z
Buitenland.
Nederland.
ei
k
a
81
1
2
0
f
0
v
0
2
f
7
3
heel ondeugend sprekers aftreden voorspelt, doch zegt,
dan zal hij wel weer gekozen kannen worden door de
socialisten. Dat is niet eerljjk, evenmin als mr. Anema,
als deze de vraag stelt, of Staalman nog wel antirevo
lutionair is en opgeroepnn om het tegendeel te bewijzen,
zwijgt. Daaiom laten wij ons, zegt spr., niet bang maken,
ook niet door de voorspellingen van de R.-K. Maasbode
over 1905, die kwalijk neemt, dat spr. niet voor den
fortenbonw heeft ge3temd. Die forten zjjn vrijwel waarde
loos en is dat dan zoo erg Zie, dat zijn geen argumen
ten, om iemand een »wilde" te noemen ieder die spr.
bestrijden wil kome met argumenten.
Komende tot zijn onderwerp herinnert spr. er aan
hoe hjj in 1900 ook in dit district mef de overtuiging
dat we zonden krijgen een Cbristeljjke meerdeiheid,
krachtig heeft meegeholpen dat succes te verwezenlijken.
Gestreden is er met heilige overtuiging en als men vroeg
hoe kunt ge samengaan met de katholieken, met mensehen
als Lohman, dan hebben wjj geantwoord, omdat zij even
als wij de geesteljj ke belangen op dsn voorgrond stellen,
omdat we het eens zijn dat eerst de schoolkwestie moet
worden opgelost. Daarom ging het. En hoe gaat het
nu in het Oaristelijk kabinet en de Tweede Kamer waar
de voormannen der Christelijke partijen zitting hebben
Reeds de samenstelling van het kabinet gaf teleurstelling.
Kruijseen oudliberaalMelvill van Lynden en de
Marez Oyens vrij wel onbekenden. Geen wonder dat
de oude heer Mees, de oudliberale fijnproever omtrent
dr. Knyper dacht»zooals hjj daar zit is bij niet
gevaarlijk" en welwillend het kabinet zijn steun toezegde.
Dat was pijnlijk, dat toonde reeds, dat er iets verkeerd
was, dat samengaan met den oud liberaal tegen demo
craten was het bewjjs, dat de zaak niet in orde is. Bij
de oud-liberalen is het de vrees voor de bankbiljetten
die hen drijft tot den strijd tegen de sociaal-democraten,
getuige de verkiezing in Amsterdam, getuige het feit,
dat toen de sociaal democraten anders te werk gineen dan
vroeger, de oud liberale boerenlid werden of begunstigers
van patrimonium. Nu deugen die patrimoniummenschen
ook al niet meeromdat ze politieke eischen stellen.
Met die liberalen kan een anti-revolutionair niet strijden,
onze strijd staat veel hooger.
Teleurstellingen heeft dit cabinet gewekt reeds aanstonds
bijv. toen de afgevaardigde Lucassen vroeg naar de
invoering der doodstraf en de minister van justitie hem
daarop antwoorddedat het bleek dat de heer L. geen
smaak had van goede huizen, daarmede de eigen woorden
van dr. Knijper bespottende, zoodat zelfs de »Standaard"
haar tegenwoordig valsch gebit liet zien.
De coalitie moet berusten op wedeizijdsche inschik
kelijkheid 't kan niet alles van een kant komen dat
weten wij maar wat te zeggen van een Christeljjke
regeering, die de drankverkoop in de cantine verdedigt
Dat is ongeoorloofd. En nu zegge men nietge moet
al die feiten niet openbaar maken. Dat is struisvogel
politiek. De socialisten leeren de handelingen van de
Tweede Kamer tegen 1905 uit het hoofd. Daarom wil
len wjj het land ingaan en luide ons protest laten hooren,
opdat men ons niet zal kunnen verwijtengij wist het
en ge hebt, gezwegen. Verder wijst spreker op de be
handeling der militaire pensioenwettenhoe het recht
op billijk pensioen voor den minderen militair werd
erkend doch alles afstuitte op het argumenter is
geen geld.
Toen ter sprake kwam de toelage in Indië voor een
marinier t 7,50voor een adelborst f 75 en door spr.
op dat beduidende verschil werd gewezen, zei de minister
van marine dat die adelborst in Indië zoo'n moeilijk
werk had en in de sloep moest zittenden geheelen dag
in de brandende zon; waarop spr. hem heeft geantwoord
»maar die marinier toch ook en die moet er nog bjj
roeien." Als een minister een zaak zoo moet verdedigen,
staat ze al bijster zwak.
De kamerleden gevoelden dan ook, dat hot den ver
keerden kant nitging en hebben gezegd, neen, er is onrecht
en toen men neiging toonde, om met spreker mee te
gaan, stelde de minister de kwestie van de portefeuille,
waar hij telkens en telkens mee dreigde. Barmhartigheid
heeft men ten laatste betraeht in plaats van rechl en
den matroos f 5 meer gegeven, doch recht deed men
hem niet.
Nog erger was het bjj het militair strafrecht. Breken
wilde men met het systeem van eerst de straf onder
gaan en daarna beklag indienen, dat met alle rechtvaar
digheid in strijd is. Schaper vooral kwam daarvoor
op, doch de minister antwoordde dan gaat de tncht
weg. en toen de antirevolutionaire officieren onder de
kamerleden, toonden het met Schaper eens te zijn, toen
dreigde de minister weer met heengaan, ook zelfs toen
een vrij onschuldig amendement van da Waal Malefijt
werd aangeromen. Toen heeft men een paar dagen later
zjjn stem moeten terug nemen, om den minister te be
houden, doch dien dag is het recht van den militair ge
schonden.
Wanneer gevraagd wordt, dat de meerdere gestraft
wordtals hjj tegenover den mindere God lastert, ant
woordt men, dat kan niet, de mindere doet verstandig
zjjn mond te honden, alsof hjj niet getuigen moest, zooals
er gesohreven staat. Tegenover zulke uitdrukkingen en
stellingen van dit christelijk kabinet, sta, zei spr., ons
protest. Van deze regeering kwam nog niet zooveel, maar
voor een oorlogsschip, dat langzamerhand een liefhebberjj
wordt van eiken minister, dat 5 millioen moest kosten
werd onder de antirevolutionairen drnk propaganda ge
maakt, terwijl de miuister moest erkennen, dat hjj geen
volk had, geen stokers en geen machinisten, die geregeld
wegloopen. 5 Millioen voor een oorlogsschip, terwijl er
in het noorden des lands nog menschen wonen in krotten,
erger dan varkenshokken. Is he' cbristeljjk zoo met de
millioenen te morsen. Daartegen protesteeren wij.
Wat is er gedaan voor de kerstening van Indië, wat
ter bestrjjding van het concubinaat, van de prostitutie in
bet Ned.-Indische leger. Wat voor de afschaffing der
slaverujj daarginds, kan het ernstige poging heeten, als
men voor dit laatste f 800 uittrekt.
Daarom heeft men recht te vragen of het ernst is
met de toepassing der christelijke beginselen. Voor alles
heeft dr. Knyper gezegd, geldt deze regelzoek eerst
het Koninkrijk Gods. Gold dit ook toen Lsly benoemd
werd tot gouverneur van Suriname, daarbij traden de
stoffeljjke belangen op den voorgrond. Wat komt er ten
slotte van de onderwjjskwestie terecht, dat onderwjjs,
waarvoor de christeljjke onderwijzers zich de grootste
opofferingen hebben getroost.*;Wanneer wjj dit alles zien,
hebben wjj recht te vragen zondt ge ons ook bjj den
neus willen nemen En het pensioen voor de arbeiders
We zjjn doenda, zegt men, ja dat is men al zoo lang.
Minister Tak al en daarno Pierson, die een heel wets
ontwerp indiende op 't scheiden van de markt.
Aan dat kiezersbedrog zal Dr. Kuyper zich toch niet
schuldig makeD. En als men het de fractie Lohman of
de Katholieken wijt, dat we niet opschieten zeggen zjj
»wjj tegenwerken, volstrekt niet." Nn zegt men, gij
moet vertrouwen dartt gij tegen iemand als Dr. Kny
per zoo optreden. Zeker antwoorden wjj Dr. Knyper
is verantwoording schuldig aan het Cbristeljjk deel der
natie. En toch ontzegt men ons dat recht. De heer
Lohman noemt het een gewoon verschjjnsel, dat zij, die
niet weien wat regeeren is, het hardst roepen om her
vormingen, zoo iemand moet tegenvallen als hjj tot regee
ren wordt geroepen. Een mooi compliment voor Dr.
Knyper, die zelf heeft gezegd, dat hjj, nu bjj eenigen
tijd aan het roer is, gevoeld heeft dat hjj nn en dan
door het stellen van eischen voor de partij, iets gedaan
heeft wat onverantwoordelijk was. En de kiezers, de heer
Lohman zegt, zjj weten niet wat ze doen. In verkiezings
dagen zjjn ze goed, om voor den wagen gespannen te
worden, die de heeren naar den Haag moet brengen, en
idioten zijn ze als ze denken, dat ze dan nog wat krij
gen ook. Dien spot laten we ons niet aanleunen. Wjj
zullen blijven aantoonen dat deze chr. regeering hare
beginselen verzaakt, al zet men ons ook op straat.
Verhef, zegt spr., met ons uw stem tegen de handelin
gen van zoo'n cabinet en wend uw invloed aan om
de handelingen te wjjzigen, in naam van hen die bitteren
nood lijden en niet kunnen wachten geen dag en geen
nacht(Applaus).
Debat.
Van de gelegenheid tot debat werd alleen gebruik
gemaakt door den beer droebe, die meent, dat de te
leurstelling van deze regeering ondervonden, een gevolg
is van het handjeplak spelen met andere partpen. Geen
partij is zoo sterk, dat ze alleen kan regeeren, daarom
zal het altjjd zoo bljjven. Ook acht hij het voorop
stellen der geestelijke behoeften geheel verkeerd.
Wat de wederinvoering van de doodstraf betreftspr*
hoopt, dat dit ministerie door de niet-invoering van
deze onmenschelijke straf zich aan deze gewraakte incon
sequentie zal bljjven schuldig maken.
De heeren de Vries en Staalm n repliceeren.
De eerste zegtdat men vóór de regeering reeds deze
eischen zoowel van anti-revolutionaire als van katholieke
zjjde op den voorgrond had gesteld: Vrijmaking van het
onderwjjs en pensionneering van deD arbeider. Wat het
vooropstellen van het geestelijke betreft, dit acht de heer
de Vries rationeel, daar men eerst zjjn recht moet kan
nen doen gelden op hetgeen men eischt. Wat de dood
straf betreft wijst hjj op het feitdat lieden die een
grnwenljjken moord hebben bedreven weër ongehinderd
knnnen rondloopen na hun straf, hetgeen strijdt met
het rechtsgevoel en beroept zich verder op den Bijbel.
De heer Staalman ontkent dat de teleurstelling
gevolg is van het handjeplak spelen. Aan beide coalitie-
partjjen vragen wij doe wat gij beloofd hebt. Daar hij
bemerkt dat de heer G. geen regeering goed achten
dus anarchist isvalt er met hem over parlementaire
zaken niet te redeneeren.
Ten slotte spreekt hij er zjjn spjjt over uitdat niet
anderen partjjgenooten zjjn opgestaan om het cabinet
te verdedigen of de sprekers terecht te wijzen. Zoodanig
optreden van anti-revolntionairen of katholieken, die mis
schien achter den rng hem zullen bestrijdenacht hjj
gevaarljjk. Daaromzegt hjj spreke men niet teD
nadeele van ons.
Na eene mededeeling over het abonnement op „de
Christel. Democraat" wordt de vergadering ongeveer 12
nur gesloten.
De luitenant-kolonel T. de Cock Baning, alhier,
militie-commissaris in het 3e district (Noordholland) is
overgeplaatst in het le district (Zuidhollard).
In het «Nieuw Israëlitisch Weekblad" van 12
Januari j.l. lezen wjj
Heden den (6 Tebeth 5663) 5 Januari 1903 herdacht
de heer A. Been zjjn ÏOsten verjaardag Ongetwij
feld vermeende de eenvoudige, bescheiden jubilaris, zou
dezen dag slechts in beperkten familiekring feestelijk ge
vierd worden. Zeer verrast was hij aldus, dat, toen hij
ter synagoge vei scheen, deze geheel verlicht en in feest
gewaad ontmoette. Het bleek hemdat men vaa zjjn
verjaarfeest was in kennis gesteld, althans den ganschen
dag overstelpte men hem mei gelukwenschen en ontving
de jubilaris van verschillende zijden stoffeljjke bewijzen
van waardeering.
Het kon ook niet anders of men moest den jubilaris,
die gedurende zoovele jat en als bode der vereenigingen
»Gemilath Gesed Weeëmetb", »Legowoud Oelesiphoreth,"
«Leesrath Annjjem" en «Eendracht maakt macht" de
gemeente met zooveel toewijding zijne diensten gepres
teerd heeft, huldigen en waardeeren.
Zeer zeker overtrof het verre zijne verwachting, toen
hem, bjj monde van den heer S. Prins Az., uit naam der
verschillende besturen der bovengenoemde vereenigingen,
een gonden heeren-remontoir met inscriptie met by ge
voegd album werd overhandigd. Namens den jubilaris
dankte de weleerw. heer Kalkoene den heer Prins voor
de hartelijke woorden en de schoono herinnering. De
heer A. Deen is ook de bescheiden, achtenswaardige man,
die ten voile de sympathie van alle gemeenteleden ver
dient. Hem zij toegewenschtnog vele jaren kracht en
gezondheid te midden zjjner familiekring.
JWAitOCX'O. Uit Madrid wordt aan het »Berl
Tagebl." geseind dat de opstand in Marocco zich steeds
uitbreidt. In Marakesch heeischt een paniek, daar alle
Kabylen uit den omtrek, inzonderheid de gevaarlijke
Rhamna-Kabylen, dia steeds trouwe aanhangers waren
van des Sultans broeder Moelai Mohammed, blijk geven
van hun oproerige gezindheid.
Al wie in staat is, vlucht naar de kuststreken. De
overheid der stad staat niet meer in voor de veiligheid,
daar er geen garnizoen is dat aan de aanvallen weer
stand kan bieden.
VEMltKlJlSIjA. UiiWashington werd den22geseind:
De Dnitsche, Engelsche en Italiaansche gezanten hebben
naar Berlijn, Londen en Rome de aanbieding van Bowen
namens Venezuela geseind, dat indien de blokkade wordt
opgeheven, Castro principieel zal erkennen, dat Venezuela
verantwoordelijk is voor de beleedigingen aangedaan aan
Europeesche onderdanen, en verantwoordelijk voor d®
schulden en de renten aan Europeesche crediteuren.
Bowen belooft, dat Venezuela een garantie zal ver-
leenen, verkregen door het afstaan der nit- en ingaande
rechtendit bedrag wordt beschouwd als in overeen
stemming te zijn met dat aan de vreemdelingen ver
schuldigd.
Bowen heeft volmacht om de eischen van alle mogend
heden te regelen.
De Dnitsche schepen hebben klaarblijkelijk wraak
willen nemen over den door de Venezolanen onlangs
afgeslagen aanval van den «Panthei". Sedert "Woensdag
wordt het fort San Carlos door drie oorlogschepen ge
bombardeerd.
De bevolking van Caracas is woedend. Laffans ver
tegenwoordiger te Caracas had een onderhond met Torres
Cordenas, den secietaris von Castro, die zeide »Ik be
grijp niet wat de Dnitschers willen. Wjj hebben in het
beginsel al hun eiscnen ingewilligd, en hebben een
gevolmachtigde naar Washington gezonden en ondanks
dat zjj dit weten, handelen zij op deze beleedigende
manier. Geloof mij, op den bodem dier zaak is wat anders.
Een den 23 te Berlijn ontvangen sein meldt dat volgens
een telegram van den commandant van de »Fathe" nit
Cura9ao door hem berichten ontvangen zjjn nit Maracaïbo
meldende dat de »Vineta" en de «Panthei" het fort
S an Carlos in brand schoten en verwoestten.
HUI B-AFKIKA. Den 22 kwam Chamberlain te
Potchefstroom aan. Antwoordende op tot hem gerichte
adressen, zei Chamberlainwjj zullen onze vrienden
niet vergeten, die geholpen hebben den vrede tot stand
te brengen. Wjj vragen van hen die ons bestreden hebben
niet anders dan dat zjj den toestand loyaal zullen aan
vaarden. Wjj verlangen van hen geen opoffering van
oude tradities, noch van hnn nationalen trots. Hij eer
biedigt de godsdienst der Boeren en zal in alle zaken
met hnn gevoelens rekening honden, Het land gaat een
zekere toekomst tegemoet; nu is een tijd aangebroken,
die rijke vruchten kan dragen. Alles hangt echter af
van de pogingen van hen, die op dit oogenblik de grond
slagen leggen voor een nieuwe natie. Hjj spoorde allen
aan hnn best te doen de beide rassen te vereenigen.
De heer Chamberlain merkte op, dat allerwege teekenen
van spoedigen terugkeer tot don voorspoed zjjn waar te
nemen.
Uit Kaapstad wordt geseind dat minister Chamber
lain den 25en Februari weer scheep zal gaan naar En
geland, aan boord van de «Norman", een schip van
de «Union Castle Line''.
De gewezen opper-rechter van Transvaal Kotzé
in deze hoedanigheid afgezet door president Krnger voor
den oorlog reeds is thans benoemd tot rechter voor
de Oostelijke districten van de Kaapkolonie.
Botsing.
- Bjj Bohalle is den 22 een sneltrein van Angers
naar Parijs in botsing gekomen met een locomotief. De
machinist en de stoker werden gedood, twee spoorweg
ambtenaren werden zwaar gewond en zes passagiers be
kwamen lichte kneuzingen.
Be Venezolaansche questle.
BERLIJN, 23 Jan. Een uit Willemstad hier ontvangen
officieel bericht van comandant Scheder, gedateerd van
Maracaibo 21 Januari, luidt Op 17 Jan. werd bij het
passeeren van de baar van Maracaibo de «Panther" on
verwacht uit het fort San Oarlos met een hevig vuur
aangevallen. De «Panther" hield een half uur lang den
geschutstrjjd vol, gaf toen echter den strjjd op wegens
moeiljjkheden bjj de vaart. Om onmiddellijk de straf voor
dezen aanval te laten volgen, heb ik vooral ook omdat
de Venezolaansche regeeriDg van den aanval als van een
succes melding maakt met de «Vineta" op 21 dezer
het fort San Carlos beschoten en verwoest.
WASHINGTON, 23 Jan. Het Kabinet beraadslaagde
over Dnitechknd's optreden tegen Venezuela. Het
resultaat is onbekend, maar wel zal zjjn vastgesteld, dat
Amerika voor het oogenblik zichzelf niet gerechtvaardigd
acht tnsschenbeide te komen nn de oorlogstoestand is
ingetreden.
Een voortzetting van een dergelijke actie zon echter
Amerika kwetsen en een diplomatieke tusschenkomst
zou dan gerechtvaardigd kunnen zijn.
CARACAS, 23 Jan. De Nederlandsche kruiser «De
Ruiter", op 21 dezer te Lagcuira aangekomen van Los
Roques, vond daar twaalt mannen en vjjf vrouwen van
honger en dorst gestorven, daar de blokkade den aanvoer
van le vensmiddelen en water belette.
Proces Lynch.
LONDEN, 23 Jan. De rechtbank achtto de schuld van
kolonel Lynch bewezen en veroordeelde hem tot den
doodstraf.
Typhus.
Te Hasselt heerschl;, ook onder onder 't garni
zoen, sterk de typhus. Verscheidene sterfgevallen aan die
ziekte hebben plaats gehad. De stad is arm en veel wordt
naar bet schijnt, verzuimd dat in 't belang der algemeene
gezondheid behoorde te geschieden.
Van de eerste zending Nederlandsch rundvee, 58
stnks, in quarantaine te Baarle—Hertog, bestemd
voor België, zijn 5 stuks afgekeurd, als lijdende aan tu
berculose.
Oudkarspel. Uitslag wedstrijd met hindernissen,
welke den 23 Jan., van wege de IJsclub „Volharding"
alhier op het Waardje aldaar is gehouden: le afd.
le prjjs C. Vis, 2e prjjs H. Hujjgen 3e prijs G. Njjman;
2e aid. le pi ijs H. Tauber, 2e pr. R. Bakker, 3e pr. J. Kots.
Bennlngbroek. Toen de hrer P. R. zich dezer
dagen per as naar de kerk begaf, overkwam hem onder
weg een ongeval dat ernstige gevolgen had kunnen
hebben. Door een melkwagen schichtig geworden, geraakten
paard en rjjtuig in een nauwe sloot, waarnit een en ander
mot beleid en goede hulp werden ver wijdei d. De vronw
had het rijtuig reeds verlaten toen het paard begon te
steigeren.
