Indische Penkrassen.
Ho. 139 Eerste blad.
Honderd en vijfde jaargang.
1903.
ZONDAG
22 NOVEMBER
Buitenland.
Laatste Berichten.
Nederland.
COLRAAT.
Deze Courant wordt Ulnsd. g-, Do aderdag-
en Katerdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80franco door het
geheele rijk f 1,
3 Nummers f O,OS. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Prjjs der gewone advertentlën ij
Per regel t O,IS. Groote letters naar plaatsruimte.!
Brieven franco aan de N/V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. OOSTER ZOONVoordam C 9.
Telefoonnummer 3.
Den 19 is te Brussel eene vergadering
gehouden door Antwerpsehe diamantbewerkers, teneinde
de beslissingen goed te keuren van hun afgevaardigden
ter bijeenkomst te Parijs, waar een .Internationale Bond
van Diamantbewerkers" is gesticht. Dj Parjsebe ver
gadering heeft het besluit genomen, den 9-urigea werk
dag in te voeren in de fabrieken over de geheele wereld,
met ingang vaa 3 Januari.
1500 Antwerpsehe werklieden woonden de vergadering
bijde invoering van den 9-urigon werkdag werd goed
gekeurd, ingaande met 3 Jauuari. Van deze beslissing is
mededeeling gedaan aan de diam rntbewerkers over de
geheele wereld en de patroons zullen daaromtrent ook
worden ingelicht.
Met groote plechtigheid heeft den 19 te Brussel de
begrafenis plaats gehad van dan hertog van (Jrsel, den Se
naatspresident. Eene plechtige lijkdienst word in de Sint-
Gudnle kerk gehouden, waarna de indrukwekkende stoet
zich begaf naar het station Da Nord. Een reusachtige
menigte verdrong zich langs den weg en nadat voor het
station door de troepen een afseheidssalvo was gevuurd,
werd het stoffelijk overschot in den trein gaplaats. De
kist werd overgebracht naar Hingèie.
EMWHHiAMD. De Britsche oud-Minister Chamber
lain heeft in eene bijeenkomst op het Ministerie van Kolo
niën afscheid genomen van de Generale Agenten van de
Agenten voor de Koloniën.
Lord Strathcona, vertegenwoordiger voor Canada, ver.
klaarde dat de Koloniën alle instemmen met Chamber'
Iain's streven naar nauwere aaneensluiting van de ver
schillende deelen des Rijks. Hij herinnerde aan de voor
naamste gebeurtenissen onder Chamberlain's bestuur en
besloot met den wensch, dat »het Rijk spoedig weder
het voordeel moge genieten van zijn onschatbare hulp."
Ook Sir Walter Peace, vertegenwoordiger van Na^al,
hield eene toespraak, waarin bjj den afgetreden Minister
een »tot weerzieus" toeriep en hem verzekerde dat hij bij
het werk door hem ondernomen, van ganscher harte
zal worden ondersteund door het .Grooter Brittannië
over zee."
Chamberlain dankte in zjjn antwoord, voor de blijken
van waardeering, alsook voor de medewerking der ver
tegenwoordigers van de Koloniën, waaraan bij veel ver
schuldigd is.
Chamberlain verzekerde vorder dat de nauwere aaneen
sluiting van Moederland en Koloniën waarnaar hjj streeft,
niet slechts het hoogste doel is waarnaar een Britseh
Staatsman kan streven, maar een zaak van dringende
noodzakelijkheid en groot gewicht voor het Moeder
land en de groote Koloniën, ja, voor de geheele
wereld.
Het Italiaansche Koningspaar heeft den 19 eeu be
zoek aan Londen en de City gebracht, waar zy met
groote eerbewijzen zjjn ontvangen.
(Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden.)
XXXVI.
Na een hartelijk afsheid van de familie Meertens ver
laten we reeds vroeg in den morgen het zoo gastvrije
Hotel Molenvliet.
Het is nog donker en beerljjk koel
De bedienden hebben de bagage gisteren reeds naar 't
station gebracht en daar toen alles voor de verzending
geregeld, zoodat we hiermee dus geen soesah meer zullen
hebben.
Per dos d dos gaat 't nu in vluggon draf naar het
Koningsplein en een laatste blik wordt nog geworpen op
de schoone Koningin van 't Oosten", die, thans door 't
zachte maanlicht beschenen, er ai zeer geflatteerd uitziet.
Het lichtgele schijnsel toch geeft een oigenaardige too-
verachtige bekoring aan de Indische natuur, terwijl daar
entegen de felle zonnestralen van overdag, veel van 't
schoon weer verloren doen gaan.
Aan 't station is 't reeds druk. Tal van reizigers gaan
ynaar boven" en door de slechte bediening van 't publiek,
duurt het als altijd zeer lang voor en aleer men zjjn
plaatsbewijs te pakken heeft.
't Is hier in Indië met de sporen al weer net zoo'n
vervelende boel, als bij politie-, post- en telegraafwezen
en een Westerling, met wat voortvarend bloed in zijn
aderen, heeft dan ook elk oogenblik reden tot ergernis.
Zoo staan we daar dan met een veertigtal menschsn
van verschillenden landaard voor èén loketje derde klas.
(Ieder verstandig particulier reist hier .derde", de tarieven
zijn schreeuwend duur 1)
Een slaperige Chinees, die heelemaal geen haast heeft,
bedient op zijn dooie gemak het publiek, een publiek dat
gelaten als altijd in Indië, geduldig staat te wachten,
Wanneet ik hier van .gelaten" spreek, moet ik toch
eene uitzondering maken voor een troepje levenslustige
Indische jongelui, leerlingen van de H. B. 8., die met
vacantie tnaar boven" gaan en onzen indolenten stations-
Amcrlkaansclic Joden en Rusland.
NEW-TORK, 20 Nov. Voorname Israëlieten, vertegen
woordigers van alle gemeenten in Amerika, hadden een
conferentie met de congres-commissie voor buiteniandsche
politiek. Zij streven naar eea gelijkmatige behandeling
van Amerikaansohe burgers iu Rusland. Da agitatie zal
met kracht en onafgebroken thans worden begonnen tot
Rusland toegeeft.
De opstand der Bondelzwarts.
BERLIJN, 20 Nov. De keizerlijke gouverneur te Wind
hoek meldt van hedenHet station Warmbad wordt tot
de aankomst van kapitein Von Koppy uit Keetmanshoop
door de bezetting en door vrijwilligers onder den vroege-
ren luitenant v. Busche verdedigd. Verdere verliezen
hadden niet plaats. Het gevaar is voorbij. De vijand is
onder een nieuwen aanvoerder in zuidelijke richting af
getrokken.
De derde compagnie (Keetmanshoop) en de Witbois
rukken op Warmbad aan, terwijl de voorhoede der uit
Windhoek afgezonden troepen reeds te Keetmanshoop is
aangekomen.
Luitenant Jobst, sergeant Snay zijn in een open gevecht
gevallen bij een poging den kapitein der Bondelzwarts
gevangen te nemen. De kapitein sneuvelde eveneens.
Dr. Nelden heeft nu te Philadelphia het eerste
gedeelte zijner veelbesproken oor-operatie volbracht. Hij
heeft den man, die hem voor 5000 dollars zjjn rechteroor
verkocht, dat oor half afgesneden en dat gedeelte als 't
ware geënt op den éénoorigen raillioanair.
Zjjn rjjke patiënt en de verkooper van het oor liggen
nu aan elkander vastgebonden op een hospitaalbed en
als het oor .pakt" zal in da volgende week de tweede
helft worden afgesneden en overgeplant.
Eene ontvluchtlngsgeschledents, welke eenigs-
zins herinnert aan Hugo de Groot en zjjn boekenkist,
wordt uit Wladimir, in Rusland, bericht.
Daar ontsnapte dezer dagen een gevangene, verborgen
in eeu sofa, welke zjjn minnares iu de werkplaats der
gevangenis kocht, en waarin hjj door de voornaamste
straten der stad, voorbjj het Paleis van Justitie, naar de
woning zjjner vriendin werd gedragen.
Toen de politie een paar dagen later de toedracht der
zaak ontdekte, had hjj zich allang uit de voeten gemaakt.
Hof berichten.
H. M. de Koningin-Moeder is den 20 op Het Loo
aangekomen. H. M. de Koningin en Prins Hendrik waren
naar het station gereden en gingen na harteljjke begroe
ting met Koningin Emma naar het paleis.
Brand.
In den nacht van den 17 is te Oharlois (Rotterdam)
door onbekende oorzaak brand uitgebroken in de boeren-
beambte heel wat liefeljjks naar het gestaarte hoofd slin
geren, zonder dat de Mongool er zich echter ook maar
één oogenblik druk over maakt. Hjj lacht geniepig, ver
laat even het loket om een strootje (Iulandsche sigaret)
op te steken en antwoordt dan kalmpjes: .nanti njo,
nanti, sabar sediket!" (.straks jongeheer, geduid een
beetje
Enfin, we krjjgen op slot van rekening toch allen onze
kaartjes en hebben nu nog juist den tjjd om aan het
buffet een kop lekkere Indische koffie te genieten.
Het is dag geworden, vrjj plotseling dag, want ook
's morgens hebben we hier geen schemering. Het kleine
perron is vol.
Broederlijk zitten InlandersArabieren en Chineezen
bijeen op de banken en vooral trekken hier een paar rjjk
gekleede Inlandsche meisjes onze aandacht. De bruine en
gele reizigers nemen altijd een fhnken voorraad eetwaar
mee op reis en schjjnen steeds en overal honger te hebben.
Vrouwen en kinderen zjjn in hun zondagsche kleeren en
vooral de laatsten worden op reis altjjd zoo mooi mo-
geljjk tongetakeld, zeker om er mee te pronken.
Europeanen, in de zoo gemakkelijke tropenkleeding,
loopen met knorrige ontevreden gezichten op en neer.
Slachtoffers van 't klimaat, die naar 't gebergte gaan voor
herstel van gezondheid! Een troepje zieke Boldaten komt
ook aanmarcheeren, ze gaan naar het Hospitaal te Tjimaht,
om de levenskracht, verloren op Djambi, daarginds weer
te herwinnen.
Daar komt de trein voor, de sneltrein, die ons zal
wegvoeren naar een beter oord, waar we weer schik in
het leven kannen krjjgen en weer kracht om te werken,
Op Batavia is het tegenwooidig niet om uit te houden
en we verlaten het zonder hartzeer.
Als bjjoa altijd zjjn er te weinig waggons, dat schij
nen ze hier steeds op 't laatste moment pas te merken
en 'tis dan ook een gedrang van je welstel
Moeder Meertens heeft me geraden kalm te wachten,
totdat alles vol zal zjn want dan wordt natuurljk last
gegeven, om nog een wagen aan te haken en mee gaat
men toch. Ik ben bij dien raad te hebben opgevolgd,
hofstede »De Heuvel" van A. van der Jagt. Toen de
boer ontwaakte, stond de groote schuur, geheel gevuld
met tarwe, gerst, enz., en gedekt met rieten dak
reeds in lichtelaaie. Hj had nauweljks den tjd om met
zijn gezin, bestaande uit vrouw en acht kinderen, in
nachtgewaad te ontkomen.
De chiflonièrewaarin zjn geldswaarden geborgen
waren, heeft hj nog weten te redden. De geheele schuur
en steenen woning werden vernield.
Een buurman joeg het vee nog tjdig het land in,
uitgenomen een varken en acht biggen.
De verzekering bedraagt f 14,000.
De brandweer bepaalde zich er toe de omliggende
boerderjen nat te houden.
Kien opzienbarende arrestatie.
Uit Delft wordt gemeldMr. J. M. van Manne
krede, curator in de faillissementen L. A. en V. van
Meerten en de distilleerderj voorheen Van Meerten
Zonen, is naar het Huis van Bewaring iu Dan Haag
gebracht, als verdacht van verduistering der onder zjn
berusting zjnde gelden dier boedels.
Het bedrag der verduistering bedraagt ruim zestig
duizend gulden.
De kunstdrukker j van de firma Kleinmann en Co.
te Haarlem welke door de fiuancieele catastrophe mede
getroffen werd is in andere handen overgegaan.
Het personeel is weer aan het werk kannen gaan.
Bj Kon. besluit is aan de gemeente Xaandsm
tot 1 September 1913 ontheffing verleend van de ver
plichting tot het oprichten van een gymnasium.
Tevens is bj Kon. besluit het Rjks-subsidie ten behoeve
van de gemeenteljke Hoogere Burgerschool met ingang
van 1 Januari 1903 verhoogd van f 7000 tot f 9000
per jaar.
Op den 21en October wierp te Amsterdam in
de Swammerdamstreat in drift een 15-jarige knaap zjn
jongeren broeder een schaar naarhet hoofd, met het gevolg,
dat de scherpe punt der schaar in den hals doordrong
en de knaap kort daarop overleed. Den 20 stond de dader,
die diep berouw toonde, voor de Amsterdamsche recht
bank terecht. Het O. M. eiscate in deze zaak 42 dagen
gevangenisstrafmet bepaling, dat de 42 dagen, reeds in
preventieve hechtenis doorgebracht, geheel in mindering
gebracht zullen worden.
De verdediger, verzocht aan het eind van zjn pleidooi
dat de knaap uit het voorarrest mocht worden ontslagen.
De Rechtbank, willigde dit verzoek in en stelde den
knaap onmiddeljk op vrje voeten.
Het vonnis zal over 14 dagen worden uitgesproken.
Iilssesche Bank.
Surséance van betaling toegestaan.
Den 20 deed de rechtbank uitspraak op het verzoek
van schuldeischers der Lissiesehs Bankvereeniging, die
vroegen surséance van betaling toe te staan.
De rechtbank overwoog, daar 113 schuldeischers, ver
tegenwoordigende een bedrag van f 356,280,83®, het ver
zoek om da sureéanee steunen, dat het vooruitzicht op
volledige betaling aanwezig is en besloot de surséance
nu hebben we 't wat ruimer in den wagen, die net als
bj een Hollandsche stoomtram is ingerichtmet dit on
derscheid, dat er ook nog een zitbank in 't midden is
aangebracht. Wj hebben nu plaats genoeg en bovendien
een zeer prettig gezelschap jin de vrooljke Burgerscho
lieren, waarmee de kennis spoedig gemaakt is.
Wat een verschil toch tusschen den geschoolden Indo
van goeden huize en den z.g, kampongsinjo. De eerste is
bepaald sympathiek en voelt zich aangetrokken tot ons
Westerlingen, terwjl de laatste, een valsch onbetrouw
baar individu, dom is en trotsch en met gloeienden haat
bezield jegens al wat Hollander heet. Laat ik er echter
dadeljjk bjvoegen, dat het vrjwel onze schuld is, dat die
kleurlingen zoo geworden zjnde schuld van den over-
heerscher, en dat het dan ook meer dan tjd wordt, om
voor die ongalukkigen wat te doen. We komen hier later
van zelf op terug. Er is van die lui nog best wat te
maken. In het leger bjvoorbeeld heb ik zeer goede sinjo's
ontmoet, flinke kerels, die wanneer ze humaan en oor
deelkundig behandeld worden zich ook wel hechten
kunnen aan een volbloed blanda en dan te velde o.a.
heel goed voldoen.
Over 't algemeen heeft de Indo in de gelederen een
beteren dunk van ons Nederlanders dan zjn broertje in
de kampong. Onbekend maakt ook hier onbemind en
alleen daarom reeds zouw ik invoering van dienstplicht
voor alle hier geboren Europeanen een zegen vinden. Dat
er van het arme Indische kind wel iets te maken is,
bewjst ons de brave Johau van der Steur, Zendeling-
leeraar te Magelangwiens belangrjke weezenstichting
we later samen bezichtigen znllen.
De trein zet zich iutusschen in beweging. We verlaten
Insulinde's hoofdstad en zjn er niet rouwig om. Wat
ziet de waggon er smerig uit Voor we kunnen gaan
zitten, moeten de bedienden groote schoonmaak houden
en de banken zuiveren van allerlei vuil, als pisangbla
deren, schillen van vruchten, pruimpjes tabak en niet te
vergeten steenkoolgruis 1
We hebben voor deze reis speciaal een blauwen stof
bril aangeschaft, om gedurende den rit onze oogen te
