N ieu wj aarswenschen.
Op de Waterhoeve
No. 151.
Honderd en derde
jaargang.
1901.
V R IJ D A G
20 D E CE M B E R.
Oudejaarsavond
NIEUWJAARSWENSCHEtf,
a 25 ets. a contant
Vergadering van den Raad.
In het nummer van ons blad, dat op den
(DINSDAG 31 DECEMBER) verschijntzal
wederom gelegenheid bestaan tot het plaat
sen van
van 1 tot 5 reguls.
Vervolg van het Tweede blad.
FEUILI.ETON.
W. II e i in b ii t*
Vertaling van HER MINA.
9}
Klente blad.
ALkMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Vinsdt g-, Donderdag-
en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaak f 0,80franco door het
geheele rijk f 1,
3 Nummers f 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Prijs der gewone advertentlën t
Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven <jf r|a n cjo aan de Uitgevers HERMs. COSTER
ZOONVooidam O 9.
Telefoonnummer 3.
Voorwaarden, te verbinden; aan dc subsidie,
ten behoeve van de Huishoud- en
Industrieschool.
9. Bij de behandeling der gemeente-begrooting voor
1901 werd aan de Huishoud- en Industrieschool een
subsidie verleend ten bedrage van f 2509 onder nader
daaraan fe verbinden voorwaarden.
Door B. en \V. wordt daarom voorgesteld die voor
waarden vast te stellen als volgt
1°. De jaarlijksche uitkeering der subsidie wordt af
hankelijk gesteld van de goede werking en de gel
delijke uitkomsten der inrichting.
2°. Ten einde omtrent de goe e werking en de eeldelijke
uitkomsten der inrichting een oordeel te kunnen
vellen wordeu jaarlijks aan den Raad overgelegd
a. de begrooting en do rekening der school. D»ze
stukken moeten alle ontvangsten en uitgaven van
welken aard ook, vermelden. Zij worden, desverlangd,
ingericht naar de voorschriften door den Raad te
ge ec
b. het jaarverslag der school.
3°. De schoollokalen wordeu voor B. en W., alsmede
voor de door den Raad nit zijn midden te benoemen
commissiën ad hoe toegankelijk gesteld. Aan ben
worden alle gewenschte inlichtingen verstrekt.
4°. Op de school mogen geene leerlingen worden toege
laten dan die voldoend lager onderwijs hebben ge
noten, in deu zin der artt, 3 en 4 der Loei pliebtwet.
5°. Op de school mogen g'-ene leerlingen kosteloos worden
toegelaten dan in geval van onvermogen hunner onder s,
voogden of verzorgers. Voor zoover deze laatsteu te
Alkmaar gevestigd zijn is de beslissing omtrent hun
onvermogen aan Burg. en Weth.
De heer Cohen Stuart (moeilijk te verstaan) maakt
bij dit punt de opmerking dat op de Huishoud- en Indu
strieschool gewe kt wordt voor particulieren waarop
reeds bij de behandeling der begr oting in de sect ën
werd gewezen. Hij is van meening dat zalks niet ge»
DOOR
Drie jaren zijn voorbijgevlogen. Te Hobenburg is het
leven zijn gew uen gang gegaan op de kerkhoven een paar
rijen graven meer, in de wiegen nieuwe blonde kopjes, en
wie juist op de grens van den kinderlijken leeftijd stond,
is volwassen. Zoo ook Eva Abrens en Hanne Heidlich.
Hanne is du zevr-ntien, Eva achttien jaar geworden.
Hanne Heialich dient als kamermeisje bij de Baldaufs
op de Waterhoeve; hare grootmoeder, de vrouw van den
schoen maker Selle, heeft Madame Baldauf daarom aan
gesproken.
.Nergens kan een meisje zooveel leeren, nergens ODder
beter opzicht zijn dan bij .Madam". Hanne heeft zich ia
het eerst wel met kracht en macht hiertegen verzetze
wilde naaister worden, en HaDne's moeder was't met baas
eens maar haar vader en grootouders kregen ten slotte
bun zin.
Hanne dient op de Waterhoeve voor een gering loon en
een kermis- en nieuwjaarsfooi bovendien, als zij zich lat
soenlijk gedraagt. Ook mag zij zondags om de vier weken
naar hare moeder gaan. Zij moet iu de kleine kamer naast
Madame slapen, daer deze in den laatsten tijd zeer veel
last beeft van kortademigheid. Zij moet Mai ame's laarzen
toeriigen en haar verder met aankleedvn helpen, bene en
in de woonkamers het stol afnemen en bij koffie en andere
partijtjes de gasten bedienen. Veel tijd houdt Hanne met
voor haarzelve over, maar dat's juist goed hoe meer tijd,
hoe meer nuttelooze gedachten.
Dien dag moet Hanne naar do stad met uitnoodigingen
wenscht is en hoopt dat B. en W. daaraan hunne aan
dicht zullen wijden.
De heer Kraakman acht het beter in de voor
waarden sub. 1° het woord .uitkeering" te vervangen
door .toekenning", welk amendement wordt aanvaard.
De Voorzitter antwoordde den heer Cohen Stuart,
dat naar aanleiding van de opmerking in de le sectie
gemaakt en thans herhaald, door hem en zeker ook door
den heer Kraakman wel et n wenk is gegeven aan
het Bestuur der School en dat de dames zeker daaraan
tegemoet willen komen.
De heer Glinderman meent te weten dat aan
dezelfde inrichting in andere plaatsen althans die te
Amsterdam, hetzelfde gebeurt en acht het niet billijk de
Alkmaarsche school in dit opzicht nit te sluiten.
De heer de Wit daarentegen vindt dat dat geen
motief isen is het eens met den heer Cohen Stuart
de school mag particulieren geen concurrentie aandoen.
De heer Kraakman zegt, dat in dien zin het ook
stellig niet geschiedt. Het bedoelde geval betreft het maken
van gordijnen voor Oranje-Nassauoord. Hot bestuur der
school was er zelfs niet op gesteld en zat er wel wat
mee verlegen doch daar het hier gold de eer der school
was men er ten slotte toe overgegaan. Hij twijfelt echter
of er voordeel van is genoten dat zal kunnen blijken
uit de jaarrekening. Den gegeven wenk acht hij voldoende.
De heer Cohen Stuart verklaart er ook geen voor
stel van te maken een dergelijk verbod op te nemen, doch
hij meende er de aandacht op te moeten vestigen.
Punt 4 der voorwaarden wordt door den heer Kr a a k-
m a n in dien zin geamendeerd, dat da laatste woorden
.In oien zin," enz. vervallen. Hij doet dat met het oog op
de 1 erlingnn die nog niet voldaan hebben aan de leer
plichtwet. Ook door de Provinciale Stateu is een der
gelijke bepaling geschrapt. Die kinderen nit te sluiten
komt, hem n et gewensebt voor, terwijl tevens door hem
wordt opgemerkt dat het niet zeker is of de leerplioht-
wet zal blijven bestaan.
De Voorzitter zegtdat deze bepaling ook daarom
niet verkeerd is, omdat wel eens wordt beweerd, dat
hef aantal leerlingen kunstmatig* wsntH—apgnroerU.
De heer Glinderman zou punt 4 geheel willen
doeD vervallen; kimleren die door ziekelij ke omstandig
heden geen voldoend lager ouderwijs hebben kunnen
genieten mogen zijns inziens niet worden uitgesloten.
De heer Cohen Stuart kan met de vorige sprek* rs
niet meegaan de bepaling zou hij willen handhaven
terwijl hij meent, dat er wel een regeling is te treffen,
die aan de bezwaren van den heer Glinderman tege
moet komt.
De heer Uitenbosch is het eens met den beer
Cohen Stuart od zou deze woorden aan de bepaling willen
toevoegen .tenzij aangetoond wordtdat men iu de
onmogelijkheid is geweest voldoend lager onderwjjs te
ontvangen".
De heer Kraakman blijft van oordeeldat men do
clausule kan weglatenen er bij kan voegen dat in
zeer bijzondere gevallen uitzondering kan worden gemaakt,
met goedkeuring van B en W.
voor et, oogstfeest. Og de Waterhoeve wordt dit altijd
luisterrijk gevierd. Ieder, die slechts eenige betrekking
daarop heeft, wordt 's namiddags op koffie en koek verzocht,
zoowel als op bet avondeten, gevolgd door dansen op de deel
van de groote schuur, die te dien einde prachtig versierd
is een planken vloer, die wat veert, groene guirlandes
en dennetakken om deurposten en balken, en twee stel
lages, een voor de muziek, de andere voor Madame en hare
gasten.
Bnsse, de koetsier, brengt de uitnoodigingen in de nieuwe
stad rond, Hanne in de oude beiden hebben lijsten ge
kregen met den naam van de menschen, die Madame Bal
dauf laat verzoeken haar de eer en bet genoegen aan te
doen, enz. en knnnen bun boodschap prachtig opdrennen.
Op haar zondagsch gekleed, een donkere wollen japon
met een grooten witten boezelaar en daarover de net
jes gestreken, met flanel gevoerde wijde kraagmantel van
licht katoen, dicht geplooid om den hals, komt Hanne
nit de Waterhoeve en steekt dwars de straat over naar het
buis van hare grootmoeder. Zij houdt den nens in de lucht
en heeft het dikke blonde haar tegen het achterhoofd op
gestoken, zoodat, 't lijkt ulsof die zware vlechten het trotsche
hoofdje naar achteren doen buigen. Hanne's moederstaat
beneden bij grootmoeder in de kleine kamer met de wit
gepleisterde muren, waar grootvader op zijn kruk voor zijn
schoenmakerst Hel zit te werkeo. Hij beeft eeu oud lakensch
kapje op het hoofd en draagt een bril met gioote ronde
glazen, waarover hij zjjn kleindochter aankijkt. Daar
bij de gewoonte heeft om te snuiven, is zijn aangezicht
rondom den ingevallen mond b uinachtig gekleurd. Zijn
baard gaat van het eene oor laDgs de kin naar het andeie,
zoodat 't den indruk maakt alsof men het gelaat van den
ouden man met een franje heeft versierd.
.Zoo, Ha nue, laat gij je weer eens zien P Hebt ge weer
een paar schoenen versieten vraagt hij.
.Neen," zegt hare moeder. .Ze is te netjes voor een
gewone boodschap. Gaat ge de lui soms verzoeken Wel
gevallig ziet zij het meisje aan.
»Ja moedei Goedendag antwoordt Hanne, terwijl
ze op de met blauw en rood katoen bekleede rustbank
De heer Cohen Stuart vindt de bepaling .voldoend
lager onderwijs" te vaag en zon liever .de woorden" in
den zin van art. 3 en 4 der leerplichtwet willen behouden.
Het amendement Kraakman wordt daarna in stem
ming gebracht en verworpen met 7 tegen 6 stemmen.
Dat van deu heer Uitenbosch aangevuld met de woor-
nen .ten genoegen van B. enW." na het woord, .tenzij"
met 13 tegen 2 stemmen aangenomen. Tegen de heeren
Glinderman en Kraakman.
Bij punt 5° vraagt de heer Uitenbosch of het
B. en W. bekend is of een zeker aantal leerlingen ko°»
teloos op de school ia toegelaten het komt hem voor
dat het wenschelijk is een bepaald getal vast te stellen.
De Voorzitter is daar niet voor bij acht dat te
bindend.
Do beer Uitenbosch meentdat er gevaar is, dat
het aantal betalenden zoo groot wordt, dat er voor niel-
betalenden geen plaats zal zijn.
De heer Kraakman verklaart zich er ook tegen.
Hoeveel leerlingen er kosteloos zijn geplaatst kan worden
nagegaan en het zal blijken dat dat aantal nog al vrij
groot is.
De Voorzitter zou een bepaling daaromtrent ook
ongewenscht achten, omdat toch al reeds wordt beweerd,
dat tal van kostelooze leerlingen bet getal groot maken.
Da beer Glinderman is geen voorstander van
kosteloos onderwijs, in de eerste plaats komen hier vol
gens hem in aanmerking zij, de kannen betalen en daar
op zon hij zeifs Dauwkeurig willen toezien.
Dit geeft den heer Uitenbosch aanleiding om zich
in het algemeen voor geheel kosteloos onderwijs te ver
klaren, doch hij voegt er aan toe, dat hij er thans niet
over sprak bet onderwijs aan deze inrichting voor allen
kosteloos te doen zijn.
De heer Glinderman zon meer gevoelen vcor
evenredige schoolgeldheffing.
Na de opmerking van den Voorzitter, dat eik jaar bij
de behandeling der subsidie er gelegenheid zal zijn op de
bedoelde kwestie acht te slaan en Dadat de heer Uiten
bosch heeft verklaard, geen bepaald voorstel te willen
tiucu, wDtUh kei vuui"3tcfr tfdl! T57 0TT TV"7, ZöüaTïT 1101, 18
geamendeerd, aangenomen.
Verplaatsing van de elerenenarkt
naar de (korenbeurs.
10. Wederom is bij den Raad een adres ingekomen
thans van J. de Haas c.s., om de eierenmarkt te ver
plaatsen naar de Korenbeu s.
B. en W. verwjjzen naar hetgeen omtrent deze zaak
vroeger is ter sprake gebracht. Indien men dat alles
herleest zal het blijken dat er tegen het verplattsen
van de eierenmarkt vele n gewichtige bezwaren bestaan.
Ging men ef toe over, dan zouden aanstonds van eene
andere zijde bezwaren worden geopperd die wellicht
minder gemakkelijk t t eene oplossing zonden te bren
gen zijn.
Evenals in het jaar 1898 stellen B. en W. dus voor
aan adressanten te berichten dat de Raad geen termen
heelt kut nen vinden om de eierenmarkt te verplaatsen.
De heer KraakmaD, die bij dit pant ook met een
evssrsMras&sa
neervalt. »En of gij dan weer komt afwasschen, moeder
.Ja, dan zal 't druk zijn," zegt grootmoeder, die bij
het veLSter zit.
.Eigenlijk hebben wij, in de keuken, er niets aan,"
klaagt Hanne .niets dan rondloopen en bedienen F'
.Dat vond ik nu juist prettig, toen ik nog zoo jong
was als gij," herneemt de onde vrouw met iets weemoedigs
iu haar toon. »Ik wilde dat ik 't nog kon F'
»'tZal je wel meevallen, Hanne. In elk geval zal ik
je Fchte japon wasscnen en strijken en je zooveel helpen
als ik kan. En zeker zal er nog wel een dansje voor je
overschieten," troost, hare moeder haar.
»Ja, 't mocht wat! Bij onze Madam niet," antwoo.dt
HauDe lachend. .Maar na moet ik gaan."
.Moet ge veel menschen verzoeken
.Alles wat maar beenen heeft! Ik begin in de Ridder
straat de familie van den dominé, juffi ouw Beutner, al
de Abrensen
.De dokter zal toch wel te ziek zijn om te komen
merkt g ootm ieder aan.
.Na ja, rnair Eva en de jonge dokter moeten er eenwig
en aliijd bij zijn, al wordt er maar een varken geslacht.
Onze jonge mijnbeer komt van avond ook terug den heelen
morgen nebben Madame en ik heen en weer geiend om
alles in orde le maken. Het mooiste en beste is nog niet
goed genoeg voor hem. De geweerkast V in zpu vader hebben
we op zijn kamei gebracht en hij krijgt een mooi zadel
voor zijn paard, dat mijnheer Maurits voor hem heeft gekocht,
't Is net alsof zijn moeder bang is, dat 't hem anders by
ons met zal bevallen, nu hij te BerJijn bij de garde gediend
heeft
»Nu, d&irvoor behoeft ze geen angst te hebben zegt
grootvader.
.Haast je maar wat," voegt de oude vrouw het meisje
toe, .andors komt ge zoo laat terug
.Behandelt Eva je altijd nog zoo uit de hoogte vraagt
moeder Heidlich, die gedurende het ganscho geBpiea met
ue armen in de zijden heeft staan luisteren.
Wordt vervolgd).