No. 48. Eerste Wad,
Honderd en vierde jaargang.
1902.
ZONDAG
20 A P R I L.
Buitenland.
Laatste Berichten.
Nederland.
Inrichtingenwelke gevaar, schade of hinder
knnnen veroorzaken.
De Oorlog in Znid-Afrika.
1LRMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Blnsdag-, Donderdag
en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f 0.80franco door het
geheele rijk f 1,
3 Nummers ff ©,06. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Prys der gewone advertentiën i]
Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COSTER
ZOON Voordam C 9.
Telefoonnummer 3.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar
brengen ter algemeene kennis
dat heden op de gemeente-secretarie ter visie is gelegd
het aan hen ingediende verzoek met de bijlagen van
de GEBRs. FUHRMANN om verganntng tot hot op
richten van een gasmotor van 7 paardekrachtin het
perceel aan de Schoutenstraat, wijk A, No. 22b, en dat op
Zaterdag 3 Mei 1902, des voormiddags te e 1 f nre, ten
stadhuize gelegenheid wordt gegeven, om tegen het op
richten van die inrichting bezwaren in te dienen.
Burgemeester ou Wethouders voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
19 April 1902. C. D. DONATH Secretaris.
BULG1H. Ofschoon do bevolking zich de laatste dagen
rustig houdt en eenigzins ernstige botsingen tusschen de
burgers en de gewapende macht niet voorvielen, wordt
de toestand steeds dreigender. De werkstaking neemt
overal en in bijna alle vakken eu beroepen hand over hand
toe en een enkele steenworp eenerzjjds of een zenuwachtige
beweging aan den trekker van het geweer anderzijds
kan een bloedblad doen ontstaan, dat tegelijk het sem
zal zijn voor ernstige straatgevechten over het geheele
land. Wat zal de Regeering, wat zal de Koning doen
Ziedaar de beide vragen, welker beantwoording het gansche
volk, zoowel voor- als tegenstander der grondwetsherzie
ning, in angstige spanning verbeiden.
De Regeering, dit schijnt wel zeker, wil van geen toe
geven weten. De Minister-President De Smet de Naeijer,
onverstoorbaar te midden der heftigste Kamerdebatten (en
dat wil in Belgio wat zeggen), wijst ieder verzoek tot tege
moetkoming aan de volkswenscheu at, als niet te verdedigen
betuiging van zwakheid, een buigen voor den wileeneroproe
rige menigte, in strijd mot de waardigheid der Regeering eu
het gezag van den Koning. Zal de Koning het miuistorie
naar huis zonden Op deze vraag is het antv^id nog
niet met eenigen grond voor zekerheid te ge*fcjft!en
meenen, dat Leopold aan den drang van het volk gehoor
zal geven en op het laatste oogenblik de dreigende
revolutie voorkomen door benoeming van meer plooibare
staatslieden tot opvolgers van dit conservatieve, zeer clericals
ministerie, maar menig blad vreest, dat ook hij zal
blijven weigeren. Mogelijk is het ook, dat de Koning zich
aan deze moeielijke keuze onttrekt, door afstand te doen
ten behoeve van zijn zoon. Uit Müuchen, de Kroon
prinses is oen Beijersche, en men kan daar te lande das
goed ingelicht zijn, wordt een bericht in dien zin ge
seind. In elk geval is het te hopen, dat aan den tegen-
woordigen toestand zeer spoedig een einde komt; de mate-
rieele schade van deze werkstaking alléén is reeds vol
doende ook diegenen dezen wensch te doen koesteren,
die optimistisch genoeg zijn om te vertrouwen, dat zoDder
toegeven der Regeeriug, de gemoedereu tot rust zullen
komen en het dreigend gevaar bezworen zal kunnen worden.
DUITSCHUAAD. Den 17 is het strafproces te
Gumbinuen tegen Maiten en Hiokel wegens den moord
op ritmeester Krosigk hervat. Wegens b weerde voor
ingenomenheid tegen beklaagden, werd van de zijde der
verdediging, de wraking van twee der rechters voorge
steld, welke wraking echter werd afgewezen.
EM®EIjA.I*ID. Over het algemeen vreest de En-
gelsche pers, dat de vredesonderhandelingen op niets
zullen uitloopen maar de Regeering is zoo achterhou
dend, dat er met zekerheid niets te voorspellen is. Ter
wijl sommige bladen beweren uit »de beste bronnen" te
knnnen melden, dat Koning Edward vóór alles vrede
wil en Chamberlain aan dien wenseh zal moeten toe
geven, wordt door anderen, uit niet minder goede bronnen
verzekerd, dat de Koning er niet aan denkt in deze de
wet voor te schrijven, en dat de eenige kans op vrede
bestaat in de, schier onmogelijke, mogelijkheid dat de
Boeten thans zullen toegeven aan de eischen waartegen
zij nu bijna 3 jaar met taaie volharding eu ongelooflij tien
heldenmoed gestreden hebben.
In 9 graafschappen van Ierland, in welke de agi
tatie van do .Irish League" het sterkst is, is de zooce
naam de»Orimes-act" (de wet op de misdaden) afgekondigd,
waardoor o. a. schuldigen worden onttrok en aan de
rechtbanken van hnn district en een sommaire recht
spraak wordt ingesteld.
FUAJWKBKJK. Volgens de .Figaro" is in den
ministerraad het volgende voorloopige programma vast
gesteld voor de reis van president Lonbet naar Petersburg.
Den 21eu Mei zal de president aankomen in de baai van
Kroonstadt. waar hij begroet zal worden door den Czaar.
Beiden znllen zich den volgenden dag begeven naar
Zarskoje-Selo, waar een parade gehouden zal worden.
Den 23en intocht te Petersburg. Verschillende gebouwen
en gedenkteekens zullen dan ingewijd worden. Den (lag
daarop geeft Lonbet aan boord van het pantseischip
.Montcalm" een déjeuner ter eere van den Czaar en de
Czarine. 's Middags om vier nur vertrek n.t Kroonstadt,
LONDEN, 18 April. In het Lagerhuis deelde mi
nister Balfour mede dat Lord Milnor eu Lord Kitohaner
twee bijeenkomsten haddeo met de Boerec-gedelcgeerden.
Op verzoek van dezen heeft lord Kitchener, nu de wa
penstilstand om militaire redenen moest worden gewei
gerd, goedgevonden faciliteiten te geven voor het ver
kiezen en bijeenkomen van vertegenwoordigers van de
verschillende commando's om den toestand te overwegen.
De boerenleiders zijn daartoe uit Pretoria vertrokken;
3B verwacht dat de besprekingen niet voor over drie
weken hervat zullen kunnen worden.
De stemrechtheweglng In België.
Ue herziening afgestemd.
BRUSSEL 18 April. De Kamer hervatte heden de
behandel ng van het voorstel tot het in overweging ne
men van de grondwetsherziening.
De socialist Demblon sprak voor het voorstel.
Smeets zeide
.Wij behoeven ons geene illusies meer te maken. Gij
staat gereed om 60.000 man op hun broeders los te la
ten, maar gij zult ze niet allen knnnen dooden. Wij
blijven talrijk genoeg om obstructie te voeren. Daar de
regeering den Koning niet den raad wil geven zijn plicht
te doen, bezweren wij den Koning, smeeken wij hem
tusschenbeiden te komen. Dat hjj een woord spreke en
de vrede zal hersteld zijn.
Nadat verschillende sprekers het woord hadden ge
voerd werd het voorstel met 84 tegen 64 stemmen ver
worpen.
Sla de zitting.
BRUSSEL, 18 April. De Kamer ging zonder incident
uiteen. Een optocht van een duizendtal menschen verge
zelde de socialistische afgevaardigden naar het .Volkshuis"
waar Vandervolde het volk bezwoer niet af te wjjken
van den wettelijken weg. Hij voeade daarbjj dat hij nog
hoop koestert dat de Koning tnssehenbeide zal komen
om een eind te maken aan de spanning onder het volk.
Daarop bekrachtigde de vergadering het besluit van den
algemeenen Raad van de Arbe: krspartij tot voortzetting
van de werkstaking
De vergadering ging zeer kalm uiteen.
LEUVEN, 18 April. In den avond trok een stoet be-
toogers langs de straten, die op de Place St. Antoine
op den hoek van de Rue Marius, waar de woning van
den Kamervoorzitter Schollaert staat, vijandige kreten
aanhief. De politie werd overweldigd, de burgerwacht
met steenen geworpen. Deze laatste gaf daarop vuur.
Een dergelijke botsing deed zich voor in de Rne Tir-
lemont, waar de burgerwacht eveneens schoot.
In het geheel vielen vijf dooden, waarvan twee of
drie bij de eerste botsing, eu twaalf gewonden. De doo
den eu gewonden werden door de betoogers weggedragen
naar het proletariershuis.
Het Handelsblad ontving het volgende tele
gram uit Batavia i
A T .1 E II.
Te Kiumala (Keumala is een Atjehsc'ae troep inge
sloten. De vijand liet 42 dooden. Aan onze zijde werden
gewond luitenant DerBjant en negen minderen.
Vulkanische Uitbarsting.
De correspondent van de N. C. te Batavia seint
Aardschokken en hooge vloeden zijn waargenomen op
Halmaheira en Batjan, waarschijnlijk als een vulkanische
uitbarsting op Makjan. De schade is zeer groot.
De ziekte van H. Ml. Koningin
sluit ook wanneer het vurig gehoopte herstel spoe
dig intreedt de mogelijkheid niet buiten, dat bijzondere
voorzieningen noodig zijn met het oog op den langdurigen
tijd van volkomen rnst, die voor een volledig herstel
van krachten noodig zal zijn, nu die ziekte gebleken is
van ernstigen aard te wezen. Het .Handelsblad" vestigt
op die mogelijkheid de aandacht en brengt daarom de
volgende bepalingen der Grondwet in herinnering, ge
schreven voor het geval dat de Koningin, ook tijdelijk
bniten staat geraakt da regeering waar te nemen.
.Wanneer de hoofden der ministerieele departementen
in rade vereenigd, oordeelen dat dit geval aanwezig is
geven zij van hun bevinding kennis aan den Raad van
fctate, met rntnoo liging om binnen een bepaalden termijn
advies uit te brengen.
Blijven zij na afloop van den gestelden termijn bij hun
oordeel, dan roepen de ministers de Stuten-Generaal in
vereenigde vergadering bijeen, om hnn, onder overleggin
van het advies van den Raad van State, zoo dit is inge
komen, van het voorhanden geval verslag te doen.
Zijn de Staten-Generaal ia vereenigde vergadering van
oordeel, dat het badoeld geval aanwezig is, dan verklaren
zij dit bij een besluit, dat op last van den voorzitter
(dien der Eerste Kamer) wordt afgekondigd en dat op
den dag der afkondiging in werking treedt.
Het koninklijk gezag wordt dan tjjdelijk waargenomon
door den Raad van State, totdat een Regent is benoemd
en zijn waardighoid heeft aanvaard.
De Raad van State dient dan het voorstel in, om
het Regentschap te voorzien.
De .Staatcourant" van den 17 bevatte het navolgende
De minister van Binnenlandscho Zaken brengt ter
algemeene kennis, dat zijne Koninklijke Hoogheid de Prins
der Nederlanden, Hertog van Mecklenburg, den wensch
heeft te kennen gegeven dat bij gelegenheid van den
aanstaanden verjaardag van zijne Koninklijke Hoogheid
met het oog op de ziekte van Hare Majesteit de Koningin,
de voorgenomen openbare vermakelijkheden ter viering
van dien dag geen voortgang mogen hebben.
(w. g.) KUYPER.
De toestand der Koningin.
Uit Apeldoorn meldt de correspondent van het
Handelsblad
Aan het paleis is aangeplakt van gemeentewege het bij
besmettelijke ziekte gebruikelijke briefje, aangevende »fe-
bris typhoïdea".
Van het Loo wordt van gisteravond gemeld
Vrij algemeen is de meening dat het geregelde verloop
dat de typheuse koorts blijkt te hebben, tot dusver geen
ernstige complication doet duchten. De ongerustheid, die
zich aanvankelijk meester maakte ook van de onmiddellijke
omgeving van H. M., begint langzamerhand te wjjken
en plaat9 te maken voor meer vertrouwen, dat de ziekte
geen kwaadaardig karakter aanneemt. Ook de geneeskun
digen, die H. M. behandelen, zien blijkbaar voor het
oogenblik den toestand niet donker iu en deze werd dan
ook hedenavond 7 uur bevredigend geacht, ofschoon de
koorts niet wijkt.
Steeds waakt eene verpleegster aan het ziekbed.
Behoudens buitengewone omstandigheden bezoeken de
ö_neesheeren de lijderes geregeld drie malen daags, des
ochtends 8 nar, des namiddags 2 uur en des avonds 8 uur.
De ziekte moet ontstaan zijn uit gevatte koude tijdens
de gure Aprildagen, doch natuurlijk is dit moeilijk met
zekerheid vast te stellen en blijft het bij gissingen.
Barsingerhorn. Den 17 trad namens de afdee"
ling K o 1 h o r n, van den Bond voor Staatspensionnee-
ring, in een openbare vergadering van .Burgerkring" te
Wieringerwaard op, ds. Briede van Kolhorn.
Het doel van optreden, ook te Wieringerwaard eene
afdeeling bond op te richten werd vol
komen berai^HBBSwn toch traden toe. Aan het debat,
dat zich bepSd^Tot punten vau ondergeschikt belang
werd deelgenomen door de heeren Stadt, Felbers en
Haringbuizen te Wieringerwaard, en Schenk te Anna-
Paulowna. Met het zelde doel zal ds. Briede binnenkort
te Anna-Panlowna optreden.
Bescherming van nuttige vogelsoorten.
Het hoofdbestuur der Nederlandscha Vereeniging tot
bescherming van dieren (beschermvrouw H. M. de Koningin-
Moeder) heelt tot Z. E. den minister van Waterstaat enz.
een adres gericht tot ondersteuning van een adres aan
Z. E. ingezondeD door het Nederlancische Landbouwcomité.
Daarin werd met aandrang verzocht dat de Nederlandsche
regeering zal toetreden tot het protocol en de conventie,
die de vrucht waren van de in 1895 door de Fransche
Republiek uitgelokte en op 25 tot 29 Juni van gemeld
jaar gehouden conferentie van afgevaardigden veler Euro-
peesche Staten, uitsprekende de wenschelijkheid van inter
nationale bescherming der voor den landbouw en aan
verwante bedrijven nattig geachte vogelsoorten.
Akersloot. Herkozen als heemraad van de Weat-
wouderpolder de heer O. Los Dz., als hoofdingeland de
heer J. Rep en als secretaris-penningmeester de heer
H. Kikke.
Herkozen als heemraad van de Marker- en Oostwou-
derpolder de heer P. van der Oord als hoofdingeland
de heer 0. Davids;
Wormerveer. In den avond van den 18 is het
meterhuis der gemeente gasfabriek uit elkaar gesprongen.
Het gebouw is verwoest. De meter is zwaar beschadigd
op zijn fundament, verschoven.
Ten gevolge van deze ontploffing werd geheel Wormer
veer, voor zooverre niet het electrisch licht ten dienste
stond, in diepe duisternis gehuld. Na 5 uur, toen het
ongeval plaats greep, kon geen gas meer geleverd wor
den. Het springen van het meterhnis werd door den
zwaren slag tot op ver verwijderden afstand waargenomen.
Daar Zaandijk door Wormerveer van gas wordt bedeeld,
deelde ook die plaats in hetzelfde lot.
De schade, geraamd op 10 a f 11,000 wordt door ver
zekering gedekt.
Onder den vloer van meterhuis was lekkage ontstaan.
Door sterk wegstroomen van gas ontstond knalgas, dat,
wijl de ramen vaD het meterhuis openstonden, ergens in
do nabijheid met eene vlam in aanraking moet zijn ge
komen.
De gaslevering was te drie uur weder geregeld.
Door gassen bedwelmd.
Te Nieuwediep zijn drie werklieden van 's Rijks
werf, arbeid verrichtende in de tunnel aan boord van
het pantsersehip .Kortenaer", bedwelmd geraakt door
uit cokes opstijgende gassen. Boven gebracht, kwamen
twee hunner spoedig tot bewustzijn, doch de derde, de
werktuigmaker J. W. Dijker, moestin ernseigen toestand
per brancard naar zijne woning worden vervoerd.
Eindexamen Sf. B. 8.
De Commissaris der Koningin in de provincie Noord-
Holland heeft a snog benoemd tot leden der (zuidelijue)
oommissie, belast met het afnemen van de eindexamens
der leerlingen van de H. B. scholen met 5-j. c. in die
