Beteugeling der landverhuizing.
HORDENREN.
No 109 Tweede blad.
Honderd en vijfde jaargang.
1903.
ZONDAG
13 SEPTEMBER.
SPORTROMAN
FEUILLETON.
ALKMAARSCHE COURANT
Deze Courant wordt Dins da g-, Donderdag-
ai Znterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80franco door het
geheele rijk f 1,
1 Nummers f O,O©. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Pr(js der gewone advertentiën
Per regel ff 0»1&. Groote letters naar plaatsruimte.}
Brieven franco aan de N/V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. OOSTER ZOONVoordam C 9.
Telefoonnummer 3.
Het is een onder de beschaafde volken algemeen aan
genomen beginsel, dat vreemdelingen in het land worden
toegelaten, mits zg in het bezit zijn van voldoende mid
delen van bestaan of in staat zijn die door hun arbeid
te verkrggen. Die aan dit vereisehte niet voldoen, kunnen
worden afgewezen of »uitgezet" evenals de vreemdelin
gen die gevaarlijk zijn voor da openbare rust. Zoo is
het hier te lande en zoo is het in beginsel ongeveer
overal elders. Dat de toepassing echter zeer verschillend
is hier bijzonder gestreng daar uiterst zaaht en vrij -
gevig, is bekend. De vraag, of een vreemdeling voldoende
middelen van bestaan heeft of door arbeid in zijn be
hoeften zal kunnen voorzienkan in zoo verschillenden
zin worden beantwoord dat de dear van het land met
toepassing van dit beginsel naar verkiezing nagenoeg
wagenwijd open, of op een nauw kiertje gezet kan wor
den. De maatschappelijks en de politieke toestand van
het land bepalen den maatstaf. Zelfs in den gewonen
vredestoestand kan men middelen genoeg vinden om te
weren wie men liever niet binnen het land heeft. Ook
in de regeling van da armenzorg en van den dienstplicht
zijn ze te vinden.
Een voorbeeld van de verschillende toepassing van
deze beginselen leveren inzonderheid de Vereenigde Staten
van Noord-Amerika. Jaren lang beschouwde men den
toevloed van vreemdelingen als een behoefte voor het
land. Geheele staten en territoriön, groot als Europeesche
rijken, wachtten op de hand der menschen om ontgonnen
te worden en overvloedige vrnchten te dragen. Scharen
van behoeftigen en ontevredenen die voor hun eigen
land een last of een gevaar dreigden te worden, konden
in de Unie worden toegelaten als welkome arbeiders
voor wie de weg openstond om tot betrekkelijke welvaart
en tevredenheid te geraken en in plaats van een last
een zegen te worden voor het land. Bij honderddnizenden
stroomden nit alle oorden der wereld de landverhuizers toe.
Uit alle oorden der wereld ook uit China. Dit gaf
aanleiding tot wijziging van de houding der Vereenigde
Staten ten aanzien van de landverhuizing. Men begon
beducht te worden voor »het gele gevaar." Niet zoozeer
om het groote aantal van de zonen en dochteren van het
gele ras, die uit het Hemelsche Rijk naar Noord-Amerika
overkwamen er waren jaren, dat het 30 a 40 dnizend
bedroeg als wel om hun bijzondere eigenschappen. Die
Chineezen bleken krachtige handige leerzame vlijtige,
hard werkende menschen te zijn, met uiterst geringe be-
DOOR
W. JHEIJEB-FWRITUR.
16)
Marie had echter geen reden tot klagen want om
bij het beeld te bljjven znlk een opgewekte en mooie
beer, znlk een dankbare, alles bewonderende beer was er
niet licht ten tweeden male te vinden.
Joseph kwam in de eerste tien dagen van haar verblijf
maar een keer naar Berljjn, eerstens omdat hg geen verlof
had en tweedons omdat hg eiken morgen aan de trai
ning van zijn hengst moest besteden. Mogelijk was het
maar goed ook want die enkele dag bleek hjj zor moede
en zenuwachtig, dat Marie van haar bezoek aan Sans-
sonci en het boottochtje naar Wannsee maar weinig
genoot.
Voor ieder ander was Josephs wjjze van zijn zeer
begrijpelijk.
Beste Marie, over vjjf dagen hebben wij da Armee".
Vergeet dat toch niet."
»Beste Mavie, is dat geen reden om zenuwachtig te
zijn Iemand die zijn eigen paard in tegenwoordigheid
van zijn Majesteit bij de »Armee" zal rijden. Een paard
dat Pavorit is P Waarover heel Berljjn spreekt
Werkelijk heel Berlijn sprak er over. Zaten ze 's mor
gens aan het ontbijt dan vloog haar nichtje Franziska
de «Post" en »Kreozzeitng" door tot ze de «Sportbe
richten" had gevonden, waarin geregeld en dagelijks iets
te lezen stond over meneer von Heidenstamm en «Fran
gipani."
Alle neven en nichten waren verbaasd dat Marie geen
greintje verstand van sport had.
hoeften spoedig tevreden en bereid om voor een klein
loon onverdroten te arbeideD. Dat waren hoogst onge-
wenschte concurrenten voor het Amerikaansche werkvolk,
aan ruimer levenswijze en hooger loon gewend. Twintig
jaar geleden werden de eerste wettelijke maatregelen ge -
nomen om dat gevaar te keeren en den toevloed van
Chineezen te temperen.
Thans is men op andere, meer algemeene maatregelen
van tegenweer tegen te grooten toevloed van ongewensch te
vreemdelingen bedachtniet meer in 't bijzonder tegen
de Chineezen maar tegen alle vreemde volken, die de
bevolking der Unie op bedenkelijken wijze doen vermeer
deren en er werk komen zoeken. Drie soorten van onge-
noode gasten wil men weren de anarchisten en personen
van slechten naam, de geheel onontwikkelden, die zelfs
niet kunnen lezen en de armen, die in zoo groote be
hoefte verkeeren, dat zij in de Amerikaansche nijverheid
niet als mededingers kannen worden toegelaten. De
tegenwoordige President Roosevelt hoopt op deze wijze
den toegang tot het land te sluiten voor een te grooten
stroom van vreemdelingen en daaronder in 't bijzonder
voor de minst gewecschte bestanödeelen.
Wat anarchisten, personen van slechte zeden en ver
oordeelde misdadigers betreft, rekent hij op de onmisbare
inlichtingen en de medewerking van de regeeringen der
landen, waaruit zij naar de Nieuwe Wereld zouden wil
len oversteken. De tweede soort wil hij weren, omdat
hij den Amerikaan schen bodem wil behoeden voor een
stroom van onwetendheid waaruit nijd en vijandige
gezindheid tegen de gevestigde orde van zaken zonden
kannen voortspruiten. Meer dan een vierde van het aan
tal landverhuizeres boven de 14 jaren, die in de laatste
jaren in Noord-Amerika een toevlucht zochten, verklaar
den niet te kannen lezen. Hoevelen er daarboven waren,
wier bewering, dat zij wel lezen konden, tegen een onder
zoek niet bestand zon geweest zijn, is natuurlijk niet te
zeggen. Van grooter beteekenis zai nog de derde eisch
kunnen zijn, dat de landverhuizer een handwerk moet
verstaan om in zijn onderhoud te voorzien en een zekere
som gelds in zijn bezit moet hebben om zich in de eerste
dagen te redden en werk te zoeken. Men wil deze som
op 30 dollars (f 75,—stellen. Volgens de aanteekeningen
der laatste vijf jaren zou niet een vierde van alle land
verhuizers die som hebben kunnen toonen.
Indien deze plannen doorgezet worden, is het te ver
wachten, dat Noord-Amerika zal ophouden aan honderd
duizenden jaarlijks een laatste kans aan te bieden om
hnn levensomstandigheden te verbeteren. Zij zullen elders
een goed heenkomen moeten zoeken zoo niet in hun
»Ze kan niet eens rijden," vertelde Franziska aan alle
kennissen, die het eerst niet gelooven wilden, maar later
vonden dat Marie's onbekendheid met sportzaken haar in
een bekoorlijk waas van naïveteit hulde.
»Ze weet niet wat training is, ze weet niet dat «Fran-
gipani" favorit is, ze weet niet eens wat het woord
Favoiit beduidt."
«Heerlijk, heerlijk," beweerd een lange oom, »wat dat
iemand goed doet eindelijk eens een jongmeisje te vinden
dat mensch is."
»Ze heeft nog nooit de Sport welt" in handen gehad,
ze weet niet wat weddingschappen zijn, ik bedoel wed
dingschappen bij de wedrennen." «Heerlijk 1"
Franziska gaf haar de sportbladen te lezen in wier
hoofdartikelen de aanstaande groote rennen besproken
werden en het wekte bij Marie een diepe ontroering daar
telkens weer Josephs naam te vinden. Zijn rijkunst en
zijn spierkracht werden daar geroemd in uitdrukkingen
die haar in verwarring brachten. Vreemdo menschen
schreven dat, wisten dat en zij, zijn meisje, had zich
nooit om dat alles bekommerd 1
«Waarom heeft hij me dat nooit te lezen gegeven," vroeg ze
zich af en met een gevoel van trotsche vreugde beantwoordde
ze zichzelf: «Omdat Joseph zoo fijngevoelig en zoo ba-
scheiden is."
Ze hield al de couranten en verzocht Franziska haar
elke uitdrukking op het vak toepasselijk te willen ver
klaren. Met vnrigen ijver bestudeerde ze deze droogs
materie en zoo blij als een kind genoot ze al bij voor
baat van het verwonderde gezicht, dat Joseph trekken zon
indien ze als een sportlady met alle termen vertrouwd was
In de gezelschappen overstelpten de beeren haar met-
vragen naar Joseph: Dacht hij te winnen? Wanneer
komt hij Is «Frangipani" al naar Berlijn vervoerd
tot in het hoofd van het weinig wereldwijze meisje
wezen en waarde en beteekenis van dit onderwerp won
derlijke proporties aannamen. Het schoen haar toe dat
heel Berlijn om den grooten Armee-wedren draaide
waarvan Joseph zooals alle menschen en couranten ver
zekerden het middelpunt was.
eigen land de toestanden verbeteren, Reeds zoekt men
voor de arme Joden, inzonderheid nit Rusland, land in
Palestina en voorloopig in Britsch-Oost-Afrika. Wellicht
en dat zou wel de meest gewenschte uitwerking van
deze maatregelen zijn zal men in menig land van
Europa dieper den plicht gevoelen om voor een deel der
bevolking do bestaansvoorwaarden te verbeteren door
betere opleiding en den nood te lenigen door betere
armenzorg. Gelukkig het land waar tevens wakkere
ondernemingsgeestdoor kennis geleid, arbeid verschaft
aan de handen die er om vragen. Maar hoe zal de in
vloed van deze maatregelen zijn op Noord-Amerika zelf?
Tegenover de zeer velen, die er voordeel van verwach
ten, zijn er ook die gelooven, dat de Unie niet verstan
dig handelt met pogingen te doen om de sterke toeneming
harer bevolking te vertragen. Zij wijzen op landen, waar
de aanwas der bevolking het sterkst, en tevens de econo
mische ontwikkeling het belangrijkst ismaar zij blijven
in gebreke aan te toonen, dat het ééu een gevolg is
van het ander. Men kan aannemen, dat teruggang in
aantal van bevolking en zelfs stilstand of buitengewoon
zwakke vooruitgang de geestkracht van een volk doet
verslappen en nadeelig werkt op zijn welvaartmaar
toch alles heeft zgn grenzen, en het is ook een feit, dat
de landen, waarvan do bevolking sterk toeneemt, voor een
deel daarvan elderB een uitweg zochten. Noord-Amerika
heeft jaren lang in den exceptioneelen toestand verkeerd,
dat het millioenen menschen uit alle streken der aarde
binnen zgn grenzen kon opnemen en moest opnemen om
zijn eindelooze bosschen uit te roeien en zijn grond te
bebouwen. Die tijden zijn voorbij en nn is het te be
grijpen, dat het den stroom der landverhuizing, die nog
altijd blijft aanhouden, zoekt te matigen en door eenige
dammen voor zijn deur op te werpen voor een deel naar
elders tracht af te leiden. Het zon elders wellicht spoe
diger dan het zou wenschen op zijne beurt naar eene
gelegenheid moeten omzien om een deel van zijn bevol
king .te loozen. Yoor een al te trage aanwas der bevolking
behoeft het vooreerst nog niet bedacht te zijn.
Ken drijvende tentoonstelling.
Naar aanleiding van de berichten omtrent drgvende
tentoonstellingen in Engeland en Belgie, kan gemeld wor
den, dat sedert ongeveer zes maanden zeer uitvoerige plan
nen gemaakt zijn te 's Graveuhage voor een drijvende
tentoonstelling van nationale kunstnijverheid, bestaande
uit een aantal schepen, die zóó ingericht zullen zijn, dat
Nederland en de omliggende landen bezocht zullen worden.
Reeds hebben eeu aantal voorname knnst-industrieelen
hunne medewerking toegezegd.
Haar geliefde was de held, door mannen bewonderd
en door vrouwen vereerd als een met lauweren bekroonde
overwinnaar, die wellicht nit de handen van den keizer
den prijs ontvangen en zooals Franziska baar honderd
maal vertelde onder een storm van toejuichen over de
rendbaan rijden zou.
Marie's liefde voor Joseph kon niet grooter worden,
zeker niet, maar haar liefde werd in deze dagen haast
deemoedig en beschroomd. Zij zoo klein en hij zoo groot 1
Ten slotte had ze het gevoel als drukte dit alles haar
als een zware last, die niet eer van haar zou worden
afgenomen voor Joseph kwam en haar in zijn armen
sloot. Dan zon ze zich tegen hem aan vleien en gelukkig
aan zgn hart rnsten.
Neen, zij niet klein en hij niet grootTwee die bij
elkaar behoordenzooals het vroeger was geweest en
zooals het steeds zou zgn. Wat behoefde men dan den
maatstaf aan te leggen 1
Was hg maar hier en nam hij haar maar weer mee
Berlijn was amusant en heerlijk, van 's morgens vroeg
tot 's avonds laat een roes van vreugde en genietingen,
telkens weer nieuwe, maar Marie verlangde naar huis.
Nu nog die eene groote dag en dan naar huis
Ze stond met Franziska op het perron van het Frie-
drichsstation toen de HannoverBche trein 's avonds om
zeven nar binnenkwam.
Bliksemsnel vlogen haar oogen langs de wagons heen
en weer, en daar
«Joseph I"
«Marie 1"
«Eindelijk! Eindelgk I" Met stormachtige vreugde sloeg
ze haar armen om zgn hals. «Eindelgk, eindeljjk 1" Tot
juffrouw Franziska ongeduldig werd en begeerde gegroet
te worden.
«Wel, ebèr Joseph, hoe gaat het je?"
Haar hand schuddend stotterde hij een paar woorden
als iemand, die er niet op gerekend had «afgehaald te