No. 138. Tweede blad.
Honderd en derde jaargang.
Vrijdag 8 Fïov. IDOL
De voedering van het pluimvee.
FEUILLE TON.
Amsterdamsche Brieyen.f1)
Annie E. Holdsworth.
Schrijfster van „Dolores."
ALK1AA
(Vervolg.)
De samenstelling van liet voedermengsel hangt af
van het doel, dat met het voederen beoogd wordt. Wie
mest, moet anders voederen dan hij, wien 't om eier-
productie te doen is. Dan moet ook rekening gehouden
worden met den koopprijs der verschillende voederstoffen.
Als versche beenderen voor billijken prijs te koop
zijn, kunnen zij het hoofdbestanddeel van het dierlijk
voedsel vormen, maar men moet dan beschikken over
een molenwaarin ze fijngemaakt kunnen worden.
Naar wij meenen, bestaat er in ons land te Amersfoort
een firma, die dergelijke versch gemalen beenderen in
den handel brengt.
Afgeroomde melk heeft als hoendervoedsel groote
waarde, vooral bij het opfokken van kuikens. Bij voor
keur worde ze niet gekookt, doch men late ze dik
worden.
De voedering houdt verband met het jaargetijde, den
leeftijd en den voedingstoestand der dieren. Het is
daarom onmogelijk voor alle omstandigheden geldende
voederingsnormen vast te stellen. De hoenderfokker
moet door nauwkeurige waarneming nagaanmet welk
voedermengsel of welke voedermethode hij de meest
gunstigste resultaten verkrijgt. Slechts in één ge ral
kunnen voor de voedering algemeen geldende voor
schriften gegeven worden, nl. waar het om 't mesten
van hoenders te doen is.
Zoolang het hoen nog groeit, heeft het veel stikstof-
houdende verbindingen (eiwitstoffen) noodig, en zoodra
het volwassen is, meer zetmeelachtige stoffen. Mest
kuikens voedere men daarom bij voorkeur boekweit-
meel met dikgeworden afgeroomde melk aangeroerd.
Prachtige resultaten zijn ook verkregen met het bij
voederen van voor menschelijk gebruik minderwaardige
zoetwatervisch. Ook vischmeel kan goede diensten be
wijzen. Men geeft dan 1 deel hiervan op 5 deelen
boekweitmeel of op 1 deel boonen en 4 deelen ger-
stenmeel. Voor het mesten van poulardes (gecastreerde
hennetjes) is aan te bevelen, in melk geweekt oud
bakken tarwebrood met een toevoeging van boekweit-,
gerste-, tarwe- of maïsmeel met nu en dan wat gekookte
aardappelen en een weinigje zout.
De voederbrij mag niet te taai en-niet te dun zijn.
In de laatste week kan men iedere poularde nog 10
gram reuzel geven. Wil men eerste kwaliteit hebben,
dan voegt men in de laatste week aan het voeder voor
ieder dier nog een versch ei en wat selderijloof toe.
Wilde men een leggende kip voederen, zooals een
mesthoen, dan zou men weinig eieren krijgen, want
men weet, dat voor ieder dier, dat melk, arbeid of
eieren moet voortbrengen, een vergroote hoeveelheid
eiwit en vet gegeven moet worden. Men kan daaruit
verklaren, waarom de hoenders des winters zoo dikwijls
vet worden en dan weinig leggen ze krijgen dan te
veel zetmeelachtige stoffen en te weinig eiwit en vet.
Dit komt vooral voor, als men te veel graan, vooral
als men veel maïs voedert.
Bij het voederen der kuikens gaat men op zeer ver
schillende wijze te werk. Als de uitkomsten der fokkerij,
niettegenstaande onoordeelkundig gevoederd wordt, toch
niet ongunstig zijn, komt dit alleen hierdoor, dat de
diertjes vrij rondloopen, waardoor zij in staat zijn het
in hun voeder ontbrekende eiwit in den vorm van
dierlijk voedsel op te nemen. Men kan echter betere
ïmr LEfim
ÏAHi
66)
Als zij haar werk maar voor het zijne in de plaats
kon stellen I Maar dat. was onmogelijk. Haar boek zou
nu nimmer worden uitgegeven Ze wou niet pronken
met haar zegepraal tegenover Franklin's nederlaag
Zelfs als zou haar geschiedenis meer doen voor de zaak
dan jaren van agitatie, dan zou ze het toch terughouden.
Den man, dien ze liefhad, kon zo niet vernederen.
Ze dacht aan dien Zondag in het park, toen het volk
naar haar geluisterd had en niet naar hemZijn
nederlaag had haar toen pijn gedaan en nu beminde ze
hem nog honderdmaal meer dan toen. Ja, al zeide haar
zjjn brief, dat hij had opgehouden haar te beminnen,
zij had hem nog altijd lief. Ze kon hem geen slag in
het aangezicht geven om welke zaak dan ook te bevor
deren. Het volk moest wijken voor den individu.
Vermoeid stond ze op en begon de kamer op en neer
te loopon. Pijnigende gedachten gonsden haar om de ooren.
Was het goed, het volk op te ofieren enkel om Franklin's
gevoel te sparen De schilderij van Iphigenia, Peggy's
laatste geschenk, volgde haar op haar schreden, ze kon
daaraan niet ontkomen.
Peggy zelve stond in de kamer. Oatharina kon haar
hooren spreken »De grootste zaak op de wereld is het
oifer Liefde is zelfopoffering
Catharina's oogen werden verduisterd door dezen zwaren
strijd. Hartstochtelijk strekte ze de band uit Mijzelf
zon ik kunnen ten offer brengen," riep ze, »maar hem
niet. Hij is een trotsch man het zou hem bitter hard
vallen, te zien, dat ik kon s agen, waar hij faalde. Laat
het volk voor wat het is 1 Wat gaat het mij aan of de
zaak er onder lijdt Bewegingen kunnen het wel stellen
zonder de individuenmannen en vrouwen zjjn enkel
uitkomsten verkrijgen, als men de kuikens zelf een
licbtverteerbaar eiwitrijk voeder geeft.
Gedurende de eerste 36 a 43 uren moeten de pas
uit den dop gekomen kiekens volstrekt geen voeder
ontvangen. Kort voordat het kuiken uitkomt, treedt
datgene wat van den voedenden inhoud van het ei
nog over is door de navelstreng in de buikholte van
het jonge diertje. Dit voedsel moet verteerd zijn, alvo
rens het door den bek voedsel mag opnemen, Het bevat
de bestanddeelendie de spijsverteringsorganen tot
werkzaamheid aanzetten. Het doet eenia'szins denzelfden
dienst als de biest bij het pasgeboren kalf. Voederen
wij het kuikentje in den eersten tijd met gierst en
dergel., dan worden de spijsverteringsorganen te veel
geprikkeld en dikwijls sterft het dan na 5 a 7 dagen,
tengevolge van darmcatarrli, waarvan men de oorzaak
dan zoekt in alles behalve in het voeder.
Als eerste voeder geve men immer havergort of
boekweigrutten en als eersten drank bij voorkeur afge
roomde melk. Van af den derden levensdag mogen de
kuikens zoogenaamd weekvoeder ontvangen. Men neemt
twee eieren, klutst ze met een theekopje melk en laat
de massa in een bad van warm water stremmen d.w z.
men plaatst het vat met de geklutste massa in een
ander vat met warm water, terwijl meu in het eerste
roert.
Deze hoeveelheid is voldoende voor 15 kuikens ge
durende één dagmen geeft ze in drie portiën. Te
sterk voederen is nadeelig, evenals hel. geven van hard
gekookt ei. Later, na 7 kj 8 dagen, maakt men een
mengsel van gerstemeel en dikke afgeroomde melk,
waaraan men 1/t0 der hoeveelheid aan vleesch-of visch
meel toevoegt
Ook de kuikens moeten een ruimte hebben, waarin
zij naar hartelust krabben en scharrelen kunnen.
In de tweede week vervangt men de havergort of
boekweitgrutten door onontbolsterde doch geweekte
Italiaansche gierst. Gewone gierst deugt niet en de
gebruikte gierst mag vooral niet muf rieken. In de
derde week kan men gebroken rijst en kleine tarwe
geven, afgewisseld met weekvoeder. Het voederen van
het uitgeperste „dikvan karnemelk of zure afgeroomde
melk is ook zeer voordeelig. Men behoeft dan geen
vleesch- of vischmeel te geven.
Vanaf den derden dag reeds mag het groen voeder
niet worden vergeten. In het vroege voorjaar neme
men daarvoor paardebloemen, later het loof van radijs
klaver, knollen en salade. Na zes weken mogen de
kuikens hetzelfde weekvoeder hebben als de oudere
hoenders.
Er zijn natuurlijk meer goede voedermethoden voor
kuikens, maar bij alle is hoofdzaakdat men de na
tuur zoo getrouw mogelijk nabootst, d.w.z.dat men ook
voor de noodige afwisseling zorgt. Ieder moet intussehen
zelf nagaan, wat in de omstandigheden, waaronder hij
verkeert, het voordeeligst en meest doelmatig is. Maar
eenige kennis van de eerste beginselen der voedingsleer
is onmisbaar.
Handelt ieder fokker, ieder-hoenderbezitter met kennis
van zaken, dan moet de hoenderfokkerij vooruitgaan
en kan zij, veel meer dan tot heden, een rijke bron
van inkomsten worden voor den vaderlandschen land
bouw, zij ze dan ook slechts een bij bedrijf,
Kuikens verteren hun voeder sneller dan volwassen
dieren. Zij moeten daarom dikwjjls en telkens bij
kleine hoeveelheden gevoederd worden.
noodig voor elkaar. Hem had ik het eerst liefmijn
lietle voor het volk kwam eerst daarna...."
Weer kreeg de stilte een stem, doch nu was het haar
eigene. »Het eerste is van de aarde, aardsch het tweede
is de Heer uit den hemel." Toen kwam Peggy's pein
zende toon»Ik betwijfel, of er in de liefde wel eenige
»Heer uit den hemel" is
Oatharina deinsde terug. Er kon niets goddelijks zjjn
in hare liefde, als die zich niet kon verloochenen. En
eens had ze in zelfverloochening geloofdEen ver
wijderde echo kwam tot haar uit de vervlogen dagen
nog voor haar verblijf te Newnham»Ga waarheen
ge wilt, zoek wat ge wilt, ge vindt geen hooger weg
boven en geen veiliger weg beneden dan den weg van
het kruis. Het kruis staat altijd gereed en wacht u overal.
Ge kunt niet daaraan ontkomen, waarheen ge u ook
begeeft want waar ge ook henen gaat, uzelf draagt ge
altjjd mede en uzelf zult ge altjjd weer vinden."
Franklin zat in ziju kamer en las Catharina's brief
nog eens over. Maar hij kende dien nu al van buiten.
Lieve Mr. Franklin, Ik heb uw boek gelezen en ge
moet me niet kwalijk nemen als ik u openhartig zeg,
dat het u geen recht doet wedervaren. Ik zend u een
Geschiedenis, die ik geschreven heb. Ge zult zien, dat
ik al wat daarin van beteekenis is, aan u verschuldigd
ben. Zeg me nu als 't u blieft welk van beide zal wor
den uitgegeven. Ik zou het mijne wel teruggehouden
hebben om ruim baan te maken voor het uwemaar
het lijkt me sleeht mij door mijn eigen wensch te laten
leiden in een zaak van dit belang. Hebt ge uw oude
vriendin geheel vergeten Ik u niet. Ik ben zeer ver
langend te hooren, dat ge gezond en gelukkig zijt.
Steeds de uwe
Oatharina Fleming.
Franklin lachte met zijn grimmig lachje dat door
t herhaald gebruik langzamerhand een prettig lachje
werd. Maar op nieuw verhardde hij zijn hart. »Zij
kan zich verwaardigen een stap tot toenadering te doen,"
zeide hij»het boek is een meesterstuk Ze kan zich
zelfs verwaardigen zich dien sukkel te herinneren dien
ze onder de wielen van haar zegekar verplettert.
Zindelijkheid van etens- en drinkensbakken is een
hoofdvereischte.
De afgeroomde melk wordt na 14 dagen geleidelijk
met meer water verdund, zoodat de dieren, als ze 4
weken oud zijn, slechts zuiver water ontvangen. De
in de melk aanwezige zouten kunnen voor kuikens,
jonger dan een maand niet te hoog geschat worden.
Wij gaven geen voorschriften, waaraan men zich
slaafs te houden heefthet waren slechts vingerwijzingen.
Den volgenden keer over het opfokken van eenden,
ganzen en kalkoenen. (Wordt vervolgd).
XXII.
Sedert mijn laatste correspondentie zijn or heelwat
woorden gewisseld en heelwat vellen papier volgeschreven
over het boycot-plan der transportarbeiders
waarover ik onlangs een en ander mededeelde. De be
weging is iumiddels een groote schrede verder gekomen.
De oppositie is zeer krachtigdat kan niet worden
ontkend en ik kan mij zoo volkomen verklaren dat de
ontwerpers van het plan oogenblikken hebben waarin
zij daaronder gebukt gaan. Maanden achtereen is er in
alle Nederlandsche bladen met -oerende eenstemmigheid
geklaagd over het lot der ongelukkige Afrikaansche
vrouwen en kinderen; bijna geen dag is er voorbijgegaan,
of de hartstochten zijn opgewekt tegen hot jammerlijke
bedrijf der Engelschen; uitingen van machtelooze woede,
dat men hier werkeloos moest toezien, zjjn vernomen
nu eindelijk na vele nuttelooze adressen en requesten,
na veel geldzending n die de toestanden in da concen
tratie-kampen niet in 't minst verbeterd hebbennu
eindelijk wordt een middel aan de hand gedaan om het
schuldige volk in zijn zwakste plekzijn handel en zijn
beurs te treffen en van stonde aan zijn er tientallen
onder de jammeronden van voorheeu die van front
veranderen. Plotseling wordt niet meer gedacht aan de
lijdenden en strijdenden in het verre werelddeel; zij
tellen ternauwernood meer mee, omdat men vreest voor
eigen schadeomdat het middeldat redding brengen
kan ook hier nadeel kan berokkenen.
Zonderling tafereel! De banbliksems worden niet
langer geslingerd naar de beulen van vrouwen en kin
deren zij moeten men zou 't nauwelijks kunnen
gelooven maar 't is toch zoo nu dienst doen tegen
de transport-arbeiders. Een meester in de rechten is
zelfs het strafwetboek gaan napluizen en 't is hem ge
lukt een artikel te vinden dat zon kunnen worden
toegepast op de bootwerkers en degenen, die hen steunen:
was deze advocaat de baas, bij liet hen allen van hunne
edelmoedige neigingen achter slot en grendel genezen.
Als de ontwerpers van het plan hadden kunnen ver
moeden dat er Boerenvrienden zijn van zoodanige ge
zindheid ik geloof niet, dat zij aan hunne menschlie-
vende opwellingen gevolg hadden gegeven. Zij hadden
gedachtdat waar zij in de bres sprongen voor het
stamverwante volk, men hunne diensten met gratie zou
hebben aanvaard en alle partijen zouden hebben saam-
gewerkt om hun de uitvoering van hun moeilijke taak
mogelijk fe maken.
De uitkomst heeft hun anders geleerd De socialisten
vinden, dat er een verdachte bijsmaak aan de beweging
is omdat de bourgeoisie daarvoor geld geeftom hun
in het gevlei te komen heeft het Comité een manifest
gelanceerdwaarin het doet uitkomen dat als deze
poging slaagt meteen bewezen isdat de arbeiders de
macht bezitten om alle oorlogen te voorkomen. Daarop
En toch kon hij zichzelf niet overreden dat dit de
brief was van een zegepralende vrouw. Ze had hem niet
vergeten Was ze hem ook maar één oogenblik uit
de gedachten of uit het hart geweest t Zelfs dat boek
was geschreven ter wille van haar ondanks een zware
ziekte zij had het hem ingegeven. In die verre landen
waar hij zich had moeten voeden met den draf van lief-
de's-ontbering was hij verkwistend geweest met gedach
ten aan haar. Hij had een rozen heiligdom opgericht
»met al de bloesems van een werkeud brein En nu
zeide ze dat het boek hem geen recht deed wedervaren
Juistdaar kwam de bokkepoot te voorschijn. Ze
was handigmaar de natuur verraadde haar. Zou een
vrouw kritiek kannen oefenen op hem dien ze beminde?
Neen neen hij zou heter niet op wagen, op nieuw
een blauwtje te loopen. Hij sloot en grendelde zijn hart
tegenover haar.
Hij zag er grijs en afgeleefd uit, oud vóór zijn tijd.
Zijn oogen stonden dof. Zijn gelaat droeg nog de sporen
van de koorts, die hem als invalide naar huis had terug
gebracht. En zelfs indien ze hem liefhad, wat had hij
eenige vrouw nog aan te bieden, de ruïne van een
man Neen hij moest zijn besluit niet aan 't wankelen
brengen. Hij zou haar het manuscript terugzenden, en
dan Neen, zelfs vriendschap was onmogelijk
Oatharina las met bleek gelaat het strookje papier
»Uwe Gesc iedenis moet worden uitgegeven. Het is een
hoogst belangrjjbe bijdrage tot de literatuur der Beweging.
E. F."
Ze keek rond met een blik, die medelijden moest in
boezemen. Jock stak den kop in do hoogte en likte de
tranen van haar gelaat. Oatharina legde haar hoofd tegen
zijn ruige vachtzelfs de liefde van een hond kan een
engel zijn bij het grafDoch toen ze de oogen weer
ophief, Jag er geen verlatenheid in haar blik.
De liefde nam haar oude plaats weder inen het
vertrouwen luchtig het evenwicht bewarend boven den
dwarrelenden twijfel en dat alles wat haar scheen te
ontzinken op dit oogenblik spoedde zich voort om de
toekomst tegen te gaan. Ze kon wachten, en al wachtende
werken voor het volk.
(Wordt vervolgd).
