bestuurt hij de hoeve als een flink en verstandig man,
en de juffrouw heeft de handen vol met de vrouwen en
kinderen te Plimpton. Ze heeft er bijzonder den slag
van, de menschen te helpen om zichzelf te helpen, dat
heeft ze."
»Ze had Tonina en mij ook maar moeten helpen",
dacht Mark met bitterheid.
Hij wist nog niet, hoe hij zijn plotselingen terugkeer
naar Great Lowlands zou verklaren, en toen hij bij het
huis kwam, sc een een verklaring toch noodig.
»Waar is Tonina heen vroeg Catharina toen hij
had uitgesproken.
»Naar Italië, met haar vervloekte viool," zeide Mark.
Zijn woorden waren vlugger bij de hand dan zijn
oogendeze bewogen zich langzaam onder den druk
zijner zorgen.
»Zou 't nog niet kunnen bijgelegd worden vroeg
Catharina; »'t is toch geen bepaalde scheiding?"
»Natuurljjk welZjj wil het spelen niet opgeven, en
ik kan thuis niet werken."
»Mark, waarom heb je je betrekking aan het bureau
laten varen
»Dat moest ik; 't kwam door die verkiezing te South
Hampshire. Dawson heeft mij er uit geduwd door te
zeggen, dat Pilchard het gewonnen had tengevolge van
inlichtingen, die ik aan Franklin zou gegeven hebben.
Ik moest mijn betrekking wel neerleggen, hoewel hij niets
kon bewijzen"
Die schaduwzijde van gemeente-exploitatie is werkelijk
niet gering. De inferieuren worden door het verhaal
op den Raad en het publiek, het best beschermd maar
dat geschiedt niet zelden ten koste van het prestige van
de superieuren die veel door de vingers moeten zien
omdat de bom anders wel eens zóó kon barsten dat
zij daarvan de dupe werden. Hoo verlammend dat op
den lust en de energie moet werken ligt voor de hand.
In schijn heeft zulk een ambtenaar wel machtdoch
van alles wat eenigszins naar despotisme zweemt en
dit is soms noodig wanneer men over een groot corps
te regeeren heeft moet hij zich zorgvuldig onthouden.
Zelfs beschikt hij niet eens- over voldoende strafmiddelen,
die herhaling van schuldige nonchalance bij de juffrouwen
met kracht zouden kunnen te keer gaan.
't Was Zaterdag te laat geworden voor de Raadsleden
om nog op het hartstochtelijke betoog van den heer
Kamerlingh Onnes, die waarschijnlijk ook wel met Veritas
had gesproken, in te gaan. Ook was de toon van den
heer Onnes niet gelukkig ea hij kreeg zelfs een repri
mande van den voorzitter, toon hij zij, dat als een parti
culier uit een bedrijf eeu winst nam van f 100.000 en
het personeel betaalde als de gemeente de telefonisten,
men dat zon noemen een sweating-systeem, een smerige
boel. Op de zaak wordt echter teruggekomen. De heer
Onnes zal aan de leden cijfers voorleggen en dan zal hij
zijn klacht in een interpellatie herhalen. Als de telefoon
juffrouwen in dien tusschentijd iets verkapt-uitdagends
in haar blik hebben, wanneer zjj naar haar directeur
kijken, is dat haar maar half kwalijk te nemen. Toch
is 't, te hopen, dat hij daardoor niet tot lijdelijk verzet
zijn toevlucht zal nemen. Wanneer inderdaad de telefo
nisten zoo bedroevend slecht betaald worden, zou 't on
verantwoordelijk zijn om deze gelegenheid ongebruikt te
laten voorbijgaan. Het werk verdient behoorlijke betaling,
maar aan den anderen kant mag dau ook behoorlijke
dienst-prestatie verwacht worden. Om die te verkrijgen
moet de directeur er zich van doordringen, dat lang niet
alle jonge dames 't best door zachtheid worden geregeerd.
Het eindcijfer van de begrooting, zooals die thans is
goedgekeurd, bedraagt f 25.311.335; gelukkig ontbreken
de bij zoo'n enorme som belachelijke centen en halve
centen. Dat men er Zaterdagmiddag mee gereed is geko
men is alleen hiervan een gevolg geweest, dat een aantal
punten, die feitelijk nu hadden moeten worden beslist,
tot later zijn aangehouden.
BEJSjGIH. Gelijk uit Frankrijk het bericht komt, dat
een der parlementsleden een motie zal indienen tot afkeu
ring van de concentratiekampenmeldt men ook uit
Brussel, dat de socialistische Belgische afgevaardigde van
der Velde een dergelijk plan met zich omdraagt.
De »Ind. Beige" zegt uit zekere bron te weten,
dat het Hof van Arbitrage 15 November zal bijeenkomen.
Op de agenda komt voor de bespreking van het budget
van het Hof, terwijl daarna behandeld zal worden het
beroep der Boerenvertegenwoordigers in Europa. Alle
»En wat ga je nu beginnen
»Ik word boer", zeide hij verlegen lachend. »Dat
geeft jou weer de vrijheid om naar de stad terug te
keeren, Kit, je kunt kamers nemen, en je meubels staan
nog in 't magazyn
»Ik heb ze aan Miss Rowe gegeven," zeide Catharina
haastig»haar kamers in Charlotte Buildings waren zoo
kaal. Maar ik begrijp het nog niet goed, Markzet je
mij het huis uit
»Natuurlijk niet 1" antwoordde hij scherp. »Ik geef je
enkel de vrijheid je werk weer te hervattenje moest
me op je knieen voor je vrijheid danken."
Om Catharina's mond speelde een eigenaardige glim
lach, ze sprak niet. Met groote oogen keek ze opmerk
zaam naar Mark, zooals hij daar voor haar stond, kruiperig
en dom en kleingeestig Toen voelde ze zich weer
zachter gestemd tegenover hem, en ze weerhield het
vaardige antwoord, dat baar op de tong lag.
»Ik geloof, dat je het goed bedoelt, Mark," zeide ze
zachtmoedig. »Als ik vrij was geweest de hoeve te ver
laten, dan zou ik het al gedaan hebben zonder jou toe
stemming."
Haar stem klonk eenigszins gebrokenVrijheid
zou den vorigen winter alles voor haar geweest zijn, een
nieuwe hemel tn een nieuwe aarde.
»Maar ik dacht, dat Tom nu de hoeve aan den gang
hield," zeide Mark verwonderd. »Ik dacht, dat hy zich
zoo goed hield sedert Peggy's dood."
sPrachtig," zeide Catharina met een trotsch lachje
»maar ik heb hier ander werk, dat ik niet in den steek
kan laten."
't Was de waarheid. De kritiek, die ze had aange
hoord in »Da drie Soldaten", had haar oogen geopend
voor het werk in het dorp. Niet alleen in Londen leden
de armen Geboorte en dood en armoede al de
personen van het drama traden ook op het levens-
tooneel te Plimpton op. Deze treurspelen waren niet zoo
mooi gemonteerd als die op de planken van Londen,
doch ze waren niet minder tragisch.
Wordt vervolgd.
