No. 29* derate blad.
Honderd en vijfde jaargang.
1903.
ZONDAG
8 MAART.
Buitenland.
Laatste Berichten.
Nederland.
ALKMAASISCHE COURANT.
Deze Courant wordt DInsd» g-, Donderdag-
en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 8 maanden voor Alkmaau f 0.80franco door het
geheele rijk f 1,
3 Nummers f 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Telefoonnummer 3.
Pr(js der gewonejjadvertentlën t
Per regel f 0,13. Groote letters naar plaatsruimte.|
Brieven| franco aan de N/V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOONVoordam C 9.
dMCldliAfiru. De minister-president heeft in het
Lagerhuis twee belangerjjke plannen tot verbetering der
defensie voorgesteld.
In de eerste plaats is de Regeering voornemens een
voortdurende commissie van defensie in te voeren.
De commissie zal niet langer, zooals tot nog toe, een
commissie nit het kabinet zijn, waarin nu en dan eens
deskundigen op militair of maritiem gebied gehoord wor
den, maar een commissie waarin zitting zullen hebben
de eerste-minister, de ministers van oorlog en marine, de
de commandant-generaal van het leger, de commandant
van de marine en de directeuren van den militairen en
van den maritiemen informatiedienst.
De Minister hoopt, dat door de instelling vau deze
commissie voor de defensie, de maritieme en militaire
organisatie van Engeland belangrijk zal worden verstrekt.
Verder zal er aan de noordzijde van de Forth in
Schotland een vlootstation voor de Noordzee opgericht
worden. Dat vooral dit laatste voorstel, blijkbaar met
het oog op de uitbreiding van Duitschland's vloot gedaan,
in goede aarde zal vallen spreekt van zelf, nn de haat
tegen al wat Dnitsch is na de Venezuela-qnestie haar
hoogste punt bereikt heeft.
Intnsscheu heeft do Fransche gezant de gelegenheid te
baat genomen om van die antipathie tegen Dnitschland
te profiteeren, door te trachten de banden tnsschen Fran
krijk en Engeland nauwer aan te halen. Op de jaarver
gadering der Engelsche Kamers van Koophandel hield
hij een zeer vriendschappelijke rede, waarin hjj o.a. zeide
«Tnsschen Frankrijk en Engeland", «kan ik, al zoek
ik nog zoo goed, werkeljjk geen enkele essentieele qnaestie
vinden, die verdeelen kan, en ik zie integendeel slechts
groote belangen, die beide landen vereenigen kunnen.
Onze ruilhandel beloopt 80 millioen Onze handel en
onze nijverheid doen elkaar geen concurrentie aan, omdat
onze voortbrengselen niet dezelfde zijn en onze geldmarkten
zonden zeer moeilijk buiten elkaar kannen. Dit zijn waar
heden, die iedere zakenman kent en die man niet sterk
genoeg kan laten gelden tegenover sommige dwalingen
van de openbare meening. Wij hebben elkaar noodig. Wij
hebben geen enkel ernstige reden tot verdeeldheid en
wij moeten altijd trachten onze belangen te doensimen
gaan en ons inspireeren met gevoelens van wederzijdsche
achting, die slechts groote naties waardig kannen zijn.''
Faehoda en Egypte schijnen dns voor het oogenblik
vergeten of althans op den achtergrond geschoven te
MAKOCCO. In plaats van een overwinningsbericht,
dat onmiddelijk door dat van een nederlaag gevolgd wordt,
seint men thans nit Tanger eenvondigheidshalve één
telegramwaarin zoowel de overwinning als de neder
laag voorkomen. De 27 zonden namelijk de Regerzings-
troepen door de rebellen overvallen en met ernstige ver
liezen op do vlucht geslagen zijn. Onder leiding even
wel van den opperbevelhebber, den minister van oorlog,
hadden de troepen op bnnne beurt een aanval gedaan,
den opstandelingen duchtige verliezen toegebracht ec hen
gedwongen in de bergen een goed heenkomen te zoeken
en zich daar te verschansen.
TURKIJH. Voortdurend hebben er tnsschen de
Tnrksche soldaten en de in Macedonië rondtrekkende
troepen Balgaren ernstige botsingen plaats. Tnsschen
Serez en Stroemnitza heeft een dier benden de telegraaf
lijnen doorgesneden een andere barricadeerde zich in een
steenen huis in een dorp in het vilayet Monastir een
derde kwam in gevecht in bet district Malesh. Overal
hebben de Turken een bardnekkigen tegenstand te over
winnen. Het gevecht in het district Malesh bijvoorbeeld
duurde zeven uren, voorda' de Bulgaren terugtrokken
Uit Sofia wordt gemeld, dat Sarafof, de leider der
Macedonische beweging, met de Turken in botsing kwam,
in de nabjjbeid van Vladimirovo. In het gevecht verloren
de Baljaren 10 dooden en gewonden de verliezen van
de Turken moeten ernstiger zijn geweest. Sarafof vlnchtte
met de rest van zijn menschen naar het gebergte.
Alle correspondenten stellen de toestand als zeer ern
stig voor en zoowel nit Moscon, als nit Londen komen
berichten, die het spoedig uitbreken van een algeheelen
opstand in Macedonië, gevolgd door een oorlog, voorspellen
Macedonië.
PARIJS, 6 Maart. Een telegram nit Kossovo aan de
»Patrie" meldt, dat 500 man geregelde Tnrksche troepen
te Karaghenzli dertig opstandelingen gevangen namen.
Deze wisten echter te ontsnappen. Zij hadden 4 gewon
den. De Turken hadden 16 dooden.
KONSTANTINOPEL, 6 Maart. De Regeering spreekt
tegen, dat bloedige botsingen plaats hadden te Yacovo
en Ipek.
Marokko.
TANGER, 6 Maart. De gonve nour van Tanger kreeg
heden door een bode nit Fez officieel bericht van de ge
vangenneming van den pretendent.
Aardbevingen ln Dultschland.
BERLIJN, 6 Maart. Reeds gisteren werd nit Vogt-land
gemeld, dat in het rotsgebergte aardbevingen plaats had
den hedennacht herhaalden zich die heftiger. Te Gras-
litz verlieten de bewoner de huizen en brachten den
nacht op straat door.
De schokken werden gevoeld tot Planen, Reichenbach
en Zwickan.
In Untersachtenberg wankelden de huizen seconden
lang. Ook in Karlsbad heersebt groote opgewondenheid,
hoewel de schokken daar minder hevig waren.
Hofberichten.
Prins Hendrik is te paard naar Waalsdorp gereden,
later gevolgd door de Koningin in rijtuig. Beiden hebben
aldaar de manoeuvres met salvovuur der garnizoenstroe
pen bijgewoond.
Aan het einde der oefeningen defileerden de troepen
voor de Vorstelijke personen.
Prof. Beets.
De toestand van prof. Baets is onveranderd.
Tweede Hamer.
- Het onderzoek der Wetsontwerpen was don 6
nog niet zoo ver gevorderd dat de openbare vergadering
dien dag kon worden belegd. Bovendien was Mr. Troelstra
door lichte ongesteldheid (influenza) verhinderd aan de
werkzaamheden te nemen.
Thans is bepaald dat Dinsdag ÏO Maart a.s. des
voormiddags te 11 uur de openbare zitting der Tweede
Kamer zal hervat worden.
Arbeidersbeweging.
De protestmeeting te Amsterdam!.
Door het p aatselijk «Comité van Verweer'' was den 5
in het Paleis voor Volksvlijt een openbare vergadering
belevé ora te protesteeren tegen de bekende wetsontwerpen
der R geering
Da groote zaal van bet Paleis was geheel gevnld door
een groote menschenmassa reeds om zeven nor stonden
de merischen voor het gebouw om binnengelaten te worden.
Over de geheele breedte do' zaal was gespannen een
wit doek, waarop in reuzenletters «Arbeiders, keert na
afloop kalm haiswaarts. Werkt voor de organisatie", en
de zaïl werden papiertjes rondgedeeld waarop het
volgende stond gedrukt: «Er is aan den arbeider v r ij h e i d
oorgespiegeld, en hij gevoelde slechts den dwang der
wetten. Men heetl hem broederschap nitgebaznind, hij
ontwaart slechts wantrouwen, najjver, haat
concurrentie. Wie zon niet twijfelen De
zwakke bezit een rechtsmiddel: de werk-
s t a k i n g."
(Dr. Abram Kuyper van 1872.)
Op een ander briefje las men«Aan de arbeiders,
wien de vak-organisatie lief is, een raad al wat moge
gebeuren, houdt u kalm."
Toen de vergadering «en aanvang nam, was de groote
zaal één menschenmassa; men kan zonder overdrijving
zeggen dat dnizenden en duizenden waren saamgestroomd
De meeting werd geleid door den heer H. H. Wolf
ring, Voorzitter van het Plaatseljjk Comité van Verweer,
die bg de opening |zeide dat krachtens het feit dat de
Regeering den handschoen had toegeworpen, deze meeting
was belegd. Met dezen avond zal ingezet worden de
krachtige strijd tegen den aanslag op de vrijheid der ar
beiders gepleegd,
Als eerste spreker trad daarna op dr. Herin. Gorter.
Deze hekelde vooral dr. Kuyper. »'t Zij het nu op alge-
meene werkstaking nitloope of niet, ook als dr. Knyper
meent eene overwinning te behalen, zoo zal in alle geval
ook eene schijnbare overwinning van het kapitalisme op
oen dunr eene nederlaag worden, indien slechts alle ar
beiders eeumaal socialistisch zullen deuken en socialis
tisch znllen gevoelen 1'
Inmiddels was de heer Domela Nienwenhnis op het
podinm gekomen, die onder daverend applaus was ver
welkomd. Nadat nog de heeren Collhek en Van Erkel
het woord hadden gevoerd, trad de heer Nienwenhnis
zelf als spreker op.
Hij be on te verklaren, dat deze zaak hem zóó zeer
aan het hart gaat, dat hij zich niet aan spreken wil ont
trekken en zeide o. a. «Wij lesen thans in Maart, een
buiige maand èa in de natnnr, en in de geschiedenis der
volkeren. In Maart brak nit de revolutie m Oostenrijk
in 1849 in Maart brak uit de Commune te Parijs, en
de Reg ering in dit land speelt na gevaarlijk spel met
znlke wetten in deze maand. Daarna herinnerde spr. de
R. K. aan 's Pausen encycliek, waarin te lezen staat, dat
geen macht ter wereld ongestraft, geweld mag plegen
tegen de rechten van dan mensch, en dat slechts znlke
wetten op gehoorzaamheid mogen aanspraak maken, die
met de wijsheid en derhalve met de wetten Gods in over
eenstemming zjjn. De wetten thans door de Regeering
voorgesteld, zijn, naar sprekers inzicht noch in overeen
stemming met de wijsheid, noch in overeenstemming met
wat dr. Kuyper in zijn «program" schreef.
Deze stratrechtsmacht is een aanranding van het ver
eenigingsrecht, een kueveling der valsvereenigingwel
zegt do minister «dat het reebtmatig slaken zal worden
toegelaten", doch, vraagt spr. is dat geen brutale lengen
Wilde H. M. de Koningin zich laten inlichten, dan had
zij z. i. niet alleen den heer Lohman, maar ook de heeren
Ondegeest en Petter, bij zich moeten ontbieden. Of er
eene a.-r. dan wel eene liberale Regeering is, heeft z. i.
niets te beteekenen. Want, zeide hij, van de liberale Re-
geering heeft men evenmin iets te wachten was zij aan
het roer geweest, er waren ook wetten gekomen.
De dag, waarop de wetten der reactie zonden worden
aangenomen te 's-Gravenhage, zon een onheilspellende
dag zijn voor de kapitalistische maatschappij, want de
reactie kan op den duur de rechtvaardigheid niet tegen-
honden, en ook van dien dag zon later gezegd kannen
worden «Maar God, met zooveel leed begaan, nam 't
offer van dien dag niet aan." Intnsscheu heeft spr. voor
de'.ontwerpen van dr. Knyper slechts eene handeling
over Hij flnit er op. Hij zegt dns: dr. Knyper, wij fluiten
owe wetten (gefluit), en wij verscheuren ze, en dit
zeggende, nam de heer Domela Nieawenhuis een stak
papier, hield bet omhoog en scheurde het in stukken.
(Applaus.)
Door het Plaatselijk Comité werd ten slotte de vol
gende Motie voorgesteld
«De groote monstermeeting in het Paleis voor Volks
vlijt op 4 Maart 1903, de ingediende d wangwetten tegen
de arbeidersbeweging b sprekende, besluit, tot bet uiterste
de vrijheid der arbeidersorganisatie te verdedigen, en als
één man de gedragslijn van het Landelijk Oomité van
Verweer te volgen."
Deze motie werd ontvangen met daverend gejuich.
In den avond van den 5 en den 6 werden in ver
scheidene steden protestvergaderingen over de stakings-
wetsontwerpen gehouden.
Uit een aantal plaatsen van ons land komen voorts
berichten van categoriën van arbeiders, die op het eerste
sein van het comité van verweer den arbeid willen neer
leggen. Te Amsterdam besloten zulks de bakkersgezellen,
metselaars en opperlieden.
De R e g e e r i n g s o n t w e r p e n
Door de heeren jbr. mr. E. W. Brrg, oud-secretaris
van den Raad vau Toezicht op de spoorwegen c. s. is
aan de Tweede Kamer een adres gezonden, verzoekende
niet aan te nemen het ontwerp tot wijziging van het
Wetboek van Straf recht.
Bedoeld wetsontwerp zou, naar het oordeel van adres
santen, gerechtvaardigde verbittering wekken bjj een
groot deel der arbeiders, wet en rechter in de oogen van
een niet gering aantal hanncr stempelen tot aan hen,
arbeiders, vijandige machten.
Daarmede zon het zeggen zij de regelmatige,
rustige en gezonde ontwikkeling onzer maatschappelijke
toestanden bemoeilijken, lijnrecht in strijd met het doel,
waarmede het ingediend werd, bevordering van rust en
orde."
Het adres eindigt
Had de Regeering op een of andere wjjze voor het
spoorwegpersoneel een weg geopend om bij v. door scheids
rechterlijke tusscbenkomst, herstel van grieven te ver
krijgen, en had zij in aansluiting daaraan een voorstel
gedaan, houdende maatregelen tegen hen die hnn dienst
weigeren ter zake van een geschil waarover zij de uit
spraak van het scheidsgerecht hadden kunnen inroepen,
maar niet inriepen, of ter zake van een geschil waar
omtrent zij door het scheidsgerecht waren in het ongeljjk
gesteld, dan zou haar voorstel een geheel ander en veel
aannemelijker karakter hebben gehad. Het tweeledig ont
werp daarentegen, zooals het hier ligt, zal naar de innige
overtuiging van adressanten van zjjn beide oordeelen
klasse-vervreemding, klasse-tweedracht en klassohaat aan-
kweeten, en uit dien hoofde voor de openbare rechtsorde
niet bevordelijk, maar in hooge mate schadelijk zjjn.
In een oproep aan «medeburgers van s'ad en land"
wekken adressanten ort om in deze een reusachtig volka-
petionnement tot de Tweede Kamer te richten. Dit zal,
zegt de oproeping, door het horfd van ons Kabiuet
moeten erkend worden als het meest rechtmatige middel,
om de Rageering te waarschuwen voor een stap, die tegen
de consciëntie van een overgroot deels des volks gaat."
Het Landelijk Oomité van verweer verspreidde een
oproep tot bijwoning der meetings, die men a.s. Zondag
op 42 plaatsen in ons land denkt te honden. Wjj lezen
daarin o. m.:
Arbeiders van Nederland 1
De reactie viert hoogtij
Uw rechten zjjn in gevaar 1
De vrijheid wordt gekneveld 1
Eu daarom op ter meeting 1 Bjj duizenden op 1
Uw vragen om jeen beter lot wordt beantwoord met
gevangenisbedreiging en ergere ontreohting.
Ge hebt met nw ketenen gerammeld, men staat gereed
n zwaardere aan te leggen.
Zalt gij dit dulden zonder verweer
Neen, driewerf neen 1
In vijftig steden van Nederland stroomt Zindag 6 Maart
het arbeidende volk bij tiendnizendeD saam, om te ge
tuigen van zijn rotsvasten wil om bevrijd te blijven van
nieuwe slavenketenen, van zijn wil om zijn beetje recht,
dat het tot nn toe had, met hand en tand te verdedigen.
Op ter meeting
tegen de door de Regeering voorgestelde wet om het spoor
wegpersoneel en de arbeiders in Staats-, provincie- of
gemeentedienst het recht op werkstaking te ontnemen,
die werkstaking van deze arbeiders wil straffen met ge
vangenisstraffen tot 4 en 6 jaren 1 Een wet, die bovendien
