Honderd en vierde jaargang,
1902.
WOEN S~D~A^gT
23 JULI.
Amsterdamsche Brieven.
Buitenland.
Nederland.
NO* 87. Eerste blad.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag-
ei Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f O,SO5 franco door het
geheele rjjk f 1,
3 Nummers t 0,0ti. Afzonderlijks nummers 8 ets.
Prys der gewone advertentlën t
Per regel f 0,13. Groote letters? naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COSTER
ZOONVoordam 0 9.
Telefoonnummer 3.
XX.
Niet minder dan twee dag- en twee avond zittingen
heeft de Amsterdamsche Uaad gewijd aan de voor
dracht van B. en W. om te voorzien in den waternood
door het laten maken van eeu nienwe waterleiding met
prise d'eau in den Neder-Rijn nabij Amerongen, waarvan
de kosten worden geschat op 13 millioen gulden en het
resultaat is geweest dat wij gelukkig, ten minste voor-
loopig, voor het Rijnwater zijn behoed gebleven.
Hoezeer 't voor de burgerij een teleurstelling is, dat
het ellendige getob met water nu vooreerst nog niet
wordt verholpen, toch heeft men maar weinig stemmen
vernomen, die in dezen de hooding van de meerderheid
van den Raad laken. Het Rijnwater had alleen deze ver
dienste, dat het overvloedig zon zijn te verkrijgen, maar.
overigens valt daarop nogal het een of ander af te dingen
De voorstanders daarvan hadden de ongelukkige gedachte
om ter aanbeveling van Yader Rijn te wijzen op Rot
terdam, en jnist daarmee toonden zij duidelijk, hoe zwak
zij feitelijk, stonden. Want de Rotterdammers zelf zijn over
het algemeen weinig met hun drinkwater ingenomen en
ik ken daar families, die nooit iets anders drinken dan
mineraal-water, omdat het leidingwater hnn niet goed
bekomt.
Maar afgezien nog daarvan is 't een feit, dat rivier
water, hetwelk niet op eenige wijze is gesteriliseerd,
steeds aan allerlei gevaren bloot stelt.Wij zjjn in de laatste
jaren we kunnen er niet dankbaar genoeg voor zjjn
behoed gebleven voor ziektegevallen, die de cholera-vrees
wekten, maar dit neeo t niet weg, dat we toch niet
moeten vergeten, dat juist de sporadische gevallen zeer
dikwijls zijn voorgekomen bij schippers, hetgeen dan werd
toegeschreven aan het gebrnik van het ongefiltreerd en
ongezuiverd rivier-water. Nu moet zich iets dergelijks
maar weer eens voordoen, een Rjjnschipper moet de met
cholera-bacilien bezwangerde excrementen maar eens over
boord werpen, aldus moest maar eens de ziekte in Amster
dam gebracht worden wij zouden dan staan tegenover
een paniek, die de stad zou verplichten allen toevoer van
Rijnwater af te snijden. Nu mag men zeggen, dat znlk
een redeceering alleen te houden is, wanneer men zeer
pessimistisch gesteand is, doch daartegenover staat weer
dat een stad, die 13 millioen uitgeeft voor haar water,
toch wel iets mag krijgen, waarbij zulke eventualiteiten
zijn buitengesloten. V or een zoo enorme som mag men
jnist eischen, dat, moest de cholera zich nog weer eens
vertoonen, Amsterdam door zijn water in zoo gunstige
conditiën verkeert, dat een uitbreiding dier ziekte daar
ter stede, menschelijkerwijs gesproken, niet te duchten is.
Geheel stilzitten zal men intusschen niet. Overeen
komstig een voorstel van den heer Van Nierop, dat is aan
genomen met 21 tegen 16 stemmen, zullen de voorbe
reidende werkzaamheden, die de uitvoering van het
project Amerongen eu de voorziening met grondwater
nit deVeluwe vereischen, worden aangevangen. B. en W.
zijn daarbij nitgenoodigd-. I9. zoodra de voortgang der
werkzaamheden een definitieve beslissing eiseht, van de
verkregen resultaten aan den Raad mededeeling te doen
en zoodanig voorstel in te dienen als deze resultaten naar
het oordeel van B. en W. aanbevelen2°. de finantieele
regeling van de uitgaven, die dit besluit medebrengt,
aan den gemeenteraad voor te stellen. Voor B. en W. is
dit ontegenzeggelijk geen animeerende arbeid, waar de
voordracht met zooveel vnnr door den betrokken wet
houder, den heer Heemskerk, en ook door den Burgemeester
werd verdedigd, doch de niet-loopende kraantjes op eerste,
tweede en volgendo verdiepingen zullen hen er wel toe
dwingen om niet geheel werkeloos te blijven.
In bet debat is ook herhaaldelijk gesproken over ozoni-
satie, waarover sommigen zich ongunstig, anderen zich
waardeerend uitlieten. De maatschappij »Hudor", die
hare diensten voor de ozoDisatie aanbood, zal zich door
de gemaakte aanmerkingen zeker niet uit het veld laten
slaan en wanneer zij er in slaagt voor een deel in den
tjjdelijken nood te voorzien, zal zij ook bij de definitieve
oplossing van het vraagstuk oen woordje mogen meespreken.
Inmiddels wordt het Raadsbesluit in zake de elec-
trlsche trams geleidelijk uitgevoerd. Wij hebben nu
al vier lijnen, waarbij de paarden op stal zijn gezet en
zoodra is de eene route Diet gereed, of men ziet de werk
lieden van Siemens Halske aan een andere beginnen.
Deze week is de lijn Dam-Haarlemmerdijk er weer bijge
komen. De entrée der stad aan het Centraalstation is
daardoor alles behalve verfraaid. Men moet nog gewen
nen aan al die draden, betrekkelijk zoo dicht bij de straat,
nn hebben zij iets neerdrnkkends, iets dat den stedeling
nog meer doet verlangen naar het open, vrije veld. Ik
kan mij voorstellen, dat ons nageslacht zal lachen over
onze weinige eisehen, dat wjj ons met een bovengrond-
scbe leiding tevreden stelden plaatjes, waarop zij voor
komen, zullen eenmaal als curiositeiten verkocht worden
en dan znllen onze kindskinderen meesmuilen, dat ook
hier alle begin moeilijk is geweest. Het primitieve van
al die draden, waarlangs een arm van den tramwagen
glijdt, voelt men zóó bij intoïtie, dat men wel geneigd
is zich af te vragen, of 't maar niet verstandiger zon
geweest zjjn de paarden nog zoo lang op activiteit te
doen blijven, totdat de wetenschap der eiectrische beweeg
kracht zoo ver gevorderd zou zijn, dat een ondergrondsche
leiding binn n ons bereik zou liggen. Over enkele jaren
zal men toch wel daartoe komen; wat men nu fabriceert
is niets anders dan overgans -vork.
Of de fabrikanten der wagens zich daarvan ook bewust
zijn geweest Het heeft er inderdaad den schijn van.
Wij, die verwend zijn door de wagens van inlandsch fabri-
caat, zien dadelijk, hoe bij de buitenlandsche dat cachet
van degelijkheid en soliditeit ontbreekt. De afworking is
gebrekkig en heelwat verf is noodig geweest om allerlei
gebreken te bedekkende qualiteit der gebruikte stoffen
is verre van superieur. Men heeft indertijd met zekere
bezorgdheid voor de Hollandsehe industrie vernomen, dat
zij veel hooger had ingeschreven en dns getoond had niet
met de baitenlandsche te kunnen wedijveren, maar nn
die goedkoopere wagens er zijn is er werkelijk geen reden
meer voor bekommering. Fabrikanten als Beijnes en der
gelijke hebben een te groote reputatie dan dat zij er voor
te vinden zouden zijn om wagens uit hunne werkplaatsen
te zenden als er nu voor onza eiectrische tram gebruikt
worden. Wat intusschen niet wegneemt, dat 't hard is
voor onze industriëelen, dat hnn deze belangrijke leve
rantie is ontgaan, terwijl 't bovendien zonder twijfel is,
dat de stad op stuk van zaken het geld, door haar uit
gespaard tengevolge van de bevoordeeling oener buiten
landsche firma, nu dubbel zal moeten betalen.
DUITSCMiAWD. Te Hamburg heeft ia den nacht
vaa den 20 een dier aanvaringen plaats gehad, waar
voor die havenplaats in de laatste jaren zulk een treurige
vermaardheid heeft gekregen. De zeesleepboot »Hansa''
van de Hamburg-Amerika-ljjn heelt een pleizierboot met
185 passagiers aan boord ter hoogte der machinekamer aan
gevaren. Het aangevaren vaartuig, dat men tevergeefs op
het land trachtte te zetten, zonk binnen enkele oogeublikken
Volgens de laatste berichten zijn een vijftigtal menschen-
levens te betreuren reeds 13 lijken werden gevonden.
Hrt schijnt dat het gemelde schandaal-bericht in
het I'raagsehe politieblad opgenomen tot geenerlei poli
tieke gevoigen aanleiding zal geven, niettegenstaande
enkele bladen reeds wisten te melden bat het Berlijnsche
Hof dringend om opheldering aan de Oostenrijkscbe Regee
ring gevraagd zonde hebben,
De »Köln. Zeit." toch, die gewoonlijk van dergeljjke
zaken zaer goed op de hoogte is, schrijft
>In Berlijn was men van het eerste oogenblik af, er
zeker van, dat deze onbeschaamdheid, deze onachtzaam
heid van eeu ondergeschikt ambtenaar, dadelijk de Oos-
tenrijksche Regeoring zeer in verlegenheid zou brengen.
Niemand heeft er aan gedacht, deze verlegenheid nog
te verergeren, door bitse of onvriendelijke vragen te richten
tot Weenen, waar men dit voorval veei pijnlijker vindt
dan in Berlijn".
Na een strijd van zestien weken hebben de timmer
lieden en metselaars in Kiel de staking, waaraan 2001)
man deelnamen, opgegeven. Een verder voorzetten der
beweging werd als nutteloos beschouwd. Da werkgevers
boden 60 pfenning per uur bij een werkdag van 9'/2 uur,
met een contract voor 5 jaren, maar vergeefs. Eu nu zijn
de plaatsen ingenomen door Italianen, West-Pruisen,
Sileziërs en Saksers.
ESHSKIjAKD. Het bulletin van 21 dezer omtrent
's Konlngs toestand luidt
»De Koning geniet een uitstekende gezondheid, de
krachten nemen toe en de wonde blijft op bevredigende
wijze genezen. Z. M. kon gisteren niet op dek bljjven
door het slechte weer. Het volgende bulletin verschijnt
Donderdag.''
Niettegenstaande steeds gunstige berichten, zijn er nog
steeds vele geneeskundigen van naam die volhouden, dat
de Koning op 9 Augustus toch nog te zwak zal blijken,
om de onvermijdbare vermoeienissen van de Kronings
plechtigheid, ook al wordt die zoo eenvoudig mogelijk
gevierd, te kunnen dragen.
Kitchener's laatste verslag over de krijgsverrich
tingen stond in de »London Gazette" van Vrijdagavond.
Het is gedateerd 1 Juni en loopt van 8 April tot het
einde van den oorlog. Hot behandelt dus de groote drijf
jachten in het Zuidoosten van Transvaal en die van Mei
in den Vrijstaat, het beleg van Ookiep en andere bekende
gebeurtenissen.
Aan het einde van zijn rapport zegt Kitchener »Ik
gevoel iat men een eerbiedige hulde verschuldigd is aan
die Boerenaanvoerders dia, tot het laatste oogenblik ont
beringen en gevaren trotseerende aan het hoofd van hun
commando's, eindelijk mannelijk genoeg zijn geweest om
voor het onvermijdelijke te zwichten, en genoeg vooruit
ziende om de edelmoedige voorwaarden hnn door de Brit-
sche Regeering toegestaan, aan te nemen."
FRAKKBUM, Met krachtige hand handhaaft het
nienwe ministerie de wet op de sluiting der scholen
onder geestelijke leidingbij circulaire i3 de sluiting van
2500 dezer inrichtingen bevolen. Over het algemeen
deden zich tot nog toe weinig moeielijkheden voor be
halve in de Vogezon waar men bier en daar de school
gebouwen in staat van tegenweer heeft gebrachten
voornemens schijnt zich tot het uiterste te blijven ver
zetten.
De commissie door den gouverneur van Martinique
benoemd om een berekening te maken van de verliezen
veroorzaakt door de jongste rampzoowel te St. Pierre
als in de andere plaatsen komt tot een totaal van 200
millioen francs.
In een brief van 2 Juliopgenomen in de »Temps",
worden bijzonderheden medegedeeld over de puinhoop
die eenmaal de stad St. Pierre was. Merkwaardigerwijze
verandert de vorm van den bodem eiken dag. Op som
mige plaatsen is de aschlaag nog 4 tot 5 meter hoog
op andere ziet men het plaveisel der straten, en verderop
weer inzinkingen waar de buizen der waterleiding, die
elders nog op hun plaats liggen vijf zes meter boven
den grond uitsteken. Da vulkaan had bij de laatste
uitbarstingen de ljjkeo met asch bedekt maar de latere
regens hebben de asch weggespoeld en de tot ontbinding
overgegano lijken te voorschijn doen komen een af
schuwelijk gezicht
Van St. Pierre tot le Prêcheur is de kust zoo ver
anderd dat men haar niet herkent. Waar vroeger een
breed strand was verheft zich een steile rotswand van
20 tot 30 meter hoogte.
De terugkomst der Koningin op het I<oo.
In den middag van den 19 is H. M. Koningin op
het Loo teruggekeerd.
Op het perron waren aanwezig de burgemeester, de
heer Pot en Baron Bentinek.
Koningin Wilhelmina was gekleed in grijs costuum
met mantel en zag er gezond en opgewekt uit.
Da burgemeester bood eon bouquet van orchideeën aan
namene de gemeente.
De Koningin en de Prins begaven zich in open rijtuig
naar het Paleis. Een talrijk publiek gaf door luid ge
juich zjjne vreugde te kennen.
Ton einde het uitstappen uit den trein gemakkelijk te
maken, was het Koninklijk perron gehoel opgehoogd.
Den 20 maakten H. M. de Koningin en Haar Gemaal
die zelf stuurde, een rijtoer door het dorp.
De Wet's afscheid.
De Wet heeft 17 Juni te Bloemfontein een brief
aan zijn staf gericht, die vrij vertaald in d=> Engelsche
bladen is opgenomen. Volgens die vertaling luidde De
Wet's afscheidswoord aldus
Vaarwel aan de leden van mijn staf gedurende den
oorlog van 1899 1902.
Geliefde Broeders 1 Het is mij een zeer aangename
plicht u in druk deze weinige regelen te doen toekomen,
welke uiting geven aan mijn groote waardeering eu de
eenige vergoeding, die is u kan geven voor uw dapper
heid en uitmuntende diensten aan mij, onze regeering,
land^ en volk, is u mijn hartelijken dank aan te bieden.
V anneer wij ook al niet gekregen hebben waarvoor
wij streden, wij zijn ons nog volkomen bewust, dat wij
onzen plicht deden totdat alle middelen van verweer
waren uitgeput, en dat dient u als bewijs, dat uw bevel
hebber, uw regeering en volk uw diensten hoogelijk op
prijs stellen. Uw afstammelingen kunnen niet en znllen
niet op u of uw graven neerzien met een ander gevoel
dan van trots en zeggen »Hier ligt een held."
Laat my u zeggen, dat ik en iedere burger het hart
van onze nieuwe regeering kau winnen door ons toe
komstig goed gedrag, waaraan ik niet het minst twijfel.
President Steyn.
De heer Emous ontving met de jongste mail een
brie! van mevrouw Steyn, gedateerd Krugersdorp 21
Juni 1902, waarin zij Bchrijft:
»Ik kwam verleden week hier aan om mijnen echtge
noot te ontmoeten, die, zooals gjj weet, zeer krank is,
en wij zijn van plan de volgende maand naar Europa
te vertrekken voor geneeskundige hulp en behandeling".
Mevrouw Steyn zelve was »voor een langen tijd ern
stig ongesteld geweest."
De Campanile.
Van alle kanten komen inschrijvingen voor den
wederopbouw van den klokketoren te Venetië. Een af
stammeling van den Doge Morosini, bankier te New-York,
zond per telegraaf een half millioen lireallerlei bladen
ook buiten Venetië hebben inschrijvingen geopend.
Het schijnt dat een der forten die den toegang door
de Lidi verdedigen, het fort San Andrea, de vorige week
iets gezakt is. Sommigen beschouwen dit ak een bewijs
dat toch de ondergrond van en om Venetië in weiking is.
Krelagc-Stlchilng.
Te Biaarlem is ter eere van de nageda htenis van
den heer J. H. Krelage een commissie gevormd, met het
doei gelden bijeen te brengen, tot vorming van een Kre-
lage-fonds, teneinde nit de ontvangen gelden zoo mogelijk
oen gebouw te Haarlem te doen verrijzen, ten gebruike
zoowel van de Nederlaudsehe Maatschappij voor Tuinbouw
en Plantkunde als van de Algemeene Vereeniging voor
Bloembollencultuur. Aan dit gebouw zou de naam van
Krelage-stichtiug worden gegeven.
De burgemeester van Haarlem is tot eere voorzitter
benoemd.
