Nederland.
7»
Heerhugowaard in 1898: 27615 ton,
1899: 28010
1900: 86934
1901 42891
1902: 17028
Noordscharwonde in 189823480 ton.
1899: 25186
1900: 35145
1901 36002
1902: 25742
o. ïeaer manneiyK minderjarige, die na den 1 Jan
van het jaar, volgende op dat, waarin hij het 18de levens
jaar volbracht en vóór het intreden van het 21ste leven3
jaar Nederlander of opnieuw Nederlander is geworden,
zoo hij in een der hierboven onder lo. omschreven ge
vallen verkeert, of wiens vader, moeder of voogd verkeert
in een der gevallen hierboven onder 2o. omschreven
4o. ieder meerderjarig mannelijk Nederlander die nü
den 1 Januari van het jaar volgende op dat, waarin
hij het 18de levensjaar volbracht en vóór het intreden
van het 21ste levensjaar zijne woonplaats binnen het
Kijk, in het Duitsche Rijk of in het Koninkrijk België
gevestigd of er woonplaats gekregen heeft;
5o. ieder mannelijk meerderjarige, die na den 1 Jan
van het jaar, volgende op dat waarin hij het 18de levens
jaar volbracht en vóór het intreden van het 21ste levens
jaar Nederlander of opnieuw Nederlander is geworden,
zoo bij in een der hierboven onder 4o. omschreven ge
vallen verkeert
6o. ieder mannelijk niet-Nederlander, die na den 1 Ja
nuari van het jaar, volgende op dat, waarin hij het 18de
levensjaar volbracht en vóór het intreden van het 21ste
levensjaar ingezetene of opnieuw ingezetene is geworden
in den zin der tweede zinsnede van art. 13.
Hierbij gelden de laatste zinsnede van dat artikel en
art 15.
Ten aanzien van de gemeente, waar de inschrijving
of de inschrijving opnieuw moet geschieden en van de
verplichting tot het doen van aangifte ter inschrijving
of ter inschrijving opnieuw, gelden de eerste zinsnede
van art 14 en de laatste vijf zinsneden van art. 16.
De aangifte ter inschrijving of ter inschrijving op
nieuw van hem, die volgens de eerste zinsnede van dit
artikel moet worden ingeschreven, geschiedt binnen
dertig dagen na het verkrijgen of werd hij reeds vroeger
ingeschreven doch van het register afgevoerd, na het
terug erlangen van het Nederlanderschap of van het
ingezetenschap, of na de vesting van verblijf of de ves
tiging of het verkrijgen van woonplaats binnen het Rjjk,
in het Duitsche Rjjk of in het Koninkrijk België.
De inschrijving geschiedt in het register betreffende
de lichting van het jaar, waartoe de in de eerste zin
snede van dit artikel bedoelde persoon volgens zijnen
leeftijd behoort.
Strafbepalingen
Art. 166 Met boete van ten minste 50 cents en ten
hoogste f 100 wordt gestraft de overtreding vandeartt
16. 18 en 22.
Zij noodigen hen, wien dit mocht aangaan, uit, zoo
mogelijk In etsen persoon, de aangifte te doen en
daarmede niet tot het einde van Januari te wachten.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
7 Dec. 1903. C. D. DONATH, Secretaris.
Benoemd tot bestuurslid der hanne icharwoude
de heer R. du Groottot bestuurslid van den Hemme-
polder de heer J. de Boer.
Tot bestuurslid der banne Landsmeer is gekozen
de heer G. Blees Jz.
Tot bestuurslid en voorzitter der banne Purmerland is
gekozen de heer A. Kleen.
UTot bestuurslid der banue Twisk is benoemd de heer
D. Heuvel.
Voor de betrekking van architect der gemeente
lidaus hebben zich 75 sollicitanten aangemeld.
Een aantal ingezetenen der gemeente Blokker
hebben in een adres aan de directie der Hollandsche
IJzeren Spoorwegmaatschappij verzocht de halte Blokker
te maken tot een station. Zjj wijzen vooral op het be
lang dat de tuinders hebben bjj eene vlugge verzending
van hnnne vruchten en boomen.
De drie beurtschepen van Texel naar Amsterdam
op de Gouvernenientslanden en dienen eigenlijk alleen om
hooge afkoopsommen te kunnen bedrngen van de onder-
hoorigen. Aan irrigatiewerken wordt hier bijna niet gedaan
en er zijn landen waar de onderhoorigen aan hun »toea«"
liefst twaalf maal zooveel belasting moeten batalen als de
overige bewoners van Java verplicht zijn op te brengen
voor de schatkist.
De tegenwoordige Resident van Batavia, de heer Bak
huizen van den Brink, tracht zooveel mogelijk het volk
tegen zijn uitbuiters te beschermen en zond o.a. 14 Oct.
j.l. nog eene missive aan den Assistent-Resident van Bui
tenzorg waaiin hij gelastte, dat voortaan bjj den afkoop
der heerendiensten schriftelijke overeenkomsten moeten
worden gesloten, die vooraf aan zijn goedkeuring beboo-
ren te worden onderworpen.
De beschermer en vriend yan de Landheeren echter,
de oud-Resident F. heeft du den treurigen moed gebad
om in eene nota, aan die toeans gericht, mee te deelen,
dat men eenvoudig Resident Bakhuizen van den Brink
heeft te antwoorden, dat aan zijn verzoek niet kan wor
den voldaan.
De Koninkjes voelen zich met de wet in de band maar
al te sterk en heboen zich ook reeds van rechtskundigen
bijstand verzekerdom tegenover hun volk te kunnen
bljjven gehandhaafd en als het tot een proces komt, zal
helaas de Resident mijns inziens in het ongelijk moeten
worden gesteld.
Is het niet treurig, lezers
De meeste Landheeren trachten van de bevolking te
halen wat er van te halen is en zijn dus zedelijk de
oorzaak van alle moord- en rampofcpartijen in deze
Residentie.
De uitgemergelde Inlanders toch worden afkeerig van
arbeid, arbeid die immers voor een groot deel slechts ten
bate van den Landheer komt. Veel voordeeliger lijkt
het hun zich in benden te vereenigen en nu en dan 's
nachts hun slag te slaan. Zie van Kol's boek bl. 821 en
822, waar we o.a. lezen, hoe om een waarde van f 2
in koelen bloede werd gemoord
't Is een gruweljjke toestand want weinigen hebben
den moed die roovers aan te klagen uit vrees voor
wraakterwijl de Landheer zjjn handen in onschuld
waschtzelf waarschjjnljjk niet eens bewust, dat hij en
niemand anders, de oorzaak is van deze middelesuwsche
misstanden.
Buitenzorg. Lt. Clockenee Bbousson, b. d.
en de twee tusschen Alkmaar en Texel hebben tot
aan het begin van Februari a s. dezen dienst gestaakt.
Be Duitsche tolrechten.
Naar aanleiding van de antwoorden bij de begroo
ting van buitenlandsche zaken door den Minister van dat
departement in de Tweede Kamer der S aten-Generaal
gegeven op de door verschillende sprekers in het licht
gestelde bezwaren tegen de invoeriDg van het nieuwe
Dnitscbe toltarief voor Jen afzet vaü onze land- en tuin
bouwproducten, heeft het dagelijksch bestnnr van het
Nederlandsch Landbouwcomitó in een adres aan den mi
nister van waterstaat te kennen gegeven, dat die ant
woorden niet alleen den tuinbouw, maar ojk den land
bouw in het algemeen zeer hebben teleurgesteld.
Onder herinnering dat herhaaldelijk en met klem zoo
wel door belanghebbenden als door gewestelijke besturen
de Regeering gewezen is op de groote nadeelen, die de
uitvoer van onze tuinbouwproducten zon ondervinden van
een ongewijzigde toepassing van het nieuwe Duitsche ta
rief, eu hoewel het bestuur er van overtuigd is, dat de
Regeering onder de huidige omstandigheden de voorzich
tigheid moet betrachten, constateert adr. dat het ant
woord van den Minister van buitenlandsche zaken a 1-
1 e e n geleerd heeft, dat de Regeering de Nederlandsche
belangen niet uit het oog zal verliezen.
Waar echter zulke groote belangen als thans op het
spel staan meent adr., zon een antwoord, waaruit kan
bljjken in welke richting de Regeering werkzaam denkt
te zijn de belanghebbenden meer hebben gerustgesteld.
Waar nu de behartiging van den Nederlandschen land
bouw inzonderheid aan den minister van waterstaat is
opgedragen, dringt het comité er bjj Zijne Excellentie op
aan om toch met alle kracht voor de belangen van 't
bedrjjf ten opzichte van 't nieuwe Duitsche toltarief op
te komen en in overleg met zijn ambtgenoot van bni
tenlandsche zaken niets na te laten, want zon kunnen
strekken, om het groote nadeel dat onzen landbouw en
inzonderheid onzen tuinbouw bedreigt, waar mogelijk te
voorkomen.
Verder verwacht het bestuur dat de Nederlandsche Re
geering ook in Duitschland krachtigen stean zal verkrij
gen bij vertoogon tot de Duitsche Regeering.
Bjj het adres is overgelegd een staat van eenige nit
Nederland over de jaren 1900 en 1901 in Duitschland
ingevoerde landbouwproducten in verhouding tot den ge-
heelen invoer, met het doel te doen blijken welk een
groot aandeel Dnitschland van die ingevoerde landbouw
producten nit Nederland betrekt, zoodat nadeelige gevol
gen van dio hooge tariveering, ook voor een groot deel,
Duitschers zonden treffen en het is niet aan twjjfel on
derhevig, dat men dè&r deze producten nit Nederland
slechts ten deele eu noode zal kunnen missen.
(Handelsblad).
Vjjf-en-twintig jaren geleden vormde zich te Hee
renveen eene commissie, om aan de wednwe en de kin
deren van den heer Hofman, destjjds hoofd der R.-Kath.
school aldaar, dio nabij het station aldaar door een loco
motief werd verpletterd, hnlp te verschaffen.
Deze commissie heeft zich thans ontbonden verklaard,
wijl al de kinderen meerderjarig zjjn geworden.
Door vrijwillige bijdragen was indertijd eene belang
rijke som bjjeengebraebtwaarvan de rente gedurende
de minderjarigheid der kinderen aan de wednwe werd
uitgekeerd. De commissie heeft nn het kapitaal aan de
wednwe, die te Leeuwarden woont, ter hand gestald.
Bergen. Dinsdag 22 Dec. heeft bet gemeentebe
stuur het menwe raadhuis in gebruik genomen. Tegen
kwart voor 11 werd de raadzaal gevuld door een groot
getal genoodigden.
Ruim 11 uur trad Z.E. de Comm. der Koningin, ver
gezeld van zjjn griffier en een lid van Gedeputeerde Staten
het gebouw binnen en nam de plechtigheid een aanvang.
Na het verwelkomen en het aanbieden van den eerewjjn
in ééne der andere vertrekken, kwam men te zamen in
de raadzaal.
De Burgemeester, de heer Van Reenen nam het woord,
sprak Z.E. aan ea dankte hemvoor zjjne zeer gewaardeerde
tegenwoordigheid en wenschte Gemeenteraad en Gomeente
geluk met het gebouw, waarvan hjj hoopte en vertrouwde,
dat het aan de verwachtingen zon voldoen. Z.E.A. ging
in breede trekken na de wording van dit gebouw. En
lang heeft het gedunrd, vóór het besluit genomen werd
tot verbouwing. Of het gehechtheid aan het oude óf
zuinigheid was, liet hjj in het midden, nn heeft Bergen
een raadhuis, waar het trotech op mag zjjn. Na verschil
lende personen, die medegewerkt hadden tot dit schoon
geheel, nog bedankt te hebben, verklaarde de Burgen eester
het gebonw als geopend.
Hierop nam Z.E. de Comm. der Koningin het woord.
Hij wenschte Burgemeester en leden van den R tad gelnk
met dit raadhuis, en al durfde hjj niet met Vondel te
zeggen, wat deze van het Raadhuis te Amsterdam zeide:
»een pronck in den lande," dit raadhms noemde hjj toch
een sieraad van Bergen. Hij hoopte, dat er veel heil uit,
en weinig of geen onheil in komen zon. En als de Burge
meester straks sprak van èf gehechtheid aan het onde óf
zuinigheid had gemaakt, dat eerst nn een nieuw raadhms
was gebouwd, Z.E. wenschte den gemeenteraad beide toe
en voegde er zelfs nog bjj de voorzichtigheid.
Deze driegehechtheid aan het onde, zuinigheid en
voorzichtigheid kunnen met elkaar niet dun heilzaam voor
de Gemeente zjjn. Na den Burgemeester rog even per-
soonljjk toegesproken te hebben, eindigde Z.E. en was de
plechtigheid afgeloopen. De genoodigden vertrokken en
Z.E. en andere autoriteiten gingen het gebonw bezichtigen.
Branden.
Te Rotterdam is in de Wasch- en Strjjkinrich-
ting der firma Roovers Dnllen den 19 een hevige brand
uitgebroken. Drie honten loodsen zjjn totaal verbrand,
alsmede eene gioote hoeveelheid waschgoed.
Niets was verzekerd.
Te Ouderkerk aan den IJsel is de stal met
fonrage schuur van P. de JoDge geheel afgebrand Twaalf
stuks vee zjjn omgekomen.
Door het spoedig optreden der brandweer bleef het
woonhuis gespaard. De ooi zaak is onbekend.
Te Barslngerhorn werd, ten bate van het St.
Nicolaas foüds, door het gezelschap D, O. G. eene goed
geslaagde tooneelvoorstelliDg gegeven. De opkomst was
rnim het spel zeer verdien stel ijk.
Den 16 Jannari zal het gezelschap te Kolhorn optreden
alsdan voor het schoolfeestfonds te dier plaatse.
Oudkarspel. Den 22 Dec. 1903, des voormid
dags ten elf nre, werd in het lokaal van den heer Slotemaker
te Ondkarspelonder leiding van den heer C. Bosman
eene Vergadering gehouden uitgeschreven door het
Comité voor de tot standkoming van (den Spoorweg
Dirkshorn langs OudkarspelNoord- en Zuidscharwoude
naar Broek op Langendijk.
Alle betrokken Gemeente- en Polderbesturen waren
vertegenwoordigd.
Door den Voorzitter en den heer Bosman Jr. werden
vele belangrijke inlichtingen aan de Vergadering
verschaft.
Volgens eerstgenoemde zal de vermoedeljjke bijdrage,
Locaalspoor langs de üangendyke zijn
het le jaar 3/4 der toegezegde rente
2e
3e
4e
5e
6e
2/z
1l2
i/„
P
of 's/la der toegezegde bijdrage of 23/4 X 27440 75460.
Ook omtrent het te verwachten personen- en goederen
vervoer worden gegevens, nit officieele inlichtingen afge
leid gegeven
Hieraan kunnen wij het volgende ontleenen
Bljjkens Staat D van het jaarverslag 1902 der H. IJ.
S. M., bedraagt het aantal vertrekkende en aankomende
reizigers (retonrkaarten dubbel gerekend) voor
Station Heerhugowaard 119218.
Hoordscharwoude 95892.
Heerhugowaard telt 2840 inwoners.
Broek op Langendjjk 1699
4539 gedeeld op 119218 geeft
26 reizigers per inwoner.
Noordscharwonde telt 1210 inwoners.
Znidscharwoade 1616
Oudkarspel 1646
4472 gedeeld op 95892 geeft
21 reizigers per inwoner.
Pas deze verhoudingen toe op den ontworpen Spoorweg
Broek op Langendijk—Dirkshorndan mag waar kan
worden aangenomendat door den aanleg van dien
Spoorweg vlak langs de kom der gemeenten
Broek op Langendijk met 1699 inwoners,
Zuidscbarwonde 1616
Noordscharwonde 1210
Ondkarspel 1646
Kalverdijk (Harencarspel) 2156
Dirkshorn (St. Maarten) 975
in totaal 9302 inwoners.
De lnst van de inwoners dier gemeenten tot reizen,
tusschen die gemeenten onderling, zoowel als naar Alk
maar en verder gelegen plaatsen, zal worden aangewak
kerd en ook het verkeer van Alkmaar naar eerstbedoelde
gemeenten zal toenemen, zonder overdrijving, het aantal
reizigers per inwoner en per jaar voor de aan den ont
worpen Spoorweg gelegen gemeenten wel op 25 worden
gesteld.
Er zonden dan in een jaar worden afgelegd
9302 x 25 X 9 K. M. 2,092,950 reizigerskilometer.
Over 19l)2 is de opbrengst per reizigerskilometer over
het geheele net der H. IJ. S. M. geweest f 0,0182 een
zeer laag cijfer.
Dit cijfer ook hier aannemende, verkrjjgt men een jaar
opbrengst; nit het reizigersverkeer van:
2U92950 x 0,0182 f 38000,—
per jaar-kilometer 4200,
dag-kilometer 11,
Bljjkens vermelden Staat D bedraagt het goederen
vervoer van
Voor herleiding in »wagenlading" deze cijfers door
10 te deelen.
Van- en naar Broek op Langendjjk werden in 1902
(15 Juni 31 December) 2686 wagenladingen vervoerd;
van JannariNovember van dit jaar 1903, 3300 wagen-
ladingen. Aannemende voor den Spoorweg Broek op
Langendijk— Dirkshorn2800 wagenladingen met een
gemiddelde viachtopbrengst van f 4,50 per wagen ver
krijgt men een jaaropbi engst uit het goederverkeer
van 2800 X f 4,50 rond f 1300O,—
De lijn moet opbrengen aan rente aanleg-kapita al
f 27000,—
exploitatiekosten 33000,
60000,—
Opbrengst reizigers begroot op ƒ38000,
goederen 13000,— f 51000,—
Tekort 9000,—
Moet in de toekomst verdwijnen door uitbreiding van
verkeer.
Na zeer veel re- en dubllek, werd ten slotte het
tegenwoordige plan, n.l. om de rentegarantie voor 20 jaar
te verleenen met 3 tegen 31 stemmen verworpen
Vervolgens werden in stemming gebracht de vooretellen
tot verhooging van het renteloosvoorschotof tot het
verleenen van een tienjarige garantie. De uitslag
was als volgt
Voor verhooging renteloosvoorschot 6 personen.
10 jarige garantie 12
Buiten stemming hielden zich 14
Terwijl 2 aanwezigen zich tegen alles verklaarden.
Hierop deelde de Voorzitter mede, dat het Comité zou
overwegen wat hem vereer te doen staat en werd de
Vergadering onder dankzegging gesloten.
Iian^edijk. De afd. Langedjjk van »Het Witte
Kruis'' zal met Januari a.s. evenals het vorige jaar weder
een cursus openen ter opleiding van bakers, onder leidiDg
van de dames-verloskundigen Mej. Trompetter en Wyaarda.
