Telegrafische Berichten.
BUR U Ë'R L IJ K I 8 T A lN 0-
een uitstapje schenen op het bepaalde uur er nog niet
te zijn.
Des morgens 8 nur werd de wedstrijd voortgezetom
te zorgen, dat in den namiddag door alle clnbs de eerste
serie was geslagen, 't Was thans veel drnkker en gezel
liger in de baan dan Zondag en nu men achtereenvolgens
alle korpsspelers kon zien slaan was de belangstelling
veel grooter. Vooral de »sajetballen" trokken de aandacht,
daar men die hier in Noord-IIolland niet veel meer
gebruikt. »Bolsward" en »Utrecht" schijnen echter aan
die ballen de voorkeur te geven.
Des namiddags te 2 uur werd in het Café Central"
de Algemeene Vergadering gehouden onder leiding van
den Vice-Voorzitter den heer Vrendenborg. Aanwezig
waren 32 afgevaardigdentot wie de Voorzitter een
hartelijk woord van welkom richtte, de hoop uitsprekende,
dat nog meerdere clubs zich zullen aansluiten en mede-
deelendedat door het Hoofdbestuur herhaaldelijk bij
verschillende vereenigiogen pogingen wordeu gedaan, die
helaas, nog te vaak zonder succes blijven. Dat iu Amster
dam een club zsl worden opgericht word mat bljjdschap
vernomen. Na voorlezing en goedkeuring van de notulen
der vorige vergaderingwaarvoor den Secretaris den
heer Spoijbroek onder applaus dank werd gezegd werd
door do afgevaardigden van Krommenie en Nieuwe-Niedorp
de rekeniug en verantwoording van den penningmeester
nagezien en goedgekeurd, waaraan de vergadering gaarne
haar zegel hechtte. De inkomsten over het afgeloopen
jaar bedroegen f 287,24 de uitgaven f 204,39|zoodat
er een batig saldo was f 83,14£.
De verkiezing van periodiek aftredende leden van het
hoofdbestuur had tot resultaat, dat de heeren R. J. Vos
te Bolsward, dr. G. C. van Balen Blanken te Spanbroek,
G. J. Vineent te Schiedam en A. P. L. Spuybroek te
Utrecht, allen met groote meerderheid werden herbenoemd
In plaats van den heer van H. P. van Thiel, overleden,
werd als lid voor Noordholland gekozen de heer J. N.
van der Weiden, terwijl voor Zuidholland de heer J. A.
Verhoeff van Gouda, do meeste stemmen op zich ver-
eenigde en alzoo werd aangewezen nis plaatsvervanger
van den heer Schilt, die bedankt had. De voorzitter
wenscht den Bond geluk met deze konzen, die bij acht
geheel te zijn in den geest van den verscheiden voor
zitter. (Applaus).
Van de overige punten lokte nummer 8: vaststelling
van de p'aats voor de volgende Algemeene Vergadering
nog al eenige discussie uit. Nieuwe Niedorp was, zooals
de voorzitter mededeelde, aan de beurt, maar het bleek
uit hetgeen de afgevaardigde van Nieuwe Niedorp zei,
duidelijk genoeg, dat men, hoe groot de eer ook was, er
wél »af" wilde overmits de financiën van »Over de helft"
niet zoo heel schitterend waren. Dat was een te mooie ge
legenheid voor Gouda, om zich aan te bieden, maar onder
één voorwaarde, dat de vergadering gehouden zou worden
in Juni in plaats van in September, daar iu Juni de
sociëteit »Odb Genoegen'' aldaar, haar 50-jarig bestaan
herdenkt. Zoo'n feest eens mee te maken bleek velen wel
te bekoren, maar de statuten, zoo redeneerden anderen,
spraken van een algemeene vergadering in September.
Geljjk hadden ze, maar niet ten volle. »Bij voorkeur"
zegt de voorzitter, en dat was een mooi achterdeurtje,
"t Was nu geen wonder, dat Gouda haar zin kreeg en
met bijna algemeene stemmen werd aangewezen.
Bij de bespreking van de belangen van den Bond in
't algemeen, werd door Krommenie er op gewezen, dat
de le en 2e prijs voor den korpswedstrijd precies het
zelfde zijn, een verandering daarin achtte deze club ge-
wenscht, b.v. la verguld zilver en 2e zilver.
De Voorzitter deed de toezegging, dat het Hoofdbe
stuur de zaak in overweging zal nemen.
De heer Valentjjn, algemeen lid te Oosthnizen, brak
een lans voor da leden, die als hij, niet tot een club
behooren en doordoor niet in de gelegenheid zijn eens
een medaille te veroveren. Hij zou gaarne zien dat men
daarin verandering bracht. Deze opmerking maakte, dat
de heer Klokke van Utrecht de toezegging deed om een
volgend jaar een groot zilveren medalje voor algemeene
leden uit te loven, doch meu moet dan in 4 series min
stens 90 punten slaan.
Het bleek duidelijk, dat dit besluit van den heer Klokke
bij de vergadering in goede aarde viel.
De heer Kuilman, afgevaardigde van Nieuwe Niedorp
betoogt nog de wenschelijkheiddat een korpsspeler
gedurende den wedstrijd door zijn plaatsvervanger wordt
vervangen, doch dat dan toch de beiden voor den perso-
neelen-wedstrijd iu aanmerking komen; dit althans meenen
wij dat de bedoeling was.
Den Voorzitter kwam hetgeen de heer Kuilman wilde,
absoluut onmogelijk voor en de vergadering was het met
deze zienswijze volmaakt eens. Na eene geheime mede-
deeling van den heer Vos, lid van het Hoofdbestuur, die
in oen volgend nummer gepubliceerd kan worden werd
door den Voorzitter onder luid applaus voorlezing gedaan
van een schrijveu van Z. K. H. Prin3 Hendrik waarin
Z. H. Zijn dank betuigt voor de toezending van het
programma, waarvan Hij met belangstelling heeft kennis
genomen.
Nog wordt ter kennis van de vergadering gebracht
dat de Delftsche Studentenelub zal worden aangezocht
om zich aan te slniten en UtrechtLopik en Harmeien
zullen worden bewerkt.
Hiermede is men aan het eind der werkzaamheden en
rest den Voorzitter nog de sluiting der vergadering
waarbij hij nog eens in het bjjzonder den overleden ond-
Voorzitter, den heer Van Thiel herdenkt.
Onder applaus valt de hamer.
In de thans volgends vergadering van het Hoofdbestuur
werden de functies onderling verdeeld en werd bij eerste
stemming met 8 stemmen tot Voorzitter van den Ned.
Kolfbond gekozen de heer dr. C. W. Vrendenberg. De
heeren Bijpost te Dirkshorn en Vos te Bolsward verkre
gen ieder 1 stem.
Met 9 stemmen werd de heer Spuijbroek als Secretaris
herbenoemdevenals de heer Vos als Penningmeester.
Vice-Voorzitter werd in plaats van dr. Vrendenberg de
heer Klokke van Utrecht, die 6 stemmen verkreeg tegen
2 op den heer Bijpost en op de heeren Halff en Vincent
ieder 1 stem.
Te 4 uur ongeveer was de vergadering geëindigd en
daarna vereenigde men zich weer in het Hötel Wjjnkamp
van den heer Scbwaner, waar te 5 uur de gemeenschap
pelijke maaltijd werd gehouden. De degelijke tafel, zooals
men dit bij den heer Schwaner gawoori is, bleek aller
tevredenheid weg te dragen.
De heeren lieten het zich goed smaken, en dat het aan
de noodige dronken op Hoofdbestuursleden en andere
voormannen ia den Kolfbond niet ontbrak is te begrijpen.
Het concert in den Stadshout van het Stedeljjk Muziek
korps, aangeboden door het Gemeentebestuur van Alkmaar,
lokte na den maaltijd velen naar het bosch, waar men
in de Sociëteit rustig kon genieten.
Zoo liep ook de tweede dag ten einde. De wedstrijd
waB nu zoo ver gevorderd dat alle clubs de eerste serie
hadden geslagen en men aan de tweede kon beginnen.
't Was nu gebleken dat »Onder Ons" te Krommenie
althans in de eerste serie Alkmaar den loef afstakhun
korpsspelers, de heeren Van Vliet, Boog en Waal sloegen
te zamen 12 8p. In den personeelen wedstrijd stond de heer
Westerman van Barsingerhorn vooraan met 54 p. in de
le serie. Deze cijfers geven echter nog niet de minste
zekerheid.
Heden is het de beslissende dag, de dag van spanning,
maar ook tevens de grootste feestdag.
Vermelden we nog even, dat aan de biljart-wedstrijden
druk werd deelgenomen en besluiten we dit overzicht
met de mededeeling dat hedenmorgen te 8 uur de wed
strijd werd hervatdat om 8 uur van avond de uit
reiking der prijzen plaats heeft en een bal afgewisseld
door het optreden van een specialiteiten-gezelschap het
feest zal besluiten.
Jaarlijksche Vergadering van Onder
wijzers en Onderwijzeressen in het arron
dissement Alkmaargehouden in het lokaal
»Diligentia", op Dinsdag 15 Sept. 1903.
De Voorzitter, de heer van Buijsen, arrondissements
schoolopziener opent te ruim half elf de vergadering
met een woord van welkom aan alle aanwezigen. Het
verheugt hem in de eerste plaats, dat het weer zoo goed
is in tegenstelling inet de laatste dagen en de geheele
zomer. Hij doet dat ten eerste ten opzichte van hen
die een aanmerkelijke reis hebben moeten maken naar
hier ten opzichte van het lokaalwaar men wel wat
behoefte beeft aan licht ter verhooging der gezelligheid
en ook om de kinderen die terwijl de meesters ver
gaderen van den vacantiedag kunnen profiteeren. Het
doet spr. verder genoegen ook vele belangstellenden
aanwezig te zien in 't bijzonder zijn ambtgenooten
uit Meüemblik en den Helderde heeren Holsheimer
en Van Goens. Nu hij weer op deze plaats het wel
kom toeroeptkan spr. zich bijna niet voorstellen
dat al weer een jaar is verstreken. In een jaar kan
veel gebeuren en dat is ook thans weer bewaarheid.
Hij denkt daarbij in de eerste plaats aan het trouwe
lid dat alle vergaderingen sinds 1870 zoo trouw bij -
woonde het eerelid den hoer Van de Vijzel die reeds
verleden jaar spr. de verzekering gafdat hij dien dag
alleen naar Alkmaar kwam om de vergadering en anders
zeker niet daarheen was gegaan. Toen was hij reeds
ljjdend en in het voorjaar is hij heengegaan diep be
treurd door allen als iemand die om zijn goede eigen
schappen algemeen geacht was. Dan is le betreuren het
verlies van het hoofd der 4e Gemeenteschool te Alkmaar,
den ijverigen heer Hoff, betreurd door zijn leerlingen,
zijn onderwijzers en niet het minst door zjjne weduwe. Nog
maakt spr. melding van den dood van den heer Bakker,
eersten onderwijzer aan do 3e Gemeenteschool alhier, de
man, die in het gezicht van zijn 40-jarig jubileum werd
weggerukt, zijne weduwe en kinderen nagenoeg onver
zorgd achter latende. Dit feit geeft den voorzitter aan
leiding om de hoop uit te spreken datwaar heden
de Tweede Kamer der Staten-Generaal wordt geopend
de totstandkoming der pensionneering van onderwijzers
weduwen en weezen spoedig aan de orde zal worden
gesteld (applaus).
Enkele mutatiën die in den loop van het jaar plaats
hadden, worden even aangestipt endegenen, die voor het
eerst deze vergadering bijwonen, toegewenscht, dat zij zich
niet alleen in het arrondissement, doch ook op de verga
dering spoedig zullen thuis gevoelen.
Ten slotte spreekt hij den wensch uit, dat dit samenzijn
moge dragen een karakter van gezelligheid en men bij
het heengaan moge zeggen't is een leerrijke en aan
gename vergadering geweest, (applaus)
Medegedeeld wordt dat de heer van Rijsens, districts
schoolopziener, wegens uitstedigheid is verhinderd de ver
gadering bij te wonen. Ook mevr. van Rijsens, school-
opzieneres in het arrondissement Tessel, kon niet aauwezig
zijn, terwijl de hoer Jelgerhuis Smildens wegens ambts
bezigheden was verhinderd.
Door den heer van Arnhem werden daarop, met bege
leiding van den heer Zeilmaker twee liederen gezongen:
„In den herfst" en „Gloeiend gesmeeddie daverend
applaus uitlokten. De voorzitter bracht hem den dank der
vergadering en maakte de opmerkingdat de opgewekt
heid, waarmade de heer van Arnhem thans had gezongen,
zeker ook wel haar oorsprong vond in het in de vorige
week door hem behaalde succes, waarmede de voorzitter
hem geluk wenschte.
Aan de vergadering werd na nog medegedeeld, dat de heer
van den Berg, door een lichte ongesteldheid was ver
hinderd de vergadering bij te wonen en dat in de pauze
de verkiezing van 2 bestuursleden zou plaats hebben
wegens periodieke aftreding van de heeren A. Vis en
J. J. T. Kooij.
De notulen der vorige vergadering werden thans ge
lezen en goedgekeurd met dankzegging aan den secretaris,
den heer J. Ditmars, waarna door de heeren Lindeboom,
Kroone en Zeilmaker op zeer verdienstelijke wjjzo voor
piano en twee violen werden ten gehoore gebracht »Sara-
banda" van Corelli en »Gavotte" van Gillek.
Het woord werd thans gegeven aan den heer Kempers,
hoofd der schooi te St. Pancras ter inleiding van zijn
onderwerp»Meer dau tot heden het geval is behoort
bij ons onderwijs handeling van de zijde der leerlingen
op den voorgrond te staan
Het was met een zekere aarzeling dat spreker dit
onderwerp had gekozen nu nog maar 3 jaar geleden
dit zelfde onderwerp hier was behandeld. Het is zijn
doel iets mede te deelen uit zijn ervaring met de handen
arbeid opgedaan in de twee eerste leerjarenzonder
daarbij te willen poseeren als specialiteit op dit gebied
doch alleen wil bij trachten door deze mededeelingen
anderen op te wekken tot proefneming.
Aangemoedigd door de lezing van den heer de Vries,
was spreker naar Enschede getogen en had daar kennis
genomen van de wijze waarop dit onderwijs aan diens
school wordt toegepast, en daarna het plan opgevat ook
aan do jeugd te St. Pancras de zegeningen van de handen
arbeid deelachtig te doen worden, waarbij hij het trof,
dat de onderwijzeres der aanvangsklasse ook veel lust had
in die proefneming.
Stel u nu echter niet voor, zegt spreker, dat ik daar heb
een lokaal met banken en schaven, zooals het woord
slöjd, dat onwillekeurig voor n oproepto neen, tot die
strooming onder de voortstanders die handenarbeid als
doel beschouwen, behoort hij niet, zijn doel bij de invoe
ring van dit vak is niet anders geweest, dan het gewone aan
schonwingsonderwijs te vervangen of liever tot hooger trap
te brengen door het te verbieden met handenarbeid.
De geschiedenis van het aanschonwingsonderwijs
nagaande, komt spreker tot de conclusie, dat dit onder
wijs steeds voor de meeste onderwijzers een temptatie is
geweest of nog is, en dwaas acht hij het ook bij zes-jarige
kleinen te veronderstellen, dat ze reeds een plaat kunnen
verstaan. Het aanschonwingsonderwijs was niets dan een
vertelling van den onderwijzer in soms zeer verwjjderd
verband met de plaat zelve. Later werd er het spreken
aan verbonden, volgens de platen van IJkema, terwjjl
Ver3luys aanschouwing30efeningen gaf volgens voorwerpen
waarover Mej. Oatharina Leopold heel aardige lessen
schreef bv. naar aanleiding van de aanschouwing van een lei.
Wat spr. in deze oefeningen afkeurt, en ook mist in
de methode Scheepstra en Walstrais de actiedie in
de stelmethode van Doorenbosch en Duiven meer tot
haar recht komt. Zonder de actie van de zijde der
leerlingen is het moeilijk voortdurende opmerkzaamheid
van hen te verlangen en veelal dwalen wjj nog als wij
meenen dat zij werkelijk oplettend zijn. Zij dwalen
zoo licht at, evenals wij zeiven, daarom geef ieder kind
een leermiddel en de afdwaling van den geest verraadt
zich onmiddellijk. Niet dat spr. het aanschouwings_
onderwijs geheel in de ban wil doen maar hij wil ge
bruik maken van de lust tot zelfwerkzaamheid van den"
leerling. Wordt vervolgd.
Tooneel-Houwmeester.
We kunnen tot ons genoegen mededeelen dat de
heer de Langeeigenaar van de schouwburgzaal »Har-
monie", zich voorstelt evenals vorige jarenook weer
gedurende het aanstaande winterseizoen abonnements-
tooneelvoorstellingen te doen geven. Dit jaar zal alhier op
treden de Haarlemsche Tooneelvereeniging, onder directie
van Louis Bouwmeester. Bij genoegzame deelname
waartoe wij ten zeerste opwekkenzal op 15 October
worden opgevoerd »De Koopman van Venetië" en op
12 November »Zaken zijn zaken". De volgende stukken
zullen nader worden bepaald.
GEBOREN.
11 Sept. Titia Alida, d. van Jan van de Pol en Alida
Purmer.
13 Anna Maria, d. van Johannes Lourons Bax en
Christina Rutten.
14 Jan, z. van Jan Schipper en Martha Prautig.
Pieter Theodorus, z. van Theodorus Morsch
en Immetje Leijen.
Noordscharwoudc.
Getrouwd.
T. Biersteker on G. Duijzis. W. Groenink en
W. Knijper.
Geboren.
Geertruida Maria, d. van Johannes Tromp en Catha-
rina Metten.
Overleden.
Geertje Pranger, echtgen. van D. de Geus Dz., 74 j.
Jb. Hopman, echtgen. van A. Krans, 67 j. Catha-
rina Houtkooper, 8 w. Cornelia Gerbrandus van
Straaten, 19 w.
'S GRAVENHAGE15 September 1903.
Troonrede.
De betrekkingen met hot Buitenland zijn van zeer
vriendschappelijk karakter. De zee- en landmacht kweten
zich lofwaardig van hunne roeping, vooral toen misdadige
woeling tegelijk het openbaar gezag en de maatschappelijke
levensbeweging bedreigde, bleek hoe vast het vaderland
op zijn weermacht rekenen mag. Aan de Vloot en het
Leger en niet minder aan het korps burgerlijke ambtenaren,
betuigt de Koningin voor de destijds beloonde veerkracht
en toewijding haren dank. De bronnen van welvaart
vloeiden in menig opzicht niet onbevredigend. Op het gebied
van arbeid bleef stoornis in den geregelden gang niet
zonder nadeelige gevolgen, toch doet de nuchterheid van
geestdie zicb in de dagen van spanning bij het over-
groo'-e deel der werklieden openbaarde, de hope koesteren
voor gezonden voortgang der arbeidersbeweging, tot wier
welslagen de regeering door voortgezette sociale wetgeving
wenscht mede te werken.
De Troonrede wijst verder op den vooruitgang van de
pacificatie van het noordelijk deel van Sumatra, op de
noodig gebleven steun der Inlandsche bevolking van Java,
en het streven naar opbeuring en welvaart van Suriname
en Ouraeaovoorts worden als nieuwe wetsontwerpen
aangekondigd; eene nadere regeling betreffende de nitkeering
van Rjjkswege aan openbaar- en bijzonder onderwijs, van
de Zondagsviering, doeltreffender bepalingen van den
verkoop van sterken drank, uitbreiding der verzekering
tot zeevisscherij en ziektegevallen, en het tegengaan van
verontreiniging der openbare wateren. Voorbereid wordt
de verzekering tegen invaliditeit en ouderdom,herziening
der armenwet, regeling der Administratieve Rechtspraak,
wijziging en aanvulling van het Strafwetboek en aan
vulling van art. 342 Bnrgelijk Wetboek (onderzoek Vader
schap), herziening tariefregeling in het Octrooiwezen, bevor
dering der zoetwatervisschsrij, nadere bepaling van de hoo
ding van het Burgelijk Militair Gezag, nieuwe bewapening
van de bereden Artillerie. Einancieele hulp voor Indië
is noodig, maatregelen worden overwogen ten behoeve
van den Inlacdschen landbouw op Javaverbeterde
Reehtsbedeeling en meer gewenschten rechtstoestand der
Inlandsche Christenen in Indië.
