Stadsberichten.
Laatste Berichten.
vereeniging, dat men, wat ouderdomsverzekering betreft,
medegaat met den Bond van Staatspensionneering.
Ken wreede daad.
Men meldt aan »De Telegraaf":
Woensdagmiddag j.l. heeft een officier nit Arnhem,
die in de Ommerhofsche laan te Yelp op zijn rijmel
reed, een hondje, dat hem in 't geheel niet lastig viel,
met zijn sabel afgemaakt. De kruidenier W. te Yelp
heeft als eigenaar van den hond bij den marechausse te
Arnhem zijn beklag ingediend.
Staking der grondwerkers.
Te Amsterdam hadden gisteren den gansehen dag
de stakers het werk eenigszins bemoeielijkt van de losse
werklieden, die in dienst zijn genomen om rails voor de
electrische tram te leggen.
Tegen den avond nam de onrustige stemming toe,
zoodat de directeur besloot, de arbeiders per tram naar
hun tijdeljjk tehuis, een gedeelte der tramgebouwen, te
brengen.
Toen de wagen ter plaatse kwam, stapten de mannen
er in en drongen de stakers op, zoodat eenige charges
der ruiterij noodig waren om hen uiteen te doen gaan.
Onder politie- en marechaussee-geleide reed daarop de
tram met de werklieden door.
leger des Hells.
De zei f verloochening8-aan vrage van het Leger des
Heils, die dezer dagen wordt gehouden, heeft ten doel
fondsen bijeen te brengen tot instandhouding van het
werk in 't algemeen en voor de uitbreiding der verschil
lende takken van arbeid. Wat zooal door het Leger des
Heils wordt gedaan, blijkt uit de volgende cijfers, die
genomen zijn nit de statistieke opgaven over het jaar 1902.
3.027 915 maaltijden werden verstrekt aan de armen
I.320,602 maal werd hnisvesting verleend aan dakloozen
II,980 pereonen werden aan werk geholpen (tijdelijk of
vast) j 570 ontslagen gevangenen werden in de Door
gangshuizen opgenomen; 2806 vrouwen en meisjes wer
den in de Reddingshuizen opgenomen 106.808 gezinnen
werden in de achterbuurten bezocht door Barmhartig-
heids-officieren 5408 zieken werden verpleegd.
Oudkarspel. Bij de den 28 gehouden verkiezing
van 2 Notabelen der Ned. Herv. Kerk te Oudkarspel,
aftredende de heeren Albert Borst Az. en K. Kroon Jbz.
ziin uitgebracht 105 stemmen, waarvan de heer A.
Borst Az. 97, K. Kroon Jbz. 81 en W. v. Loe 20 stem
men verkreeg.
Paaschtentoonstelling Schagen.
Ook M. de Koningin-Moeder zond voor het
tienjarig bestaan dezer tentoonstelling een zilveren medaille.
Vrijdagavond traden in het lokaal van den heer Kist
te JBuid-Scharwoude ter verdediging van de Candida-
tnnr Zelveldor als sprekers op de heeren Mr. E. Fokker
en Th M. Ketelaar, lid der 2e Kamer. Da vergadering
was vrij <*oed bezocht. Eerst werd een korten tijd het
woord gevoerd door den heer Fokker, die zich daarna
naar Noord-Scbarwoude begaf, waar Prof. Treub met den
heer Fokker te zamen zonden optreden.
De beer Ketelaar zette de beginselen der vrgzmmg-
democraten uiteen.
Aan 't debat werd deelgenomen door den heer Hels-
dingen, lid der Tweede Kamer, volgens wien de Vrijz.-
dem. zich aan halfheid schuldig maakten.
Hgmond aan Kee. Door den opzichter bij
's Rijks kustverlichting alhier, den heer A. van Willigeu-
bnrg is met 1 April a.s. ontslag uit 's Rijks dienst aan
gevraagd. 24>/, jaar ileeft bij zjjn bstiekking aldaar met
nauwgezetheid vervuld en zijn liehtwuchters hadden m
hem een humanen patroon. Zeer noode zien zg hem dan
ook vertrekken. Als aandenken aan den onvergetelgken
tijd bij dezen opzichter doorgebracht, hebben zij hem
een sierlijken fauteuil vereerd, waarin zij hopen, dat hij
nog menig jaartje van welverdienden rust mag door
brengen.
Schoorl. Den 26 dezer trad alhier, op initiatief
der Oentr. Ant. Kiesvereeniging, voor de kiezers op Mr.
G. J. Sybrandy. Spreker begon met te wijzen op den
ernst der tjjden en gaf zjjn vreugde te kennen, dat ook
de Lib. partij, door het kandideeren van Jhr. Mr. P.
van Foreest, die de motie, aangenomen in een openbare
vergadering van de kiezersvereeniging »Grondwet' te
Amsterdam, onderschrijft, blijk had gegeven, dat de re
geering in deze moeieljjke dagen behoort gesteand te
worden.
Na deze inleiding kwam spr. tot zijn eigenlijk onder
werp- »Welk zijn mijn beginseleE." In een met gloed
uitgesproken rede lichtte Mr. S. ziju denkbeelden toe aan
gaande do onderwijskwestie, staatspensionneering, onge
vallenwet, landbouwwetten, tariefwet, enz., om ten slotte
meer btpaald stil te staan bij de gebeurtenissen van den
laatsten tijd en de ingediende stakingswetten, Onnoodig
te zeggen, dat, mocht spr. gekozen worden in het district
Alkmaar, hij met overtuiging zijn stem aan de ontwerpen
zon geven. De spreker werd aan het einde zijner rede
luide toegejuicht.
Na een kwartier pauze werd gelegenheid gegeven tot
debat, waaraan werd deelgenomen door de h.h. Reuman
en Berlijn uit Alkmaar, die den spreker bestreden en op
kwamen voor de arbeidersbeweging. Beiden werden uit
voerig door den inleider weerlegd, waarna de voorzitter
de vergadering sloot, die door 60 a 70 personen werd
bijgewoond.
Warnenhulzen. Tengevolge het ontslag nemen
als lid van den gemeenteraad door den heer J. de Geus Jz.,
die deze betrekking sedert 1857 bekleedde, zal op 31 dezer
eene verkiezing plaats hebben. Verschillende candidaten
worden reeds genoemd, doch vermoedeljjk zal de strijd
wel loopen tnsschen de 2 candidaten, gesteld en te stellen
door de 2 hier sedert ruim een jaar bestaande kiesvereni
gingen.
Hofberichten.
U. M. de Koningin en Prins Hendrik woonden
gisterenavond het avondfeest van den Officiers-Scherm-
bond bij
Pres. Stcyn erger.
Aan de »Nene Freie Presse" wordt uit Montrenx
geschreven, dat de gezondheidstoestand van Pres. Steyn
plotseling verergerd is. De oude gewrichtsverlamming, die
men genezen achtte, is teruggekomen. Toen de kranke
eeDige dagen geleden een loopje deed, zonk hij eensklaps
in elkaar. De doctoren hopen, dat zij den patiSut binnen
acht dagen weer op den been kunnen hebben.
De heer Steyn zou voornemens zijn in het najaar tot
de Britscbe Regeering het verzoek te richten om terug
keer naar Znid-Afrika.
Kaapsche rebellen.
Door den heer Conroy, ond-commandant bij het
Boerenleger, is een telegram gezonden aan sir J. Gordon
Sprigg, eerste-minister der Kaap-Kolonie, luidende
»Zijn de rebellen-aanvoerders in Europa begrepen in
de amnestie
Hierop ontving hij het volgende antwoord
»Als de rebellen-aanvoerders naar de Kaap-Kolonie
terngkeeren, zullen ze terecht moeten staan."
Ongeluk van de Unltsche keizerin.
BERLIJN, 27 Maart. Op haar wandelrit in het Grüne-
wald stortte de Keizerin van haar paard en bekwam
daarbij een eenvoudige brenk van den onderarm.
Benoemd tot gemeente-arts bij den Gemeen telijken
Gezondheidsdienst te Amsterdamde heer M. H.
Kluitman, arts aldaar.
Bij het wapenfeest van den Officieren-Schermbond
te 's-Gravenhage, is bij den personeelen wedstrijd op
degen, de vijfde prijs behaald door den heer K
Muller, le luik. bij de Cadettenschool.
V olksvoordrachten.
Den 26, des avonds, hield de Oommissie voor de
Volksvoordrachten hare laatste bijeenkomst in dit seizoen.
Een 60tal kinderen van de 2e gem.-school, zongen onder
leiding van den heer J. Ott op verdienstelijke wijze voor
en na de panze een achttal liederen terwjjl de heer
P. J. Glasz een novelle van P. Heerens voordroeg, welke
zeer in den smaak viel.
Een groot deel van het pubiiek heeft bij zang en voor
dracht veel genoten, maar achter in de zaal was het
voordurend rumoerig, zoo zelfs, dat het den spreker
hinderde.
Dat de heer G. geen lust gevoelde na de pauze weer
op te treden, zullen de aandachtige orderlievende hoor
ders knnnen billijken, reden waarom deze bijeenkomst
reeds om half tien afgeloopen was.
Kegelconcours.
Mfij maken liefhebbers er op opmerkzaam, dat de
eerewedstrijd van het Nationaal kegelconcours in Dili—
gentia zal plaats hebben op Zondag 29 Maart.
Bevordering.
De heer A. van Trotsenburg, alhier, werd
Zaterdag aan de Universiteit te Amsterdam bevorderd
tot arts.
Mr G. J. Sybrandy.
Ter inleiding van zijne candidatnur trad de heer Mr.
G. J. Sybrandy op Vrgdag 27 Maart op, in een
openbare vergadering van de kiesvereeniging Nederland
en Oranje, gehouden in het lokaal vHarmouie.
De vergadering was drnk bezocht en werd geleid door
den voorzitter den heer Wolzak.
Na zijn dank gebracht te hebben aan het bestuur voor
de gelegenheid hen geboden, om ais candidaat voor het
lidmaatschap der Tweede Kamer, nader met de kiezers
kennis te maken, zette de spreker zijne beginselen, of
liever die der Christelijke partijen uiteen. Hij achtte dit
noodzakelijk, omdat, hoezeer zeker ook de staking en de
regeeringsmaatregelen een richtsnoer zijn in dezen strijd,
het op de beginselen in de allereerste plaats aankomt.
De Christelijke partijen zijn de partgen van het_ gezag
en erkennen daarnaast een zekere mate van vrijheid. Zij
erkennen voorts de sonvereiniteit Gods en verklaren zich
tegen de sonvereiniteit deB vo ks, die nooit een vaste bron
van gezag kan zijn. Waar zijn partij een partij van ge
zag is, keurt hij, zooals bekend is, de staking af en dienen
wij, zegt hg, de regeering te steunen bij hare maatrege
len. Hoe men over de staking denkt is van tijdelijk be
lang. Van meer gewicht is het, hoe men denkt over den
Christus in het staatsbestuur. Het antwoord daarop
vindt men in bet karakter van onzen strijd, die gaat
langs bet kabinet als Kayper zeide en Borgesins
ook beaamd heeft bij de vorige verkiezingen, 't is een
stïijd van levensbeschouwing tegen levensbeschouwing,
van beginsel tegen beginsel, van de zijde der Christelijken
om de Christelijke grondslagen der maatschappij te be
houden.
Evenals thans voor do sociaal demoeraten was in dien
strijd het wapen der Christelijke partijen steeds de op
positie, die gevoerd werd door Dr. Knyper en Schaopman,
den grooten emancipator der katholieke partij.
Vraagt men naar het succes van dien strijd, dan wijst
spreker op de winst, die is behaald ten opzichte van het
onderwijs. Na jaren van strijd tegen de verschillende
lichtingen op dat gebied is de vrije school erkend.
In de tweede plaats is door de zending, waarvoor de
liberalen destijds onverschillig waren, doch waarvan nu
zelfs door van Kol het belang is erkend. Wij moeten
voortgaan in dien strijd en onze taak voor de toekomst
moet zijn, te behouden, wat is verkregen en te zorgen
nog meer te verkrijgen. Wij moeten verkrijgen wetten,
waaruit ons beginsel spreekt, dat beginsel moet ook lig
gen in de sociale wetten. Die wetten zijn beloofd en
daarom mooten we het ministerie sieunen.
Een van de eetste zaken daar dit ministerie voorge-
pteld was de gelijkstelling van het. hooger onderwijs,
waardoor een groot onrecht wordt weggenomenen de
waarborgen tevens zgn gegeven voor goed onderwijs.
Beloofd is verder eea herziening vau het middelbaar
vakonderwjjs, pensionneenng van bijzondere onderwijzers
en de wednwen en weeien der onderwijzers in het alge
meen. Aangekondigd is dit jaar de ïegeling van het
arbeids contract; de wet op de landbouwraden, een zaak
voor dit district van veel belang en voorts is ter indiening
gereed de nienwe arbeidswet. De regeering weikt das hard.
Waar in de laatste tjjden slechts geroepen wordt om
wetten voor de arbeiders, alsof er geen andere klassen waren,
wijst spr. op een andore klasse, die evenzeer gebukt gaat
n.l. de mddenstand; gedrukt door arbeiders en groot
kapitaal. De belangen van dien stand staat ook hg voor,
er dient te komen een wet op de oneerlijke concurrentie
en een octrooiwet. Waar de middenstand bloeit, daar
bloeit de maatschapbjj.
Tot dien middenstand behooren ook de landbouwers
die
spr.
en veehouderswier belangen hjj zoo ongeveer verwaar
loosd acht. Zij moeten bij de regeering hebben een mond,
waardoor zij spreken, om de regeering voor te lichten,
een lichaamwaarin belanghebbenden zgn vertegen
woordigd.
Nog wijst spi eker op de noodzakelijkheid van onze ta
rieven, ook in verband met het Duitsche toltarief, waar
door onze tninbonw zal worden gedrukt.
Sociale wetgeving acht hjj goed, doch ze moet niet
bepaald in het belang van ééne klasse zgn, het doel
moet ook niet slechts zgn verbetering der stoffelijke be
langen, maar zedelijke en godsdienstige verheffing van
ons volk.
Maatregelen, die dat beoogen zal spreker steeds steunen,
vooral in deze omstandigheden.
In het kort zet spr. ten slotte nog eens zijn stand
punt uiteen ten opzichte der wetsontwerpen, de spoor
wegstaking en de arbeidsorganisaties. Breedvoerige be
spreking daarvan acht hij niet meer noodig na de ver
gadering der vorige week en er nog eens op drnkt, dat
de organisatie, die zieh los maakt van het wettig recht,
den socialen strijd neerslingert in den anarehistisehen
chaos. Hij keurt de jongste daad der organisatie ook
nog af, daar ze het beslaan, de welvaart aantast, daar
welvaart afhangt van het verkeer. Hij eindigt met
beroep op de kiezers, van wie hjj hoopt, dat ze ais
znllen staan aan de zijde der regeering.
Debat
Aan het debatdat op deze rede volgde werd deel
genomen door den heer Vliegen en den heer Men
del, den eersten als sociaal-, den laatsten als vrijzinnig-
democraat.
De heer Vliegen meendedat de antirevolutionaire
partij niet meer was een wolf in schaapskleeren als vroe
ger maar nn een wolf zonder schaapskleeren. Zij heeft
zich ontpopt in den vollen reactionairen glans. Zij geeft
democratische woorden maar reactionaire daden. De
strijd moet thans gaan tegen de brutale reactie. De
onderscheiding tnsschen sonvereiniteit Gods en volks-
souvereiniteit geeft in de praktijk niets't is eenvoudig
te doen om de regeermachtwie de meeste stemmen
heeft wint het.
Over het christelijk beginsel hoort men in de Tweede
Kamer nooit iets; 't gaat niet geloot tegen ongeloof, dat
blijkt nit geen enkele stemming. Er is alleen een strijd
van belangen tnsschen de kapitalistische klasse, waarvan
de regeering de dienaresse is, en de arbeiders.
Over de stakingswetten sprekende zet hij het standpunt
der sociaal-democraten te dien opzichte niteen en spreekt
ten slotte de hoop uitdat de aibeiders in het distriet
Alkmaar die kiezer zijn lnide hun protest znllen doen
hooren aan deze regeering.
De heer Mendel wijst in verband met de staking op
de overdrijving, die aan de beide uiterste zijden heerscht
en bespreekt in het kort de slaking op dezelfde wijze als
Mr. Kerdijk dit deed De regeering verwijt hij dat ze
de crisis niet had voorzien en dat ze voor de staking
niet had ingegrepen. Het onder de wapenen houden der
lichtingen acht hij niet gemotiveerd.
Een enkel pnnt uit het betoog van den inleider be
spreekt hij na nog en legt daarbij den nadruk er op, dat
de vrijz.-democraten evenmin als de antirevolutionairen
den middenstand vergeten, dat bljjkt nit hun program.
Die middenstand is echter niet zelfstandig, zooals de heer
8. dat heeft voorgesteld, maar afhankelijk ook in hooge
mate van de arbeidende klasse.
Met het oog op den toestand van heden meent spr. niet
te moeten aanbevelen een man der uiterste partgen te
kiezen en zou het stemmen op den vrijz.-democraat beter
zgn.
De heer Sybrandy de beide debaters beantwoordende,
merkt op dat door alle rechtsgeleerden wordt onder
scheiding gemaakt tnsschen Gods en Volkssoevereiniteit,
'tls niet te doen om de regeermacht bij de chr. partijen,
wel bij de sociaal-democraten, wij wilien alleen invloed.
De Chr. beginselen liggen wel in de regeeringsmaatregelen
bijv, in beperking van den Zondagsdienst bij het spoor en
andere bedrijven. Is dat nog niet veel, de hier Vliegen
kan gerust zijn, hij kan er nog last genoeg van krijgen.
Dat de stemmingen niet wezen op strijd tnsschen ge
loof en ongeloot is niet zuo te verwonderen, verschil van
inzicht is er bjj alle partgen, maar 't bleek bij de ver
kiezing te Zuidhorn en Leiden wel degelijk dat van de
zijde der socialisten ook de strijd werd gevoerd tnsschen
geloof en ongeloof, waar deze bi) herstemming den liberalen
kozen, al was hjj conservatief, 't Gaat dus niet belangen
egen bela gen. Hij houdt verder vol, dat de sociaal
democraten de samenwerking van alle arbeiders hebben
onmogelijk gemaakt, en wat de staking betreft, 't was
geen sohdariteitsstaking, de federatie met het spoorweg
personeel was nog niet klaar. De staking wordt door de
wetsontweipen met verboden, dat ziet men in België,
waar ook opzegging van het contract moet plaats hebben.
Hij wijst er verder op, dat de socialisten, alle niet
800. democraten voorstellen als staande aan de zijde van
het kapitaal, alleen Staa man en de Vries niet, die zijn
ook rood geworden, dat rood geeft af, zegt men, maar
dan is het slecht rood, meent spreker. Nog toont hij
aan, dat door de ontwerpen de stakiDg niet verboden
wordt en wijst dan op België. Den heer Mendel ant
woordt hij, dat de regeering niets van het ophanden zjjn
der staking wist. Ondegeest had enkele dagen te voren
zoo'n staking in de eerste 25 jaar onmogelijk genoemd.
De oproeping der lichtingen verdedigt spr. Nog dreigt
er gevaar voor een economische staking. Een arbeids
contract, waarvan de vrijz. dem. alles verwachten, kan
met alle waarborgen geven, dat zag men in Amsterdam.
Spreker voorziet in do toekomst twee uiterste partijen,
de christelijken en den sociaal-democraten de tnsschen"
partijen verdwijnen. Zoon middenman als deD vrjjz. de
moeraat kieze men niet.
Nadat de heer Vliegen en de heer Mendel nog een
maal bet woord gevoeld hebben en de heer Sybrandy
het laatste woord heeft gehad, sluit de Voorzitter de
vergadering, allen opwekkende Dinsdag te stemmen op
den candidaat van Nederland en Oranje.
Aikuaarsehe Handelsrelrtgersvereentglng.
Alhier is opgericht eene Vereeniging van Han
delsreizigers, onder den naam van Alkmaarsche
Handelsreizigersvereeniging".
Zg is samengesteld nit patroons, die zelf reizen, han
delsreizigers, handelsagenten en commissionairs, terwijl
zich bereids 50 leden hebben aangesloten.
