Runenschrift.
1
Honderd en vijfde jaargang, Woensdag 25 Febr. 1903.
Beroepswet
Nederland.
FEUILLETON.
NO 24. Tweede blad.
11 e r ui i li ei.
1897 7.207 395 72.961
1898 7 825 971 70.121
1899 8.258 455 85.974
1900 8.382.280 62.233
De in België vervaardigde kaassoorten hebben weinig
of geen handelswaarde en dienen slechts tot eigen gebruik.
De BURGEMEESTER van ALKMAAR
Gelet op art. 14 al. 2 van het K. B. d.d. 8 Decem
ber 1902 (Staatsblad No. 212);
Brengt ter kennis van de ingezetenen dat de inge-
mans
leverde formulieren voorwerkkaarten,gesorteeid
gevers
naar letter en nummer, van heden af tot 30 April a.s.
ter gemeente-secretarie voor ieder ter inzage liggen.
Alkmaar, De Burgemeester voornoemd,
26 Februari 1903. G. RIPPING.
W eerstandskaa.
Den 20 had te Spanbroek een vergadering plaats,
belegd door de commissie voor de weerstandskas voor
de Schager kaasmarkt. De heer Ondenhoven opende de
vergadering en sprak een inleidend woord over de weer
standskas in verband met de Schager kaasmarkt. De
aanwezigen, hoewel niet talrijk, bleken veel voor de zaak
te voelen. Vooral de heer Van Balen Blanken sprak een
krachtig woord tot steun van deze zaak. Bij de sluiting
der vergadering, die zich kenmerkte door een zeer ge
animeerd debat, wekte de heer Oudenhoven allen op
elk in zijn kring te doen wat mogelijk is om te komen
tot het beoogde doel, de verlaging van de te hooge wik-
en weegloonen in de vier steden.
Zuld-Afrfkaanscbe Voorschot kan.
In samenwerking met de »Nederlandsch Zuid-Af-
rikaansche Vereeniging'' en na overleg met de Oommissie
van het »Schoolfonds" is opgericht eene Vereeniging
»Zuid-Afrikaansche Voorschotkas"welke Vereeniging
haar zetel zal hebben te Amsterdam.
Het bestuur der Vereeniging is samengesteld als volgt
K. F. van den Berg, lid van het Hoofdbestuur der
»Ned. Z.-Afrik. Vereeniging". Directeur van de »Ned.
Bank- en Orediet-Vereeniging voor Znid-Afrika" en van
de Pretoria Hypotheek-Maatschappij" te Amsterdam.
J. Drost, Civiel Ingenieur, Wethouder van Rotterdam,
te Rotterdam.
E. Heldring, Directeur der »Koninkljjke Ned. Stoom
boot-Maatschappij'', te Amsterdam.
W. Hovy, Industriëel, lid van de Eerste Kamer der
Staten-Generaal, lid van het Comité voor het School
fonds, te Amsterdam.
Mr. W. A. Mees, Kassier, lid van den Gemeenteraad,
te Rotterdam.
Mr. N. G. Pierson, oud President van de Nederland-
sche Bank, oud-Minister van Financiën, te 's Gravenhage.
Mr. R. van Rees, Bankier, te Amsterdam.
Mr. G. Vissering, Advocaat en Directeur van de Am-
sterdamsche Bank, te Amsterdam, terwjjl als Secretaris
van het Bestuur zal optreden
Dr. N. Mansvelt, oud-Superintendent van Onderwijs
der Z. A. Republiek, te Utrecht.
De Voorschotkas beoogt het doel omschreven in art. 2
der Statuten, luidende
»De Vereeniging stelt zich ten doel bijstand te ver
schaffen ter voorziening in de behoeften, ontstaan ten
gevolge van en na den oorlog, in de jaren 1899 1902
in Zuid-Afrika gevoerd. Zij tracht haar doel te bereiken
door het verleenen van voorschotten, het geven van in
lichtingen en adviezen en verder het verrichten van de
werkzaamheden, weike kunnen voortvloeien uit het ver
kregen van middelen bedoeld bij art. 10, 3® (d. z. schen
kingen enz. voor een bepaald doel)".
EI. WHRNkli.
V ESTALING
VAN
13)
»Heeft Harald Thorvik nog altijd niets van zich laten
hooren?" dus viel hij op eens zichzelf in de rede. »A1
voor drie maanden heb ik hem mjju verloving meege
deeld, maar geen antwoord gekregen, en weet volstrekt
niet waar hij op het oogenblik zit."
»Harald's moeder heeft eergisteren een brief van hem
gehad," zeide de predikant. »Hij is nog te Hamburg, maar
komt waarschijnlijk eerstdaags te Raansdal met het jacht
van den DuitscheD prins, waarop hij als stuurman dient."
»'t Verwondert mij, dat bij op een Dnitsch schip wil
varen 1 Hjj kan wel wat Duitsch spreken en 't ook ver
staan, maar met den kapitein en de bemanning zal die
stijfkop 't moeilijk kunnen vinden."
»De condities zullen wel schitterend zijn," onderstelde
de predikant. »Maar hij heeft zich ook slechts tot het
najaar verbonden. De prins wenschte dit jaar voor zijn
uitstapje een Noorweegschen stuurman, die in onze wateren
goed thuis is, en toen is Thorvik hem aanbevolen. In elk
geval komt hij dus gauw met den »Zeearend."
Koen, die belangstellend had toegeluisterd, keek ver
rast op.
>Den »Zeearend?" herhaalde hij. »Bedoelt ge soms prins
Alfred Sassenbnrg? Zijn jacht werd te Hamburg juist zeil
klaar gemaakt, toen ik heenging. Een prachtig vaartuig I"
»Ja, het vorige jaar was 't ook hier," zeide Bernhard.
»Kent ge den prins?"
Voor zooverre hare middelen dit toelaten, zal de Voor
schotkas in de eerste plaats dit doel trachten te verwe
zenlijken
a. door voorschotten te verleenen tot, instandhouding
van het onderwijs in de Nederlandsche taal in Zuid-
Afrika en tot terugkeer der uitgeweken voormalige be
woners der gewezen Zuid Afrikaansche Republieken, die
hier de arbeidsmarkt hebben overstroomd
b. door te bevorderen het uitzenden van andere per
sonen als predikanten, artsen, verplegers en verpleegsters
rechtsgeleerden, ingenieurs, industrieelen, kantoorbedien
den, landbouwers, handwerkslieden, dienstboden enz., aan
wier werkzaamheden een werkelijke behoefte in de voor
malige Republieken zal bestaan
c. door ten slotte, voor zooverre hare krachten dit
toelaten, al datgene te ondernemen, wat kan strekken
tot steun van bewoners en uitgeweken bewoners der voor
malige republieken, en tot behartiging der belangen,
welke onze landgenooten in Zuid-Afrika alsnog hebben
of zullen hebben.
De Vereeniging stelt op den voorgrond, dat zij vóór
alles wil vermijden al wat zweemt naar verzet of prik
kel tot verzet tegen het thans in Zuid-Afrika gevestigd
gezag. Zij wil zich strikt bepalen tot die handelingen,
welke door ieder volk welk het ook zyj, op vreemd ge
bied mogen worden verricht tot stenn van zijn eigen
belangen, van de belangen van leden van den stam in
den vreemde vertoevende, en van de belangen van an
dere personen wier welvaart het ter harte gaat.
De Voorschotkas hoopt hare middelen voornameljjk te
vinden door het uitgeven van schuldbrievenzij zal
echter ook gaarne giften in den vorm van contributiën
of anderszins aanvaarden, en zal ook gaarne optreden
als tusschenpersoon tot het besteden van aan haar ge
geven gelden of goederen voor een nader aan te wijzen
bepaald doel.
De Voorschotkas zal werken in overleg met de Ne
derlandsch Zuid-Afrikaansche Vereeniging en het sedert
1895 bestaande Schoolfonds, en zal ook zooveel mogelijk
samenwerking zoeken met andere nog arbeidende Comité's
of Vereenigingen, zoodat door haar optreden geen ver
snippering, doch integendeel vereeniging van krachten
en concentratie in optreden zal verkregen worden.
Het kantoor der Vereeniging wordt voorloopig geves
tigd te Amsterdam Damrak No. 9597 en zal, behou
dens onvoorziene omstandigheden, op alle werkdagen ge
opend zijn van 9 nar v.m. tot 4 nur n.m., terwijl de
Secretaris persoonlijk te spreken zal zijn van 101/2ll'/j
nur v.m, en van 121/2 uur n.m.
Nadere inlichtingen worden gaarne ten kantore der
Vereeniging verschaft.
Amsterdam, Februari 1903.
Franache schapen voer de Boeren.
De Parjjsche correspondent van het Handelsblad
meldt
Gedurende het laatste verblijf van generaal De la Rey
te Parijs, heeft eene edelmoedige Pransche dame, mevrouw
Arnaud—Guichard, alhier, een som gelds aangeboden, om
daarvoor schapen te zenden aan de Boeren.
Een Fransch Boeren-Oomité heeft daarna voor ditzelfde
doel een som gelds gegeven.
De hiervoor gekochte schapen en rammen zijn geleverd
door den heer E. Delacour, landbouwer en veefokker te
Gouzangres (S. O.).
Verder heeft de heer Thirouin-Sorreau te Cherville
eenige rammen van Rambouillel aangeboden aan de
Boeren.
Dit aantal schapen en rammen is 7 Februari verzonden
van Havre naar Kaapstad.
»Neen, maar ik heb thnis veel van hem gehoord, daar
hij onlangs op Guntersberg had gelogeerd, waar mijn
vader hem leerde kennen."
»Prins Sassenberg bezit een groot jachtdistrict tnsschen
de Raansdaler bergen," vertelde dominee Eriksen. »Hjj
brengt daar geregeld eenige weken door en kruist dan
met zijn vZeearend" in onze wateren. Hjj is een welbe
kende gast bij ons,"
Koen scheen een opmerking te willen uiten, maar onder
drukte deze en legon over iets anders. Hjj wendde zich
tot Inga met de vraag, of zjj Edsviken, de woonplaats
van zijn vriend, kende?
»Neen", was het antwoord. »Ik heb 't alleen van bui
ten gezien, want voor twee jaar, toen ik hier was, leefde
de vorige eigenaar nogmaar oom zegt, dat 't een oude
Noorweegsche boerderij met een historisch verleden is."
»Ja, viel de predikant in, »zoo!ang ik dominee ben,
heb ik allerlei beseheiden en aanteekeningen over Raans-
dal verzameld. Een deel daarvan is nog uit den ouden
tijd afkomstig, maar al zeer vroeg wordt van Edsviken
als van een heerlijkheid melding gemaakt. Later kwam
't in handen van een boerenfamilie, die 't tot voor korten
tijd heeft behouden. De laatste eigenaar stierf kinderloos,
en 't trof toevallig, dat de hoerderij juist te koop stondj
toen Bernhard terngkwam. In mijn kamer hangt een
onde schilderij van ons dorp, die ik bij toeval op het spoor
ben gekomen. Als 't u interesseert, luitenant, zal ik u
die eens laten zien. Ga maar even met mij meel"
Koen en Inga, die dit stnk ook nog niet bende, volg
den hem. In de deur wendde bet meisje zich echter even
met een schalken blik om. Zij meende, dat het jmge
paar dit oogenblik van alleen zijn zon besteden om elkaar
een zoen te geven of iets dergelijks, wat zij blpbaar in
de tegenwoordigheid van andeten niet deden. Maar er
gebeurde niets. Hildnr stond op en wilde weer een stnk
linnengoed nit de mand nemen maar Bernard belette
haar dit.
»Laat dat toch 1" zeide hij ongeduldig. >Als Koen er
bij is, behoeft gij niet juist dat werk te doen."
Zij zag hem verwonderd aan.
Da heer FDelaconr, zoon van den veefokker, die de
schapen leverde, is eveneens vertrokken om de zending
te begeleiden en de dieren te vorzorgen.
De Boeren znllen zeer zeker verblijd zijn met deze gift,
die uitsluitend Franech is. Het is te hopen en niet onwaar
schijnlijk, dat deze eerste zending door andere gevolgd
zal worden.
Kaas naar België.
De Hollandsche kaassoorten vooral de Edammer-
en de Gondscbe blijven in B lgie zeer gezocht. Van
daar dat de invoer aldaar van onze kaas, ondanks het
hooge invoerrecht, nog steeds toeneemt.
In vroegere jaren zond Duitschland nog al wat kaas
doch tegenwoordig komt bjjna al de ingevoerde, ruim
85 percent, nit ons land. De overige bomt nit Frankrijk
en Zwitserland, en deze dient nog hoofdzakelijk om weer
uitgevoerd te worden, voornamelijk naar ons land. En
kele groote Fransehe en Zwitsersche koopliedeu in baas,
n.l. zenden hunne kaas over Belgie naar ons land.
Wij laten hier een overzicht volgen van den in- en
nitvoer van kaas gedurende de laatste zeven jaren, in
kilogrammen
Invoer. Uitvoer.
1896 6.580.010 71 952
1901 8 950.564 64 051
1902 9 078.653 67 894
De invoer ïb dns in 7 jaren tjjds met bjjna 3 millioen
kilogram vermeerderd, terwjjl de nitvoer (meeste vreemde
soorten) eer neiging heeft om te verminderen dan te ver
meerderen.
De handel in schapen en lammeren met Bel
gie neemt ook van jaar op jaar toe.
In 1899 zond ons land naar België 58.700 schapen
en 32 432 lammerenin 1900 daalde dit, wegens
ziekte, tot 50.414 schapen en 30.175 lammeren in
1901, toen de ziekte geweken was en België zijne gren
zen weer geheel opende voor den invoer van schapen en
lammeren, bedroeg de invoer meer dan 90.000 stnks
en in 1902 bedroeg de geheele invoer van schapen 112.991
stuks en van lammeren 66.691 stuks. De grootste helft
daarvan kwam uit ons land. en de andere voornamelijk
uit Duitschland. (N. v. d. D.)
Voor de betrekking van Hoofd der School te Talk
oog en Sint Maarten zjjn de heeren A. Akkerman, te
Sint Maarten, J. Miedema, Alfen, J. Posthnma, Enk
huizen, K. van 't Veer, Ooksdorp, B. de Vries, Zuid-
scharwoude, en G. W. Zweer, Nijmegen, nitgenoodigd op
3 Maart eene proefles ie geven.
Wleringerwaard. De afd. alhier der Holl.
Mij. v. Landbouw heeft ingevolge het v-orstel van den
heer Loopuit besloten f 10 beschikbaar te stellen voor
den kosteloozen nitvoer van vee naar Zuid-Afrika. fVoor
hetzelfde doel zal de afd, een lijst met 2 rubrieken
doen circuleeren, de eene voor geldeljjke bijdragen, de
andere voor het cadean doen van jonge, liefst donker
gekleurde kalveren.
Diamanten diefstal.
Bij de politie te Amsterdam is door de Russisohe
politie kennis gegeven dat vermoedelijk naar Amsterdam
zjjn afgezonden diamanten en goud, afkomstig van dief
stal van een kroon van een beeld uit een kerk te St.
Waarom niet? Ik doe 't immers ook altijd als gjj
er bjj zijt."
»Dan zjjn wij alleen. Als er gasten zijn, is 't een an
der geval. Denkt ge, dat je nichtje Inga iets van dien
aard doet, als haar ouders bezoek hebben
»lnga heeft rjjke ouders en is een erg verwend kind,
dat zich in het geheel niet met zulke dingen bezighoudt.
Ik heb het naaiwerk hier aan huis altijd voor mjjn reke
ning genomen, en bij ons is dat noodig."
»In mijn hnis zult ge dat niet behoeven te doen,"
zeide Bernard. »In elk geval verzoek ik 't te laten, als
Koen er bij is. Hildnr, dat verzoek ik je vriendeljjk
hoort ge 1 Hjj moet niet denken, dat ge niet zoudt weten
hoe 't behoort."
»Dat weet ik ook niet I" antwoordde Hildnr bedaard.
»Geeft gjj dan zooveel om zijn oordeel
Dit was niet als verwjjt bedoeld, maar Bernard nam
't toch als zoodanig op en hernam met verkropte wrevel
»Ik meen jou en allen bewezen te hebben, dat ik zelf
standig kan en dnrf denken en handelen maar Koen's
opinie is mij wezenlijk niet onverschillig. Bij ons ergert
men zich nu eens over dergelijke zaken, en ze behoeven
_'t daar op Guntersberg niet. te weten, dat mijn aanstaande
in haars vaders huis het kapotte linnen herstelt."
Hildnr was meer verbaasd dan beleedigd door deze
torechtwjjzing de eerste, die zy van dien aard ontving
eu waarvan zij zich ook geen verklaring wist te geven.
Bernard kvvam toch al langer dan een jaar bjj haar vader
aan huis en had haar altijd met dergelijk werk bezig
gezien, ook na hunne verloving, zonder zich daarover te
ergeren. Nu scheen hij dit op eens als een soort van
schanae te beschouwen, en voor de eerste maal gebruikte
hjj de uitdrukking vbjj ons. Anders meende hjj hiermee
Raansdal nu meende hjj Guntersberg. Een onbestemd,
maar pijnlijk gevoel welde in de borst van bet meisje op,
maar ze had geen tjjd daarover na te denken, wijl haar
vader reeds met de beide anderen terngkwam, en deze
zorgden wel, dat het gesprek niet kwjjnde.
Ditmaal nam Bernhard ook levendig deel daaraan en
Hildnr Bpande zich althans in om 't ook te doen, hoewel
