Nederland.
Stadsberichten.
zaak, ingesteld tegen de soldaten van het Ilavik-bataljon
te Prizrend wegens wreedheden begaan in het vilajet
Adrianopel, is geëindigd. 75 soldaten werden vrijgesproken,
705 verbannen naar Yemen.
Een bijzondere krijgsraad is benoemd om een oordeel
te vellen over het gedrag der officieren van dat bataljon.
President Kruger.
Den ond-president Kroger heeft den 9 van Mentone
nit, in gezelschap van zijn secretaris en zijn dokter een
bezoek gebracht aan den oud president Steyn, te Cannes.
Zjj hadden een onderhoud van ongeveer een uur.
De heer Steyn, wien het verblijf te Cannes veel goed
doet, zal waarschijnlijk tot in Mei aldaar blijven.
De Transvaalsche »Volksstem" betuigt nog eens uit
drukkelijk dat het telegram van gelukwensching aan
den oud- president Kruger op diens verjaardag, waartoe
dat blad het initiatief nam en dat door 257 personen
werd onderteekendhet gevolg was van een oogenblik-
kelijke opwelling, dat het niet een overlegd plan, maar
een spontane vriendschapsdaad was.
Als er behoorlijk tijd voor was geweest, zou het geen
moeite hebben gekost heel wat meer algemeene Zuid-
Afrikaansche deelneming te verwerven.
»We hebben", zegt het blad, »van de meest uiteen-
loopende kanten bewijzen ontvangen van instemming met
onze uiteraard zeer bescheiden poging om een stem te
doen opgaan van hartelike sympathie met iemand, die
zo ver van ons verwijderd is en toch zo nabij ons toeft.
«Laat voor elk een het besefnuttig wezen,, dat 't
geoorloofd is om onder Britse vlag oprechte hulde te
brengen aan onze eminente en hoogstaande Afrikaners.
«Terwijl we bereid zijn om aan Z. M. Ednard VII te
geven wat des Opperheer's is, wensten we niet aan Paul
Krnger te onthouden wat hem van harte door tiendui
zenden in Z.-Afrika gegund wordt."
Het overschot der bijdragen voor het telegram eirca
f 341 werd door de «Volksstem" gegeven aan de
commissie voor de eerlang op te richten Vrije School te
Pretoria. (N. v. d. D.)
Westgraftdijk. Den 11 had alhier de verkiezing
plaats van een notabel bij de Ned. Herv. gemeente in
de plaats van den heer C. Kwadijk, die niet weder voor
een herbenoeming in aanmerking wsnschte te komen.
Dezen beer maakten niet minder dan 36 stemgerechtigde
lidmaten van hun kiesrecht gebruik. Gekozen werd de
heer C. Vennik met 20 stemmen. De heer P. Nat had
14 st., terwijl de heeren C. Kooy en M. Oud ieder 1
stem bekwamen.
fierste Zuld-Afrlkaansche Ambachtsschool.
De directeur der Nederlandsehe Maatschappij tot
Handhaving van Stamverwante Belangen in Z.-Afrika,
gevestigd te Amsterdam, schrijft ons
«Een bijzonder te waardeeren voorrecht viel der Maat
schappij tot Handhaving ten deel voor het plan eener
Ambachtssohool in Zuid-Afrika, in 1902 reeds besproken,
daarvoor werd haar dezer dagen f 34.000 toegezegd,
eeno toezegging die het plan van 1902, hetwelk allereerst
f 60.000 als vrije gift vordert, een groote stap nader
tot de oplossing brengt.
„Ziet dit zijn nog teekenen dat voor goede zaken
buiten de politiek in Zuid-Afcika, de belangstelling
in Nederland levendig blijft en dat, mits het zakeljjk
Nederland maar zorgt bet handelsterrein dat braak ligt
te ontginnen, daarnaast de ideële instellingen die steun
behoeven om met geheel geoorloofde bedoelingen ten bate
van het nationale bewustzijn in stand te worden gehouden,
niet zullen ondergaan.
«Wie bezorgt de Maatschappij even nel de overige
f 26.000 ter verwezenlijking van het denkbeeld eener
eerste Zuid-Afrikaansche Ambachtsschool
«Het beteekent voor Z.-Afrika een nieuw Nederlandsch
geschenk, eene nieuwe daad, van te meer praktische waarde,
omdat in dit stadium, na den oorlog, tal van zonen van
burgers en niet minder tal van weezen, aanstonds den
leeftijdgrens bereiken, waarop zij moeten uitzien naar een
ander middel van bestaan dan het vrije veld biedt.
Ja, de eenige man
En terwijl haar blikken onafgewend op hem gericht
waren, scheen hij grooter te worden, schenen al die
bonte, glinsterende uniformen te wijken, te verdwjjnen,
stond hij heel alleen met zijn mager, bleek gezicht, bij
de eenige mensch.
Daar schrok ze op. De rede was geëindigd. De heeren
deden een stap zijwaarts, de dames verhieven zich.
Geheel in de war greep Jane naar haar zakdoek, want
zonder het zelf te bespeuren waren de tranen haar langs
de wangen gevloeid.
Zwijgend, langzaam de kerk verlatend, betraden ze het
zonnige kerkhof.
Een zachte regen had in den warmen zomernacht de
stoffige stad en de drooge aarde verfrischtde reine,
kristalheldere droppels schitterden nog in het gras, op
de bladeren en bloemen die de graven versierden.
Men schreed door eindeloos lange lanen, over heel het
uitgestrekt Döhrensche kerkhof. Aan gene zijde van den
zandsteenen mnur zag men zoover het oog reikte heerlijke,
sappig groene weiden, wellicht bestemd om eenmaal ook
ommuurd en omgespit diep in haar schoot doodkist op
doodkist te bergen.
De aanblik dier zonnige ruimte had iets kalmeerends.
Aan den horizon zag men de blauwe bergen zich uit
strekkend tot Weser. Men haalde vrijer adem het was
alsof in dit vriendelijk landschap de dood zijn verschrikking
verloren had.
Het gras verwelkt, de boomen verdorren, stof wordt
weer stof. Men keert terug tot de aarde en de moede
wandelaar legt zich hier buiten neer ter eeuwige rust.
Over zijn graf zal de wind ruischen en de regen vallen,
zal de zon schijnen, zal bet nacht worden en weder dag.
Over dit kerkhof dat naar alle zijden heen steeds vergroot
wordt, breiden z'ch niet de schaduwen van eeuwenoude
boomen, heerscht niet de teere, plechtige stemming eener
kerk waarvan de toren tusschen de graven omhoog stjjgt
en de zilveren stemmen zijner klokken tot het avondgebied
roept. Het is de doodenakker eener groote stad, volgens
een vast plan aangelegd met rechte lanen en lange rjjen
»\oor de jeugdige Z.-Afrikaanders, in dit opzicht, door
initiatief voor behoorlijke vakopleiding gezorgd te hebben, kan
Nederland alleen tot eer verstrekken, kan alleen den band
versterken die, machtiger dan alle politieke invloeden, natie
aan natie bindt, door eenheid in sympathie en volksont
wikkeling."
Aanvaring.
In den nacht van den 10 werd eene tjalk in het
IJ voor Amsterdam aangevaren door het stoomschip
«Kintuck", van Singapore. Het was de met erts beladen
tjalk «Rosaria", van schipper Kruithof, die daar kruisende
was.
De aanvaring was zoo hevigdat de schipper nog
alleen tijd had zijn schip in de richting van den Ertsdam
te sturen waar het onmiddellijk zonk.
De schipper en zijn knecht werden gered door eenige
schippers~van in de nabyheid liggende vaartuigen die
met hunne vletten ter hulpe kwamen.
Den 11 brandde de veestalling van J. Prins in
de Ulepermeer gemeente Oudkarspel tot den grond toe
af. Het vee werd met moeite gered. De oorzaak is tot
dusver onbekend. Alles was tegen brandschade verzekerd.
De bisschop van Haarlem.
Naar wij vernemen, zal Z. D. H. de Bisschop van
Haarlem a. s. Zondag, des avonds te half zeven nur, zijn
plechtige intrede doen in da kathedraal van St. Bavo te
Haarlem. (»Tjjd")
De Raad der gemeente Deemster heeft besloten,
de opcenten op 's Rijks Personeele Belasting in 1904
met 15 te verlagen.
Te Hoogkarspel is eene R.-Kath. kiesvereeniging
opgericht met 23 leden. Tot voorzitter werd gekozen de
heer P. van Kampen, tot secretaris de heer O. G. J.
Maas en tot penningmeester de heer P. Karaten.
Te Haarlem heeft een man van middelbaren
leeftjjd een klein rentenier, die zjjn geld door de
Noord- en Zuid-Hollandsche Bank verloor een einde
aan zijn leven gemaakt.
Een ernstig ongeval
is tusschen Enschedé en Hengeloo gebeurd. Door het
schrikken voor een motorfiets ging het paard van een
wagenwaarop drie personen gezeten warenop hol.
Een der mannen sprong er af, hem ging de wagen over
de borst. De jonge H., wiens eene been reeds door een
ijzeren stang of beugel gesteund wordtviel er af en
brak zjjn gezonde been.
De vrouw, die er mede op zat, stortte in de sloot,
toen de wagen tegen een boom reeden kreeg een
beenwond.
Te Steenbergen (N.-Brzijn drie tramstokers
tusschen de buffers bekneld geraakt en daardoor ernstig
verwond. Een van hen zal waarschijnlijk een arm
moeten missen.
Hevaarlijke appelen.
Te Emmerik is een schip aangekomen, dat Ame-
rikaansche appelen had geladen waarop de St. José-
schildluis weid ontdekt. Het schip mocht niet verder
varen eu de geheele zending appelen werd afgekeurd.
Tonnis Van L.een los werkman te Weesp is
dood in zijne woning gevonden. Den avond te voren
was hij zwaar beschonken thuisgekomen en had zich op
den grond te slapen gelegd.
De ongelukkigeanders een oppassend man was in
gezelschap van drinkebroers geraakt en had toen meer
gebruikt dan hij verdragen kon of men hem drank
opgedrongen of zelfs ingegoten heeftzooals beweerd
wordtmoet nog uitgemaakt worden. De geneesheer
die 's morgens den dood constateerde verklaarde tevens
dat de gestorvene, bij tijdig ingeroepen hulp, geen levens
gevaar geloopen had.
graven. Alles is keurig onderhouden en menig graf getuigd
van pronkzucht. De tuiniersjongens harken de wegen en
de doodgraver, een man met het inkomen van een minister,
behoort een zeker organisatietalent te bezitten en te zorgen
dat deze stad der dooden zich volgens orde en regel uitbreidt.
En toch ook ligt over dit onmetelijk groot kerkhof van
den nieuwen, practischen tijd een waas van vrede. Hoog
er boven welft zich de blauwe hemel, door geen slanke
kerktoren, geen zwaar geboomte den aanblik belettend,
als een groot azuren schild dat meer overweldigend van
de Almacht en de Oneindigheid spreekt, dan de fijne,
weemoedige, bekrompen ruimte van een dorpskerkhof.
Deze reusachtige plaats omvat met wijd uitgebreide armen
de duizenden en duizenden die ter laatste rust ingedragen,
dicht naast elkaar worden gelegd, alsof de dood die allen
gelijk maakt, deze ruime, eentonige vlakte tot symbool
van zijn macht heeft gekozen.
De schitterende stoet van generaals en officieren, die
als een blinkende ketting achter de lijkkist schreed, had
een breeden halveu kring gevormd in welks midden
Albreebt von, Heidenstamm stond, dicht achter den
geestelijke.
Waar was Joseph 1
Jane's oogen zochten hem tot ze hem eindelijk vonden.
Door niemand opgemerkt stolid hij in de achterste rij,
geleund tegen het ijzeren hek van een graf, een twintig
schreden van zijn broer verwjjderd en door de uniformen
der voor hem staande officieren aan het oog onttrokken.
Een lange, plechtige stilte.
Men hoorde niets dan den doffen slag der neervallende
aardkluiten en soms het scherpe, doordringende geluid
van een spade die tegen een steen stootte.
De lijkdienaars schikten de kransen, die in zulk een
menigte zich op den kleinen heuvel ophoopten, dat de
onderste bloemen onzichtbaar weiden. Zjj letten vooral
op de breede, zijden linten en de vermoeide omstanders
poogden de opschriften te lezen. Opschriften met sierlijke
letters en aanzienlijke namen Prinsen, regimenten, sport
clubs, Excellenties, generaals. De kleinere, eenvoudige
kransen van schoolvriendinnen en van andere, weinig
beteekenende menschan die op de een of andere wijze
met Marie kennis gemaakt hadden en van haar hielden,
werden door de lijkdienaars het onderste gelegd.
Nogmaals sprak de geestelijke enkele woorden. Hij
zegende het graf en zegende ook hen die de overledene
de laatste eer hadden bewezen.
«De Heer strekke Zijn Hand over u uit en schenke
u vrede."
(Slot volgt.)
Uit Appeltern meldt men aan de »N. R. Ct.'
dat door een visscher uit de Maas opgevischt is een
prachtig gedamasceerd zwaarddat waarschijnlijk uit
het laatst der middeleeuwen dagteekent.
Provinciale Staten van Noord-Holland.
De Staten hebben in bnn vergadering van den 10
bij de behandeling van het voorstel om voor den aanleg
van een stoomtram van Alkmaar langs het
Noor d-H ollandseh Kanaal over Warmenhuizen
door de Zijpe een renteloos voorschot van f 142,000 te
verleenen, met deelneming in het maatschappelijk kapitaal
dier onderneming voor een even groot bedrag niet
over den te verleenen steun gesproken, want daarover
bleek men het eens te zijn, maar over de bepalingen en
voorwaarden, welke zij aan eene zoo belangrijke tegemoet
koming in de totstandkoming dier lijn wenschten te
verbinden. Het was de heer Peisser, die en bij maakte
daarvan een amendement in zake de route in het
midden wensehte te laten de baan Koedijkervlotbrug langs
de Oost- of langs de Westzijde te doen aanleggen. De
Oostzjjde achtte hij beter voor de belangen van Koedijk
mot zjjn belangrijken groentenbouw. En ook de bepaling,
dat de exploitatie der lijn meer naar den wensch van de
H. IJ. S. M. zonde zijn, oordeelde hjj niet gewenscht.
Hiertegenover werd aangevoerd, dat de tramvereeniging
zelve verklaard heeft, tegen het volgen van den Wes
telijken oever van het Kanaal geen bezwaren te hebben,
terwijl deze zijde ook door de H.IJ.S.M. voor eene ex
ploitatie geëischt werd. Zijn amendement werd verworpen
met 48 tegen 20 stemmen, zoodat de tram langs de
Westzijde van het Kanaal zal loopen.
Van de andere en eenigszins gewijzigde bepalin
gen zij vermeld, dat de onderneming verplicht is vóór
1 December 1904 zich tot eene naamlooze vennootschap
te constitueeren, met een maatschappelijk kapitaal van
f 300,000en dat de exploitatie der lijn geschieden zal
door de H.IJ.S.M,, volgens contract, door Ged. Staten
goed te keuren, in hoofdzaak overeenkomstig de grond
slagen door de H.IJ.S.M. aangegeven.
Over de voordracht tot subsidieericg (hetzij door een
renteloos voorschot van f 680,000hetzij door een altijd
durende rente-garantie vair- f27,200 'sjaars) van de Holl.
Electr. Spoorweg-Maatsch. voor den aanleg van stoom-
tramlijnen door de Haarlemmermeer en
omgeving, in afwachting van een nader voorstel van Ged.
Staten aangaande den vorm der subsidie, kwam de ver
gadering nog niet tot een besluit, zoodat de behandeling
van deze zaak a s. Dinsdag zal worden voortgezet.
(N. v. d. D.)
Boon's geïllustreerd magazijn.
Verschenen is No. 53 van Boon's geïllustreerd Ma
gazijn, prijs 35 ets. De inhoud luidt als volgt
Boschterrein Oranje-Nassauoord met villa van den Ge
neesheer-Directeur. OranjeNassau-Oord door H. K.
Teune. Geïllustreerd naar foto's van den schrijver.
Vuurtorens door Holda. Historische Kasteelen in
Nederland door K. de Hartogh. Het Kasteel van Ber
kerode. 't Engagement van den heer Penn Caryll
door L. T. Meade en Robert Eustace. Een Spooknacht.
Novelle van Georg van Derg Abelentz. Herodias. Roman
naar het Duitsch van O. Vely (vervolg.) Woordverkla
ring en Woordafleiding door K, de Hartogh (vervolg.)
Meisjes en Roosjes. Woorden van Holtrop, Maziek
van Draner. Boek en Tijdschrift door H
Schletvereenlglug.
Hier ter stede is opgericht een Schietvereeniging,
onder den naam «Pieter Maritz".
Het leveren van gemeente-drukiverk.
Bij adres d.d. 1 Juli 1.1. heeft de afdeeliug Alkmaar
van den Algemeenen Nederlandscben Typografenbond
zich tot den raad gewend met het verzoek om bij het
aanbesteden van gemeente-drukwerk te doen bepalen, dat
de drukkerijen, weifee voor de levering van dit werk in
aanmerking komen, voldoen aan de voorwaarden, in de
overgelegde memorie van toelichting uiteengezet, n.l. dat
voor een bekwaam vakman 20 cent per nur wordt gesteld
en dat de verdeeling van het persoueel zij als volgt
f 12.— of 20 cent per uur 5/10 van het personeel.
1619 2/lo
10 15 \a
10 ct. of beu. 10 ljlQ
den arbeidsdag gerekend tegen 10 nur.
Daarop dienende van bericht en raad, hebbeD B. en W.
den raad nitgenoodigd te willen herlezen de voorstel
len hunnerzijds, opgenomen in bijlagen nr. 124 van 1897
en 95 van 1900, welke voorstellen in den taad van 10
November 1897 (no. 4) en 7 November 1900 (no. 4)
zijn aangenomen.
Evenals toen, meent de raad, dat ook thans bezwaar
moet worden gemaakt tegen de inwilliging van den wensch
van de typografen, te eerder wijl in een door ons college
met den voorzitter en den secretaris van de adresseerende
afdeeling gehouden conferentie is gebleken, dat deze vak
lieden zeiven onmachtig bleken, de middelen aan te
geven, om de geopperde bezwaren op te heffen, be
zwaren voornamelijk ontleend aan de moeilijkheid van
eene doeltreffende contröle op de naleving vau eventueel
te geven voorschriften, daar waar de gemeente zich uit
den aard der zaak moet bedienen van de hulp van een
drukker, dia tevens en in onevenredig meerdere mate zijne
drukkery ten dienste van andere werkgevers openstelt.
Vooral deze laatste omstandigheid maakt het bezwaarlijk
om over te gaan tot wat adressante in hare memorie
van toelichting noemt «eene regeling der drukkerijen."
O. i. is er voor dat «regelen" van overheidswege geen
voldoenden grond, waardoor de drukker wellicht te veel
aan banden zou worden gelegd om aan de gemeente tegen
normalen prijs het benoodigde drukwerk te leveren.
Ook in verband met hetgeen vroeger ter zake is voor
gevallen, stellen B. en W. voor te besluiten
aan de afdeeling Alkmaar van den Algemeenen Neder
landsehen Typogafenbond als beschikking op haar adres
d.d. 1 Juli 1.1., opnieuw te berichteD, dat de raad het
vooralsnog niet raadzaam acht voor de typografen een
minimnm-loon en een maximum-arbeidsduur, alsmede een
voorschrift nopens de werkkrachten, die in een drukkerij
aanwezig moeten zijn, vast te stellen, in verband met
eene opdracht tot het leveren van gemeente-drnkwerk.
