HORDENREN.
No. 107.
Honderd en vijfde jaargang.
1903.
WOENSDAG
9 SEPTEMBER.
Nationale Militie.
Amsterdamsche Brieven.
SPORTROMAN
Buitenland.
FEUILLETON.
ALKMAABSCHË till HAAT.
Deze Conrant wordt Dinsdt g-, Doaderdag
en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80j franco door het
geheele rijk f 1,
3 Nummers f 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets.
is!
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentlën ij
Per regel f O,ld. Groote letters naar plaatsruimte.!
Brieven franco aan de N/V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. OOSTER ZOONVoordam C 9.
De BURGEMEESTER der gemeente ALKMAAR ge
last krachtens bekomen aanschrijving, den onderstaanden,
hier wonenden verlofganger, om zich ter bijwoning der
herhallngs-oefenlngen, 's namiddags vóór 4 ure, bjj
zijn korps te vervoegen, als volgt:
3e Regiment vesten g-a rtillerie,
lichting 1900, garnizoen Gorinchem.
1 October 1903, LOUIS VAN ADELBERG.
De opgeroepene heeft recht op vrjj transport naar
zjjn korps, en daggeld, dat ter gemeente-secretarie der
woonplaats tijdig moet worden aangevraagd.
AlkmaarDe Burgemeester van Alkmaar,
4 Sept. 1903. G. RIPPING.
XVII.
Er blijft nog steeds een merkwaardig verschil in doen
en laten bestaan tusschen onze Hollandsche predikanten
en b.v. hun Amerikaansche collega'sdat viel deze week
op bij gelegenheid van het internationale congres van
godsdienstig-vrjjzinnigendat hier ter stede gehouden
werd. En dan is hier alleen nog sprake van vrijzinnigen
of modernen naar een titulatnurdie langzamerhand
wat minder gaarne aanvaard schijnt te worden, al blijven
de .moderne theologen" ook nog hunne jaarlijksche bijeen
komsten houden.
Er was op het Congres deze week, dat in een eenzaam
kerkgebouw werd gehouden, een Amerikaan, die horribile
dictn zijn jas familiaar uittrok en rustig in zijn over
hemd de geleerde referaten volgde. Stel U een Neder-
landsch predikant voor, die zich aan zoodanige decornm-
misdaad zou willen schuldig maken I Maar de man had
gelijk want het was dien Woensdag ttopisch, over de
90° in de schaduw en over de 100° in de zon.
In een tram zag ik een ander Amerikaansch congres
sist, die over een vrij lange jas een demi-tje aanhad van
dandy-lengtece panden van zijn jas staken er verre uit,
zoodat de drager er uitzag als een verkooper die over
zjjn blauwe blouse een zwart overjasje droeg.
Merkwaardig zagen er de collega's onzer dominé's uit
Voor-Indië uitde Kaftans en lange gewaden hadden in
onze straten veel bekijks.
Wij zullen natuurljjk hier niet ingaan op de redevoe
ringen door de congressisten uitgesproken. Slechts willen
wjj even de aandacht er op vestigen dat van meer dan
eene zijde gewezen werd op de groote krachtdie de
laatste decenniëm door de Roomsch-katholieke kerk ont
wikkeld wordt in verschillende landen. Ook ten onzent
kan men daarover mede sprekenna een periode van
zekere apathie bemoeit de katholieke kerk zich meer
dan ooit met het publieke leven. Vooral de Katholieke
pers wordt als machtig propaganda-middel meer dan ooit
georganiseerd. Juist vernamen wij dezer dagen dat het
Katholieke hoofdorgaan de Tijd het voornemen heeft zich
sterker Dog dan voorheen sehrap te gaaD zetten. Een
perceel aan de N. Z. Voorburgwaldie het Eldorado
D O O E
Mr. MEIJUB-FORiTKR.
14)
Het is een prettige gewaarwording als menschen, die
ons te min geschat hebben plotseling tot de ervaring
komen, welk een voorname persoonlijkheid zij voor zich
hebben.
Prangipani hield niet van water en er was een tijd
geweest dat hij, onder welken jockey of heerrijder ook,
onveranderljjk bedankte voor dergeljjke hindernissen en
ook Joseph had moeite den steeds stijgerenden hengst
rechuit te doen loopen en met de noodige vaart te doen
springen. Heden voor het eerst liep hij zonder de minste
aarzeling doorsprong onberispelijk en vloog als een
vogel erover heen, geen dnim te hoog en zonder zelfs
het zooveelste van een seconde te verliezen.
.Bravo 1"
De officieren klapten in hun handen en het paard in
houdend, wondde Heidenstamm het hoofd naar hen toe,
met glimlach en knik hun toejuiching beantwoordend.
Ook Marie hief onwillekeurig de handen op. Een oogen-
blik stond haar hart stil toen Prangipani naar de|gracht
galoppeerde, zich verhief en met zjjn ruiter door de lucht
vloog het bloed stroomde onstuimig door haar aderen
en overgoot haar wangen met een purperen blos.
.Bravo 1" fluisterde ze, en .Bravo, Joseph knikte ze
hem toe, toen hij haar naderde.
.Dat was een sprong hè Heel zijn gezicht lachte.
.Van dit oogeoblik is de hengst tienduizend meer waard.
Ik kom, Marie, dan gaan we weg.1'
onzer groote krantenbureaux schijnt te zijn is bereids
aangekocht en onder leiding van den heer P. J. A. M.
Wierdels, als directeur, zal men daar de exploitatie voort
zetten, Wie weet of men niet mettertjjd komt tot een
katholiek orgaan met ochtend- en avondblad, dat in elk
opzicht de koers kan bevredigen immers reeds sedert
jaren is het in toongevende katholieken een grief dat
men van handels- en financieele berichten nog steeds op
de groote dagbladen is aangewezen. Enfin men zal de
zaak eerst nog wal eens rijpelijk overwegen een groot
dagblad is iets wat men niet beginnen moetals men
niet over een millioen heeft te beschikken om er eerst
geheel in te stoppen in de hoopdat de rente later wel
zal komen.
Als men op de resultaten letdan schijnt een spacia-
liteiten-theater heel wat lucratiever dan de uitgave van
een groot dagblad teu minste in Amsterdam, 't Is ko
lossaal wat men op dat gebied de laatste jaren praesteert.
Men zie slechts naar het Rembrandt-theater. Een ont
zettend duur stuk grond in 't hartje van de stad op
het aangenaamste gedeelte werd aangekochteen terrein,
waaraan wegens de kostbaarheid geen groot magazjjn
aandurfde, in een paar maanden werd het tot specialiteiten
theater omgeschapon en sedert met groot succes geëx
ploiteerd.
Ettelijke maanden van het jaar staat het gebouw ren
teloos, maar dat schjjnt niet te deerenhet najaars- en
winterseizoen levert voldoende resultaten.
Merkwaardig zulk een wijziging in de eischen van het
publiek in een kwart-eeuw.
Voor vijfentwintig jaar dachten alleen de, in het kader
van hun tijd, wat luchthartig geachten aan zulk een uit
gang en ging men liever naar een degelijke .komedie",
en kom er nu eens om. De kome ies hebben de3 to
minder bezoek naarmate zij degeljjker zijn, en de kluchten
van den meest loszinnigen aardons door Franscho of
Hollandsche troepen opgedischt, trekken het publiek, dat
er de voorkenr aan geeft luehtige liedjes in de café-
chantants te gaan hooren of er los-beenige danseressen te
gaan zien.
Avond aan avond staat het stampvol voor Carré
waar Frits van Haarlem opnieuw troont en voor de
schepping van den heer Levin op het Rembrandtplein
maar door den grooten schouwburg op het Leidscheplein
kan men, als er geen abonnementsvoorstelling is, meestal
wel schieten.
Wij zullen ook deze periode wel weer te boven komen
de enorme strijd om het bestaan, dien men met name in
de groote steden te voeren heeftis aan oen en ander
stellig schuld; 's avonds zoekt men vóór alles ontspan
ning van de zenuwmoordende dagtaak en 't is te ver
klaren dat de meerderheid die geen gelegenheid heeft
gevonden om in ernstige knnst ontspanning te vinden en
leering van hoofd en hart, het zoekt in de gelegenheden
waar meer op de zinnen dan op het verstand en gevoel
gewerkt wordt of waar ten minste in de gunstigste om
standigheden nog de laatste non-actief worden gestel 1.
Een volgend maal, als alle winteramusementen weer in
gang zijn gesteldzullen wij het achtereenvolgens wel
Joseph sprong uit het zadel en de staljongen wierp
een deken over het paard.
»Nn gaan we ontbjjten, schat.1'
Hjj groette zjjn kameraden terwijl Marie, haar arm in
de zijne, een lichte hoofdbuiging maakte.
Hoe diep en hoffelijk bogen de heeren het was een
heerljjk oogenblik, waarover iedere jonge dame verrukt
zou zjjn geweest.
Joseph had zijn oude veerkracht teruggekregen. Mis
schien zou nog alles terecht komen, ondanks dien vreeselij-
ken nacht welke ham bijna den genadestoot had gegeven.
»Nu hangt alles er van af," zeide hij, terwijl ze het
boschpad insloegen, of ik morgen over vier weken te
Berljjn de .Armee" win."
.Welke Armee"
.De .Armee," de grootste hordenren uit het geheele
land. Een ren enkel voor het Pruisische leger heb je
daar nooit van gehoord
.Neen."
»Je moet mee naar Berljjn, Marie, daar moet je bjj
zijn. Je bent altijd mijn goede engel geweest en op dien
gow.chtigen dag mag je niet ontbreken."
.Dat zou heerlijk zijn."
»Wat zul je daar genieten. Je bent nog nooit te Ber
lijn geweest en dit is de mooiste, de voornaamste dag
van het geheele jaar. Je zult verbaasd opkjjken. Do
keizer komt, de prins n, het hof, alle generaals, iedere
officier, in een woord heel Berlijn. Het is de wedren der
wedrennen nit heel Duitschland."
»En geloof je, Joseph, dat je zult winnen In tegen
woordigheid van den keizer
»Ik moet."
.Met Prangipani
»Ja." Hjj bleef een oogenblik staan om adem te schep
pen. .Marie, dan dan trouwen we. Dan dan ben
ik uit alle zorgen."
.Win je er dan zooveel geld mee?"
.Dat niet, neen, maar men moet' bij wilde zeggen
alles op deze kaart zetten maar zich bezinnend zeide
hij.Men moet trachten er zooveel mogeljjk voordeel van
eens over deze hebben. Nu, in den aanvang van het sei
zoen, zjjn allen met de beste voornemens bezield. Twee
opera's krijgen wjj hier, n.l. twee Nederlaudsche, één
onder leiding van den heer Joosten, die reeds gedebuteerd
heeft met het tronwgebleven personeel van den heer van
der Linden en éen van de combinatie PauwelsOrelio
die in het Paleis voor Volfesvljjt optreedt voorts na
tuurlijk het Nederlandsch Tooneel dan het Haarlemsch
Tooneel, hetwelk een amphibie-achtig bestaan heeft door
te Haarlem gedomleileerd te zjjn en te Amsterdam kan
toor te houden dan de Ned. Tooneel vereeniging, die in-
dertjjd met stukken van Heyermans triumpheu vierde,
maar de laatste jaren wat in de stilte is geraakt en
eindelijk de winter en zomer doorspelende troependie
een meer of minder onzeker bestaan hebben.
Aan amusementen op vocaal- en tooneelgebied zal het
ons dus dezen winter niet mangelenintegendeel het
staat te voorzien dat men als men althans voor dood
hongeren gevrijwaard wil zijn, wel bij herhaling de .pro
vincie" zal moeten intrekken.
JBMIjWIM. De sectie voor tuberculose van het Congres
voor Hygiëne en Demographie te Brussel nam eene motie
aan, waarin gezegd wordt, dat de menschelijke tubercu
lose in hooge mate overerfelijk is van mensch op menseh.
Toch bestaat redenbjj de tegenwoordige kennis
hygiënische maatregelen voor te schrjjven om de over
erving van dierlijke tuberculose op het mensohdom te
verhinderen.
CHITNA. De kwestie, (indertijd door ons meögedeeld),
of do wegens Majesteitsschennis te Sjanghaï gevangen zit
tende Chineesche journalisten, aan de Chineesche regee
ring zullen worden uitgeleverd, is geëindigd met het be
sluit dat die uitlevering niet zal geschieden. De be
richtgever der .Times" te Peking meldt dienaangaande:
Verscheiden gezanten, die met politieke oogmerken zich
eerst er voor verklaarden, zijn sinds de afgrijselijke ter
dood brenging van Sjen Tsjien van meening veranderd
en zullen den Bntschen gezant in zjjn verzet steunen.
Zelfs van 't voorstel om de uitlevering te doen geschieden
onder beding, dat geen andere straf dan gevangenis den
betrokken personen zal worden opgelegd, willen de meesten
niet weten, omdat gevangenschap één lange marteling
zou wezen, erger dan de dood."
Sir Henry Campbell Bannerman
spreekt met de meeste beslistheid tegen dat hjj zou willen
aftreden als leider der liberale oppositie in het Britsche
Lagerhuis.
FRAHIKR'JH. Een den 6 te Parijs outvangen tele
gram uit Algiers meldt dat een Fransch convooi, ge
ëscorteerd door een compagnie van het Vreemden-regiment
te El Moura, werd aangevallen. De strijd duurde lang en
een kapitein, 2 luitenants en 35 minderen werden gedood
en 47 man werden gewond. Kapitein Snbvieille kwam
te halen. Nu al, vier weken tevoren, worden er groote
weddingschappen aangegaan. 12 1, 10 1, 8 1 en-
zoovoorts. Tot alle bedragen kan men ze sluiten want
spreek er toch tegen geen mensch over, Marie
Prangipani wint zeker de wedren."
»Er niet over spreken
.Neen, zelfs niet tegen je moeder, tegen niemand ter
wereld. Geen menseh weet hoe de hengst galoppeert, zelfs
ik heb het tot heden niet geweten. Er is geen paard in
het geheele land dat hem staan banik ken ze allen,
niet een is er."
.En als je je vergist, Joseph P"
.Neen, neen 1" hij lachte zenuwachtig .allen
die in aanmerking komen heb ik gereden; ik ben zeker
van mijn zaak, absoluut zeker."
Met enkele woorden en in vaktermen zette hij de toe
dracht der zaak uiteen, vluchtig aanstippend de kansen
van zjjn mededingers.
.Voor »Fitz George" is de baan te lang .Lan
terns" is voor zoo'n ren niet .klasse" genoeg .Jo
hannesburg" heeft in Hoppogarten nog nooit zijn Ohar-
lottenburger vorm getoond en .Bravienka," de eenige
die Prangipani zou kannen slaan wordt door Que3tenberg
gereden Questenberg van de kurassiers, je kent hem,
hij was vroeger hier op de rijschool en deze Questen-
berg hij lachte .steek ik in mjjn zak."
Marie begreep niet veel van die redeneering, alleen
hoorde ze datgeen wat ze voor alles wenschte te hooren
dat nu eindelijk voor Joseph en haar het geluk voor de
deur stond.
Nog vier weken Op den negenden Juni
Op dien negenden Juni zou men de deurrn wjjd open
zetten en het geluk binnen roepen I
In .Neuen Hause" dicht bij de stad dronken ze een
kop koffie onaor de hooge, onde eiken. In den grooten
tuin zaten hier en daar een paar menschen, die evenals
zij hun ontbijt in de vrjje lucht gebruikten misschien
wei de oude heeren, die terugkwamen van han wandeling
naar de tonnen en zoo konden zij beiden ongestoord
zich overgeven aan hue heerlijke toekomstdroomen.