Indische Penkrassen.
Na de staking.
No. 47. Tweede l>l»d.
Honderd en vijfde jaargang.
1903.
ZONDAG
19 APRIL.
Stadsberichten.
Telefoonnummer 3.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt 1» 1 n s d a g O onder dag
en Ba'terdagavond uitgegeven. Abonnementsprgs
per 3 maanden voor Alkmaar fO,8»! franco door het
geheele rjjk f 1>
3 Nummers I 0,0«. Afzonderlijks nummers 3 ets.
pry^ der gewone advertentiBn t
Per'regei f 0,13. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N/V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER k ZOON Voordam 0 9.
Zoo is dan de tijd van twiesptlt eu onrust voorbij
en kan alles weer zijn gewinen geregeldeu loop nemen?
Zoo is dan gelukkig weer de tijd aangebroken voor het
vergeven en vergeten Hoe zouden we ons verblijden
als op die vragen een volkomen bevredigend antwoord
kon worden gegeven maar zoover zijn we helaas nog
niet. Ons spoorwegverkeer heeft zich nog niet geheel
kunnen herstellen en zjjn 00» Qiel' wa0r tea v0'le
kunnen vervullen. De over ge stakingen zijn nog niet alle
geëindigd. Om iets te noemen, aan de haven te Amster
dam ligt het werk nog stil, en de werkgevers-vereeni-
gingen hebben haar werklied n nog niet. teruggeroepen.
Daarbjj komt de beaanwenle vraag: wtt moet er worden
van al de werkstakers, die niet weer in dienst zullen
worden genomen
Dat er zullen zijn, voor wie de d<ur tot huil vroegere
werkplaats gesloten blijft, is maar d tn waarschijnlijk. Er
zullen er zjjn, die het vertrouwen bij ie spoorwegbesturen
of bij hnD vroegere patroons zoo z or hebben verbeurd, dat
hun vorige plaats, misschien ook reeds door een ander bezet,
niet weer voor ben zal worden opengesteld. Hun zal wel
niets anders overblijven dan elders «en andere plaats te
zoeken. Maar men mag ook verwachten, dat ten aanzien
van velen, van de meesten, anders zat kunnen worden
gehandeld. Allereerst denk n we hier aan het spoorweg
personeel. Vooreerst znllen een aantal plaatsen door
anderen ziju ingenomen, die m de moeilijke dagen den
moed hadden de stakers te vervangen. Ei kan niet aan
gedacht worden, hen weer naar huis te zenden, indien zij
wenschen te blijven. En dan moeten wjj ons verder
bepalen tot den wensch, dat de spoorwegdireetiëa het met
de baar opgedragen zorg voor een veilig en geregeld
verkeer overeen zullen kannen breugen, een zoo groot
mogelijk getal van de stakers weer in dienst te nemen,
van wie blijkt, dat ze' het onverantwoordelijke van hun
ernstig vergrijp inzien en ten aanzien van wie de vrees
voor herhaling is uitgesloten. Wij behooren tot hen, die
inderdaad gelooven, dat dit met zeer velen het geval zal
zijn. Een geheel verkeerd inz cht omtrent hun verhou
ding tot de spoorwegdireetiëa en het geheele land, licht
vaardige overmoed, die kalm nadenken doet vergeten,
de bedwelming waarin zij door valsche voorstellingen der
leiders en de toespraken in de vergaderingen gekomen
Waren, dat alles en wat hier nog uueer zou genoemd
kannen worden, indien het noodig ware, heeft hun tot
een graad van opwinding en geestelijke dronkenschap
gebracht, waarin zij zien geen rekenschap gaven van
hunne handelingen. Verreweg de mees en moeten dat
inzien, nu hun roes voorbij is. Als zulke stakers, op eigen
verzoek, weer in dienst worden genomen, als hun daarbij
hun verplichtingen duidelijker dan ooit onder het oog
worden gebracht, als een door hen oDderteekend dieust-
contract, met vaste termijnen van dienstopzegging alle
misverstand en verkeerde opvattingen voortaan onmogelijk
maakt, als hun de weg wordt gewezen voor het uit
brengen van klachten en wenschen en voor de berechting
van geschillen over disciplinaire straffen, die hun onbillijk
voorkomen, dan gelooven wij niet, dat van hen een her
haling van de mislukte proef te vreezen is. De nu ont
vangen ernstige les, de opgedane ondervinding, dat zij
niet bij machte zijn in Nederland het spoorwegverkeer
te doen stilstaan, en de wetenschap dat staking in hun
bedrjjf van nu af aan een strafbaar feit is, zullen daar
enboven niet zonder invloed blijven.
De Spoorwegdireetiëa oudervinden daarbij den stenn
der wet, die staking in dezen tak van dienst strafbaar
stelt en een spoorbrigade doet vormen, om in 't vervolg
een stilstand van dit bedrijf door werkstaking te voor
komen. Zij znllen worden gesteund door het nieuwe
diensteoutract met alle bijkimende bepalingen, dat onder
goedkeuring der regeering veel zal vaststellen wat nu
niet of gebrekkig geregeld is, dat da indiening van
klachten regelt, ea een onpartijdigen rechter '.al aanwijzen
voor de beslissingen van disciplinaire geschillen. Zoo
zullen botsingen en stoornissen van den dienst voortaan
voorkomen kunnen worden. De particuliere werkgevers
zijn echter niet zoo gelukkig. Wel zal in geval van
staking de vrjjheid van anderen, om desverkiezende het
werk der stakers op te nemen, beter beschermd zijn,
maar verder gaat de steun van den staat niet.
Het is daarom te begrijpen, dat de groote vennoot
schappen, die lading en lossing en transport van goederen
in de basen van Amsterdam beheereu, nu niet hebben
besloten de door haar gisloten werkzaamheden weer op
te vatten, zooltng niet de verhouding tot de werklieden
op vastere grondslagen is gevestigd. Handel en verkeer
hebben na eenmaal een zekere mate van zekei beid
noodig, die niet aanwezig kan zijn, waar steeds gevaar
voor werkstaking dreigt. Men vermijdt een haven, waar
men niet zeker is goed eu ving bediend te worden.
Maatschappijen kannen moeilijk overeenkomsten aangaan
tot lading ot lossi g. opslag of transport van giederen,
indien zij niet kannen rekenen op de mannen, die het
werk znllen moeten doen. Deze maatschappijen hebben
te Amsterdim zoo treurige ondervinding opgedaan, dat
ze weigeren haar werk te hervatten zonder betere waarbor
gen trgen stoornis. Die worden gezocht in een uitvoeriger
dienBicontract en het laten staan van een gedeelte van
het loon, tot zeker bedrag, om daarop te verhalen de
te verbeuren boete bij contractbreuk, staking of vertrek
zonder bobooilijke dienstopzegging.
Verschillende patroons wenschen dit voorbeeld te volgen.
Dit zon eeD goede vrucht zijn van de noodlottige staking
en in bet belang vau beide partijen. Gaat men met el
kander in op vooraf wel overwogen en nauwkeurig vast
gestelde condities, dan is het gevaar voor latere geschillen
veel geringer. Komt men daarenboven vooraf mete'kau-
der overeen, hoe geschillen, die nochtans mochten ontstaan,
zullen worden beslist, dan heeft men bet recht verloren
om andere middelen te gebruiken, als middelen van
dwang en elkander in ongelegenheid brengen. De regeering
zal dit goede werk kunnen steunen door zoo spoedig
mogelijk de wetsontwerpen tot regeling van het d.enst-
contract in te dienen en, wat in 't bijzonder den spoor
wegdienst betreft, zoodra mogelijk de enqnëte haar werk
te doen aanvangen en met de vruchten van dien arbeid
haar voordeel te doen.
372ste Staatsloterij.
3e klasse, 4e lijst, 17 April.
No. 16532 f 1500 No. 12097 f 100.
Cadettenschool
De sergeanten K. Hiytema en M. de Boer hebben
den dienst met persioen verlaten
Woord Uollandsch Landbouw Credlet.
üit een, ons toegezonden verslag over het boekjaar
1902 welk verslag op 1 Mei a.s. aan de goelkeunng
der AlgemeeDe Vergadering zal worden onderworpen,
ontleenen wij bet volgende
De vennootschap heeft ook dit jaar wederom e™stig
gewerkt, ofschoon voor verlies een bedrag van f231U.
zal moeten worden afgeschreven.
Na deze afschrijving, alsmede voor meubilair van de
verschillende kantoren, waardoor dit ho .fd, even ais t
vorige jaar met f 1- op de balans voorkomt, en einde
lijk na eene afschrijving op de «ebonwen-rekening, kan
6°/„ aan aandeelhouders worden uitgekeerd.
De reserve klimt tot f 136024.— tegen f 130826.
'U Het maatschappelijk kapitaal, groot f 1.000.000.— is
geheel geplaatst en volgestort.
In het afgeloopen jaar werden toegestaan llbö aan
vragen, ten bedrage van f 1.117 485.t»g«n 960 aan
vragen ten bedrage van f 1.237 170. in 19 tl.
Aan het einde van 1902 bedroeg het loopeud crediet
f 2.145.531.—.
Onder eerste hypothecair verband is aan 67 personen
tot een bedrag van f 216 360.- cred.et verleend, waar
van onder ultimo December tot een bedrag van i 159 öbi
werd gebruik gemaakt.
Aan 10 polaur- en gemeentebesturen is voor een bedrag
van f 4505(1.— geleend, waarvan op 31 December in 7
posten f 17450 nog uitstaande was. De overige cre-
dieten zjjn voor het aeerendeel onder Oorgtoent verleend.
Op 31 ©ecemb-T 1902 bedroeg bet saldo der deposito
rekening f 1.106.582, tegen f 971 551 in 1911.
De winst- en v-rliesrekeniugioontaanbateutl2a.au»,
waaronder f 70547 rente en f 51 732 provisie.
Hiervan gaat af f 45590 - aan lasten, waaronder
f 40230 onkosten, f 443 aisehrijvmg meub lair,
f 2607.— gebouwen f -2310.- dnbieu-e debiteuren,
waarna f 76717. overblijft.
Hiervan zal f 75210,- verdeeld en f 9. - op nieuwe
rekening worden overgebracht.
Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden.
VI
Ik werd van nacht om 1 uur met schrik wakker.
De Mistral, door de matrozen raakstraal ge
noemd, was plotseling in alle hevigheid komen opzetten
en onze »Koning Willem II" stampte verschrikkelijk,
terwjjl storm en water hem telkens zóó'n bons naar
stnurbooid gaven, dat de arme boot er van kraakte en
znebtte.
Het zeewater benkte zóó verwoed tegen de denr van
mijn dekhnt aan bakboord, alsof de geheele boel stak
moest.
Het was een leven als een oordeel Z >o'n storm had
ik nog nooit bijgewoond en ik wil wel bekennen, dat ik
een oogenblik met heimwee aan rngn rnslig slaapkamertje
in Holland terugdacht.
Als reizend journalist behoor ik echter n>et me>-r aan
mezelf, doch aan het publiek. Ik mocbi dns met lang
talmen en moest den toestand van nabij gaan opn men.
Telkens vallende van rechts naar links, kleedde k mij
flnks aan, zoo goed en zoo kwaad als be1 ing eu ai '«si
toen tegen den stormwind in, mijn butdear o(eneu. Uit
was een zeer moeielijke beweg;ng en nmt gen el zou.ier
gevaar, daar de orkaan met genoegen genoemd» uur als
amputeermes zou hebben gebruikt, waune«r ik bum niet
te vlug was afgeweest.
Langzaam aan, met inspanning worstelend tegen de
woede van lucht en water, verblind door de zeetj»s, die
over het schip sloegen, wist ik den trap te bereiken en
kwam ik eindeljjk benedendeks wat tot verademing.
Het zeewater, dat over bak en kuil sloeg, stroomde
door de gangen en trots mijn waterproefjas werd ik door
en door nat.
De matrozen, in oliejassen met zeelaarzen aan en zuid
wester op, liepen naar bonne posten. De kalme houding
dier mannen boezemde mij dadelijk vertrouwen in en ik
ging daarom maar een bakje koffie drinken in het kombuis.
Voor passagiers is de brug verboden terrein, doch
de Koningin der Aarde haeft nu eenmaal overal privileges
en dns ook aan boord van een mailboot, die worstelt
met de elementen. Op verzoek van den wacbthebbenden
officier kwam ik naar boven en genoot daar van een
natuurtafereel, zóó grootscb, zóó woest, dat mija pen het
niet ve mag ie beschrijven.
Hoe nietig klein leek mij ons stoomschip, temidden
van die woedende baren en wat blijft er van ous menscb-
jes over bij zulk een losbreken van snelheid en massa 1
In lang had ik niet zooveel reine emotie doorleefd en
de nacht van 8 op 9 Maart zal daarom niet spoedig uit
rnjjn geheugen verdwijnen.
Toen bet eindelijk dag werd, begon de storm iets te
bedaren, alhoewel het toch nog 1 uur in den namiddag
werd, alvorens hg geheel ging liggen.
We hadden natuurijjk weder vele zeezieken aan boord.
Een troepje jongelui uit de tweede klasse bestreed de
kwaal volgens mijn onfeilbare methode, door het aanheffen
van vroolgke liederen.
De Mistral, die nog al eens de Golf van Lyou
onveilig maakt, ontstaat, wanneer de woestijn Sahara
sterk is verwarmd. De heete lucht stjjgt op en dan moet
het luchtledig van over de zee door een konden land
wind uit Euiopa worden aangevuld.
De dekhutten aan bakboord zagen er erbarmelijk uit,
ze stonden blank van het water en na afloop van den
storm moesten zij met emmers worden leeggeschept.
We kregen na weer heerljjk w.ör, zagen zoo nn en
dan Frankrijks Zuidkust en komen morgenoentand vroeg
te G e n n a aan.
Om bijtijds present te knnnen wezen, ga ik thans
slapen. Morgen vertel ik u de rest wel.
9 Maart 1903, 's avonds half tien.
Heden morgen om 4 uur kwam de bootsman mg
wekkwn. We naderden Gen na, ors tweede station Iu
een oogenblik was ik op de brag. Wat. »en vei se li
met gisternacht 1 Heerlijk spiegelde zich het mamiicbt
in de groen-blauwe zee. Duizenden stere. aan net. ff
mament vereenigden zich naet de ontelbaie licb jes van
den oever voor ons tot ééa gioote moneterillominatie.
Een vnnrpijl wordt opgelaten Men roept een loons van
den wal. Deze is weldra aan bo ord en langzaam gaat
het nu voorwaarts met halve kraebt.
De indruk is overweldigend. V»ul er over 6Corgven
zal ik niet. De mensehen houden meer van ets ac'ueels
en men kan toch nooit precies w 6 gev wat men in
znlke momenten gevoelt
We liggen eindelgk in de haven. Aan Stoor- en bak
boord bevinden zich reusachtige boelen, veel groo er nog
dan de »Konmg Willem IIAls d» zon opgaat z en
wij de stad voor ons, opgebouwd tegen d« heuvels.
Dair komen de eerste brieveu ai aan boord. Nieuws
uit Holland I
"Vergun mij lezer, ditmaal wat koit te zijn. Ik heb
mijn twee daagjes nn zoo hard noodig.
Mijn indrukken van G e n n a deel ik u dan in een
volgend sch jjven mede.
Lt. Clockener Broüsson, b. d.
10 Maart 1903.
's morgens zes nar v.m.
njb S. S. Koning Willem II.
