T
No. 152. fierste blad.
Honderd en derde jaargang.
1901.
ZONDAG
22 D E CE M B E R.
Amsterdamsche Brieven.
Laatste Berichten.
Nederland.
fiNttfiUAN».
i)e Oorlog iu Zuid-Afrika.
ALklIAARSCIJE COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag-
en Katerdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 8 maanden voor Alkmaar f 0,80 j franco door het
rijk f 1,—.
3 Nummers f O,©6. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Prijs der gewone advertentiën s
Per regel f ©,13. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven ^Jf rja n cjo aan do Uitgevers HERMs. COSTER
ZOONVooidam C 9.
Telefoonnummer 3.
XXVIII.
Het AO-jarig jubileum van onzen voortreffMijken
tooneelspeler J.ouis Bouwmeester heeft ons een feest
avond gebracht, zooals wij er nog maar zelden een heb
ben beleefd. Men is bij herdenkingsfeesten op de planken
wel altjjd heel mild met geschenken, toespraken, ovaties
en eerbewijzen, maar ik zon mij geen jabilenm weten te
herinneren, waarbij alles zoo hartelijk toeging, de hulde
van zooveel kanten kwam. Bouwmeester was Donderdag
avond als een vorst in het koninkrijk der kunst, een ko
ninkrijk met zeer veel onderdanen.
Zou ik een getrouwe opsomming geven van allen, die
hem kwamen complimeuteeren, eersf in den Stadsschouw
burg en daarna in het American Hotel, ik zou een paar
koiom noodig hebben en dan toch nog maar in het kort
vermelden, wat men te voren in Amsterdamsche bladen
uitvoeriger heeft kunnen lezen. En wat de geschenken
aangaat, men legge maar naast zich een lijst van wat
gebruikelijk is bij dergelijke gelegenheden aan te bieden,
beginnende met een salon-ameublement en eindigende
met bloemstukken op Bouwmeester's feest waren al
die Dnmmers present. Daarne'ens waren er nog eenige
nieuwe, zooals levensbeschryvingen van den jubilaris in
het beste Engelsche Fransche en Duitsehe tooneel-
tijdschrift.
Zóo overstelpend waren de blijken van sympathie, dat
't zelfs den held van het feest te machtig werd en zijn
gevoel hem overheerschte. Bouwmeester moet wel weten,
dat hij ontzagljjk veel vrienden en vereerders heeft, maar
blijkbaar had hij hun aantal toch nog onderschat. Op
dezen avond is hij nog eens geproclameerd tot wat hij al
jaren is geweest Nederland's eerste tooneelspeler.
Men heeft wel eens den wenach te kennen gegeven,
dat Bouwmeester meer zon stndeeren en zich beter had
moeten onderleggen voor de groote taak, die hij op zich
neemt als hij onze grootste treursi eldichters vertolkt. Lk
heb daarmee nooit kunnen instemmen. Stadie is natuailrjk
voor ieder kunstenaar noodig, maar zij mag niet zoo
ver gaan, dat de natuur er door onderdrukt wordt. De
echte tooneelspeler moet in zich bebbon artistenbloed en
dat krijgt hij niet door wijsheid van de scuoolnanken.
Het opbruisen van dat bloed moge in toum gehonoen
worden door de eischen van aesthetic* en wetenschap,
maar het oorspronkelijke, het natuurlijke mag daardoor
niet verstikt worden. Dit is 't juist, wat Bouwmeester
zoozeer onderscheidt van zijn meeste ambtgenoeten zy
zijn te veel bestudeerd, wat nog niet wil zeggen, dat zij
ook veel weten. Bouwmeester heeft, wanneer hy op het
tooueel is, altijd nog iets in zich van het jonge, dartele
paard in de wei, zoo ec-t gracieus iu zijn bewegingen;
de anderen loopen met eentonigen stap in het gareel.
Waar de meeste tooneelspelers zien in een keurslijf
hebben gekneld, is Bouwmeester de ontembare gebleven,
de man, in wien het ras spreekt, die zich door zyu talent
krachtig genoeg gevoelt om steeds zichzelf te zyn.
E zyn van zijne zelfbewust eid tientallen straltjes in
omloop. Een der meest recente is wel het volgende. Ter
gelegenheid van zijn jnbilé had zien een eommiscie van
vele leden gevormd tot het inzamelen san gelden vo-r
een huldeblijk. Een heel aardig bedrag werd oni.vai.geu.
Na wensohte meu eens iets anders te geven dan georm-
kelijk is en daarvoor werd gekozen een lijfrente, waar
voor men den jubilaris op zijn feestavond de polis zon
aanbieden. Toevallig kwam dit Bouwmeester zelf Ur
ooi e. Cf hij als voorzitter van Apollo", dat zich de be
langen van oude kunstenaars en kunstenaressen aan'rekt,
't met kiesch vond, dat voor zijn oauen uag op andeie
wijze werd gezorgd, dan wel, dat bij in een lijfrente zag
een oaai, waarmee rijken so u wijlen hnn knecht of dienst
bode begunstigen zooveel is zeker, dat hij in woede
ontstak, toen het plan hem ter oore kwam. En in ant
woord op de pogingen om hem tot anuere gedacüten te
brengen, sliuge.de hij de commissie deze typiscne woorden
toe: »Ais jullie het hart hebt op mijn feestavond met
een lijfrente te komen aandragen, dan smyt ik jullie van
het tooneel." Bij een ander zoa men dat niet zoo Heel
serieus hebben op te nemen maar Bouwmeester is jmst
iemand, om zyn woorden door daden te laten volgen
De commissie was dan ook maar zoo verstandig om hals
over kop een vergadering te beleggen, waaun besloten
werd dan in vredesnaam maar weer de keuze te laten
vallen op een salon-ameublementdit is Donderdagavond
met gratie aanvaard.
Zoo'n voorvalletje is werkelijk teekenend. Het bewijst,
dat er tact noodig is om met een kunstenaar om te gaan
het bewijst ook, dat Bouwmeester bij het klimmen der
jaren de artistieke grilligheid nog niet heeft verleerd
Zoodra een artist precies doet als een gewoon menscb
is hij geen artist meer en zoodra hy opzettelijk anüers
doet dan een gewoon mensch is hij onuitstaanbaar
Bouwmeester heelt nog dat handelen en spreken by ïm
pulsie misschien doet hij zich daarmee wel eens schade
maar hy laat 't daarom niet na. Dat is het bloed, bet
echte bloed, dat hem ook in staat stelt zijn gehoor g heel
onder zyn macht te krygen
Zoo.ang die natuurstem blijft spreken zoo lang zal
Bouwmeester een sieraad blijven van het vaderlandsche
1 tooneel.
Lloyd George, het welbekende radicile pirlements -
lid, die dezer dagen te Birmingham eene politieke rede
zou houden, werd daarin door het Jingo gepeupel ver
hinderd. Het ging er zeer rumoerig toe, glazen werden
ingegooid, deuren verbrijzeld, het platform werd bestormd
en met moeite ontkwam de spreker aan de vuisten van
Chamberlain's politieke partijgenooten.
Er zijn bevelen uitgavaard gd om onmiddellijk nog
2000 man Yeomanry te lichten, die in Januari en
Februari naar Zuid-Afrika zullen woiden gezonden.
Een den 10 uitgegeven legerorder gelast de oproeping
van nog zes bataljons militie.
ZUID-AFKIft A. Behalve de reeds gemelde ver
liezen, behelst Kitchener's weekrapport de volgende bijzon
derheden
Onder dekking van Bruce Hamilton's oparat'es in het
oostelijk deel van Transvaal, is de Constabulary verder
ostelijk doorgedrongen. Meu is bez g een post te zetten
op een nieuwe lijn aan de Oliphant's Rivier, van Steen-
kool8prnit naar Waterval Rivier.
Lord Methuen opereert met Kekewich in het westen
van Klerksdorp. De blokhuizen staan nu -'an Klerksdorp
tot Venstersdorp toe, en zullen verlengd worden tot
Nauwpoort.
De colonnes van generaal Elliot zijn in het noord
oosten van den Oranje-Vrijstaat bij Lindly, en hebben
zich gevoegd bij de colon nes van Winburg.
G ntsraal Knox is zuidelijk van Bloemfontein en nadert
de Thaban'chu lijn.
Een troepje Boeien van Philippolis is de spoorljjn over
gestoken naar het zuiden van de Oranje Rivier bij Zanddrift.
Theron is teruggedreven naar het zuiden vaa Doorn-
Rivier. Er zijn geen vijanden meer te zien zuidelijk van
de lijn Beaufort-West Sutherland-OLnwilliam. De com
mando's ten noor ien van dezeu lijn sehynen samen te
komen in Cilvinia.
Toitelbosch is djor kolonel Doran verlaten.
Sprinkhanenplaag.
In verscniilande strekou van Spanje zijn te zameu
300.01)0 band rs door .mtzaglijke massa's neergestreken
sprinkhanen verwoest. De schade is onberekenbaar.
Spoorwegongeluk.
PADERBORN, 2'J Die. H tWestfalische Volksblatt"
meldt dat hedenmiddag bij Nenenbeken een personentrein
ten gevolge van mist gereden is op den D-trein naar
Bjrlyn, die wegens een ongeval op een vrij l aanvak stil
stond. Er moeien meer dan 20 personen gewond zijn er
zijn reeds b dooden gevonden en er zonden nog meer on
der de pninboopen liggen.
KaSSEL, 20 Dec. De spoorwegdirectie maakt bekend,
dat de personentrein 399 nadenmiddag bij Altenbekeu op
oen D-trein 31 reed, waarvan de laatste wagen sterk
Deschidigd werd. Tot dasver is vastgesteld dat 5 personen
zjju gedood en 10 zwaai gewond.
Barslngerhorn. Te Kolltoi n werd den 19
eene vet-adoring gehouden van net Nnlsdepartement.
Besloten werd in Januari eene volksvoorlezing te doen
honden. Tevens werd eene commissie benoemd, om met
üet bestaar der af eeling van den Bond voor Staats-
pensioueenng in ouderhandeling te treden, om gezamenlijk
volkslezingen te doen Honden, aan beider doel bevorderljjk
zyude.
De ee.ste stalen vischbotter te Kol a or n is thans in
aanbouw, op de werf van den heer de Boer, te de Lemmer.
De laatste nienw gebouwde, in '89 en '90, waren nog
van houtijzeren dmfde men voor de visscherij nog
niet aan.
Schagen. In het lokaal Cérès alhier, zal den
23 de 4o algemeene vergadering worden geboadeu van
de vereemg ug van ond-leerlingen der Rijkslanabouw-
winter8chool te Sch igen.
Van deze vereeuigiug zyu bijna 50 dier ond-leei lingen
lid. Behalve de gewone punteu bevat het programma de
volgende meer belangrijke: Voorstel van het bestnur om
aan elk lid der vereenigiug eene verzameling der meest
voorkomende grassoo.ten te verstrekken; voo.-stel tot het
stichten van een laboratormm voor melkonderzoek prac-
tische mededeolingen omtrent caltnnr en vei koop van
bloembollen, te geven door den heer G. Nobel te Lutje-
Winkel en eene inleiding van den heer H. K. Koster,
te Wieringerwaard, ozer »Het melken."
Uangedijk. Door den heer F. 0. Fleischer alhier
weid samengesield en uitgegeven de eerste jaargang van
een »Laug«-dijker almanak.Het boekje is versierd met
een goedgelijkend portret van den oad-burgemeester, den
heer U. Kroon Mz., bevat tal van nuttige opgaven, ver-
eenigingBlysten, adveriemiën en een paar aardige ge
sohiedknnoige herinneringen van Broek op Langendijk
Spoorwegen.
Met ingang van den 16 is op het geheele Neder-
landsche spoorwegnet het aliniden bij het vertrek der
tremen, afgeschaft.
Darten Hoogerhuls.
Een der inspecteurs van het Staatstoezicht op krank-
zinnwon heeft verleden week Marten Hogerhuis in de
strafgevangenis te Leeuwarden onderzocht. Geen spoor
van krankzinnigheid werd aanwezig bevonden.
Veeziekten.
In de »St.-0t. No. 297 is opgenomen een staat van
de gevallen van besmettelijke veeziekten in Nederland
gedurende de maand November jl. Daarin worden ver
meld aan mond- en klauwzeer:
In Noord Brabant geenein Gelderland 1 in Znid-
Holiand 1; in Noord-Holland 5 bij 1 eigenaar te
Haarlemmermeer in Zreland 50 bij 2 eige' aren
(waarvan 45 te Dnivendijke en 5 te Noordgouwe)
in Utrecht geene; in Friesland 854 bij 22 eig. (waar
onder 92 in Barredeel, 195 iu Fe werderadee', 175 in
Idaarderadeel, 75 in Leenwarderadeel, 47 iu f-cboterland,
70 in Tietjerksteradeel enz.); in Overijsel geene;
in Gro ingen geene; in Drente geene in Limburg
geene.
Over het geheele Rijk 911 gevallen bij 27 eigenaars
waaronder 257 gevallen bij schapen en geiten en 51
bij varkens.
Utrecht. Het Dagelijksch B stnur dezer gemeente
heeft den 20 een bezoek gebracht aan President Krnger.
40-Jarlg jubileum.
Amsterdam. Den 19 beeft JLouls Itouw-
mei ster zyn 40jarig knnstjabileam gevierd. Na nfl >op
van de tooneelvoorstelliug, waarvoor de heer Bouwmeester
gekozen had »Herodes", werd den jubilaris een warme
hulde gebracht.
Namens de Koninklijke Vereeniging »Het Nederlandsch
Tooneel" ontving de hier Bouwmeester een zilveren lau
werkrans. Het geschenk dat door de feea'commissie namens
vele vereerders werd aangeboden bestaat uit een salon-
amenblement. Verschillende knnstvereenigingen br ebt. n
den jubilaris hnide en mt binnen- en buitenland kwamen
van cle artisten en bewonderaars warme woorden van
sympi'nvoor den grooten kunstenaar. Het publiek dat
gefieel de zaai vulde, gaf door geestdriftige bijvalsbetui
gingen uiting aan zijn instemming met dit hu debetoou.
De heer Bouwmeester, getrofiau door alle eerbewijzen,
sprak in een korte toespraak zijn warmen dank uit,
waarop na afloop der voorstelling het fe'st iu meer inti-
men kring werd voortgezet.
htoombootdlenst ZaandamAmsterdam.
Met algemeene stemmen besloot Ue gemeenteraad
van Zaandam den gemeente steiger te vernuren voor
f 877 's jaars aan de Zaauiandscke Stoombootonderne-
miug in vereeniging met de fiima Verscbnre Co. te
Amsterdam.
Inmiddels heeft de heer 0. Bosman te Alkmaar reeds
met het oog op de te verwachten concurrentie de vracht-
I ryzen met ongeveer een derde verlaagd.
Te Wateriagen is een paard en rijtuig te water
geraakt. Een löjange jongen, die onder de wagen ge
raakte, is omgekomen. De broeder van den ongelukkige
verloor van den schrik de spraak.
Amsterdam. Een kantoorbediende die zich on
derweg niet heult opgehouden, heeft, terwijl hij van een
kantoor op de Heerengracht naar zijn patroon terug
keerde zeven bankbiljetten van f 1000, twee van f 300
en een van f 60 veiloren.
üchagen. De uitslag van de verpachting der
marktgelden alhier, voor 1902, den 19 gebon
den, is als volgt: paarden en runderen f 1081 pach
ter O. Wit Cz. varkens en biggen f 120. J Sorj leis
konynen en gevogelte f 61, C. Wi'; c iptubokken,
schapen, lammeren, bokken, geiten I liüt), P. de Wilde
boter, kaas en eieren f 350, P Posker. Tezamen f z712.
Het loopende jaar braent de verpachting f 2238 op.
Vergiftigd.
Dezer dagen klaagde een 4ljarige kellnerin te
Rotterdam over maagkramp. Een Engelsen zeeman gaf
haar een recept, dat door den apotheker werd klaar ,-e-
maakt. Kort na het gebrnik van de med cijnen over
leed de vrouw onder hevige smarten. De justitie beeft
net lijk verzegeld en de rest van de medscyuen in beslag
genomen.
finkhuizea-Stavoreu.
De tweede stoompont, bestemd voor het vervoer van
goederenwaggons o 'er de Zuiderzee,»Enknaizen'' genaamd,
hield den voorgeschreven proeftocht op de reede van Texel.
Er werd een suelneid behaald van 10,36 Eng. mjjien, ter
wijl vereischt was 9 Eug. mjjleu. Da ponl ligt tha is te
Eukhmzen en wordt Maandag, den 23, in dieust gesteld.
Vleeschvervoer naar Uonden.
Wegens het aans aaud Kerstfeest wordt door de
Stoomvaart-Maatschappy »Zeeland" op D nsdag 23 en
Woenodag 25 dezer geon vleesch verscheept.
In verband daarmede zal de snolgoederentrein op de
Staatsspoorwegen van Groningen en Leeuwarden met loo
pen op Maandag 23 en Dinsdag 24 dezer, en evenmin
op den Eeisteu Kerstdag.
Donderdag Z& December (Tweeden Kerstdag) zal de
sneigoed rentrein wèl loopen zoodat het daarmede
vervoerd vleesch op Vrijdag 27 December te Vlissin^en
verscheept kan worden voor de aanbieding ten ver
voer zal Donderdag 26 December op do gewone wijze
gelegenüeid bestaan.
Zondag 22 en Woensdag 25 dezer len Kerstdag) wordt
geen vervoer aangenomen.