Portefeuiile-Almanak De koemelk als yoeilmgsmlel. Zeemilitie.- QH-51 Honderd en vijfde jaargang. 1903. DONDERDAG 1 JANUARI. ALKMANAK gratis Hondenbelasting. 1 9 O 3. Aan alle geabonneerden van ons blad werd bovengenoemde verzonden Inrichtingen, welke gevaar, schade of hin der kunnen veroorzaken, NO» 1. Kerste blad. ALK11AARSCI1Ë C l HM. Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- ei X a't erdagarond uitgegeven. Abonnementsprijs por 3 maanden voor Alkmaar f O,SOfranco door het geheele rijk f 1, 3 Nummers f O,O®. Afzonderlijke nummers 3 ets. Telefoonnummer 3. Prys der gewone advcrtentlën Per regel f 0,13. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N/V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. HERMs. COSTÉR ZOON; Voordam 0 9. DE UITGEVERS. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar Gezien de eerstt zinsnede van art. 138 der militie- wet 1901. Brengen ter openbare kennis dat lotelingen voor de Nationale Militie, die voor vol ledige oefeningen bij de militie te land zouden moeten worden ingelijfd, een dar hierna te noemen beroepen uitoefenen, en verlangen bij de Zeemilitie te dienen worden nitgenoodigd zieh vóór 1 Februari a.s. ter gemeente-secretarie aan te u.elden, of te doen opgeven. De hierboven bedoelde beroepen zijn Stuurlieden, stuurmansleerlingen en verdere zeevarenden op koopvaardijschepen van de groote en kleine vaart stuurlieden, schippers en verdere opvarenden van Rjjn- schepen, aken, tjalken en kleinere vaartuigen; stuurlieden en verdere opvarenden van passagiers en sleepbooten, loodsvaartuigen en tonnenleggersdiepzee- en Noordzee- kustvisschers Zuiderzeevissehers visschers op de Zeeuw- sche wateren en op de groote rivieren; mossel- en oester- visschers; schuitenvoerders en veerlieden; vletterlieden machinisten, machinist-leerlingen en stokers op schepen en vaartuigen, bij spoor- of tramwegen en op fabrieken of andere inrichtingen; machinedrijvers; tremmers; smeden; bankwerkers; werktuigmakers; ketelmakers voorslagers seheepsbeschieters scheepstimmerlieden (scheepmakers) brood-, koek- en banketbakkers; koks; koffiehuis- en hotelbedienden ziekenverplegers apothekersbedienden barbiers personeel van 's Rijks Marinewerven verder herinneren zij, dat ten aanzien der zeemiliciens bij de wet ls bepaald Art. 140. Ingelijfden bij de zeemilitie kunnen in gewone tijden alleen d&u voor de dienst buiten Europa worden bestemd indien 's land3 belangen vordert, dat het schip, waarop zij voor eerste oefening dienen, onverwijld naar de koloniën of bezittingen des Rijks in andere werelddeelen ot elders bniten Europa worden gezonden. Ingeval van oorlog of andere buitengewone omstandigheden kan de zeemilitie in het algemeen voor diensten buiten Europa worden be stemd volgens door Ons te geven voorschritten. Ingelijfden bij de zeemilitie, die in de koloniën en be zittingen des Rijks in andere werelddeelen en tuascheu de keerkringen dienen, genieten de voordeelen aan vrij willig dienenden bij de zeemacht wegens verblijf aldaar toe gekend. Art. 141. De manschappen der zeemilitie worden tot eerste- oefening acht en een halve maand in werkelijke dienst gebonden, tenzij Wij znlks niet noodig achten. Voor hen, die na eene acht en eea halve maandsche eerste-oefening blijken niet te voldoen aan de eischen van practische en theoretische bekwaamheid, door Ons te be palen, kan de eerste oefeningstijd tot ten hoogste twaalf maanden worden verletgd. Zij die dienen op een schip bniten 'slands, welk schip, hetzij door plotseling opgekomen politieke verwikkelingen, hetzij door averjj of wel wegens andero onvoorziene omstandigheden langer moet uitblijven dan oorspronkelijk was gerekend knnnen tot ten hoogste twaalf maanden in werkelijke dienst worden gehouden. In geval van oorlog of andere bnitengewone omstan digheden kan de zeemilitiehetzij geheelhetzij ten deele door Ons buitengewoon worden bijeengeroepen. Ten zelfden tijd wordt een voorstel van wet aan de Staten-Generaal gedaan om het samenblijven der zeemilitie, zooveel noodig te bepalen. Art. 142. De manschappen der zeemilitie, die hnnne eerste oefe ning hebben volbracht en niet in werkelijke dienst zijn, komen in het derde dienstjaar eenmaal te zamen om gedurende niet langer dan zes weken te worden geoefend, tenzij Wij het raadzaam mochten oordeelen, dat samen komen geheel of gedeeltelijk achterwege te laten. Art. 143. Aan de manschappen der zeemilitie, die verlangen, na volbrachten oefeningstijd in werkeljjke dienst, te blijven of te komen, zonder zich als vrijwilliger te verbinden, wordt znlka vergund. Art 145. De manschappen der zeemilitie die zich met verlof bevinden, mogen zich zonder toestemming van Onzen Minister van Marine niet langer dan gedurende drie achtereenvolgende maanden bniten 's lands ophonden. Hun wordt in gewone tijden vergunning tot uitoefening van de bnitenlandsche zeevaart en visscherij verleend. Zonder die vergunning worden zij niet tot eene ver bintenis tot uitoefening van de bnitenlandsche zeevaart toegelaten. Aan de manschappen der zeemilitie, die zich met ver lof bevinden en niet in verzuim zijn wordt de in de eerste zinsnede bedoelde toestemming, wanneer zij gevraagd wordt en blij 1st noodig te zijn ter zake van uitoefening van of opleiding tot landbouw, handel of nijverheid, in gewone tijden niet geweigerd. Bjj de toestemming knnnen die manschappen worden vrijgesteld van de verplichting tot deelneming aan de oefeningen vermeld in art. 142 en tot het komen in werkelyke dienst in geval van oorlog oorlogsgevaar of andere bnitengewone omstandigheden. Aan de toestemming knnnen overigens zoodanige voor waarden worden verbonden als in het belang van de dienst noodig worden geoordpeld. Art. 146. Elk bij de zeemilitie ingelijfde die daarbij den bij de wet bepaalden diensttijd heeft volbrachtontvangt op den dag van diensteindiging, lenzjj hij nit anderen hoofde nog tot krijgsdienst verplicht is, een bewijs van ontslag nit de dienst bij de militie. Alkmaar den 2en Januari 1903. Burgemeester en Wethouders voornoemd G. RIPPING Voorzitter. C. D. DONATH, Secretaris. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK MAAR brengen ter algempene kennis: dat heden op de gemeente-secretarie ter visie is gelegd het aan hen ingediende verzoek, met de bijlagen, van de firma SCHOEN en Go. aldaar om vergnnning tot het oprichten van eene inrichting, bestemd voor houtloods, waarin zal werden geplaatst een stoomketel met machine tot het drijven van hontbewerkingswerktnigan, in het te bonwen perceel aan de Nienwpoortslaan, sectie E, No. 750 en dat op Dinsdag 13 Januari 1903, 's voormiddags to elf uur, ten stadhs:;^ gelegenheid wordt gegeven, om tegen het oprichten van die inrichting bezwaren in te dienen. Burgemeester en Wethouders voornoemd, Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter. 30 Dec. 1902. C. D. DONATH, Secretaris. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar brengen in herinnering, dat volgens de op 20 September 1882 vastgestelde verordening op de heffing eener belas ting op de honden ieder eigenaar bezitter of houder van een of meer aan de belasting onderworpen honden verplicht is, daarvan jaa> lij fes vóór 31 Jannari ten kan tore van den gemeente-ontvanger aangifte te doen. Die aangifte geschiedt door de inlevering van eea be hoorlijk ingevuld en door den belastingschnldige onder teekend biljetkosteloos aan dat kantoor verkrijgbaar. De betaling der belasting geschiedt dadelijk bij de aan gifte tegen kwitantie en afgifte van een penning, onver minderd het recht, om, zoo de aangifte ODjnist bevonden wordtherziening te doen plaats hebben. Burgemeester en Wethouders voornoem 1 Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter. 2 Jan. 1903. C. D. DONATH, Secretaris. IF. Thans zjjn we genaderd- tot de waardebepaling der eiwitstoffen in de melk. Wie leest heeft vernomen, dat de eitwitstoffen een gewichtige rol spelen bij de voeding. Zonder eiwitstoffen is groei en herstel der organen, die bij het verrichten der levensfunctiën als 't ware zjjn atge- sl ten, onmogelijk. En 't sterkst is, dat geen andere voedende verbindingen in de plaats van de eiwitstoffen knnnen treden. Waar het de vetvorming en de productie van dierlyke warmte en arbeidsvermogen betreft is 't wat anders. Zoowel eiwit en koolhydraten (zetmeel, sui ker) als vet knnnen verbranden en arbeidsvermogen leveren en nit alle drie kan onder bepaalde omstan digheden vet gevormd worden, maar als leverancier of grondstof voor de vorming van lichaamseiwit, zonder welke geen vleesch geproduceerd kan worden, staat het eiwit geheel alleen. Volwassen menschen dekken hun behoefte aan eiwit door het eten van eiwit bevattende voedingsmiddelen. Hiervan noemen we vleesch, eieren, kaas, erwten en boonen. Om dns den prys te leeren kennen van 1 kilo melkeiwit, moeten wij nagaan wat de gemiddelde eiwits- prijs in bovenstaande voedingsmiddelen is. Het rnndvleesch kost tegenwoordig per kilo niet min der dan f 1. Dit bevat 50 gram vet en 200 gram eiwit. De rest bestaat nit water, bindweefsel, zouten enz. 50 gram vet heeft volgens da in het vorige artikel gegeven becijfering een waarde van gemiddeld 0,05 X 1 1 f 0 05. Voor 200 gram eiwit in vleesch betaalt n dns, beste Mevrouw, niet minder dan 95 cent of per kilo vijfmaal zooveel, bedragende f 4,73. Voor honderd eieren laat men u den eenen tjjd door den anderen toch zeker niet minder dan f 3.60 betalen. Honderd eieren wegen dan zijn 't geen kleintjes 6!/2 kilo. Een kilo eieren kost n dan 55 cent. (Waarom worden eieren niet bij het gewicht verkochtwant er zijn er van 45 en ook van 75 gram en dit bevat 130 gram eiwit en bijna 130 gram vetmet nog een weinigje koolhydraten, asch en extractiefstoffendie hier gerust bniten beschonwing mogen blijven als zijnde op de waardebepaling niet van invloed. 130 Gram vet vertegenwoordigt een waarde van 13 cent dns betaalt men voor 130 gram eieren-eiwit 42 cent of f 3.33 per kilogram,. (Als men u na wil wijsmaken mevrouw dat één ei in voedingswaarde gelijk staat met een half pond of 1/i kilo vleesch dan trekt u de schouders niet waarn weet thans wel beter Ga maar eens na. Een half pond vleesch bevat 50 gram eiwit en 121/2 gram vet, een half pond eieren bijna 4 eieren bevat 32'/2 gram eiwit en evenveel vet. In één ei is dns ongeveer aanwezig 8 gram eiwit en 8 gram vet. Het vetaanwezig in een ei is dns gelijk aan het vet in een half pond vleesch, maar de hoeveelheid eiwit in één ei voorkomend is maar gelijk aan het eiwit van het 6e deel van een half pond vleesch.) Nn naar de kaas. Een kilo Edammer kaas kost in den kleinhandel 90 cent per kilo. Hierin is aanwezig (volgens Maijer) 332 grain eiwitstoffen en 296 gram vet. Het vet berekend a f 1 per kilo heelt dns van een kilo kaas een waarde van ongeveer 30 cent; 332 gram kaas- eiwit kost derhalve 60 cent of per kilo f ISO. Erwten een eiwitrijk voedingsmiddel van piantaardigen aard zijn te koop voor f 16.30 per 100 kilo evenals brnine boonen. De eerste bevatten 22J pet. eiwit, 2 pet. vet en 53 pet. zetmeelachtige stoffen, voor de laatste zijn deze cijfers 23,2 en 50. Het vet in 100 K.g. erwten vertegenwoordigt een geldswaarde van f 2. Stellen wij een 1 K.g. zetmeel achtige stoffen gelijk met da waarde van 1 K.g. tarwe bloem, die voor 't grootste deel uit zetmeel bsstaat, dan hebben de zetmeelachtige stoffen in 100 K.g. erwten een waarde van f 5,30. Er blijft alzoo over voor 22 kilo erwten-eiwit een bedrag van f 9 of per kilo 40 cent. Daar de samenstelling van brnine boonen nagenoeg over eenstemt met die van erwten, knnnen we wel aannemen, dat ook boonen-eiwit 40 cent per kilo kost. U ziet, beste mevrouw, dat boonen een goedkoop voedingsmiddel zijn 1 Neem er nota van. We kennen nn 4 eiwitprijzen, t. w. Veesch-eiwit f 4,75 per kilo. Eieren-eiwit 3,25 Kaas-eiwit 1,80 Penlvrnchten-eiwit 0,40 4 K.g. eiwit, in 4 soorten, kost dns f 10,20. Een kilo eiwit mag dns in doorsnede op f 2.55 ge rekend worden. Het eiwit in 100 kilo (bijna 100 L.) melk heeft dns een waarde van 3J maal f 2.55 of f 8.92J. Nu kost 100 kilo melk maar f 8, terwijl deze hoeveelheid melk boven dien, volgens onze berekening, voor f 3 aan vet inhoudt. Wij komen un reeds tot een batig saldo op 100 kilo melk ten bedrage van f 3.92'/ï- En nog zjju we er niet. De koemelk toch bevat nog de aschbestanddeelen buiten beschonwing gelaten ongeveer 4V2 suiker, melksuiker, iichtverteerbare suiker dns. Deze heeft voor de voeding meer waarde dan het verwante zetmeel. Als we dns voor de waarde van melksuiker aannemen een prijs, die het midden houdt tnsschen die van tarwebloem - zetmeel, rijstzetmeel en riet(biet)suiker, dan taxeeren wij ook deze alweder niet te hoog. 1 kilo tarwebloem-zetmeel kost ongeveer 12 cent. 1 rijstzetmeel 25 1 riet(bietsuiker) 48 3 zetmeelachtige stoffen (koolhydraten) tot een gezamenlijk bedrag van 85 cent, dns gemiddeld 28 cent. De 4'/j kilo melksuiker in 100 kilo melk zijn dns voor 4'/2 x 28 cent =z f 1,26 in rekening te stellen. We komen nn ten slotte tot do volgende eindbecij- feriDg. 100 kilo melk a f 8 bevat: pl.m. 3 kilo vet a f 1 f3. 3'/2 kilo eiwit 4 f 2.55 8.92'/2. 4j/2 kilo melksuiker a f 0.28 1.26 100 kilo onvervalschte koemelk is dos waard f I3.I8V2. En hoe staat het nn met afgeroomde melk en karne melk. De waardeberekening daarvan is betrekkelijk eenvoudig. U maakt geen groote foutmevronw als u er voor de 2,8 kilo vet, welke de eerste per 100 kilo minder bevat dan afgeroomde melk, eenvoudig f 2,80 van het bedrag a f 13,181/2 aftrekt n komt dan tot een som van f 10, Karnemelk bevat in den regel iets meer vet maar weer wat minder melksuiker. Laten we hier het meer en minder tegen elkaar opwegen, dan is ook dit bijproduct der zuivelbereiding oDgeveer IO'/ï cent per liter waard. Of sommige melkboeren water bij de volle melk doen,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1903 | | pagina 1