Stadsberichten.
met 27 m. en 25 vr., totaal 52 en door vestiging met
73 m. en 76 vr., tot. 149, alzoo eene vermeerdering van
100 m. en 101 vr., tot. 201 en verminderde door over
lijden met 11 m. en 10 vr., tot. 21 en door vertrek met
76 m. en 95 vr., tot. 171, alzoo eene vermindering van
87 m. en 105 vr., tot. 192, zoodat de bevolking is ver
meerderd met 13 m. en verminderd met 4 vr., zoodat
de bevolking op 1 Jan. 1903 bedroeg 845 m. en 810
vr., totaal 1655 personen. Er werden 28 huwelijken vol
trokken en 2 kinderen levenloos aangegeven.
Alhier heeft zich bij een meisje van ongeveer 9 jaren
een geval van febris thyphoidea voorgedaan.
Helangrijke diefstal.
Sedert 1900 heeft, naar thans geblekea is, een be
langrijke diefstal plaats gehad in de munitiefabriek te
Zaandam. Er wordt vermist een groote hoeveelheid mes
singen plaatjes, benoodigd voor scherpe patronen no. 1
circa 8000 K.G. Dit is een Bchadepostje van f 8800 voor
het Rjk.
Gestikt.
Een opperman, die in een kalkbak, staande in een
pakhuis van zijn patroon aan de Leidschevaart te Haar
lem, zich te slapen had nedergelegd, is levenloos daarin
aangetroffen. Bedoelde kalkbak was gevuld met droge kalk, i
zoodat hij waarschijnlijk door verstikking den dood hetft
gevonden.
Ken goede vangst.
De politie te Rotterdam heeft de hand gelegd op j
een paar zeer bekende persoonlijkheden uit de dieven-
wereld en daar bekend als Janus en Koos. Zij heeten
Polder en Noordhoek. De eerste woont in een krot in
een steeg met een vrouw, de ander heeft een tapperij in
de Zwaanstraat. Het is daar, dat de justitie en politie
een inval deed en na huiszoeking op een gansch magazijn
kostbare voorwerpen beslag legde, waaronder behooren
kostbaarbeden gestolen bij een inbraak op Nieuwjaarsdag
in een tapper j op de Groote Markt aldaar. Tevens werd
gevonden een bos valsche sleutels en loopers. Beide per
sonen zijn erg berucht en ontelbare malen, zoowel te
Rotterdam als elders van inbraken verdacht en ook ge
vonnist.
De Velser brug.
In de gehouden buitengewone vergadering van de
Amsterdamsche Kamer van Koophandel werd behandeld
een aan den Minister van Waterstaat, Handel en Nijver
heid te riohten adres omtrent den overgang over het
Noordzeekanaal bij Velsen.
In dat adres wordt gezegd, dat bij de Kamer ernstige
bezorgdheid lyjeft gewekt de verklaring van den Minister,
dat te Yelsen geen brug zal worden afgebroken, voordat
de zekerheid zal zjjn verkregen, dat er een alleszins be
hoorlijke overgang gemaakt is. Adressante vreest, dat
daardoor nog veel tijd zal verloopen, alvorens een van
de groote hindernissen voor de scheepvaart op het Noord
zeekanaal zal zijn opgeruimd.
Op den voorgrond stellende, dat verwijdering der Velser
voetbrug inderdaad van den aanvang af als de meest
dringende verbetering van het Noordzeekanaal werd be
schouwd, herinnert het adres aan de maatregelen, welke
genomen zjjn tot de vervanging van de Velser voetbrug
door een pent veer.
De tot dusverre verkregen resultaten zijn evenwel niet
evenredig aan de moeite en kosten, want blijkens de ge
nomen proeven kan met deze ponten, zooals zij thans
zjjn, niet op eenigszins geregelde wijze in het verkeer
worden voorzien.
Het adres merkt op, dat het mislukken van de proeven
niet uitsluitend toe te schrijven is aan de ponten, maar
bovendien aan de voorwaarden waaronder de proeven
werden genomen. Het waren in geenen deele »fair trials",
omdat de toestand daar ter plaatse tijdens de proeven
anders was, dan hij later in werkelijkheid zou zijn.
De commissie voor het Noordzeekanaal uit de Kamer
van Koophandel schreef reeds in haar rapport het volgende:
»Een afdoend oordeel over de deugdelijkheid van den
pontdienst is zonder opruiming van de voetbrug niet I
wel mogelijk. De Commissie is huiverig om zonder nader
plaatselijk onderzoek onder omstandigheden als boven
drongen tot in longenspeekselklierenschedelholte
en bloedbaan.
Ik las ergens van een Duitsch professor het vol
gende„Waarlijk de bedorven mond verdient een plaats
„onder de ziekten van het spijsverteringskanaal naast
„de bedorven maag en vele ongemakken, gebrek aan
„eetlust, slechte smaak en in de eerste plaats slechte
„reuk, die naar men beweert uit de maag voortkomen,
„vinden hun oorzaak alléén in den verwaarloosden onzui-
„veren toestand van de mondholte.'' En verder wordt
dan door dezen geleerde bewezen, dat bacteriewoeke
ringen in een onzuiveren mond, afgezien nog van alle
bacteriën die met spijs en drank worden binnengevoerd,
ruim voldoende zijn om hevige gistingsverschijnselen
in de maag te voorschijn te roepen. Zelfs de diphterie-
bacil en nog andere ziekteveroorzakende bacteriën wer
den in de mondsecreten van een gezond kind aange
toond. 't Is dus bij 't uitbreken van een of andere
epidemie van belang, om uiterst nauwkeurig zorg
voor het gebit, ja voor de geheele mondholte te dragen.
Moge ik er nu in geslaagd zijn, om door het aange
haalde aan te toonen welken invloed men door tijdige
verzorging der mondholte op de gezondheid der kinde
ren kan uitoefenen en hoe het kwaad in den mond ook
nog door volwassenen kan worden bestreden, dan zul
len de uren die ik voor de menschheid meende ten
beste te geven eene dankbare herinnering voor mij
achter laten.
Voor een gemakkelijk overzicht wil ik het vooraf
gaande in 20 hoofdpunten samentrekken en alles kort
recapituleeren.
1". Van de jeugd af aan, van het tweede of derde jaar,
moeten alle tanden aan alle zijden, zoowel 's mor
gens als 's avonds flink geborsteld en gereinigd
worden.
2°. De borstel moet klein zijn, de haren middelmatig
hard en niet te dicht op elkaar
3°. lederen ochtend en avond, doch liefst ook na eiken
maaltijd moeten tanden en tandvleesch worden ge
borsteld, en men gebruike niet meer dan 1 maal
per dag tandpoeder
4®. Een eenvoudig tandpoeder kan men verkrijgen
door bij den apotheker geprepareerd krijt te koopen;
aangegeven haar eindoordeel nu reeds uit te spreken,
doch wenscht alleen te wijzen op het dilemma, dat thans
blijkbaar de voltooiïng van den arbeid in den weg staat,
n.i. de voetbrug blijft behouden zoolang de pontdienst
niet voldoet, en het oordeel over den pontdienst kan
eerst, nadat de voetbrug zal zijn opgeruimd, definitief
worden vastgesteld."
Adressante meent, dat nu do zaak, ook ten gevolge van
de stellige verklaring des Ministers, in zoo enge »impasse"
geraakt is, dat het niet mogelijk schjjnt daaruit te geraken.
Zjj ziet geen ander middel om tot een oplossing te
komen, dan de voorgestelde ponten op te geven en een
ander verkeersmiddel aan te nemen.
Met het oog op de groote daarbij betrokken belangen
is een spoedige oplossing hoog noodig.
De Kamer herinnert aan het slot van h&ar adres aan
de zgn. »pont-transbordeur" te Rouaan, die een uitste
kend verkeersmiddel bleek te wezen en geeft ten slotte
in overweging de voorziening in een deugdelijken over
gang door middel van zoodanige pont-transbordeur of
zweetbrug aan een ernstig onderzoek te willen onderwerpen.
N. v. d. D.
HederJandsch Paardenstamboek.
De heer W. Teengs, secretaris N. P. 8., afdeeling
Noordholland, deelt ons naar aanleiding van de groote
hengstenmarkten, welke van 3—5 Februari te Aurich
zullen worden gehouden, het volgende mede
Voor hen die hengsten koopen en naar Holland ver
voeren, is het dienstig te weten dat het spoorvervoer
langs de Hollandsche lijnen zeer billijk wordt berekend.
De prijs van Nieuweschans naar Leeuwarden bedraagt
f3 3.60 en van Leeuwarden naar Haarlem f 3, Lei
den f 3, Roozendaal f 4, Dordrecht f 4. De route loopt
dan ove" zee en is dus alleen bij open water bereikbaar.
De tarieven voor vrachtgoedvervoer op de Staatsspoor
zijn ook billijk, doch voor paardenvoer niet bruikbaar
omdat dit vervoer zeer langzaam gaat.
Wil men bij de Staatsspoor vervoeren met gelijke
snelheid als met de Hollandsche en daarbij een wille-
keurig station voor aankomst bestemmen, dan loopen de
kosten zeer hoog en bedragen f 70 a f 100 meer per
hengst dan per Hollandsche spoor.
Men vervoere per Staatsspoor dus alleen naar zoodanige
plaatsen, waarvoor uitzonderingstarieven bestaan en op
die plaatsen moet dan zooveel mogelijk voor verder ver
voer op de Hollandsche lijnen overgeladen worden.
De Staatsspoor vervoert met uitzonderings-tarief.
Van Nieuweschans naar Amsterdam, Leiden, Voorburg,
Alphen, Oodshoorn, Bodegraven voor f 4.66 of daar
omtrent.
Bovendien zijn rechtstreeksche vrachtprijzen in lokaal
verkeer bij de Staatsspoor vastgesteld voor Dordrecht,
I Roozendaal, den Bosch, Arnhem, Zwolle en Utrecht.
Men winne van te voren inlichtingen in en wachtte
zich voor nadeel.
Terslag over het jaar 1902 der Afdeeling Alkmaar
van de Vereeniging tot Opvoeding van Halfver
weesde, verwaarloosde of verlaten kinderen
in het Huisgezin.
Nadat in de tweede helft van 1901 een uit eenige
heeren bestaand Comité werkzaam was geweestten
einde hier ter stede eene Afdeeling der Vereeniging tot
Opvoeding van Halfverweesde, verwaarloosde of verlaten
kinderen in het Huisgezin op te richten, werd op de
vergadering van 21 November 1901 besloten eene Af
deeling te stichten.
In het begin van 1902 werd vervolgens door het Be
stuur, bestaande uit de heeren mr. H. Boelmans ter
Spill, Voorzitter, S. M. S. Modderman, Penningmeester,
W. H. Moll, J. Klootsema, E. M. van Soest, Mr. J.
Brujn en Mr. W. L. Lujken GlashorBt, Secretaris, door
verspreiding van eene warm gestelde circulaire propa
ganda voor de nienwe Afdeeling gemaakt. Daarin werd
om stoffelijke en zedelijke hulp gevraagd ten einde te
5°. Men moet voornamelijk op en neer (verticaal)
borstelen
6°. Gezond tandvleesch bloedt niet bij het borstelen
maar ziet bleekrood en is hard
7°. Men moet de tanden flink gebruiken en daarom
moeten de kinderen zich vroeg gewennen, om
goed te kauwen, dat schuurt de tanden rein en
bevordert de speeksel-afscheiding
8®, Melktanden hebben voor een kind evenveel waarde
als de blijvende tanden voor volwassenen
9°. Gezonde melktanden zijn een eerste voorwaarde
voor gezonde blijvende tanden
10°. Met bet 6e jaar komt achter in den mond de eerste
blijvende kies en aan haar behoud moet de grootst
mogelijke zorg besteed worden
11°. Elk jaar moet het gebit minstens 2 maal worden
onderzocht door een tandheelkundige
12°. Zoodra tanden ziek worden moeten ze met een of
ander edel metaal of ander materiaal, dat door
den tandarts moet worden bepaald, worden opge
vuld
13°. "Wil men den mond gezond houden dan moeten
alle wortels die niet meer kunnen worden behan
deld, getrokken en allo holten opgevuld worden;
wie dit doet, behoudt zijne tanden en blijft ver
schoond van tandpijn
14°. De mond moet na eiken maaltijd worden uitge
spoeld met schoon water het water moet tusschen
de tanden worden doorgezogen
I 15°. Men moet buiten de gewone maaltjden zoo min
mogelijk eten en kleverige stoffen zooveel mogelijk
mjden
16°. De melktanden zijn 20 in getal en zijn op 2j a
3 jarigen leeftjd alle aanwezig
I 17°. Het wisselen duurt van het 6e a 7e jaar tot het
13e a 14e jaar
18°. De 2e blijvende kies komt met het 12e jaar ge-
woonljk door en de zoogen. verstandskies tus
schen het 18e en 40ste jaar;
19". Gezonde tanden z jn onontbeerlijk voor de gezond
heid
I 20°. Natuurlijke tanden moeten behouden worden, om
dat zj tienmaal meer waarde hebben dan kunst
tanden. R-
kunnen slagen in het met de oprichting beoogde doel
te voorkomen, dat kinderen en jongelieden door de om
standigheden. waarin zj verkeeren, op den slechten weg
geraken, en te trachten die kinderen en jongelieden tot
zelfstandige, brave en nattige leden der maatschappj op
te leiden. De nitslag mocht bevredigend genoemd wor
den 42 leden en 62 begunstigers traden tot de Afdee
ling toe.
Spoedig ontvingen wj van het Hoofdbestuur,, te Am
sterdam gevestigd, aanvrage om een 13-jarigen jongen
uit" Dordrecht in een gezin alhier te plaatsen en ons
verder met de behartiging van zjn belangen te belasten.
De aanvrage werd aangenomenoen goed gezin werd
voor den jongen gevonden, die in Mei daarin werd op
genomen. Een der Bestuursleden werd aangewezen als
zjn patroon om zich meer speciaal omtrent hsrn op de
hoogte te honden en zich met het toezicht te belasten.
Met welwillende medewerking van den Directeur der
Ambachtschool werd hj als leerling in de schilders
klasse opgenomen, terwjl hj bj den aanvang van den
nieuwen cursus het onderwjs op de burgeravondschool
is gaan volgen. In den loop van het jaar ontvingen wj
een tweede aanvrage tot plaatsing van een jongeu nit
Dordrecht. Daar wj ofschoon niet zonder moeite
slaagden ook voor hem een gezin te vinden, dat zich
mat zjne opneming wilde belasten, konden wj ook deze
tweede aanvrage aannemen. In September kwam de
jongen en werd in een gezin geplaatst. Aangezien de
jongen niet ver genoeg gevorderd was om het onderwjs
op de Ambachtsschool te volgen, werd hj bj een smid
alhier geplaatst om het smidsvak te leeren. Ook ten
zjnen behoeve werd één der Bestuursleden tot zjn
patroon aangewezen,
In den loop van het jaar werd de aandacht van onze
Afdeeling gevestigd op een paar gevallen, waarin wel-
licht tusschenkomst onzerzjds wenschelijk zon bljken te
zijn. In het ééae geval betrof het een meisje van 12
jaar, wier moeder gestorven en wier vader zwervende is
en dat tot dusverre in een gezin hier ter stede was op
genomen, doch welk gezin wegens zjn eigen armoedige
omstandighedon niet meer in staat was voor het kind te
zorgen, zoodat het spoedig aan zjn lot zou norden over
gelaten. Onzerzjds behoefden evenwel geen maatregelen
genomen te worden, daar het kind door het Burger)jk
Armbestuur te Neerbosch is geplaatst.
Het tweede geval gold een jongen van 13 jaar, wiens
moeder, aangetast door eene ongeneeseljke ziekte, was
opgenomen in een Amsterdamsch ziekenhnis, en wiens
vader een slecht en zwervend leven leidt. Bj onderzoek
bleek het kind voorloopig opgenomen te zjn in het gezin
van een oom en tante hier ter stede, die welgesteld zjn
en zich voor 't oogenblik met zjn verzorging belastten.
Ook hier was het resultaat van het onderzoek, dat
voorloopig althans een optreden onzerzjds niet noodig
was.
Hiermede is het voornaamste onzer werkzaamheden in
het afgelcopen jaar meegedeeld.
Het Bestuur vergaderde zoo dikwjls de belangen, die
behartiging eischten, zulks vorderden. De Voorzitter ver
tegenwoordigde de Afdeeling op de Algemeene Verga
dering der Vereeniging, die op 30 Mei te Amsterdam
werd gehouden.
Tot onzen spjt moeten wj vermelden, dat in den loop
van het jaar het ledental der Afdeeling afnam, niet al
leen door het vertrek van enkele leden uit deze ge
meente, maar ook ten gevolge van het bedanken van
sommigen, terwjl onze pogingen om nieuwe leden te
krjgen, met weinig succes werden bekroond. Dit is zeer
te betreuren. Want waar het de opvoeding van kinderen
in het huisgezin geldt, is geld een voorname factor. Wj
geven dadeljk toe, dat, wil een Afdeeling als de onze
goed en met yrncht werken, persoonljke toewjding en
behartiging der aan ons toevertrouwde belangen geens
zins mag ontbreken waar het geldt een open oog te
hebben voor wantoestanden in gezinnen, waar ouders hun
plicht, helaas, zoo treurig verzaken, een warm kloppend
hart te hebben voor die misdeelden, die geen ouderliefde
kennen en wier huiseljke omgeving een gevaar voor hen
zeiven oplevert, daar wordt zeer zeker in de eerste plaats
geöischt een »payer de sa personne", een warme belang
stelling, die zich in daden openbaart. Maar wil men
inderdaad krachtig ingrjpen, wil men werkeljk met
vrucht het doel onzer Vereeniging nastreven, dan moet
er geld zjn. Want niet voldoende is het, het verwaar
loosde kind aan zjne omgeving te ontrukken, men moet
het tevens in een nieuwe, goede omgeving plaatsen, in
een liefder jk gezin doen opnemen. En daarvoor is geld
noodig. Als wj er hier op wjzen, dat ons budget thans
niet zon toelaten één kind, slechts éóa kind,voor hetwelk
het zoo noodig zou bljken te zjn, in een gezin geplaatst
te worden, waar het datgene zon ontvangen, dat het in
zjn ouders huis ten eenenmale werdt onthouden, daar
meeueu wj voldoende aangegeven te hebben, dat ver
sterking onzer geldmiddelen zeer noodig is. Gebrekkige
finantiëu brengen van zelf mede ongewecschte beperking
van don ons voor oogen geatelden taak.
Thans staan wj nog aan den vooravond van de in-
werkingtieding der Kinderwetten. De mogelijkheid van
ontzetting en ontheffing uit de onderljke macht bestaat
thans nog slechts op papier. Doch zoodra van die be
voegdheid werkeljk gebruik kan worden gemaakt, zal
ook het arbeidsveld van eene vereeniging als de onze
spoedig uitgebreid voorden.
In de gevallen, waarin plaatsing van kinderen in goede
nette gezinnen noodzakeljk is, zal op Vereenigingen als
de onze een ruim beroep worden gedaan. Juist de om
standigheid, dat wj reeds eenigen tjd in deze richting
werkzaam zjn geweest en men onze werkzaamheid heelt
kannen gadeslaan en beoordeelen, zal een invloedrjke
factor zju b j het aan ons toevertrouwen van die zoo hooge
belangen. Wenschelijk niet alleen, maar noodzakeljk zal
het dan bljken ie zjn, dat wj niet alleen voor zooveel
het geldt persoonljke toewjding, maar ook waar het
geldt fiuantieele kracht, in staat zjn aan het op ons ge
daan beroep gehoor te geven. Dat das zj, die daartoe
in staat zjn, ons krachtig steunen. Dit geldt ook hen,
die wellicht straks door ons zullen worden aangezocht
in hun gezin het kind op te nemen, wiens plaatsit g in
een liefuer jke omgeving noodzakeljk is. Dat ook zj zich
niet onttrekken, maar met ods willen meewerken, dat
ook zij aan het misdeelde k nd willen geven, wat zij aan
hnn eigen kind nimmer onthouden 1
Uitgebracht op de Algemeene Vergadering der Afdee
ling Alkmaar, gehouden op Vrjdag 16 Januari 1903.
