geregeld WEKELIJKS
itaials yoGÉpiii
XJkkantoor.
Graan- en Zaad markt
ALKMAARSCHE COURANT.
BRANDWEER
K.AASMARK1T
te ALKMAAR,
Nederland.
De manschappen der brandweer aan de
spuiten 1, 2 en 5, kunnen de hun over 1902
toekomende belooning in ontvangst nemen
ten kantore van den gemeente-ontvanger,
op Maandag en Dinsdag 22 en 23 Decem
ber a. s., van 9—2 ure.
ui.
No. 152. Honderd en vierde Jaargang. 1902.
Kondag 21 ÜJec. 1902. Mierde blad.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente
Alkmaar brengen ter algemeeDe kennis dat het 1JU-
KANTOOtt wegens het op handen zijnde Kerstfeest
in plaats van op Donderdag en Vrijdag 25 en 26 De
cember a.s., zal geopend zijn op Eilnsdag en Woens
dag 23 en 24 Ileceinher a.s., telkens van 9 1
ure.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
20 Dec. 1902. C. D. DONATH, Secretaris.
Haas- en graanmarkten.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente
Alkmaar brengen ter algemeeue kennis, dat de weke-
lijksche kaas en graanmarkten dit jaar inplaats
van op Vrijdag 26 December (2de Kerstdag) zullen
worden gehouden
op Woensdag 24 December 1902.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING Voorzitter.
20 Dec. 1902, C. D. DONATH, Secretaris.
BURGEMEESTER enWETHOUDERS van ALKMAAR
herinnoren belanghebbenden dat krachtens raadsbesluit
van 1 Februari 1888 de
en de
gedurende de maanden Januari, februari en Maart
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
0. D. DONATH, Secretaris.
Alkmaar, 20 Dec. 1902.
Hebben wij den vorigen keer een en ander medege
deeld van het water, thans zullen wij een begin maken
met de bespreking van de vaste stojfen van de droge
stof der melk. Het is duidelijk dat waar het water-
gehalte 88 pet. is het gehalte aan droge stof p. m. 12
pot. bedraagt.
De droge stof bestaat voor ongeveer ]/t uit vet, melkvet
het hoofdbestanddeel der boter. 100 Kilo melk bevat dus
3 kilo botervet. Dit botervet is in de melk aanwezig in
uiterst kleine druppeltjes van verschillende afmetingen
waarvan de grootste nog zoo klein zijn dat ze slechts
met een zeer goed microscoop gezien kannen worden. Het
vet verkeert, zooals 't in de geleerde wereld heet, in den
emulsietoestand. Juist die fijne verdeeling van het vet
maaktdat dit zoo goed verteerbaar is, zoo gemakkelijk
geabsorbeerd kan worden zoo gemakkelijk in den stroom
van voediugsvochtwelke door het lichaam circuleert
kan worden opgenomen. Het vetdat door den mensch
in en met andere voedingsmiddelen wordt opgenomen
moet door bepaalde spijsverteringsvochten (gal en al-
vleeschsap) gedeeltelijk eerst fijn verdeeld gedeeltelijk
verzeept worden. Zoo lang dit niet gebeurd isbeeft
de mensch er voor zijn voeding niets aan. De zuigeling
en de jonge zoogdieren vindeD het vet iu de melk als
't ware pasklaar 7oor de voeding. In ICO kilo melk wij
herhalen het en ook dat dit bijna 100 liter is vin
don wij 3 kilo vet.
Weet u welmevrouw wat u voor 3 kilo vet be
taalt, als u boter, rundvet of ongesmolten renzel koopt?
Ja, dat weet u, tenminste u denkt het. Meen niet, dat
wij ons met keukenzaken willen bemoeien, maar vertrouw,
dat wij n naar ons beste weten willen voorlichten.
Goede boter bestaat voor 84 procent nit botervet; de
rest is in hoofdzaak water en wordt voor het overige
gevormd door een weinigje eiwitstoffen, een beetje suiker
en een griezeltje van bepaalde zouten.
Om 3 kilo boteruet te hebben, moet u rnim 3.57 kilo,
laat ons zeggen rond kilo boter koopen. Bedenk
wel, dat het vet in die boter precies hetzelfde vet is als
in de melk. Voor die 3'/2 kilo boter betaalt n tegen
f 1,20 per kilo in totaal f 4,20.
Nu zult u wel zeggen, dat wij als maatstaf voor de
vergelijking ook juist het duurste van alle spijsvetten
hebben uitgezocht.
Gednld, mevrouw en om met den marktschreeuwer
te spreken er komt nog meer
Rundvet, zooals de slager u dat thuisbezorgt, van het
beste, dus niervet, bestaat voor 84 85 laat ons zeg
gen voor 84 °/0 uit vet. De rest wordt gevormd door
vliezen, klieren enz. Daarom hondt u ook nog wat over,
als n vet door de keukenmeid doet uitbraden.
Om evenveel vet te hebben als in 100 kilo melk aan
wezig is, moet u alweder rond 3Vi kilo rundvet koopen.
Dat kost n, berekend f 0,60 per kilo het kost n
immers wel zooveel volgens Bartjes f 2,10.
En hoe staat het nu met de reuzel. Ja, deze is om
het maar eens niet mooi te zeggen nog vetter dan rundvet,
want zij bevat maar 10 °/0 -vliezen, enz.
Een eenvoudige berekening zal u weder leeren, dat u
31/, kilo renzel moet koopen om dezelfde hoeveelheid
vet te bezitten als aanwezig in 3 kilo boter en deze boe
veelheid reuzel mogen we bij de tegenwoordige prijzen
van de vette varkens gerust schatten op een koopwaarde
van f 2,67, dat is berekend tegen 80 cent per kilo.
De gemiddelde prijs van een hoeveelheid spijsvet, over
eenkomende met de hoeveelheid vet in 100 kilo melk,
afgeleid nit de prijzen van goede boter, rnndvet en renzel
is dus Va *an f 8,97 of f 2,99, zeggen we f 3.
Als we dus het gemakkelijk verteerbare botervet iu voe
dingswaarde gelijk stellen met de gewone spjjsvetten, dan
bevat 100 kilo melk dat is voor een bedrag van f 8
alleen aan vet voor een som van f 3.
Voor de andere vaste stoffen voorkomende in 100 kilo
koemelk betaalt u derhalve f 5. Laat ons eens zien of
dit duur dan wel goedkoop of misschien wel ongeveer
jnist betaald is.
Die andere vaste stoffen zijn eiwitverbindingen, melk
suiker en asch of zonten. Bij onze berekening, mevronw,
doen we u die asehbestanddeelen of zonten cadeau. Die
willen we buiten berekening laten omdatja eerlijk
gezegd, omdat we geen kans zien die voor n te vergelijken
met iets, dat u goed kent on ook omdat die berekening
uiterst moeieiijk is, daar de zonten een bestanddeel uit
maken van onverschillig welk voedingsmiddel ook, waar
door een bepaling der waarde in geld zeer moeieljjk, zoo
niet geheel onmogelijk is.
Welke die in melk voorkomende eiwitstoffen zijn Ze
dragen de namen caseïne en albumine. Geleerde oomes
hebben beweerd nog andere in de melk te hebben aange
toond, maar tot zeer kleine hoeveelheid. De hoeveel
heid der bovengenoemde twee eiwitverbindingen kan per
100 kilo melk in een rond cijfer wel op 31I2 kilo ge
teld werden. Een vijfde deel hiervan is albumine, de
rest caseïne. Laatstbedoelde eiwitstof vormt iu vasten
toestand, een der grondstoffen van Edammer-, Gondsche-
en Leidsche en de grondstof der Friesche kaas.
Wij zeggen in vasten toestand, want in de melk komt
zij noch in vasten, noch in opgelosten toestand voor,
maar in een toestand vergeef ons dit bargoensch »tns-
sehen hangen en wurgen'1. Wat haar voorkomen in de
melk betreft, kan zij nog hot best vergeleken worden met
zetmeel in den vorm van gekookte stijfsel. Als de kaas
maker bjj melk van een bepaalde temperatuur stremsel
voegt, gaat de caseïne (of eigenlijk een Bplitsingsproduct
hiervan) in den vasten toestand over zij coaleert, zooals
't heet. Datzelfde gebeurt met de caseïne in de maag
van mensch en dier. Door een in 't maagsap aanwezige
stof gaat zij eerst in den vasten toestand over om later
door datzelfde maagsap en het alvleeschsap opgelost, d.
w. z. opneembaar gemaakt te worden. Dat zij in de maag
stremt, alvorens op te lossen, hebben moeders wel eens
waargenomen bij hun kindje, dat kort na het opnemen
van melk een deel hiervan weder uitbraakte, voordat de
gecoagnleerde caseïne tjjd had op te lossen.
De albumine, waarvan normale melk betrekkelijk weinig
bevat komt in de melk in opgelosten toestand voor.
Den volgenden keer zullen wij de eiwitstoffen taxeeren.
Men beware dit artikel om later met ons de eindbere-
kening te maken.
MELKMAN.
Algemeen Aederlandsche Zuivel hond.
Te Utrecht is de Algemeene Vergadering gehou
den van den »Algemeenen Nederlandechen Zuivelbond",
onder voorzitterschap van Baron Collot d'Escury, van
Kloosterzande.
In behandeling kwamen voorstellen betreffende de Onge
vallenwet en Botercontröle.
Het bestuur stelde voor eene onderlinge risieo-ver-
eeniging op te richten, en in aansluiting bjj de Centrale
Werkgevers-risicobank te Amsterdam.
Tot aansluiting verklaarden zich bereid de bonden in
Friesland, Gelderland en Overijsel—Drente.
Betreffeude Boter-contröle werd aangenomen een voor
stel van het bestuur om de zaak krachtig te steunen, en
wel op de grondslag, aangenomen in de verleden week
te Utrecht gehouden bijeenkomst.
Oudcarspel. Bij de alhier gehonden stemming
voor een lid van den gemeenteraad werden uitgebracht
206 stemmen van onwaarde 9. Hiervan verkregen de
heerenM. Eeeen Jz. 15 K Kroon Jbz, 31, M. Rootjes
96 en J. Vis 55 stemmen. Herstemming alzoo tnsschen
de heeren M. Rootjes en J. Vis.
Fxportbiad voor Zuid-Afrika.
Binnen enkele dagen zal bjj de firma J. H. de
Bnssy te Amsterdam het eerste nummer verschijnen van
»de Bussy's Exportblad voor Znid-Afrika", dat zieh ten
doel stelt de voortbrengselen van de Hollandsche industrie
op ruime schaal in Zuid-Afrika bekend te maken. Het
blad zal ongeveer 16 pagina's tekst bevatten, gedeelteljjk
Hollandschgedeeltelijk Engelseh. De verspreiding zal
geschieden te Pretoria (door het filiaal van den heer de
Bnssy) en te Kaapstad (door de Hollandsche Afrikaausche
Uitgevers-Maatschappij)
Rectificatie.
Kijp, Benoemd tot gemeente-geneesheer alhier
in plaats van den heer Knaap te Brouwershaven die
bedankt heeftde heer W. A. Albertiarts te Twello.
(Herplaatsing wegens misstelling in het vorig nummer.)
Aanbesteding.
Door het Prov. Bestuur van Noord-Holland is aan
besteed bestek 201het verlengen der steenglooiingen
nabij hot Horntje en voor het Hoornder Nienwlaud, be-
hoorende tot de Rijkszeewerken in Noord-Holland. Raming
f 7500. Minste inschrjjver J. W. Roelols te Papondrecht
voor f 6400. Bestek 203: het maken van eenremmings-
werk in de voorhaven der Marine- en schutsluis te Nien-
wediep behoorende tot de Rijkszeehaven »Het Nieuwediop."
Raming f 2500. Minste inschrijver D. de Vries te Den
Helder voor f 2175.
Veehandel in Friesland.
De aanvoer van melk- en kalfkoeiea was zeer gering.
De handel ging nogal, zoodat, door den weinigen voor
raad, de omzet goed was en over het geheel goede prijzen
besteed werden. Buitenlandsche kooplieden deden aan-
koopen, ook in dit vee.
Het aantal vette koeien was ook gering in verhouding
tot de aanvoeren dor jongste weken de handel daa'in
was vrijwel in één doen d. w. z. opgewekt met stevige
prijzen.
Vette kalveren, ook al met goringen aanvoer, waren
heel goed gevraagd en werden met hooge prijzen betaald.
De aanvoer van stieren was wel zoo groot als de vorige
weekde handel ging nogal, doordat ook de vreemde
kooplieden kochten.
Nuchtere kalveren, met kleinen aanvoer, waren gewild
met goede prijzen.
De aanvoer van schapen en lammeren was alweer groot
de handel in wolvee was beduidend stiller met geringen
omzet.
De aanvoer van vette varkens was, in verband met de
omstandigheden het slechte vervoer, (pette varkens ver
voeren brengt risico mee) grootde handel was slapper,
en menig opkooper was blij, dat hij den inkoopprijs kon
maken.
Velen moesten met verlies verkoopen. Dit gold vooral
ook voor de opkoopers van Londensche biggen, waarin
de handel slapjes was.
De aanvoer was 400 melk- en kalfkoeien, 100 stieren
80 vette kalveren, 300 nuchtere kalveren, 5000 schapen
en lammeren, 150 vette varkeus, 900 vette biggen, 200
magere varkens, 400 kleine biggen.
De prjjzen zijn: Vette koeien, le kwal. 29—31jct.,
2o kwal. 25—27 ct., 3e kwal. 21—22 ct., vette kal
veren 2736 ct., vette schapen 2427 ct., stieren 24
27 ct., vette varkens 21—22 et., Londensche biggen
1819£ ct. per lj2 kilo.
Melk- en kalfkoeien f 140—f 260—f 275, pinken f60
f 80 nuchtere kalveren f 9f 11,50, weideschapen
f 19—f 22, magere varkens f 40—f 58, jonge biggen
f 1,25f 1,50 per waök. (N. v. d. D).
Op de veemarkt te Groningen is proces-verbaal
opgemaakttegen verkoopers van koeien die de melk
»lieten loopen», terwijl den gevorbaliseerden bevolen werd
de koeien terstond te melken.
Sommige veehouders laten de koeien met znlke gespan
nen uiers naar de markt gaan dat het loopen den dieren
zeer moeilijk valt. Zij doen dit om te knnnen wijzen op
melkrijkheid en alzoo hooger prijzen te kunnen vragen.
Boon's geïllustreerd Magazijn.
Verschenen is No. 42 van dit populaire letterkundig
tijdschriftdat goede lectnnr brengt onder veler bereik.
De lijvige aflevering kost niet meer dan 35 cents. De
inbond is als volgt
Halfcirkelvormig steekt de Kjedelen zwart nit boven
de sneeuwvelden De Galdböpig (Noorwegen) beklommen
door S. J. E De vrije Gemeente door S. Nannes Gorter;
Het bonwon van een »Skyacraper''; Nog een tak van
Nationale Industrie door Frans Netcher; Do geschiedenis
van een Kerst-pakket. Het diner dat aan 't verkeerde
adres werd bezorgd1; Een keizerlijke banneling door J.
G. R. Vos. (Slot)Een Kerstvertelling door Adriaan
IlsenVerhalen van de »Gold Star" Stoomboot-Maat
schappij door L. T. Meade en Robert Eustace. De heilige
Chank. Voor het tooneeiDe getruffeerde kip door Jozef
de Vreker Boek- en Tijdschrift.
Kgnond-Binnen.
G e b o r e u.
10 Nov. Nicolaas, z. v. Willem Koper en Aaltje Peetoom.
15 Johannes Adrianus, z. van Wilhelmus Johannes
Apeldoorn en Alida Maria de Wit.
23 Anna, d. van Johannes Houtenbos en Trijntje
Orij.
Overleden.
28 Nov. Wilhelmina, d. van Petrus Zuurbier en Wilhel-
mina Kraakman, 15 j.
Uguioiiii aan Zee.
Geboren.
2 Nov. Trijntje, d. van Cornelis Blok en Aaltje de Groot.
3 Bertus en Leonardns, zs. v. Egbert Dnrge en Eli
sabeth van Dnin. Engel, z. van SimonVisser
en Leena Prins.
8 Simon, z. van Dirk van den Berg en Dirkje
Dekker. Franciscus Cornelis, z. van Jacobus
Anthonins Weber en Dienwertje Rooker.
10 Maria Hendrika, d. van Cornelis Zwart en Petro-
nella Bismau.
12 Cornelis, z. van Jan Visser en Aagje Abie.
23 Philippus, z. van Gerrit Zwart en Hillegonda
Dekker.
25 Klazina, d. van Simon Groen en Kniertje Zwart.
26 Klaas z. van Arie Wijker en Autje Zwaan.
Overleden.
5 Nov. Hendricus Konijn, wednr. Trijntje Genet 77 j.
10 Krjju van den Houten de Lange, gescheiden
echtg. van Helena Johanna Blok 80 j.
13 Petrus Johannes Bewier, wednr. van Anna Al
berta Sieders 78 j. Wilhelmus, z. van Jan
Hopman en Hendrika Ruigewaardwoonplaats
Velzen, 7 j.
25 ChriBtiaan, z. van Pieter Dnrge en Margaretha
van Duin, wooupl. Wijk aan Zee en Dnin, 21 j.
26 Levenloos kind van Arie Wijker en Antje Zwaan.
27 Klaas, z. van bovengenoemde ouders, 1 dag.
Akersloot.
Geboren.
11 Nov. Jozef, z. van Th. Olgers en G. Faber.
13 Willem, z. van KI. Groen en A. Brakenhof.
28 Gerarda, d. van KI. Meijne en C. Apeldoorn.
Overled en.
9 Nov. Simon Gerardns, z. van P. Kapteijn en M. Pol,
6 weken.
17 Lena Oat, wed. van Joz. Federiks. 63 j.
Klaas Olij, echtgeu. van M. Vreeker, 63 j.
26 Immina Maria Jansen, wed. van J. A. Thom-
sen, 88 j.
30 Cornelis Leeuw, echtgen. van Jaunetje Dam,
59 j.
Druk Henna. Coster Zoon, Alkmaar.
