De vrijhei verkeer beschermd. Runenschrift. No 45 Honderd en vijfde jaargang. 1903. WOENSDAG 15 APRIL. FEUILLETON. I JL e r in i 11 u. 27) ALKMAARSCHE (OSRAM. Deze Courant wordt Dlns da g-, Donderdag- en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per 8 maanden voor A l k m a a a f O,SO franco door het geheele rijk f 1, 3 Nummers f 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets. Telefoonnummer 3. Pryg der gewone advertentlën t Per regel f 0,13. Groote letters naar plaatsruimte.j Brieven franco aan de N/V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. HERMs. COSTER ZOONVoordam C 9. De voorgestelde strafbepalingen, door de regeering noodig geacht na de eerste staking van het spoorweg personeel, zijn door de Tweede Kamer met groote meerder heid aangenomen. Tegen het eerste artikel stemden niet meer dan acht, tegen het tweede v ij f t i e n leden. Dat was te voorzien. Door de tweede staking en de daaraan verbonden eisehterugneming van het wetsvoorstel, was juist de intrekking van het ontwerp voor de regeering zoo goed als onirogelgk gemaakt. Een regeering en even min Stateu-Generaal, die met haar wetgevende macht uitoefenen, mogen niet wijken voor geweld of bedreiging met geweld. Die nog weifelt, stapt onder zulke oms an- digheden over lichtere bezwaren heen, die hem anders wellieht hadden weerhouden, en hij laat het zwaarste wegen, wat het zwaarste is. Hier was het zwaarste niet toegeven aan revolutionair geweld. Is nu de vakorganisatie lam geslagen en ver trapt, zooals in zeker manifest aan de Alkmaarsohe arbeiders wordt verzekerd? Worden de arbeiders mach teloos overgeleverd aan de werkgevers en patroons? Wij knnnen er geen spoor van ontdekken. In het eerste ar tikel der wet wordt de vrijheid van den arbeider be schermd om naar eigen verkiezing het werk te laten liggen of aan het werk te blijven. In het tweede wordt straf gesteld op willekeurige verbreking van het dienstcontract zonder tijdige dienstopzegging door het personeel bij onze groote spoorwegen. Tegen het eerste artikel stemden alleen de sociaal democraten. Welke verandering zal er in den bestaanden toestand komen, na ook de Eerste Kamer aan dit artikel haar goedkeuring heeft geschonken en het als wet in werking is treden Men zal niet straffeloos een ander, hetzjj door geweld of door andere feitelijkheden het- zjj door bedreiging daarmee mogen dwingen iets te doen, iets niet te doen of iets toe te iaten in strijd met zijn eigen wil. Op den openbaren weg zal men hem ook niet in zijn vrjjheid van beweging mogen belemmeren, en als hij daideljjk gezegd zal hebben met rnst gelaten te willen worden, niet mogen voortgaan zich gezamenlijk met nog één of meer andere personen aan üem op te E. WfiBNEU. V ERTALIN6 VAN De jager bevestigde dit. Ze hadden het doel van hnn tocht bereikt en hij wilde de jonge dame nn allerlei dingen gaan uitleggen maar zij viel hem in de rede »Ik weet er alles van De prins heeft mjj deze plek nauwkeurig beschreven en ik zal den weg naar den wa terval wel alleen vinden. Blijt maar hier achter, Rolf, en wacht totdat ik terugkom." De onde jager zag wel wat verbaasd op bij dit bevel, maar zwaar denken was zijn gewoonte niet. Als de juf frouw alleen naar den waterval wilde, dan was 't hem goed 1 Verdwalen kou ze niet en ver weg was 't ook niet. Z o zette de Noorweger zich dns welbehaaglijk op een van de steenen neer. Sylvia stapte alleen voort. Zij volgden den loop van den bergstroom, waarlangs een soort van jagerstrap tegen de hoogte op voerde anders zou 't niet mogelijk zijn geweest, zich een weg tnseehen al dat neergestorte puin 'van aarde en steenen te banen. Mos en ranken hadden t dicht ontsponnen dennen wortelden daartusscheu maar niettemin droeg nog ales den stempel van vóór eeuwen toen de bergstorting alle leven vernietigd en alles in een woestijn veranderd had. Destijde was ook waarschijnlijk de sage ontstaan die elk kind in de tergen te Raansdal kende en waaraan het volk nog altijd een hoogere beteekenis hechtte. Syl via kende die ook j prins Alfred had haar die den vori gen dag in alle bijzonderheden verteld. Isdal was eens, eenwen en eeuwen geleden, een bloeiend dal in de Alpen geweest met groene weiden, ruischende bosscben en een menigte woningen het schoonste en welvarendste in den geheelen omtrek daar zijn schutsgeest de mach- dringen of hem op hinderlijke wijze blijven volgen. Alles wat daar niet onder valt, blijft vrjj. Die hem dus wil toespreken en trachten te overreden, hem iets onder het oog wil brengen, hem wil overtuigen, hem iets wil raden of ontraden, met klem en met nadruk, blijft vrij, zoolang het bij woorden blijft, mits het geen bedreigingen zijn met geweld of andere feitelijkheden, en men hem met rnst laat, als hij dit uitdrukkelijk verlangt. Is dat nu zoo onduldbaar in het vrije Nederland, zoo doodend voor de vakorgmisatie en het vereenigingsleven van den werkman, als van zekere zijde wordt beweerd? Of zon men integendeel kannen zeggen, dat het nood'g is om de persoonlijke vrijhei 1 te beschermen Alleen zij knnnen er bezwaar tegen hebben, die, zooals uit hnn daden blijkt, zeiven begrijpen, dat zij ar zonder geweldpleging, btdreiging en bangmakerjj niet komen. Het tweede artikel verbiedt werkstaking aan de ambte naren en het personeel bij bet groote spoorwegverkeer. Aan hen alleen, aan niemand anders. In den toestand van alle andere arbeiders, ook van het personeel van de ceo - trale werkplaatsen der spoorwegmaatschappijen, van het personeel bij de staatsspoorwegen en de stoom-of paarden trams wordt door deze wet niets veranderd. Waarom nu voor de amb euaren en het spoorwegper soneel een uitzondering gemaakt? Vooraf zij nog eens opgemerkt, dat ieder vrij is en rij blijft om aan ziju dienstcontract een einde te maken, mits hij het met inachtneming van een behoorlijken ter mijn opzegt. Ook nadit deze wet in werking zal zjjn getreden, zal het geheele spoorwegpersoneel aan de di- rectiën tegen zekeren termijn den dienst kannen op zeggen en na verloop van dien termijn het werk kunnen neerleggen. Wat deze wet verbiedt en straft en wit m«n gewoon is staking te noemen, s contractbreuk, willekeurige en onmiddellijke verbreking vau zijn d enst- contract. Als wij zeggen, dat voor alle andere arb-uders behalve voor die bij het openbare spoorwegverkeer bet zoogenaamde recht om te staken zal behouden blijven, bedoelen wij daarmee alleen, dat zulk een werkstaking ook in het vervolg met gestraft zal worden. Want o n r e c h t is zulk een werkstaking ook volgeus de reeds bestaande wetten, »Alle wettig 1 ijk gemaakte overeen komsten strekken dengenen, die dezelve hebben aange gaan tot wet", zegt ons Burgf-rlijk WetboeK, en die aan zijn verplichtingen niet voldoet, moet volgens de wet tige dondergod Thor was geweest de reuzendonder, die alle vijandige machten atweerde. In dit dal lag in den grijzen voortijd een iffuplaats, die aan hem was gewijd. Nu kwam het Chris'endom in het land en moesten de oude goden voor het nieuwe geloof plaats maken. De tempels en offertafels werden afgebroken, de heilige hoo rnen omgehakt, en in bun plaats werd het krnis opge richt. Ook in de hooge barren van Raansdal werd bet heiligdom van Thor verbrijzeld en het volk stroomd toe en bo g zich oor het zinnebeeld van dea verlosser' Maar de onde noorsche god wiens tijd en macht nu voorbij warenwreekte zich op de menscben d e hem verlieten, en op de plek, waar voortaan een ander geloof zon beleden worden. Donderslagen rammelden bliksem stralen ff kke den en d hoogste bergen stortte neer in het dal verbrijzeld door Tbor's machtige hand De neder ploffende rotsmassa's doodden alle leven niets ont kwam aan de vernietiging, de boomstam nen braken als riet, de weilanden werden onder pmn en steenen bed dven. En toen daalden de vorst en nevelreuzen ueer, nu door geen beschermende macht weerhouden, en namen bezi' van de verwoeste plaatsen waar nog slechts dood en verniet iging heersobten. De bei gen, vroeger met bosschen gekroond, verstijfden tot ijs, en in de spleten en kloven nestelden zich de wolken waar de hoogste top zich bad verheven glinsterde nu een nitgestreat sneeuwveld en daarnit ontsprong ten onstaimige gletscberstroom de Raan die zich over de helimg en vervo'gins brui- scbeud en schuimend in de diepte storten om zich bij Raansdal in de Ij ird te ontlasten. Maar op de plek, waar zich vroeger de offerplaats van den donderg >d vei biel, stond ee.i van de rensacb ge rots- brokken als een merkteeken, met het rnuenscbr tl dat niemand kon ontcijferen. Tnor zelf bad 't daarin gegrift, toen bij voor altijd zijn verwoest heiligdom ont-uimde, en bet dal met zijn ijs- en sneeuwbeigm heette voortaan Isdal in den mond vau bet volk. Sylvia bad den vor gen dag naar Alfred's verbaal ge luisterd, zonder dat 't haar veel belai g inboez inde eerst hier, in deze omgeving begreep e gevoelde zij al bet geheimzinnige van bet onde sprookje S ssenbu g bad gelijk mooi was Isdal niet maar grootsch en indruk wekkend, 't Was wezenlijk om te ijzen en te schrik ken als men al meer en meer in die woestenij door droeg 1 alle diaruit voortvloeiende schade vergoeden, Ons gevoel van recht en billijkheid zegt ons tevens dat dit goed is en trouw aan contract en gegeven woord, de hoeksteen is onzer maatschappij. Aan die bepaling heeft men echter in vele gevallen al heel weinig, omdat de aangerichte schade door hen, die hun contract verbreken met geen mogelijkheid vergoed kan worden, en zelfs geringe schade meestal niet op hen te verhalen is. Waar het nn betreft den algemeenen dienst van den staat, de provincie en de gemeente, ziju andere maatregelen noodig. Het alge-neen belang eischt, dat dit werk onafgebroken en geregeld wordt voorgezet en nooit wordt gestaakt. Daarmee moet in dezen tijd het openbaar spoorwegverkeer wordan gelgk gesteld. Mil- lioenen heeft de Staat aan den aanleg der spoorwegen besteed de geheele dienst is in hoofdzaak door de wet geregeld, in het algemeen belang, ten behoeve van het gebeele volk. De staat kan daarom niet toelaten, dat dit spoorwegverkeer plotseling door staking van het per soneel stilstaat. Daarom is hij genoodzaakt werkstaking zonder- voorafgaande dienstopzegging, plotseling, zonder de termijnen voor de dienstopzegging in acht te namen, te er bieden en strafbaar te stellen. Deed hij dit, zonder tevens voor de belangen en de rechten van bet personeel te zorgeu, liet hij de beamb ten en bedienden, wat hnn loon, hnn werk'jjd, de ter mijnen van dienstopzegging, hun boeten en disclipligaire straffen betreft, geheel aan de directie over, dan zon zijn handeling veroordeeld kannen worden uit een oogpunt van billijkheid. Hij zon aanleiding kunnen geven tot bet pingen ven onrecht. Maar nu een algimeene maatregel van bestuur is uitgevaardigd, waarbij daarin wordt voor zien, nu de goedkeuring der regeering noodig zal zjjn voor de regeling van het dienstcontract en het loon, nu een scheidsgerecht wordt ingevoerd om in hooger beroep uitspraak te doen over boeten en andere disciplinaire straffen, nu de weg is gebaand voor het indienen van bezwaren en wenschen van het personeel, nu is ook dit bezwaar vervallen. Nu verheugen wij ons, dat de wet met zoo groote meerderheid is aangenomen, en verwach ten wij daarenboven, dat de overgroote meerderheid van bet Nederlandscbe volk zal inzien, dat er geen grond is voor ontevredenheid en tegenwerking en het heilloos werk der partij, die tot werkstaking en beroering op hitst, zal veroordeelen door dool te blijven voor haar slechten raad. Voor verwende voeten was het steile pad langs de gletcberbeek niet g-maakten 't was ook niet geheel zonder gevaar, daar h t water vaak tot aan den rand schuimde en eeu misstap ernstige gevolgen zou kunnen hebb n. liet jonge mesje bekommerde zich daarover niet, maar stapte onbevreesd voort. Op eens bleef zij echter verrast stilstaan daar ze niet alleen was in deze eenzaamheid, zooats zij gemeend had Een paar honderd stappen van baar af slond een man in jachtkostuum met den rug naar baar toe. Misschien een j g <r, die op een'g wild loerde, omdat hij zoo onbewergli k op zijn plaats bleef s'aan? Ma-r neen bij stond op een open plek en gebeel onbescbnt en nu merkte Sylvia ook dat hij het geweer over den schouder droeg Die lange gestalte trof baar bij den eersten blik deze bad iets bekends en on der den hoed kwam dik blond haar te voorschijn geen twijiel, 't was de vnoorsebe beerachtige neef!" Bernnard stond een eind van den weg afaan den voet van een rots, waar tets al zijn belangstelling scheen gaande te maken. Hij hoorde baar lichten naderbij komende voetstap niet Hoor het klateren en bruiechen van bet water, totdat zij vlak achter hem stond en hem bij zijn naam noemde Berubaidl" Hij öcb tkte op bij die zachte stem maar 't duurde een paar seconde eer hij ich omkeerdelangzaam, aarzel nd. Eeu wonderlijke uitdrukking vertoonde zich op zijn aangizicht, een soort van augrt en huivering, als 't ware, die eerst verdween roen bij zijn jonge nicht hetkende »Syl»ia zijt ga daar?'' riep hij verrast en diep adem halend. »G* schrikt alsof er een geest achter je stond zeide zij schert^eud. »D ebt gi er wezenlijk een te zien. toen gij je omkeeidet Beinb .rd had zich reeds weer hersteld, maar kon dien scbeitsenden toon niet terstond beantwoorden. »Hoe komt ge in Isdal? v oeg by met b ijkbare veroazing. »En zijt ge alleen hier »Dat. uiet precies; daar ginds zit de jager van Alf heim, die mij den weg rneft gewezen. Ik wilde even alleen naar den waterval, of liiver naar O, daar is hij dus, die geheimzinnige runensteen! Ik ken hem al volgens de be schrijving. Wordt vervolgd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1903 | | pagina 1