„Boter bij de visch."
De Dorpsapostel.
No. 97.
Honderd en vierde jaargang.
1902.
V RIJ D A G
15 AUGUSTUS.
Buitenland.
FEUILLETON
ALKMAARSCHF. COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag., Donderdag-
en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaab f 0,80franco door het
geheele rjjk f 1,
3 Nummers f 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Telefoonnummer 3.
Prfls der gewone advertentiën t
Per regel f 0,13. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COSTER
ZOONVoordam C 9.
Dr. Parker, de predikant van den City-Temple te
Londen, bepaalt zich niet tot het prediken van den kan
sel, maar heeft eens een pleidooi geschreven ten behoeve
van contante betaling, met name aan de kleer
makers, die hij de geduldigste en handelbaarste leveran
ciers ter wereld noemt. In dat artikel, met begrijpelijke
ingenomenheid door een vakblad overgenomen, komt de
schrijver op tegen het treurige feit, dat de menschen
nooit er aan denken hun kleermaker tijdig te betalen.
Hij verhaalt, dat hij op een zijner wandelingen voor de
ramen van een nieuwen, nog niet geheel voltooiden win
kel de aankondiging las: .Deze winkel wordt eerstdaags
geopend naar het nieuwe beginsel." Toen bij vroeg, wat
met het .nieuwe beginsel" werd bedoeld, vernam hij,
dat dit bestond in contante betaling van al het gele
verde .boter bij de visch." Pr.Parker doet hierna
eenige eenvoudige middelen aan de hand tegen de .ver
nedering, zwakheid en schande'1 van schulden hebben.
Wat hij zegt, is niet nieuw, maar wel der moeite waard
van het herinneren.
Als g' iets niet kunt betalen koop het dan niet. Gij
zoudt gaarne paard en rijtuig houden Misschien wel.
Maar kunt gij het? Als ge neen zegt, is het duidelijk
wat u te doen staat. Wat hebt g' er aan paard en rijtuig
te honden voor den schijn Bedenk hoeveel het onder
hond kost en als g' er niet genoeg voor hebt, loopt het
uit op vernedering, verdriet en zorgen, ten slotte op een
bankroet. Gulden woorden Voortreffelijke raad. Dat
allen ze behartigden. Koopt niet, wat ge niet terstond
betalen kunt. Koop g-.eu op3ehik, geen kleeren, geen
meubels, geen wijn, geen sigaren, geen boekenkoop
kortom niets als ge niet bet geld ter betaling hebt ge
reed liggen, 't Zou een groote zegen wezen als men zoo
wel zich zeiven als anderen dwong contant te betalen.
Wat zou men minder behoeften hebben als men met be
talen niet kon wachten. Hoeveel zou men kunnen missen
wat men nn .strikt noodig" acht. Hoezeer zou men zich
beperken in zijn genietingen. Maar het voornaamste
medemenscben zonden geen slachtoffer zijn van onzen
kooplust, van ons koopen op rekening, van veler .laat
maar opschrijven,''
Wij moeten hen mede als opvoeders en weldoeners be
schouwen, die ons beletten schulden te maken. De win
kelier, die zich houdt aan zijn stelsel »a contant"
gaat uit van dit beginsel: »ik wil niet de dupe worden,
noch mijn koopers de dupe maken van hun begeerten."
.Wie zijn schulden betaalt, verarmt niet." Wie ze
Roman naar het Dnitsch van LUDWICH GANGHOFER
door
W. ZAALBERG.
Uitgave van H. J. W. BEGHT te Amsterdam
verkrijgbaar a f 4,50 bij de Uitgevers dezer Courant.
26)
Verschrikt bracht Peterman de handen op zijn rug
.nee nee heer pastoor da 'k zoo nou en dan een
woordje zeg, as 't noodig is, daar voel 'k me toe ver
plicht. Twee beilige apostelen hebben mij niet voor niet
d'r naam gegeven... en in de kerk is injjn 'tbuis. Onze
Lieve Heer is mjjn Vader daarin zijn gezel ben ik,
zijn werk mot 'k doen
.En mot 'm schade toebrengen met je werk? Ja?"
.Scha wou Hanspeter zeggen, maar het woord kwam
hem niet over de tong, zonder geluid te maken bewoog
hij de lippen en zyn natte oogen keken heel verstrooid.
.Dat de lui je enkel uitlachen, dat mot je toch merken
Peterman of niet."
.Zeker ja maar de apostel haalde diep
adem, »al wat goed is hèt altoos een zware wog."
»En mij, kjjk, mij inaak je de zielzorg nog zwaarder,
as ie anders al is. Als ik vroeger mijn parochiekinderen
van den kansel een beetje in 't geweten paste, heeft 't
altoos een beetje geholpen. Maar tegenwoordig als
ik tegenwoordig op den preesstoel het woordje .Crigten-
liefde" noem, dan denken ze dadelijk allen an jou, keereo
de koppen om en beginnen te lachen. Kijk, vroeger hèt
mijn Katrien gezegd, en er is wat waars in wat men
in de kerk gehoord heeft, mot men niet brengen op de
straat en iu de herberg of het verliest aan waarde, ook
al meent men 'i nog zoo goed 1 Beloof me daarom
Peterman, da'je je rustig houden wilt."
maakt, waant zich rijker dan hij is. Misleiden w' ons
zeiven niet met mooie woorden en klinkende volzinnen.
Schuld is schuld. Deze is vernederend met hoe fraaie
redeneering wij ook onszelven trachten te bedriegen. Dit
zjjn woorden, welke elke winkelier wel aan den munr
van zijn winkel mocht hangen en elk lichtzinnig kooper
in zijn zakboekje opechrijvon. 't Latijnsche woord schuld
beteekent letterlijk .andermans geld." Wie schalden heeft
welke hij niet kan betalen, heeft geleefd van geld, dat
aan een ander behoorde. Wie ze heeft, die hij w e 1 be
talen kan, heeft geld van een ander onder zich. Maak
nimmer schulden dan bij dringende noodzakelijkheid.
Wanneer g' er toe gedwongen wordt, beproef dan, ze
zoo spoedig mogelijk af te lossen. Hoeveel menschen
leenen geld aan vrienden en krijgen het nooit terug
Wie raakte nooit brieven, boeken, aanteekeningen kwijt
door nitleenen Vraagt men er te dikwerf om, men
raakt èu het geleende en zijn vriend kwijt. Wie bui
ten onvermogen zijn schulden niet afdoet, is eigenlijk
een dief. .Buiten onvermogen"een arme moet eten
in dat gezin waar men lijdt door ziekte of werke
loosheid moet toch 's avonds licht branden en de
kinderen mogen toch niet met honger naar bed gaan. In
zulke gevallen honden theoriet'n op.
Maar hoevelen, waarlijk niet onbemiddelden, laten hun
slager, huu bakker, hun stalhouder maanden en jaren
lang soms wachten op hun geld. Schaamt men zich
niet? Voelt men niet, hoe men hen in groote moeilijk
heden vaak brengt Zij kannen uw geld niet missen. O,
die onbetaalde rekeningenZien ze u niet verwijtend
aan Kunt g' er rustig onder blijven Ge moest u niet
durven vertoonen. Welk 'n zorg baren ze aan den leve
rancier, dio daardoor dikwerf zelf zijn verplichtingen
niet kan nakomen en door a n d e r e r schuld een kwa
den naam krijgt. Maar hij durft niet manen uit vrees
van klanten te zullen verliezen en dezen leven intusscben
maar voort op zijn kosten.
De winkeliers moesten hun niet op tjjd betalende
klanten brandmerken, ,hun namen bekend maken onder
het motto .Waarschuwing!
Doch de winkeliers zeiven hebben ook schuld. Wat
kost het soms een moeite zijn rekening te krijgen Men
laat er telkens om vragen. De winkelier heeft u graag
»aan het lijntje", o. i. .in zijn boek." Hij hondt zich
groot met 'n »o, dat komt wel terecht." Dikwijls moet
men hem dwingen met 'n .heb 'k mjjn rekening niet
binnen, zooveel tijd, uan ziet gij me niet meer in nw
winkel." Dat helpt
Enkele jaren geleden werd verhaald, dat in een ge-
Hanspeter boog den nek, zoodat zijn pokkei nog ronder
werd, en staarde op zijn bevende banden.
.Petermau
.Heer pastoor vergeef mij, maar maar
Hij schudde het hoofd.als ik Nannemie aankijk
en Ilsabeth d'r gezichtje
.Maar ik heb je toch beloofd, dat ik zelf voor vronw
Altenöder spreken wii. Den volgenden Zondag
De deur werd geopend, en Katrien kwam de kamer in
op een manier die duidelijk toonde, dat ze buiten juist
op dit oogenblik had gewacht, .hoogeerwaarde, 't is tijd
voor de rozenkrans. Trek uw laarzen an
Ja ja, 't is goed!" wenkte mijnheer Felicianus met
de hand. Maar Katrien kruiste hare armen over haar
boezelaar en bieet als een schildwacnt naast dn pastoor
staan.
Hanspeter zag naar de keukenmeid op, keek den hoog-
enrwaa:de aan en stond op. Zwaar ademhalend streek
hij zich met de zware hand het daar over het voorhoofd
en zei langzaam: .nou ja, mijnentwege laa' we
een beetje wachten. Van avond mo'k naar de houthakkers
en kom de heele week niet beneden, 'k Zal daarom
afwachten, hoe 't 'r den eerstvolgeuden Zondag uitziet."
Hij sloeg de natte bekommerde oogen op. .Maar wat
u mij beloofd hebt, heer pastoor
.WanDeer ik je nou toch zeg, Petermau...."
.Hoogeerwaarde," viel KatrieD den pastoor in de reden
.non presseert 'i, hoorMet beide handen, want de
drie centenaars waren niet gemakkelijk van hun plaats
te brengen schoof zij Hanspeter naar het vooihuis.
.Maak dat je wegkomt, mijnheer de pastoor verzuimt
don rozeukrans Zij sloot de deur achter den strompe-
lendeu apostel dicht.
De heer Felicianus had zich van zijn slaaprok ontdaan
en kreeg zjju laarzen, die bij den haard stonden. »Ik
heb 'c nog iu net geheel niet hooren luiden voor den
rozenkrans," zei hy en keek op het horloge. Daarop zette
brj een verbaasd gezicht en riep: .Maar Katrien! We
hebben immers nog een heel uur den tjjd 1"
»Ik heb u enkel maar van dien gek willen erlos-
meente de jonderwijzers 3 maanden moesten wachten op
hun salaris en onlangs geschiedde iets dergelijks in en
kele gemeenten in de provincie Limburg. Deskundigen
bij de belastingen ondervonden zoo iets ten aanzien zoo
wel van hun salaris als van hnn voorschotten aan reis-
en verblijfkosten.
.Waar" aldus werd terecht opgemerkt »'t Rgk
en de Gemeente in langzame betaling voorgaan, is het
niet te verwonderen, dat particulieren volgen."
.Schulden maken Dat nooit", zegt menigeen. »Ik
zou m' er voor schamen. Maar loopende rekeningen zijn
immers geen schulden Die betaal ik als het zoo te
pas komt."
En terwijl het altijd te pas komt een opgeloopen saldo
bij den bankier op soliede wijze te beleggen, kan de jle-
verancier jaren op het geld wachten, waarmee hij zijn
onverbiddelijke schuldeischers batalen moet. Jammer, dat
zoovelen, die het weten moesten, handelen, alsof zij niet
wisten, hoe ontzettend veel onheil dergelijk misbruik
van het crediet in het verborgen, maar daarom des te
erger, aanricht.
.Mijnheer! Daar is een kwitantie, waarop gewacht
wordt." Maar mijnheer is niet thuis en mevrouw weet
er niet van. Ach, hoe dikwijls wordt diezelfde leugen te
baat genomen Hoevelen worden telkens, als ze om geld
komen, wegzestuurd met »een kluitje in 't riet."
Nog eenszoo'n leverancier moest niet zoo geduldig
wezen en de kwaal was ganw verholpen en het koopen
zonder koopkracht zou spoedig uit wezen als het »o p
afbetaling" minder algemeen was. Ieder leere de
.tering te zetten naar de nering." Belofte maakt schuld."
Elke belofte zij ons heilig en wie koopt, legt stilzwijgend
de belofte af, dat hij terstond hst gekochte betalen kan
en zal. Prenten wij ons zeiven in, leeren wij de onzen
reeds vroeg .boter bij de visch." J. F. T. A.
ISIS'GJER.AWI». Als een bewijs dat de kroningsplech
tigheid Koning Edward niet te zeer vermoeid heeft mag
dienen dat Z. M. den 12, eene wapenschouwing heeft
gehouden over de koloniale troepen.
Lord Roberts, lord Kitchener, de minister Chamberlain
en verscheidene Prinsen waren tegenwoordig en er werden
decoratién uitgereikt, eorst door den Koning, vervolgens
door den Prins van Wales in 's Konings naam.
Na het défilé vertoonden de Koning en de Koningin zich op
't balkon en zagen do troepen aftrekken die den geheolen
weg naar 't Victoriastation door de menigte werden toe
gejuicht.
Den 18 wordt de groote revue te Spithead gehouden.
Volgens sommige bladen, maakt men plannen om de
sen u hadt 'm anders nog wat beloofd, wat u niet
bonden moogt."
De hoogeerwaarde richtte zich op, houdende in de eene
hand het horloge, in de andere een laars. .Katrien...
ik heb 't ja al honderdmaal gezegd en zeg 't je non voor
do laatste maal, dring je niet in mijn zielzorgerswerk.
Dat duld ik niet
»Ik dring me in niks in," antwoordde zij kalm, ik ben
alleen maar bezorgd voor n, waar 't noodig is en maak
mij bezorgd voor onze pastorie. En daarom zeg ik u
thaus in ernstwees verstandig, eerwaarde en breng u
zelve niet om die huisjesflikster in ongelegenheid
.Katrien
.Laat de lui praten wat ze verkiezen As de lui niks
te praten hebben, stikken ze!"
.Katnen, ik zeg je
.Vandaag oraten ze zoo, en morgen weer anders!
Meng n daarom in die zaak niet en maak geen spektakel
in de gemeente. Door 't omroeren wordt alles alleen
maar erger. U weetwat voor snaken onze jongens
daar in de bnurt zijn
.Katrien Steeds driftiger klonk de stem van den
pastoor.
Wees verstandig en denk aan het verdriet voor vijf
jaar met de onwe vrouw Moosrain hoe de lui u
m den nacht alle kwetsonboomen in onzen tuin hebben
afgesneden."
sKwetsenboom Kwetsenboom As of 'r in de wereld
niks belangrijkere was dan dit." Met nadruk zette hij de
laars op den grond .en de jongen groeien ommers al
weer op 1"
.Ja, maar kwetsen beleven wy 'r niet meer van
.Dan zal mijn opvolger ze beleven."
.Daar hebt u wat ac
Mijnheer Fellcianns hief den wijsvinger op en zijne
stem werd zóó scherp als ze maar worden kon .Katnen,
non is 't geDoeg Ga!"
»Ja, ji, 'k ben a! klaarEn zet u nn nog een kwar
tiertje neer en bekom een beetje van de opwinding Ik
ga en maak n nog een versch kop koffie klaar."
