mg.
No. 56. Eerste blad.
Honderd en vijfde jaargang.
1903.
ZONDAG
10 MEI.
Buitenland.
Laatste Berichten.
Nederland.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Dlnsda g-, Donderdag-
en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f O,SO; franco door het
geheele rijk f 1,
3 Nummers f 0,06. Afzonderlijke nummers S ets.
Telefoonnummer 3.
Frp der gewone advertentlën
Per regal f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N/V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERHs. COSTER ZOONVoordam C 9.
In het verslag van de Maandag 1.1. hier gehonden pro
testvergadering der sigarenmakers, hebben we tot onze
verbazing gelezen, dat door Mr. Mendels zou gezegd zijn:
»Bij Koninklijk besluit zou de rechtspositie van het
spoorwegpersoneel geregeld worden; doch wat staat daar
in? Niets anders dan dat de directies worden verplicht
de regeling der loonen en arbeidstijden te doen goedkeuren
door den minister van Waterstaat. Er is echter niet
bepaald binnen welken termijn, evenmin als omschreven
is, wat er gebeuren zal, als de minister de regeling niet
goedkeurt.''
Hier staan we voor een raadsel. Heeft de verslaggever
zich vergist, den spreker niet goed verstaan? Dat kan
natuurlijk voorkomenmaar dat het hier bjjna onmoge-
Ijjk is, zal ieder toegeven, die let op het verband, waarin
deze woorden voorkomen, en de blijkbare bedoeling van
den spreker om het koninklijk besluit als geheel onvol
doende voor te stellen. En als dan een vergissing van
den verslaggever bjjna ondenkbaar is, dan rijst de tweede
vraag: hoe is het mogelijk, dat Mr. Mendels heeft k u n-
n e n zeggen, wat wij in het verslag lezen
In plaats toch dat er niets bepaald zou zijn omtrent
den termijn, binnen welken de bepalingen van de bedoelde
regeling door de spoorwegdirectiën ter goedkeuring moeten
worden aangeboden, zijn er uitdrukkelijk drie termijnen
vastgesteld. De voorschriften van het reglement, die be
trekking hebben op de bevoegdheid tot het indienen van
wenschen of bezwaren van het spoorwegpersoneel, op de
instelling van scheidsgerechten voor de beoordeeling van
de rechtmatigheid en de billijkheid van disciplinaire straf
fen, op de indeeling van de beambten en bedienden in
groepen, op de wijze waarop het beroep bij een scheidsge
recht aangebracht, de zaak onderzocht en daarover uit
spraak gedaan wordt, en op de bepaling van de termijnen
voor het verleenen van eervol ontslag en het opzeggen
der dienstbetrekking moeten door de bestuurders der
spoorwegdiensten ter goedkeuring worden ingediend uiter
lijk op 30 Juni 1903. Uiterlijk op 1 Augustus 1903
moeten de noodige maatregelen zijn getroffen om de be
roepen omtrent de rechtmatigheid en de billijkheid van
disciplinaire straffen te kunnen behandelen, die sedert
1 Mei 11. zijn opgelegd. Uiterlijk op 31 December 1903
moeten alle andere bepalingen van het reglement, dus
ook die omtrent de dienstvoorwaarden en de loonregeling
voor het personeel, ter goedkeuring worden ingezonden.
Tegenover de bewering van den heer Mendels dat
niet is bepaald wat er zal gebeuren als de minister
de voorgestelde regeling van de spoorwegbesturen niet
goedkeurtlezen wij in het Koninklijk besluit van 7
April 11. »wordt omtrent zoodanige regeling tusschen
onzen genoemden minister en de bestuurders der spoor'
wegdiensten geene overeenstemming bereiktdan is die
minister bevoegd die regeling zelfstandig vast te stellen."
En dit geldt ook ten aanzien van elke door de besturen
voorgestelde wijziging van het reglement en van de
algemeene herziening om de vjjf jaren.
Wat overigens de ontslagen beambten bij de spoor
wegen betreftzijn wij altijd van meening geweest, dat
velen zonder bezwaar weer in dienst zouden kunnen
worden genomen. Het zal wel niet noodig zijnde
gronden voor die meening nog eens te herhalen. Maar
evenzeer staat het bij ons vast dat het publiek niet
kan beoordeelen hoe ver de spoorwegbesturen met het
weer in dienst nemen kunnen gaan, in hoe ver namelijk
dit bestaanbaar zou zijn met de hun opgedragen zorg
voor een geregeldongestoordvoor ieder openstaand
vervoer van personen en goederen. Of die besturen
hierbij met te groote hardvochtigheid te werk gaan, wij
zijn niet bij machte er een oordeel over uit te spreken.
Zorgen wij maar, dat we zeiven niet hardvochtig zijn,
waar tijdelijke nood gelenigd en werk gezocht moet
worden voor hem die het bij de spoorwegen niet kan
terugvinden. Wjj wenschen daarbij niet op het verledene
terug te komen. Onrecht was het en zal het altjjd
wezenzijn dienstcontract willekeurig te verbreken en
dat onrecht kan ook voor het spoorwegpersoneel niet tot
recht worden gemaaktmaar dit is geen reden om
vijandig en hard op te treden tegen zoovelen die dit
niet hebben ingezien, naar een onjuiste opvatting hebben
gehandeldin de algemeene opwinding zijn meegesleept
en al twijfelden zij, hebben gemeend zich niet te mogen
afscheiden van de stakende kameraden. Zij staan daar
niet als verongelijkten of als slachtoffers van een alge
meene ramp maar als zoovele anderen die door eigen
toedoen en eigen schuld en er zijn verschillende graden
van schuld in nood verkeerau.
Ten aanzien van alle andere bedrijven behalve het
groote spoorwegbedrijf zal niet uit het oog moeten worden
verloren dat de overheid in den economischen strijd
niet tusschen beide' komt, Werkgevers en werklieden
zullen dien zeiven moeten ten einde brengen door een
vergeljjk te treffen en hunne wederzijdsche overeenkomsten
te grondvesten op een vastere basis. Willen de arbeiders
staken, de wet verbiedt het hun niet, de overheid treedt
niet tegen hen op. Zij mogen zeiven nagaanof ze
verstandig en eerlijk handelen en blijven verantwoordelijk
voor hun eigen handelingen. Het zelfde geldt van de
patroons die hun bedrijf niet willen voortzetten op de
door de werklieden gestelde voorwaarden. Willen de
werklieden van een vakvereeniging niet werken met
werklieden die zich daarbjj niet hebben aangesloten of
weigert een patroon, hetzij de niet-aangeslotenen te ont
slaan hetzjj de aangeslotenen in dienst te nemen of in
dienst te houden de wet laat het een zoowel als het
ander vrijde overheid kiest geen party. De wijze
waarop zij hier met vrucht en in het algemeen belang
regelend zou kunnen optreden is nog niet gevonden.
Dwang is hier uitgesloten. Bemiddeling en onderling
overleg moeten hier het werk doen, en dat zal het best
mogelijk zijn, als alle krenkende taal achterwege blijft,
het wantrouwen niet wordt opgewekt, maar aan den
anderen kant een arbeidscontract wordt gesloten, dat
geen ruimte laat voor misverstand en zoowel de rechten
als de plichten van beide partgen duidelijk omschrijft.
Op dezea weg wordon hier en daar stappen gedaan, die
moed geven en navolging verdienen. De nadeelen van
werkstakingen en uitsluitingen zijn te duideljjk gebleken,
om niet met meer vertrouwen den weg in te slaan, waarop
men ze tracht te voorkomen. De nationale industrie en
de nationale handel kunnen bij de internationale concur
rentie tusschen alle volken niet bloeien, waar telkens
stoornissen dreigen, die de nakoming van aangegane ver
bintenissen geheel of ten deele onmogelgb maken.
CHINA. De vijandelijkheden dreigen opnieuw uit te
barsten. Niettegenstaande de weigering der Chineesche
Regeeringhierin gesteund door de Mogendheden
om toe te geven, aan de Russische eischen, blijft
Rusland niet alleen die eischen handhaven maar doet ze
gestand door kracht van wapenen. Uit Peking is den 8
het volgende telegram ontvangen
De Russen bezetten Nioetsjwang opnieuw met een
groote strijdmacht en legden verder garnizoenen in de
forten aan de monding van de rivier Liaou. Men meldt,
dat zij ook verdere omvangrijke oorlogstoebereidselen
maken.
Het is ta verwachten dat de Mogendheden een
krachtig protest tegen deze handelwjjze zullen doen hooren
en helpen woorden niet dan zeker tot daden zullen
overgaan.
ENGEIjAND. In het Lagerhuis is den 7 door
minister Chamberlain een voorstel ingediend tot waar
borging van de 4 percents leening van 35 millioen pond
sterling voor Transvaal.
Uit het bedrag der leening zullen de oude verplich
tingen worden afgedaan, die Transvaal nog heeft. De
schuld-conversie zal 21/2 millioen vereischen. Voor spoor
weg-aankoop zijn 13 millioen bestemd en 5 voor verdere
uitbreiding van het net. Voor landaankoop ter koloni
satie van 21/, millioen en voor openbare werken 2 mil
lioen uitgetrokken.
Deze gewaarborgde leening is gevolg en voorwaarde
van de aan Transvaal opgelegde en door haar aanvaarde
verplichtingen om dertig millioen tot de oorlogskosten
bij te dragen, te betalen in driejaarlijksche termijnen van
10 millioen.
Daarvoor zal later eene niet gewaarborgde leening
worden aangegaan, alleen door de ontvangsten van Trans
vaal te dekken en waarvan de rentevoet, gegeven de ver
wonderlijke toeneming dier inkomsten, vermoedelijk lager
dan 4 percent zal kunnen worden.
Chamberlain noemde de gesloten overeenkomst een be
wijs van solidariteit tusschen het »moederland" en de nieuwe
kolonie. In de stichting van een gemeenschappelijk Trans-
vaalsch en Trans-Oranjesch fonds voor zekere doeleinden
zag hij eene naderende verwezenlijking der beoogde staat
kunde van federatie. Een bewijs van »ware loyanteit"
leverde hem voorts het besluit der Bloemfonteinsche tol-
conventie om aan Engelsche, goederen eene bevoorrechte
behandeling te verzekeren.
De verzekering van trouw, hem door de leiders der
Kaapsche Hollanders gegeven, zeide Chamberlain, had hij
met blijdschap en als oprecht gemeend aanvaard.
Eene volkomen versmelting en assimilatie van het Hol-
landsche en Britsche ras is, was de slotsom van Chamber
lain's rede even onmogelijkalsongewenscht.
Maar voor beide rassen is een deugdelijke verbindings
schakel te vinden. En dat is eene gemeenschappelijke toe
wijding aan de Rijksbelangen.
Daartegenover was het Rijksplicht en een verstandigs
daad bovendien als borg op te treden waar hier geld
noodig was.
Chamberlain's mededeelingen werden herhaaldelijk toe
gejuicht.
Verder verklaarde Chamberlain, dat de regeering in
onderhandeling was met de Portugeesche regeering over
den aankoop van de eigendommen der Ned. Zuid-Afri-
kaansche Spoorweg-Maatschappij aan de Delagoabaai.
Na een debat van drie dagen werd de Iersche
Landwet door het Lagerhuis in tweede lezing aangenomen
met 443 tegen 26 stemmen,
TURKIJE. Uit Sofia verneemt do »Times" dat
Turkije een bevredigende verklaring van Bulgarije ont
ving, waarop de Sultan afzag van verdere stappen tegen
den vazalstaat.
Toch nemen de Turken overal in West-Macedonië de
Bulgaren gevangen, hunne scholen worden gesloten en de
onderwijzers gearresteerd.
Een bericht van Salonika m9ldt dat een aantal ont
moetingen worden gemeld uit Monastir. Da stad Bania
werd door de troepen in brand gestoken na eenige zware
veldslagen tegen een zeer talrijke bende.
Veelnvoer ln Argentinië.
De Regeering heeft een besluit uitgevaardigd, waarin
de invoer van runderen, schapen en varkens wordt ver
boden, op grond van de aangifte van een geval van tong-
blaar onder vee thans in Buenos-Aires aangevoerd en
wijl zich naar gemeld wordt gevallen van veeziekte voor
deden onder vee, uit Argentinië in Kaapstad ingevoerd.
lie Balkan-quaestle.
TOULON8 Mei. De pantserschepen »Latouche"
»Tréville" en »Pathuau'' maakten zich dezen nacht voor
Salonika zeilvaardig, waar zij Frankrijk zullen vertegen
woordigen met het oog op de gebeurtenissen. De»Galilée"
is eveneens tot vertrek gereed.
PARIJS 8 Mei. De bladen bevatten een telegram
uit Konstantinopelmeldende dat generaal Zoutcheff
een voornaam leider van het Bulgaarsch-Macedonisch
comitéin een gevecht in de buurt van Salonika is
gedood.
RISTOVATZ 8 Mei. Woensdagavond vielen Bulgaren
vun Mostir (Monastir?) de troepen en de bevolking aan,
Zij wierpen bommen in de moskeeën. Er vielen 11 dooden
en 29 gewonden. De Mohamedanen dreigen met christen-
moorden. De consulaten, die eveneens worden bedreigd,
worden door troepen bewaakt.
Rusland en Hands joerije.
WASHINGTON 8 Mei Het ministerie van buiten-
landsche zaken ontving officieel kennisgevingbevesti
gende de vermeerdering van het Russische garnizoen te
Nui-tswang.
Staatssecretaris Hay verzocht president Roosevelt
machtiging voor een gemeenschappelijke actie van de
Vereenigde Staten, Engeland en Japan tegen het Russiche
optreden.
De Duitsche en Engelsche gezanten bezochten heden
het ministerie van bnitenlandsche zaken.
Nieuwe doorbraak Hethelpolder.
De kade aan den Noordketheipolder is den 7 des
avonds laat weder doorgebroken. De toestand, waarin
Kethel en omstreken verkeeren, moet zeer ernstig zjjn.
De Harreweg loopt over, waardoor de Zouteveenpolder
onderloopt. De toestand moet thans ernstiger zijn dan
bij de doorbraak in den nacht van 24 op 25 April.
Leeuwarden. De Zuid-Afrikaansche oud-com
mandant Chrlstlaan Botha heeft den 8 alhier de
veemarkt bezocht.
Hier ter stede is de eerste stoom-papferenzakken-fa
briek opgericht. Per dag worden 72,000 papieren zakken
gemaakt.
V ogelbescherming.
De Raad der gemeente Markeloo heeft verboden
het vogelvangen, uithalen van vogelnesten, het zich be
vinden met toestellen voor het vangen van vogels op
openbare wegenplantsoenen enz. en op particuliere
gronden zonder vergunning van den eigenaar.
In de vergadering van het Provinciaal Kerk
bestuur van Noordholland, gehouden 6 en 7 Mei, wer
den tot de evangeliebediening toegelaten, de heeren P.
Krul, J. D. de Bruin, J. D. van de Craats en F. Schrale.
Tevens benoemde die vergadering tot lid der Algemeene
Synode den heer L. W. de Grient Dreux, predikant te
Edam en tot zijn secundus den heer A. A. Oremer Rz.,
predikant te Broek-in-Waterlaud.
