De Dorpsapostel.
Honderd en vierde jaargang,
1902.
VRIJDAG
27 JUNI.
Het fokken en verplegen
van slachtkonijnen.
feuilleton.
B uitenland.
No» 76. Eerste blad.
Ter gemeente-secretarie te Alkmaar is
tegen betaling van twee galden verkrijg
baar een afdrnk van het door Burgemeester
en Wethouders aan den gemeenteraad uit
gebrachte verslag omtrent den toestand der
gemeente over 1901.
ALKHAARSCHE
Deze Courant wordt Blnsdag-, Donderdag
en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 8 maanden voor Alkmaar f 0,8©franco door het
geheele rijk f 1.
3 Nummers f 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Telefoonnummer 3.
AM1.
Prtfs der gewone advertentlën t)
Per regel f ©,16. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COSTER
ZOONVoordam 0 9.
De dieren van groote, snelgroeiende rassen kunnen
reeds gemest worden op den leeftijd van 4 a 5, die van
andere rassen op den leeftijd van 6 A 7 maanden. Men
verlangt in Engeland bijv. wel een zwaar en vleezig,
maar niet een overdreven vet konijn. Ons inlandseh
konijn wordt niet zwaar genoeg, tenzij men het zeer vet
maakt. Dit is ook een der redenen, waarop wij aanbe
velen de beste inlandsche voedsters te doen dekken door
Belgische reuzenrammelaars.
In sommige gevallen zal een opzetteljjk mesten over
bodig zijn. Als de dieren den bovengenoemden leeftijd
bereikt hebben en steeds goed gevoederd zijn, kunnen ze
zeer zeker voor de tafel dienen zonder dat men ze mest.
Het is duidelijk, dat men een wolwassen, een uitge
groeid konijn het gemakkelijkst kan mesten. De onder
vinding heeft ons echter geleeid, dat het dier dan veel
te vet wordt. Dat jongere dieren gedurende het mesten
nog veel vleesch in plaats van vet aanzetten, geldt als
een aanbeveling voor het vroeg mesten. En wil men
rammelaars, die onder zijn dan 4 a 5 maanden, met
succes mesten, dan dienen ze gecastreerd te worden. Dit
geschiede als ze 3 A 3'/2 maand oud zijn. Uit den aard
der zaak kan in een dagblad niet medegedeeld worden,
hoe men daarbjj 't best te werk gaat.
Het te mesten konijn wordt in een klein, doch zeel-
zindelijk gehouden, halfdonker hokje opgesloten. Men
kan ook meerdere vrouwelijke konijnen of eenige gecas
treerde rammelaars in één hok mesten, als men maar
zorgt, dat zij niet te veel beweging kunnen nemen. Zit
het mestkonjjn afzonderlijk opgesloten, dan moet het zich
niet kunnen omkesren, doch het hok moet zoo lang zijn,
dat het languit kan gaan liggen, dat het zich kan uit
strekken.
Meestal is het konijn bij doelmatige voeding in 14 A
17 dagen vet genoeg. Uitstekende voedermiddelen zijn
haver, gerst, erwten, boonen. Ook geeft men het geurige
kruiden, zooals tbijm, pepermunt en salie, welke een
gunstigen invloed hebben op den smaak van het vleesch.
Men kan ook uitstekend mesten met een koudgewordeu
gekookt mengsel van aardappels, maiB en haver met een
weinigje zout, waarbij het diertje dan tusschentijds wat
hooi en groenvoeder ontvangt. Men bereikt zijn doel het
best door viermaal per dag te voederen 's morgens
zoo vroeg mogelijk bijv. om 6 uur, het bovengenoemde
mengsel, dan om 11 uur een dikke brij van verschillende
meelsoorten maishaver en tarwevervolgens om
5 uur groenvoeder met de reeds genoemde geurige krui-
Roman naar het Duitsch van LUDWiCH GANGHOFER
door
W. ZAALBERG.
Uitgave van H. J. W. BEOHT te Amsterdam
verkrijgbaar a f 4,50 by de UitgeverB dezer Ooarant.
4)
Bij zoo'n stand der zaken was het heel begrjjpelijk,
dat Roman op dien mooien winterdag, toen hij in de
bnurt der hoeve Staudam kwam en de .alomtegenwoor
dige'' met flink geploeter door de sneeuw zag waden
naar buurmansbuiseen blijden juchkreet slechts met
motite onderdrukken kon. Haastig bukte hij achter een
der witte heggen nam zijn hoedje af en boorde zorg
zaam met de hand een klein kijkgaatje door de besneeuwde
twijgen. En deze bedachtzaamheid was goed te pas ge
bracht. Want ais had de Standamersche de lucht van
een donker gevaar, dat haar wit onschuldig lammetje
bedreigde, hield zij voor de omheining van buurmans
tuin nog een grondige allekantsinspectie met haar loerende
lynxoogen. Maar er was op de uitgestrekte weiden in
het rond, beneden langs den straatweg en de veldwegen
geen mensch te ontdekken. Dat scheen haar moederlijke
vermoedens te sussen en gerustgesteld betrad zij buurmans
buis waarbij zij op den drempel nog schielijk bezoektoilet
maakte d. w. z. snoot haar neus in haar blauwe
schort.
Toen zij verdwenen was, snelde Roman grinnikend de
beschuttende heg langs en bereikte met flinke sprongen
den hof. Hij bleef luisterend voor het huis staan, zoo
verbluft als iemand, die een schoone, reeds half ver
vulde hoop ziet vervliegen als damp. Zijne Jnlie was
thuis hij hoorde toch haar luid vroolijk lachen binnen
maar nog een andere stem lachte mee Een mannen-
den en eindeljjk om 9 uur hetzelfde voeder als des morgens
vroeg met een toegiftje hooi gedurende den nacht, die
na voor de dieren 8 uren duurt.
De voor export bestemde konijnen, die alle voor do
consumptie zullen dienen, worden geslacht en verzonden.
Het slachten geschiedt nog maai al te dikwijls op wreede
manier of zoo de manier al niet wreed is, wordt het
dooden der dieren vaak toevertrouwd aan onkundigen
en onhandigen.
Nu eens wordt het konjjn den hals afgesneden, waarna
men het laat doodbloeden, dan weder slaat men het met
de smalle zijde der hand of een stuk hout achter de
ooren in den nek, terwijl men het slachtoffer met de
andere hand bij de achterpooten vasthoudt. Er zijn ook
menschen, die het dier met de eene hand bij den nek
en met de andere bij de achterpooten vastgrijpen om het
door een enkelen krachtigen ruk over de knie den rug-
gegraat te breken.
Een konijn, dat uitgebloed is, heeft wit en droog
vleesoh, dat, wanneer het dier met goede voederstoffen
gemest is, eenige overeenkomst heeft met kippen vleesch.
De beste manier komt ons wel voor het konijn achter
de ooren in den nek te slaan om het onmiddellijk
daarna met het oog op het gewenschte uitbloeden den
hals af te snijden. Jammer, dat door den nekslag het
vleesch daar ter plaatse bloedig wordt.
Hoe het slachten van het konijn ook geschiede, immers
is het hoofdzaak, dat het zoo spoedig mogelijk zoo niet
dood, dan toch gevoelloos is.
Nadat het leven geweken is. drukt men met beide
handen op de buikzijde van voren naar -achteren, waar
door de nog in de blaas aanwezige urine langs den na
tuurlijken weg geloosd wordt. Door deze manipulatie
voorkomt men, dat het vleesoh een onaangenameu smaak
krijgt.
Bij het villen is 't algemeen gebruikelijk aan de ach
tersokken te beginnen om bij den snuit te eindigen. Het
is beter te beginnen met de pais over de geheele lengte
van den buik op te snijden. Gewoonljjk wordt de huid,
zooals zij van 't konijn komt, dat is met de vleeschzijde
naar binnen, eerst met papier, hooi of stroo opgevuld en
dan te drogen gehangen. Dit is niet aan te raden. Als
men het konijn gevild heeft, zooals dit boven door ons
is aanbevolen, vormt do huid niet een zak, doch een lap. Deze
spant men met de haarzjjde naar beneden op een plank,
waarbij zij door middel van nageltjes goed gespannen
wordt, omdat er adders plooien in komen. Men bestrijkt
vervolgens in den winter één-, in den zomer twee
maal de vleeschzijde met een koude oplossing van 60
gram aluin en half zooveel zont in een L. water. Wan
neer de aldus behandelde vellen droog zijn, legt men ze
»haar op haar" op een droge plaats.
De hoedenmakers gebruiken alleen het haar en niet de
huid. Zijn de vellen voor de hoedenfabricage bestemd,
dan kan men ze, nog versch, aan de vleeschzijde met
pekel insmeren en daarna gewoonweg op eon luchtige
plaats drogen.
Geen dier is aan zooveel ziekten onderhevig als hot
konjjn. De groote vatbaarheid voor ziekten is er soms
stam Roman fronste de wenkbrauwen. Maar nog eer
de ergernis hom voor goed te pakken kreeg, herkende
hij die stem. 't Was Michiel maar, de knecht op de
Standammer hoeve. Die was zooveel ais niemand. Een
knecht, dien stuurt men uit de kamer weg, en daarmee
uit Ook was Michiel goed bevriend met den jongen
boer van de Wondhoeve, wien hij reeds dikwerf een
heimelijken groet van Jnlie had overgebracht.
Lachend om de domme gedachte, die de ergernis hem
aanvankelijk had ingeblazen, ging Roman met haastige
schreden naar de huisdeur toe. Plotseling zweg6ü in de
kamer de beide stemmen en in den gang ontmoette
Roman den knecht, een magere jongman, reeds over de
dertigmet brutaal gezicht en spotachtige oogen met
het witte werkvoorschoot om de heupen gewikkeld, de
tabakspijp in de borstzak van het groen en rood geruit
buis. Hij knikte Roman lachend toe en fluisterde hem,
als bewijs zijner welmeenende vriendschap, in het voor
bijgaan in het oor: vandaag heb je goed geraden! De
ouwe is niet thuis
Genoegelijk glimlachend sloeg Roman hem met de hand
op den rug. »God zjj dankMaar dat weet ik al
Onderwijl de knecht op den huisdrempel bleef staan en
lachend over zijn schouder keek, trad Roman de kamer in.
»SchatMijn schatje, mijn lieveling
Hij strekte de armen uit. En desalniettemin stond hij
als aan den grond genageld, alsof zjjn oogen zich eerst
moesten verzadigen met het liefelijk zonnebeeld, dat hij
in de kamer vond.
Julie zat in de krnsifikshoek aan tafel, gansch omstraald
door de zon, die door de beide vensters scheen. Het ge
kroesde haar scheen te branden en donsige glans speelde
om den zachten, slanken hals. De witte pofmouwen die
opzwollen tegen de zwarte banden van haar kenrs, waren
door 't licht omzoomd met glinsterende boordsels en eene
lijn roseglans legde zich om de ronde armen en om het
silhouet van het zachte kuiltjesgelaat, dat een weinig
verlegen over haar naaiwerk gebogen was.
Zonder op te kijken, heel zacht en schuchter, beant
woordde zij den groet van haar verloofde en ritste met
de oorzaak van, dat men de konijnenfokkerij zoo gauw
»mo6 wordt." En het ontstaan der ziekten is dikwjjls
weder de schuld van hem, die konijnen houdt, doordat
hij ze te veel veredelt, familieteelt drijft eu te jonge
dieren doet paren.
De eerste ziekteverschijnselen worden dikwijls over 't
hoofd gezien en toch is een ziek konijn gemakkelijk te
herkennen. Een gezond konijn is levendig en opmerk
zaam heeft een gladdeveerkrachtige beharinghet
ademt geregeld en zonder dat men het hoort, zjjn uit
werpselen zijn vast en goed gebald, zijn neus is droog
eu koel, zjjn oorschelpen zijn inwendig glad en niet rood,
zijn oogen staan helder. Ontbreken bij een konijn een of
meer dezer kenteekenen, dan is het ziek. Het weigert
dan voedsel, zelfs wat het gaarne eet, ademt snel en on
geregeld en zit met meer of minder sterk opgericht haar
ineengedoken in een hoek van zijn hok.
De meest voorkomende en meest gevreesde ziekten zijn
tuberculose, bleekzucht, diarrhee, geelen waterzucht, speek
selvloeiing, trommelzucht of opgeblazenheid, miltvuur, gre-
garinose, schurft, oorontsteking, oorkanker eu oogontsteking.
Tuberculose komt het meest voor bjj uit het zuidnn
afkomstige rassen doch ook wel bij andere, en dit
vooral, wanneer de dieren gehouden worden in be
dompte hokken en wanneer men familieteelt drijft. Be
handeling van den patient is immer Jtevergeefs. Het
best is de zieke dieren zoo spoedig mogelijk te dooden
en de lijken diep te begraven of te verbranden. De ziekte
openbaart zich het eerst door catarrhale verschijnselen
in het strottenhoofd, de luchtpijp en haarvertakkingen
een rauwen, drogen, korten hoest. Al spoedig wordt eerst
een sljjmige, later een etterachtige zelfstandigheid opge
hoest. De ademhaling is versneld, de eetlust neemt af.
Het zieke dier lijdt aan diarrhee, vermagert en gaat aan
uittering te gronde. Bij lijkopening vindt men zeker in
de longen maar waarschjjnlijk ook in de darmen en de
hersenen haarden van tnberkel-bacillen, zoogenaamde tu-
berkels. Tuberculense exemplaren en hun nakomelingen
mogon niet voor de teelt gebruikt worden.
(Slot volgt.)
EMWMIiAWD. Plotseling is de reeds begonnen feest
vreugde in geheel Engeland op de pijnlijkste wijze ver
stoord, door ernstige ziekte van den Koning. Reeds lang
liepen omtrent Edward's gezondheid min gunstige be
richten, doch juist in de laatste dagen scheen alle reden
tot ernstige ongetnstheid te zijn geweken Den 24 echter
werd geheel odverwacht officieel afgekondigd dat de Ko
ning onmiddellijk een hoogst gevaarijjke operatie moest
ondergaan en de Kroningsfeesten (behalve het feest voor
de armen, en de feesten in de provincies) voor onbe-
paalden tijd werden uitgesteld. De operatie had sedert
plaats, een groot abces aan den blinden darm werd met
aanvankeljjk gunstig resultaat verwijderd en volgens de
laatste bulletins is de toestand van den patiënt bevre
digend, hoewel, ook bij goed verloop, gedurende de eerste
dagen levensgevaar bestaat. Onbeschrijfelijk noemen alle
haar naald den zoom in het linnen, welks punt aan het
kussen van den naaisteen was vastgehecht.
De vreugde lachte uit Romans oogen. Onder het uiten
van een zachten juichkreet greep hij met beide handen
in de lucht en maakte twee vuisten, alsof hij thans zjjn
gelnk gegrepen had, om het vast te houden.
Vandaag, schatje, vandaag heb ik 't getroffen, hé 1
En wat beval je me vandaag goed 1 Wat beval je me
goed 1 Je ziet er heelemaal uit, jij, alsof je louter zonne
schijn en licht waart en op jijjij 1"
En daar zat hij reeds naast Julie op de bank, had de
armen om haar geslagen en bedekte hare wangen met
kussen. »0 jij jijjij
Een beetje gaf zij zich over aan deze stormachtige har
telijkheid en een beetje begon zij er zich tegen te ver
zetten. »Houd op wees dan toch verstandig denk
toch as moeder komt
»Maar die komt niet." Hij lachte en kuste,.weer. »Van
daag] heb ik 't getroffen 1 Nou mot ik mij mesten tegen
hongertijden 1
»Maar bedenk dan toch, het mag niet. en moeder
wil 't ommers niet 1 Hou op, zeg ik! Hou op, of...!"
»Of wat
Zij maakte zich van hem los en hiet tot antwoord de
scherpe naald op.
»Loop heen jy 1" Lachend wilde hij het glanzende
blonde kopje in beide handen nemen. »Dat geloof ik
toch niet, dat je dat durven zult
Lachend boog Julie zich achterover, en terwijl haar
zachte, schuchtere dnivouoogen plotseling een heel anderen
blik kregen, stootte zij bliksemsnel met de naald toe.
»Au Maar hoor eens, Jolie
In het eerste oogenblik zette Roman een half verbluft,
half onvergenoegd gezicht.
Zij keek hem aan en lachte als een vergenoegd kind.
»Zie je, dat 'k wel durf?"
»Je bent m'r een Dat ha'k in 't geheel niet gedacht,
da'k an jou zoo'n eerbaar vrouwtje kreeg 1" Thans lachte
hij mee, zoog van zijn hand den kleinen bloeddroppel
weg, die er door de naaldsteek uitparelde, en zei da's
