In de parlementen. De Dorpsapostel. No, 149. fierste blad. Honderd en vierde jaargang. 1902. ZONDAG 14 DECEMBER. Buitenland. FEÜILLETOIV ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt D 1 n s da g-, Donderdag en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaab f 0,80franco door het geheele rijk f 1, 3 Nummers f 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets. Telefoonnummer 3. Prys der gewone advertentlën Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N/V. Boek. en Handelsdrukkerij v/h. HERMs. COSTER ZOON Voordam C 9. Een «Poolsche landdag" was vroeger de gebruikelijke uitdrukking om een politieke vergadering aau te duiden waarin de wanorde een behoorlijke beraadslaging on mogelijk maakte en hartstocht en partijschap alle ver trouwen op billijke en verstandige beslissingen onder mijnden. Poolsche landdagen behooren sinds meer dan een eeuw tot het verledene maar de kwalen waaraan zij leden zjjn met den ondergang van Polen en zjjn landdagen niet van de aarde verdwenen. Om ze te ont waren heeft men de keuze tnsschen verschillende parle menten van volken, die zich beroemen aan het hoofd der beschaving te staan. Hoe menigmaal heeft een warm vriend van den par lementairen regeeringsvorm zich geërgerd aan tooneelon in de Eransche Kamer. Hoe menigmaal heeft een ander, die het wat luchtiger opnam zich er mee vermaakt. Allicht was men geneigd die bedenkelijke verschijnselen toe te schrjjven aan het warme zuidelijke bloed, daarin te gelijker tijd een waarborg meanende te vinden tegen een mogelijk doordringen van slechte manieren op den vaderlandschen bodem. België is er intnsschen niet altijd van verschoond gebleven wat wij in Oostenrijk hebben gezien, laat Frankrijk verre achter zich en Duitschl and is in den laatsten tijd niet in gebreke gebleven aan de wereld te toonen dat ook de Germaan tegen dit envel evenmin gevrijwaard is als eenig ander volk. Het is nu eenmaal niet anders in elke vergadering is het de meerderheid die beslistde minderheid heeft daarin te berusten. Moeilijk en onaangenaam is dit ontegenzeggelijk vooral wanneer de minderheid niet overtuigd is, dab de meerderheid het met rechten billijk heid heel nauw neemtmaar integendeel gelooft dat partijbelang of particuliere belangen zoo niet van de afgevaardigden zeiven, dan toch van hnn kiezers en van de toongevende kringen die zij vertegenwoordigen het overwicht geven. Dan is het voor velen moeielijk te zwijgen dan moet aan toorn en verontwaardiging lncht worden gegeven en dat geschiedt niet zelden in woorden, die voor de tegenpartij krenkend en beleedigend zijn. Het ligt in de menscheljjke natuur 'dat daarop gewoonljjk in gelijken toon op wordt geantwoord. Zelfs in dit opzicht willen velen zich niet laten overtroeven op een scherp woord wordt een nog scherper antwoord gezocht en menigeen stelt er een eer in, wanneer eenmaal het terrein der onbeschoftheden is betredenook bij dezen sport het record te slaan. Men kent de gewone tooneelen. Er is een woord ge- Roman naar het Dnitsch van LUDWIOH GANGH.OFER DOOE W. ZAALBERG. Uitgave van H. J. W. BEOHT te Amsterdam verkrijgbaar a f 4,50 by de Uitgevers dezer Courant. 71) »Is 't niet zoo," voer hij voort, «die ken je I Zoo een, die mot men ommers kennen 1 Zoo'n toonbeeld as mijn Jnlie, weetje! Zoo is 'r op de wereld gauw geen meer 1 Die is de eenige 1 Eu zoo'n geluk heb i k 1 Die is net Kjjk jjj die maar an Gegroeid als 'n bloemstengel 1 En het een kopjeieder frischbloeiend roosje ken jaloersch op 'r wezen om zoo'n kopje, zoo'n lief. En 'n bakkesje hèt ze en kuiltjes 'r in je kondt 'r heel en d'al inspringen van plezierEn oogjes ik zeg 't je, oogjes hèt ze men mot 'r bepaald van schrikken, zooveel onschuld as je daar uitankijkt IMijn Jonltje, aah As ze d'r catechismus nog 'n beetje beter leert, dan kan mijnheer de pastoor 'r pleizier an hebben.l En ik 1 Want ze is zoo heel deugdzaam 1Mijn Jnultje aah Die hèt je maar alle mooie dingen en beste dingen 1 En de liefde en de goeiigheid voor de menschen, die hèt ze bij het pond wel 'n bietje anders als Hans peter 't bedoelt 1 Maar al 't aardsche hèt z'r bij 1 En geld én hypotheken meer kan 'k me toch onmogelijk wenschen 1 En goed 1 Kleeren 1 Drie ladderwagens kannen 't niet laden 1 En ossen, die krijgt ze nog bovendien van d'r moeder.... en koeien en katten... 'k Weet niet al 1 En zoo'n bruidje heb ik!... M ij n Juultje! Aaah Daar gaat niks boven! De liefste en d' allermooiste 1 En die heb i k I Daarmee kan 'k ommers te vree-en wezen 1 Is 't niet, zeg Maar de brnlleft, weetje -Die overgelukkige 1 Met wien het lot het zoo meende 1 brniktwaarop een fatsoenlijk man niet kan antwoorden; er is een ergerljjke voorstelling gegeven van de houding der tegenpartij en van haar geheime bedoelingen; er zijn onderstellingen geopperd en toespelingen gemaakt die de eer en den goeden naam te na komen. De aangevallen party de beleedigde persoon en zijn vrienden en geest verwanten stuiven open de voorzitter komt in het belang van de orde in de vergadering tusschen beide. Zijn woord, zija terechtwijzing zijn tot de orde roepen bljjven zonder uitwerking, worden in het toenemend rumoer niet gehoord. De vrienden en geestverwanten van het lid dat de opschudding heeft veroorzaaktzijn evenmin rustig gebleven toen hij door de andere leden werd aangevallen en door den voorzitter in het ongelijk gesteld. Verschillende leden wenschen het woord te voeren en dringen naar de tribune door hnn vrienden omgeven. Er ontstaat een worsteling om den voorrang Te vergeefs luidt de schel van den voorzitter aan zijn bevel om het spreekgestoelte te verlaten wordt evenmin, voldaan als aan de uitspraakwaarbjj een lid tijdeljjk het recht om de vergadering bii te wonen wordt ont zegd. Er ontstaat gedrang tnsschen de vooruit dringende partyen er vallen leeljjke woorden en men dreigt handgemeen te worden. De voorzitter weet ten slotte niets beters te doen dan de vergadering te schorsen en, omdat men hem niet kan verstaan of niet op hem let ten blijke daarvan zjjn hsed op te zetten. Dit heeft dadelijk het groote voordeel, dat het pnbliek de tribunes moet verlaten en das geen toeschouwer meer kan zijn van het treurig tooneeldat de vergadering aanbiedt. Reeds waren de boden tnsschen beide gekomen om de leden terng te houden en dreigden op bevel van den voorzitter militairen de zaal binnen te komen. Maar bet zijn niet alleen on vei togen woorden en onge paste uitdrukkingen, die de orde stoien. Andere prak tijken kannen den geregolden gang der werkzaamheden onmogelijk maken. Er zijn voorstellen aan do orde, waarvan de aanneming door de meerderheid zeker is maar waartegen de minderheid zich tot eiken pry s wil verzetten. Verschillende sprekers vragen het woord over elke bepaling van het wetsontwerpen ieder spreekt zoolang als zijn krachten bet toelaten, met aanhaling van een aantal bladzijden drnks. Er wordm amendementen voorgesteld en uitvoerig toegelicht en besproken waar van men zeker is dat ze niet zullen worden aangenomen. Men tracht de meerderheid af te matten, de meerderheid of de regeering af te schrikken door een allerheiligste bestrijding en een mogelijke agitatie in de pers en onder het volk tegen de aanhangige voorsteilen. De vergaderingen Onder zjjn schreeuwend gelach werd zjjn ziel verscheurd, en zjjn keel dichtgeworgd. «Trouwen is trouwen, ja... 't is altoos 'n onzeker spelje kunt nooit weten wat 'r uit 't kastje springt Er kon 'r allicht een uitspringen, waar de nachtwaker zich voor bekrusen mot 1 Daarom, zie je daarom kon 'k juist gebruiken, zoo heel goed, nèt nou jou geheim kruidje van 't wisse geluk. de lui zeggen toch, dat 'r zoo een is, zoo'n krnidje en en zoo'n geluk wat nooit wankelt en nooit breekt... Dat mo'je mjj geven, jjj Zoo'n krnidje En Roman strekte reeds de armen uit, als had bij sRchts te grjjpen, als was het wonderkrnidje des gelaks, dat gewis en onverliesbaar was, reeds voor hem gevonden en geplakt. Maar verschrikt trok hij de handen weer terng. Aan alle leden bevend, met gramstorige oogen, waarin tranen stonden, had Liesbeth zich opgericht. Tnsschen de krampachtig gesloten armen hield zij de met mos beladen boezelaar tegen zich aan gedrnkt, alsof haar iets heiligs en kostbaars gewelddadig zon ontnomen worden. Zoo stond ze en zag hem lang zwijgend aan en be woog de lippen nog eer zij spreken kon. «Roman zei zo en wat onderwjjl nit haar voch tige droeve oogen sprak, scheen op den jongen Wald- hofer te werken als vuur. »Roman zoo een, as je nou van je zelf maaktzoo een bè'je niet en mag je niet wezen I Dan zon onze Hanspeter geen rustig uurtje meer hebben 1 Kjjk Haar stem kwam trillend over bare lippen. «Kjjk, Roman, je weet niet, wat je je zeiven andoeten weet niet wat je mjj Een tranen stroom, een jammergesnik verstiktewat ze nog won zeggen, »zonder een poging te doen om die tranen te verbergen en dat snikken te doen ophouden, keerde zij zich om en ging door het donkere bosch heen. XXIV. Alsof ;hjj een zwaren slag tegen zjjn voorhoofd gekre gen had, zoo staarde Roman ontsteld en radeloos Lies- duren tot in den nacht en het einde van de beraadslaging is niet te voorzien. Vele leden geven het op dagen lang tegenwoordig te zjjn en de vergadering moet her- haaldeljjk geschorst worden wegens een te gering aantal leden ol dreigt verrast te worden door de aanneming van voorstellen door een minderheid, die, waakzamer en volhardender dan hun medeleden, door de afwezigheid van velen, tjjdeljjk meerderheid is. De meerderheid aldus getergd, verliest het geduld en tracht door buiten sporige, door haar doorgedreven besluiten en wjjzigingen in het reglement van orde deze harduekkige obstructie te breken en den gang der zaken te bespoedigen. Van het laatste heeft de Duitsche Rijksdag dezer dagen een afschrikwekkend voorbeeld gegeven. Niet alleen is voorgesteld over het geheele tarief van invoerrechten slechts eenmaal en bloc, te stemmen maar om een einde te maken aan het voortdurend spreken over het reglement van orde, waartoe in den Rjjksdag om allerlei redenen dikwijls aanleiding bestond, heeft de meerderheid daarenboven bepaald, dat niemand langer dan vijf minn- ten daarover het woord zal mogen voerenenwat werkelijk ongehoord mag heeten, dat de voorzitter alleen die leden over het reglement het woord zal verleenen die bij daarvoor geschikt acht. Een dergelijke bepaling heeft inderdaad iets monster achtigs. Het is te begrjjpen dat men middelen zoekt om stelselmatig obstrnctionisme te onderdrukken. Het kan nu eenmaal aan een minderheid niet worden vrij gelaten door eiadelooze redevoeringen en nieuwe voor stellen de afdoening der zaken zoo goed als onmogeljjk te maken maar een bepaling waardoor aan den voor zitter de opdracht wordt gegeven alleen die sprekers toe te laten die hjj voor een bepaald onderwerp geschikt achtis een bespotting van de vrjjbeid van discussie en de parlementaire geljjkheid. Een reglement van orde is voor elk parlement onontbeerljjk een streng reglement dikwijls noodzakeljjk en uitbreiding van de bevoegd heid van den voorzitter evenzeermaar de grens is stel lig overschreden waar willekeur optreedt in plaats van wettelijken regel. Gelukkig het land waar de gematigd heid het envel van het obstrnctionisme en de niet minder bedenkeljjbe middelen daartegen weet te voor komen. UUITSCHLAN». Gelijk te voorzien was gaat het thans, nn de minderheid door de meerderheid geheel gemuilband is, met de tariefwet als van een leien dakje. Discussies komen niet meer voor omdat zij niet meer toegelaten worden. In tweede lezing is het voorstel- beth, zich verwjjderend, na, totdat zjj in de grjjze avond schemering verdwenen was. «Mari4 en Jozefstamelde hjj. »Mari' en Jozef!" En de handen uitstrekkend: «II- sabeth 1 Jezus Maria Usabeth 1 Usabeth !"J Geen gelnid ten antwoord, geen tred liet zich hooren. Stil en slaperig donker lag het woud rondom den een zamen zieleljjder heen. Eensklaps lachte Roman luid op, alsof er een zalig makende gedachte door zjjn verward bre n gevaren was een lach helder en klinkender nog, dan zyn lachen was geweest in zijn gelukkigen tijd. Maar evenals tns- scbeu door de jagende wolken een kruimeltje zonneschijn valt, om haastig weer te verdwijnen, gleed over Romans aangezicht van hoop weer des twijfels donkere wolk. «Man' en Jozef! Mari' en Jozef 1" stotterde hjj. »Nou begrijp 'k me zelf in 't geheel niet meer 1" Hij tastte met beide handen in de lucht, alsof hij in de verwarring van het oogenblik naar iemand grjjpen moest, die de naakte waarheid kent en raad voor alle nooden weet. «Hanspeter Hanspeter 1" schreeuwde hjj den vallenden avond in, hall lachend, half koortsachtig opgewonden, an begon te loopen als een bezetene. Over de grasvelden beneden, door de lange dorpstraat vloog hij en met verbaasde oogen keken de menschen hem na en lachten »hèt ie soms gestolen, dèn 1" Maar Roman zag en hoorde niet, rende al maar door en rende, nam bij de poort van de Woudhoeve zyn zwaai te kort en vloog met zijn schonder tegen den hekkepost, zoodat de zware paal er van trilde. «Oehoe! Langzaam I" hijgde hjj, stiet in de deur de meid op zjj met de woorden «Hanspeter! Hanspeter mok hebben!..." en rende door de duistere gang naar de kamer van den gebochelden apostel. «Hanspeter 1 Lnister's 1 Non mo'k je wat zeggen Sprakeloos toerde hjj in de stille, donkere kamer rond. Van Hanspeter was niets te zien of te hooren. Maar midden in de kamer harkte een zonderling bewegingloos monster, een roofdier, duikend ten sprong, 't Was de nienwe «boerestoel" van juffer Katrien, Peter-Johannes Zdazilek onder de zetels. En de vernis, waarmee hij

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1902 | | pagina 1