HORDENREN.
No 94. Tweede blad.
Honderd en vijfde jaargang*
1903.
ZONDAG
9 AUGUSTUS.
Huiten de grenzen.
SPORTROMAN
FEUILLETON.
2>
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag.
en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaab f ©,90franco door het
geheele rjjk t 1,
3 Nummers f Q,Otf. Atzonderljjke nummers S ets.
Prys der gewone advertentie» t
Per regel ff ©,10. Groote letters naar plaatsruimte. 1
Brieven franco aan de N/V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOONVoordam C 9.
Telefoonnummer 3.
Verspreid over alle werelddeelen is het Joodsohe volk,
onder alle luchtstreken heeft het zich gevestigden
waar het niet werd geweerd oi onder te zwaren last en
te knellende voorwaarden werd toegelaten, heeft het zich
te huis gevoeld en zich na groote inspanning een plaats
veroverd, waarmee het vrede kan hebben en vrede heeft.
Waar de zonen van dit volk als burgers van het land
worden behandeld, gevoelen zij zich burgers.
Geen begeerte om te trekken naar de oostersche gewesten,
waar eenmaal het land der vaderen lag, verontrust hen.
Aan een ander klimaat, andere omgeving, andere zeden,
gebruiken en levenswijze gewoon, zou Palestina voor hen
niet anders dan een vreemd land kannen wezen.
Maar zoo is het niet met allen. Er zijn er, niet wei
nigen, maar duizenden en tienduizenden, die geen vader
land hebben mogen vinden. Toegelaten zjjn ze, maar niet
meer, met aanwijzing van bepaalde streken, waar ze zich
mogen vestigen, met beperkte rechten, geen burgets,
maar vreemdelingen, wien het verwerven van grondbezit
of het uitoefenen van sommige bedrijven i3 ontzegd, altijd
onzeker of niet de dag van morgen verandering zal bren
gen in hun toestandlevende te midden van een hun
vijandig gestemde bevolking, blootgesteld aan uitbarstin
gen van de meest onredelijke verdenking en door het
gezag niet of aarzelend en onvoldoende beschermd.
Zwervelingen en ballingen zijn zij op aarde, nu eens uit
hnn woonplaats verdreven, dan wegens het onhoudbare
van hun toestand het onherbergzame land verlatende of,
door vrees bezieldnieuwe uitbarstingen der volkswoede
ontvluchtende. Maar ook de andere landen zien deze
havelooze, arme scharen van landverhuizers ongaarne
komen, waar reeds de armenlasten ten behoeve der eigen
landzaten zwaar zijn en dikwijls arbeid moeilijk is te
vinden. Zoo zij er al niet worden geweerd, wacht hen
ook daar een zware strijd om het bestaan. Op de vraag,
waarheen met deze zwervelingen, heeft zich het oog
onwillekeurig naar het oosten gericht, naar het oude land
aan de oevers van den Jordaan.
Het zijn de Zionisten, die reeds sinds eenige jaren het
plan gevormd hebben om in of bij Palestina, waar de
gelegenheid gunstig is om land te bekomen, Joodsche Ko
loniën te stichten, opdat de arme verjaagde of vluch
tende gezinnen er een wijkplaats, een nieuw vaderland
en hoofdzakelijk in het landbouwbedrijf een middel van
bestaan zouden kunnen vinden. Mannen van geld en van
veel geld hebben zich deze zaak aangetrokken. Het is
maar de vraag, of er genoeg geld bijeengebracht zal
DOOR
W. 31 E 1J E 81 F K 9 T E IS.
En de ritmeester die na een tienjarige ervaring in het ge
heel niet meer geloofde aan een prachthuwelijk, knikte be
rustend Zeker, zeker.
Tot welke juichtonen de gevangenneming van Abu aan
leiding gaven en hoezeer ze weerklank vonden in den
stillen, huiseljjken krirg van men'ge familie, bewees de
uitbundige vreogde van juffrouw Marie Scbulenberg.
Zij wilde het niet gelooven en had haar beide armen
zoo vast om Josephs hals geslagen, dat hij bijna stikte.
»Maar dat is niet- mogelijk. Dan zouden wij ineens
vrij van zorgen wezen. Zeg, Joseph? Dan konden we
trouwen, zeg
.Natuurlijk. Maar om Godswil laat me los. Ik kan
geen adem halen 1"
»Dat hoeft ook niet!" Plagend knelde ze nog even
haar krachtige armen om zijn hals. »En dan trouwen wjj
in Me!."
»Ja, natuurlijk
»Eeu ding moet je mo beloven, Joseph.
.Wat?"
„Dat je nooit weer kaart speelt. Daardoor alleen is al
die ellende over ons gekomen. Denk je heele leven aan
de laatBte zes maanden en hoe angstig en bezorgd ik
over je geweest ben. Eiken nacht heb ik geschreid, wer
kelijk waar, Joseph."
Hjj schaterde het uit. .Dat had ik wel eens willen zien
kunnen worden want dnidelijk is het, dat er zeer aan
zienlijke bedragen noodig zouden zijn, allereerst om land
te kannen verkrijgen en dan om deze weinig of niets
bezittende kolonisten te vervoeren naar het oord hunner
bestemming, hen daar van het noodige vee en de noodige
landbouwwerktuigen te voorzien en hun gedurende den
eersten tijd, totdat hnn arbeid loonend wordt, woning en
levensbehoeften to verschaffan. Vijfmaal is reeds het in
ternationale Zionisfcencongre3 bijaen geweast om die zaken
te bespreken, en in deze maand zal te Bazel het zesde
congres worden gehoaden. Er loopen geruchten dat
maatregelen zijn genomen of voorbereid worden, die dit
congres in staat zouden stellen het besluit te nemen om
tot een begin van uitvoering van dit veelomvattende
plan over te gaan.
In vele jaren heeft het in de Oostenrijksch-Hongaarsche
Monarchie niet zoo gespannen als thans. Het Hongaarsche
ministerie had moeten aftreden, maar ook tegenover het
nieuwe Kabinet bleef de onafhankelijkheidspartij onver
zoenlijk, aauvankeljjk tegen den zin van den man, die
tot nog toe haar hoofd en leider was en den historischen
naam Kossuth draagt. Haar onverzoenlijkheid en het
besluit om den geregeldeu gang der beraadslagingen zoo
mogelijk te verhinderen en den parlementairen arbeid te
doen stilstaan brachten er hem zelfs toe zijn ontslag te
nemen als voorzitter en de vergaderingen van den Land
dag niet meer bij te wonen. Daarin is eensklaps veran
dering gekomen door een schandelijke poging tot om-
kooping van de leden der oppositie, waaraan aanhangers
der regeericgspartij en hooggeplaatste ambtenaren zich
hebben schuldig gemaakt. Den Minister-president is ver
weten, dat hij aan dat schandelijk bedrijf medeplichtig,
althans daarvan niet onkundig is geweest. Hij heeft met
den meesten nadrnk zijn onsehuid volgehouden en bewijzen
tegen hem zijn uitgebleven, maar personen wier schuld
bekend is, zjjn hem zoo na verwant of behooreu zoozeer
tot zijn eigen kring, dat hij er moeilijk in zal kannen
slagen zich van deze treurige verdenking te bevrijden
en wellicht zijn hooge plaats zal moeten verlaten. Maar
hetzij hij aftreedt of ranbljjft, da achterdocht van het
volk is opgewekt tegen allen, die dad zullen w llen nemen
aan de regeering zonder aan de nationale eischen der
Hongaren te willen voldoen. De kloof tusschen het Duit-
sche Oostenrijk en Hongarije is wijder gespleten en schijnt
nauwelijks meer te overbruggen. Bij duizenden exem
plaren wordt het manifest verspreid, dat de onafhan-
kelijkheidspaitg richt tot den Koniug van Hongarije,
Keizer van Oostenrijk.
In dat stuk wordt gewezen op de gelijkheid van rech-
.Het is toch waar," beweerde ze, hartelijk meelachend.
Zij haalde hoed en mantel en ging met hem mede
door de Georgstraat, waar honderden mensehen bezig
waren met schop en bezem de enorme sneeuwmassa op
te ruimen. Joseph in zijn pelsjas en met hooge van sporen
voorziene laarzen zag er schitterend nit, vol levenslust
en het eenigszins smalle maar kerngezonde gelaat stralend
van vreugde. Hier in de Georgstraat kende iedereen hem.
.Daar gaat Joseph Heidenstamm, daar ginds, met zijn
meisje."
In 1887 had hij van de lente tot den herfst alle re
cords van het Pruissische leger geslagen en zelfs zijn be
roemden broeder ver overtreffen. In geen stad ter wereld
werden dergelijke heldendaden hooger getaxeerd en meer
gehuldigd dan in de oude ruiterstad Hannover.
Joseph had zeven en zestig wedronnen gewonnen, waar
onder de .Armee". .Hij rijdt dikwijls ongelukkige paarden
en toch wint hij. Hij kan allee."
Dat wist iedere straatjongen in Hannover en iedere
straatjongen in Hannover sprak van den baron von
Heidenstamm nooit anders dan vanJoseph.''
Elk mensch zon Marie Schulenberg om zulk een ver
loofde jhebben beDijd, ware ze niet juist Marie Schu
lenberg.
In dit geval en daarover bestond geen verschil van
meening was Joseph degeeu die te benijden was.
Zoo'n meisjeEen pracht van een meisje 1 Een sieraad
van den stad
Daar stapte ze met haar bonten muts en haar groenen
met bont gegarneorden, nauw sluitenden mantel, door de
geheele stad bekend, omdat ze dien reeds den vorigeu
winter had gedragen. Een jonge dame van haar stand kon
zich met den besten wil niet eenvoudiger kleeden. Op
haar borst prijkte een borquetje violen dat Josoph voer
haar had meegebracht.
Niemand keek naar Joseph, aller blikken wendde zich
naar zijn meisje. "Ze was mooier dan ooit, de person.fi
catie van het hoogste geluk.
Zijn slanke, gespierde figuur geleek haast klein naast
Marie ofschoon hij wel een handbreed langer was effen zij.
ten die volgens de regeling van 1867 tusschen de beide
deelen der monarchie zou bestaan. Wel zouden een deel
der buitenlandscbe aangelegenheden en de inrichting van
het leger gemeenschappelijk worden geregeld en heeft bet
Hongaarsche Volk, trouw aan dit verdrag, alle lasten daar
van gewillig op zich genomen maar zijn offervaardigheid
is niet vergolden, en de ge) ijkgerechtigheid tusschen Oos
tenrijk en Hongarije is uitgebleven. Als grieven van het
Hongaarsche Volk worden ten bewjjze daarvan genoemd
dat hun Koning voortdurend teWeenon verblijf hondt, waar
ook de gemeenschappelijke ministers en de vreemde ge
zanten verblijven. Zoo zijn de leden van het Koninklijk
Hais vreemd aan de natie. Ernstiger nog klinken de
grieven ten aanzien van het leger. Volgons de bepalingen
Tan 1867 zou bet gemeenschappelijk leger bestaan nit
het Oostenrijksche en het Hongaarsche leger, onder het
oppercommando van den Keizer-Koning, bij gemeen
schappelijke leiding en organisatie tot één geheel vereenigd;
maar de taal bij het leger is uitsluitend Dnitsch, de vaan
dels zijn Oostenrijksch, Er zal geen vrede zijn in het Hon
gaarsche parlement, wordt In het manifest verzekerd,
voordat dit is veranderd en er een zuiver nationaal Hon-
gaarech leger zal bestaan, naasten vereenigd met het Oos
tenrijksche. Als dat zoo is, en wij willen het gaarne ge
looven, zal, vreezen wij, de vrede in het Hongaarsche
parlement nog niet zoo spoedig haar blijden intocht hou
den. Of zon werkelijk de oude Keizer nog tot een orga.-
nisatie van het leger kannen besluiten, die aan deze eischen
voldeed en tevens de eenheid waarborgde, die hij waar
schijnlijk voor de krijgsmacht van een groote Europeesche
mogendheid onmisbaar acht
Het schijnt tusschen Rusland en Engeland ten aanzien van
China en meer bepaald van Mantsjoerije op een schikking te
znllen nitbopen, waarbij Rusland weinig prijsgeven en
waarmee Engeland toch ten slotte genoegen zal moeien
nemen. Men wil in deze oplossing de vrucht zien der tus-
schenkomst van Frankrijk als gevolg ran de goede verstand
houding, die thans tusschen dit rijk en Engeland is verkre
gen. Japan zou dientengevolge alleen staan tegenover Rus
land, en dus wel genoodzaakt zijn in het onvermijdelijke te
berusten, zoodat de Tsaar meester zou worden in Mant
sjoerije en Korea. Van vermindering van oorlogsuitgaven
bij de groote mogendheden is geen sprake moer. Wel van
het tegendeel. De Tsaar, die eenmaal het denkbeeld op
perde, gaat opnieuw zijn vloot belangrijk uitbreiden, en
Engeland hetft reeds vorklaard daartegenover niets anders
te kannen doen dan dit voorbeeld te volgen.
Alle berichten stemmen hierin overeen, dat Pius X,
de nieuw gekozen Pans, vóór alles zal zijn priester en
Hij liep altijd eenigszins voorover gebogen, in achterlooze
houding waarvoor bij bij zijn regiment vooral in de eerste
jaren menige min aangename opmerking had moeten slik
ken. Misschien ontbrak hem de geestkracht zich dat af te
wennen en misschien ook was dezo honding karakteristiek
voor zijn geheele zijn. In beslissende momenten was hij
in staat zijn scherp verstand en zijn herculische kracht
op één punt te coneentreeren, in honderd andere gevallen
liet hij zich op den stroom meedrijven. Hij was dan onver
schillig en traag, nauw grenzend aan zwak.
Joseph, loop toch rechtop I"
»Jr, ja."
Ze zeide dat elk oogenblik en als hij dan ,n zijn volle
lengte zich verhief, was zijn uiterlijk in enkele seconde
geheel veranderd.
In de Georgstraat, dio met haar ruime parken, monu
mentale gebouwen en de grootsteedsche drukte misschien
de mooiste straat uit heel Duitscbland is, flaneert op
dezen tijd van den dag heel de elegante wereld. Tusschen
de bonte uniformen der cavaleristen prijkt het rijke wit
en blauw van het Koninklijk regiment nlanen, die na
hun ontelbare overwinnigen op de renbaan er aanspraak
op maken de beste ruiters te zijn. De studenten zijn er
met hun gekleurde mutsen, ferme, aardige jongens met
bont en blauw geslagen en met litteekens bedekte gezich
ten, en er zijn de gracieuse dames der rijke industrieëlen,
voorname ambtenaren en hooggeplaatste officieren, die
allen heen en weer wandelen, luisterend naar de staf-
muziek die voor het Koninklijk Theater speelt.
Joseph en Marie werden door alle kennissen vriendelijk
gegroer men hbld van hen, zooals over het algemeen
ieder van mooie menschen houdt. En dan lag over het
jonge paar een zoo eigenaardig iets van bij-elkaar hooreB,
dat iedereen, ook vreemden, onwillekeurig deed denken
»ze zijn als voor elkander geschapen." Een triviaal ge-
zegdo overigens dat o, zoo vaak allen grond mist.
Wie met beider toestand beker d was, en dat was ongeveer
heel Hannover, verheugde zich bovendien over Let fijne
waas van romantiek dat Joseph von Heidenstamm en
ziju meisje omgaf. Want eerstens waren beiden zco be-
