Tot vorming van een billjjk oordeel.
Honderd en vijfde jaargang.
1903.
ZONDAG
3 MEI.
"StadsberichtenT"
Buitenland.
Laatste Berichten.
NO 53» Eerste blad.
ALUAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Dliisd»g-, Donderdag-
en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaab f 0,80franco door het
geheele rijk f 1,
3 Nummers f 0,06. Afzonderlgke nummers 3 ets.
Pr{]s der gewone advertentlën
Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.!
Brieven franco aan de N/V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOONVoordam C 9.
De mislukking der tweede spoorwegstaking, dank zij
de uitmuntende voorzorgsmaatregelen van spoorwegbe-
stnren en regeering, is een feit waarover zich allen mogen
verheugen, die zich verzetten tegen revolutionairen dwang
en het maatschappelijk gezag steunen tegen de roekelooze
aanslagen van onverantwoordelijke leiders, die zich geen
rekenschap gaven van de ontzettende nadeelen, welke zij
aan de algemeene welvaart dreigden toe te brengen door een
middel van verkeer te stremmen, waarvan de ongestoorde
en geregelde gang door het algemeen belang wordt ge
vorderd met het doel om een gevreesde beslissing van
de wetgevende macht te verhinderen. Lof komt toe aan
de regeering voor de kracht en het beleid, waarmee de
maatregelen waren genomen, die den aanslag deden mis
lukken. Die lof is haar gegeven door de groote meerder
heid van hen die niet tot haar geestverwanten, niet tot
haar medestanders worden gerekendmaar de grenzen
van rechtmatige waardeering worden overschreden, wan
neer zonder eenigen grond wordt verkondigd, dat onder
een liberaal kabinet de zaken ongetwijfeld een minder
gunstigen keer hadden genomen en aan de liberale Kamer
leden wordt verweten, dat zij niet van den aanvang af
zich onvoorwaardelijk voor de aanneming der strafwets-
voorstellen heeft verklaard.
Hoe het zon gegaan zijn als andere personen de
leiding hadden gehad, of als de strafwet tegen werk
staking by het spoorwegbedrijf was uitgebleven is niet
te zeggen. De overtuiging die thans als vaststaande en
onwederlegbaar wordt uitgesproken dat zonder eea
ministerie als het tegenwoordige het Nederlandsche volk
nog in een toestand van onrust en spanning zou ver
keeren en het gezag aanmerkelijk zou zijn verzwakt,
hangt geheel in de lucht. Wie heeft recht zoo te spreken
Waarom zouden ook van een liberaal Kabinet geen voor
stellen tot het instellen van een parlementaire enquete
naar rechtverhondingen en grieven bij het spoorwegper
soneel en tot oprichting van een spoorwegbrigade of
soortgelijke maatregelen te wachten zijn geweest Hoe
men de spoorwegstaking ook moge veroordeelen zij is
uitgebroken na de indiening van het ontwerp tot straf
baarstelling van werkstaking bij dit bedrijf en zij is
bedwongen niet ten gevolge of in het vooruitzicht van
de straf, maar omdat een belangrijk deel van het perso
neel er niet aan deelnam, en omdat zij onmogelijk bleek
na de doeltreffende voorzorgsmaatregelen, die genomen
waren ook om het personeel dat niet staakte, bij zijn
werk te beschermen, op alle stations de orde te hand
haven en de ljjnen te beveiligen.
Van liberale zijde is bezwaar gemaakt tegen de straf
wetten, zooals zij waren ingediend en omdat een regeling
van de arbeidsvoorwaarden van het personeel ontbrak
zoowel ais een vertrouwen inboezemende beslechting van
de geschillen daarover en een regel voor de indiening
en de behandeling van klachten. In afwachting van het
geen na de enqufite noodig zal blijken, is door den bekenden
algemeenen maatregel van bestuur het mogelijke gedaan
om aanstonds in een en ander te voorzien.^ Dat dit een
goede maatregel is, wordt niet ontkend. Integendeel, de
geestverwanten van het ministerie verheffen de staats-
manswijsheid, waarvan hij getuigt. Zij verzekeren dat
het niet de liberalen zijn, die er het eerst aan hebben
gedacht. Wij willen het wel aannemenmaar zooveel
is dan toch zeker, dat hij bij de indiening der strafwetten
niet is aangekondigd, ofschoon in de toelichting van het
voorstel tot het instellen eener enquöte de vermelding
van dezen voorloopigen maatregel volkomen op haar plaats
ware geweest,
De heer Mees kon met volkomen recht in de Tweede
Kamer zeggen: »Eeu goed medicus zal, wanneer hij staat
tegenover een acuut ziekteverschijnsel, niet schromen for-
sche middelen aan te wendenmaar hij zal tevens be
dacht zijn op hygiënische maatregelen tot voorkoming
van herhaling. Wanneer de regeering naast art. 2 den
maatregel van bestuur stelt, dien zij voornemens is nit
te lokken, dan geloof ik, dat wij te doen zullen hebben
met een hygiënische behandeling van het kwaad, dat
men wil bestrijden. In het eerste ontwerp gaf de regee
ring alleen een forsch medicament, en verzuimde zij de
hygiëne.
Dat oordeel schijnt ons volkomen juist, Daarom was er
grond voor de opmerking van dit Kamerlid, dat het te
Telefoonnummer 3.
betreuren is dat dit niet terstond is geschied, want dat
daardoor veel onrust zou zjju vermedendaarom was hij
gerechtigd tot zijn slotwoord, dat ook hier weer aan den
dag is gekomen, »dat een zakelijke, ernstige oppositie
voor een regeering heilzamer kan zijn dan volgzaamheid,
die zich onthoudt van critiek. En nu mogen de
regeering en de regeeringspartij reeds aanstonds aan dezen
heilzamen maatregel, aan de hygiënische behandeling
van het kwaad gedacht hebben, er is grond voor
twijfel, of die gedachte zou geleid hebban tot een daad
indien er niets anders ware gehoord dan steramen van
goedkeuring en instemming, zonder ernstigen aandrang
op hetgeen aan de genomen maatregelen ontbrak, om er
zijn bijval aan te kunnen schenken.
telegram met sympathiebetuigingen aan de beambten der
Ottomaansehe Bank, terwijl bevolen werd de uitgifte vau
nieuwe premissen.
De inspecteur-generaal van de Ottomaansehe Bank
vertrok gisteren naar Salonika om het toezicht te oefenen
op de heropening der Bank in de nieuwe gebouwen.
Bij het opruimen der puinhoopen van het oude gebouw
is gebleken dat (ie brandkast ongeschonden bleef.
BBliUlH. Door Koning Leopold, die zich thans te
Bonlogne bevindtworden dringende pogingen aange
wend Koning Edward te bewegen op zijn terugreis naar
Engeland, Belgie te bezoeken. Vermoedelijk zal de her
innering aan Sipido's aanslag aan het station te Brussel,
nog te goed in het geheugen van Engeland's koning
bewaard zijn gebleven om dat Belgisch uitstapje aan
lokkend voor hem te doen zijn.
De beteekenis van de I Mei-beweging neemt voort
durend af in Belgie. Te Brussel en in de voorsteden
werd nergens het werk gestaakt. In de kolenbekkens van
Lnik en Charleroi waren eenige duizenden arbeiders
die vandaag niet werkten. Er is nergens eenig incident
voorgevallen.
EHieiElIiASf». De Engelsehe en Italiaansche bladen
melden zeer weinig omtrent het bezoek van koning Ed
ward aan den Paus. Het onderhond, dat in het parti
culiere vertrek van den Paus gehouden werd heeft een
half nur gednurd.
Den 30 is Koning Edward nit Rome vertrokken
door koning Victor Emmanuel na^r het station vergezeld.
In bet Lagerhuis bij de beraadslagingen over een krediet
van 6,875,000 ten behoeve van het leger stelde Charles
Hobhouse een verlaging voor als protest tegen de actie
van de regeering in Somaliland.
Deze motie werd met 233 tegen 118 stemmen verworpen
FRAMK.H1.IH.. President Loubet is den 30 te Mar
seille aangekomen, negroet door het Amerikaansche eska
der. Admiraal Colion betuigde Loubet zijn vreugde door
den president der Vereenigde Staten belast te zijn hem
de oprechte wenschen van de Amerikaansche natie en
haar president voor den voorspoed van Frankrijk en het
welzijn van Loubet te mogen overbrengen.
Deze verklaarde zeer getroffen te zijn door deze vriend
schappelijke batooging, die Frankrijk zeer op prijs stelde.
ZüJID-AFRIIiA. Het Congres van den Afrikaan-
dorbond werd den 30 April te Somerset-East geopend.
Het lid van het parlement Theron presideerde hij ver
klaarde dat de Kaapsche Afrikaanders besloten, zich neer
te leggen bij de resultaten van den oorlog, en das vurige
kolen te stapelen op de hoofden der tegenstanders. Boven
dien, zeide hij, dat de Afrikaanders niet geschokt zjjn
in hun trouw als Britsche onderdanen.
Op de agenda komen tal van belangrijke qnaesties voor
als algemeene amnestie voor de rebellen, betaiing der
schadevergoeding, uitgebreide invoering van de Neder
landsche taal op school, een amendement op de registra-
tiewet, maatregelen tegen de krijgswet, teruggave der
geconfisqeerde geweren en bescherming der koloniale pro-
dructen tegen de oorlogsbelasting.
Honing Hdward te Parijs.
PARIJS, 1 Mei. De koninklijke trein kwam om 3
nur aan. President Loubet bevond zich aan het station
met den secretaris-generaal van het Presidentschap. Een
dichte menigte was op de been.
PARIJS, 1 Mei. Koning Edward en president Loubet
drukten elkaar aan het station hartelijk de hand.
De voorzitters van de Kamer en den Senaat, de mi
nisters, burgerlijke en militaire antoriteiten waren aan
wezig.
Koning Edward trad te 5 uur het Elysée binnen. Pre
sident Loubet verzocht hem plaats te nemen op een fau
teuil naast de zjjne. Het onderhoud tnsschen beide Staats
hoofden, dat een half uur duurde, was zeer hartelijk.
De vorst reed terug, door de menigte toegejuicht.
Geen enkel incident van beteekenis is voorgevallen.
Koning Edward, de Britsche Kamer van Koophandel
ontvangende, sprak in zeer harteljjke woorden over Frank
rijk, en met een hoffelijkheid, welke een levendigeu in
druk maakte op de toehoorders.
0e toestand op liet Balkan-Schiereiland.
KONSTANTINOPEL, 1 Mei. Bulgaarsche agitatoren
gingen gisteren door met het werpen van bommen in de
straten van Salonika. De politie arresteerde velen hunner.
Op verschillenden, welke trachtten te ontsnappen, werd
gevuurd, zoodat vele dooden vielen. Da Sultan zond een
Zangkunst.
»Het Nieuws" een plaatselijk blad voor Loenen
Vreeland enz., eeno uitvoering van de te Loenen geves
tigde dames-zangvereeniging »Csecilia" besprekende, waar
als gast onze plaatsgenoot da heer van Arnhem mede
werkte zegt o.a.:
Prachtig was de heer Van Arnhem in Wandellied.
Hier viel niet alleeu zijn mooie, vooral in de hooge noten
zoo krachtig uitkomendevolle stem te bewonderen,
maar ook zijn voordracht was eenig.
Maar niet minder goed Was hjj in die beide guitige
stukjes»Van een harderin" en »Gloeiend gesmeed'De
herhaalde toejuichingen waren zeker wel het ondubbel-
zinnigst bewijs, hoezeer zij in den smaak vielen.
't Is hier stellig de plaats om terloops den wensch
uit te spreken, dat wij den heer Van Arnhem nog meer
dan eens in Loenen te hooren krijgen, en wij zijn vCaeeilia"
dankbaar, dat zij bij het zoeken naar medewerking voor
dezen avond de gelukkige gedachte had, den heer van
Arnhem hiertoe wederom uit te nooaigen.
Huishoud- en Industrieschool.
Naar wij vernemen zal de Algemeene Ledenverga
dering gehouden worden in het gebonw der school a.s.
Dinsdag, 5 Mei, 's nam. 2 ure, ter behandeling van de
Rekening en het Jaarverslag over 1902, welke stnkken
in de Bestuurskamer voor de leden ter lezing zijn gelegd.
Nog komt op de agenda voor, nitloting en Statuten
wijziging.
Woord-Hollandsch Oroiulcredlct.
Uit het jaarsverslag van de naamloose vennootschap
vNoordhollandsch Grondcrediet" hypotheekbank te Alk
maar, blijkt dat in 1902 werden behandeld 130 aanvragen
om hypotheek, tot een bedrag van l 665480, waarvan
werden aangenomen 97, gezamenlijk bedragende f 363770.
Het bedrag der gesloten hypotheken van af de oprichting
der vennootschap tot 31 Dec. 1901 bedroeg f 1452120,
gedurende 1902 werden gesloten f 363770, te zamen
f 1815890, hiervan werden 31 leeningen voor het geheel
in 1902 afgelost tot een bedrag van t 108310, zoodat op
31 Dec. 1902 in hoofdsom nog loopende waren 384 hy
potheken tot een bedrag van f 1707580, waarvan Bedert
1897 een bedrag van f 123915 is afgelost, zoodat op 31
December 1902 aan hypothecaire vorderingen uitstaande
was f 1583665.
De getaxeerde waarde der perceelen waarop gelden wer
den verstrekt en waarvan de onderpanden voor het. meeren-
deel in Noordholland zijn gelegen, bedraagt f 2830257.28,
zoodat gemiddeld ongeveer 602/10 pet. is verleend, zjjnde
f 1707580.
Tot 31 December 1902 zijn gecreëerd S1/^ °/0 pand
brieven tot een bedrag vau f 607500, 4°/e pandbrieven
tot een bedrag van f 900000, totaal gecreëerd f 1507500,
waarvan in portefeuille 3Vi °/0 pandbrieven f 5000, 4°'s
pandbrieven f 32600, te zamen f 37600, zoodat op 31
Dec. 1902 in omloop was een bedrag van f 1469900.
De winst- en verliesrekening geeft aan als 1 a s t en
onkosten f 4225.28'/^, voor nitkeering provisie aan agenten
f 1481.97, voor te betalen intrest van in omloop zijnde
pandbrieven f 52508.56, voor afschrijving der koers en
kostenrekening f 1852en voor Extra Reserve
f 3000, terwijl als baten voorkomen, een saldo van
1901 groot f 20.38*/ï, voor gemaakte provisie f 4428.95,
voor rente der uitstaande hypqtheken f 62045.30, en voor
intrest van a deposito gegeven gelden f 2751.61, zoodat
het winst saldo bedraagt
Aangezien de verkregen i¥;/jrmsten bevredigend zijn,
werd een Extra Res p^APfiteiDgelegd en daarop zooals
reeds onder de lasten is'"tiarf|'egeveLl f 3000 gebracht.
De Reservekas werd met 1 400 verhoogd, ingevolge
artikel 22 der Statuten, zoodat dit thans op f 1300
werd gebracht. Aan aandeelhouders is t 5000 uitgekeerd
zijnde 5°/0 over hunne stortingen.
Nog werd gereserveerd f 125 voor bedrijfsbelasting en
f 53.43 als saldo op nieuwe rekening overgebracht. In
de vergadering van aandeelhouders, gehouden op Vrijdag
1 Mei werd de balans en winst- en verliesrekening over
1902 goedgekeurd. Voorts werd na eenige bespreking
de voorgestelde Statutenwijziging van Art. 21a aange
nomen. De aanvulling van dit artikel luidt als volgt
Bij de winst- en verliesrekening zal nit het bedrag,
waarmede de ontvangsten de uitgaven overtreffen, kunnen
worden afgezonderd een door Commissarissen te bepalen
bedrag, dat zal strekken tot Extra Reserve.
Deze Extra Reserve vormt een Waarborgfonds, uitslui
tend bestemd tot verzekering van de rente en aflossing
der pandbrieven. De wjjze van belegging dezer Extra
Reserve wordt door Commissarissen bepaald-
Tot Commissarissen werden herkozen de heerenC. van
Rossem Czn. te Rotterdam, Mr. H. Goeman Borgesius te
's Gravenhage, Jhr. Mr. P. Van Foreest te Heiloo en M.
Tromp to Amsterdam.
