Telegrafische Berichten.
Buitenland.
Nederland.
Laatste Berichten.
Hinderwet.
hun preekerige manieren, han larmoyant spreken, stoot,
al is 't in geringe mate, af.
De heer Rheinberg, de handelsman, doet bijna als een
gewoon mensch, maar werpt zich op specnlatiën, die,
als ze gelukken, en dit weet hg, anderen totaal rnineeren.
Hij is de Jood Kapitalist, die zijn omgeving tot anti
semitisme drijft.
Emanuel Wasserstein doet dit ook en nog in sterkere
mate door zijn uiterlijke hoedanigheden.
Als bij door 't beursspel een tijdlang aan lager wal
is, laat hij zich van zijn meerderen allerlei welgevallen.
Maar die meerderen kijkt hij in de kaart en hij wordt
rijk tegelijk met zijn principaal. Bij al zjjn »protzerei''
behoudt hij zijne onbeschaafde manieren, zijn sterk Joodsch
accent, zijn Joodsche uitdrukkingen, zjjn lompe doen
en laten. Toch ligt er in zjjn binnenste iets goeds, iets
harteljjks, iets menschlievends dat hem bij een onbevoor
oordeelde in gunst doet geraken. De beschaafde dames
Charlotte Rheinberg en Hermine Samuel dulden hem in
haar omgeving hoofdzakelijk om zijn geld.
In Mr. Jacob Samuel heeft de auteur den Israëliet
geteekend, die vrjj van alle Joodsche hebbelijkheden, er
naar haakt, gelijk gesteld te worden met elk ander be
schaafd man die in zijn hoofd denkbeelden ontwikkeld
heeft over recht en rechtvaardigheid en in zjjn hart de
vurige begeerte koestert recht en rechtvaardigheid te
handhaven en toe te passen. Hij ergert zich bij eiken
minachtenden blik, bjj elk schimpend woord, hem of een
zijner geloofsgenooten als Jood toegeworpen.
Hjj is de Jood, die minstens gelijk staat met een goed
Christen.
Tegenover deze Israëlieten worden twee Christenen
geplaatst. Is de autenr vrij gelukkig geweest in het nuan
ceeren der jodeotypen, van de Chiisteneu kan gezegd
worden, dat de een, de ritmeester Von Schramm, slechts
een enkel oogenblik verschijnt, om zich te vertoonen als
een Fliegende-Biatter-officier en dito-graaf en dat de heer
mr. Franz Wurzlecbner een pop is en geen mensch. Jaren
lang heeft hij omgegaan met Jacob Samuel en diens ouders;
ha is het model van ontwikkeling en beschaving geweest
van zijn vriend en nu plotseling verveelt hem het Joden
dom en, om in de politiek te slagen, wil hij zjjn vriend
laten schieten. Zoa het niet redeljjker geweest zijn dezen
Franz of een ander persoon als type van den niet-Jood
te hebben doen optreden, onbekrompen genoeg om met
den Israëliet te blijven omgaan als een degelijk
mensch
Uit het Ghetto, het figuurljjke Ghetto, het Ghetto,
dat aangewezen wordt door 't verschil van leven, doen
denken en streven, znllen de Israëlieten nooit geraken, tenzij
zij zelve zich ontdoen van al het kenmerkende, dat aan
hun mensch-zjjn niet af en toe doet, en indien niet de Chris
tenen ruim genoeg van opvatting worden om in de eerste
plaats te vragen naar den innerljjken mensch, in de tweede
plaats naar 't geloof.
Is er onzes inziens wel wat aan te merken op het
tooneelspel, cok wat de ontmoetingen van Jacob Samuel
en Von Schramm betreft, de opvoering liet niets te wen-
schen over.
Het stuk was niet alleen goed aangekleed maar be
houdens een enkele kleinigheid, was het spel der actenrs
en actrices voorbeeldig. Kleine en groote rollen werden
even geacheveerd vervuld. De opmerking, die men zou
willen maken, betreft de levendigheid, de drukte, waarmee
de mijnwerker Pieter Vednik, werd vertoond. Natuurlijk
trad Wasserstein, door den heer Louis Bouwmeester ge-
crieëerd, op den voorgrond. Meesterlijk werd ons de on
opgevoede geldspeculant met al zijn eigenaardigheden
n taal, kleieding en manieren voorgesteld. Doch wij
leerden hem in het laatste bedrjjf kennen als den hulp-
vaardigen, medelijdenden en vromen vriend.
Den heer Louis de Vries, die mr. Jacob Samuel gaf,
komt ook zeker een bijzonder woord van lof toe. Niet
alleen waar hij wat te zeggen had, ook als zijn stil spel
zijn gemoedstoestand moest vertolken, was bij uitstekend
in zijn rol. Het talrijk publiek waardeerde de kunst van
het Haarlemsch Tooneelgezelschap zeer, het juichte her
haaldelijk speelsters en spelers toe. Na 't laatste bedrijf,
waarin de slotscène, bet sterven van mr. Jacob Samuel,
blijkbaar veel effect had, riep men de meewerkenden
tweemaal terug.
N.B. Wjj meenden op te merken, dat het aanbrengen
van eene deur, die rechtstreeks van de kleedkamer naar
de zaal leidt, den bezoekers veel gemak bezorgt, en hun
in staat stolt den schouwburg sneller te verlaten.
Jubileums.
Aagje Benjamin herdenkt heden den dag, dat zjj
voor 10 jaar geleden in dienst kwam bjj de familie J.
van den Berg, Langestraat.
Bad- en Zweminrichting.
Den 15 had de Jaarljjksche Algemeene Vergade
ring der Alkmaarsche Bad- en Zweminrichting plaats,
waarin verslag over het afgeloopen jaar werd uitge
bracht.
Door het ongunstige zomerweder bleef het aantal baden
verre beneden dat van 1902, n,l. 5048 tegen 8549, waar
door de Exploitatie-rekening een nadeelig saldo van
f 189.88 opgeleverd heeft.
Het afttedende, doch herkiesbare lid, de heer P. de
Lange P.Bz, werd met groote meerderheid van stemmen
herkozen en blijft de functien van penningmeester ver
vullen. Bij de verplichte jaarljjksche uitloting werd aan
deel no. 112 getrokken.
Kunstbeschouwing.
Door het Teekengenootschap »Knnst zij ons doel'
zal a.s. Woensdagj den 20 Jan., in de Foijer der »Har-
monie" een kunstbeschouwing worden gegeven, voorna-
menljjk bestaande uit naar de natuur geschilderde stu
diën te Barbazan in Frankrijk (het land van Corot en
Millot) door den heer Hendrik van Bloem, thans te Ber
gen. Tevens zullen eenige teekeningen en studies worden
geëxposeerd door Mejuffrouw Keetje Witte, alhier.
Een en ander is des namiddags van 11/a4 uur geëta
leerd en zal des avonds, aanvangende precies 8 unr, cir-
culeeren.
In de panze zal eene geschilderde studie vzandrjjden'',
daartoe welwillend aangeboden door Mej. Witte, uitslui
tend onder de aanwezig zijnde leden, worden verloot.
Deze kunstbeschouwing is vrij toegankelijk voor leden
met hunne genoodigden en enkel des namiddags, tevens
voor het publiek k 10 cent de persoon.
Cadettenschool.
Aan den sergeant van Zijp veld is den 14 op eene
plechtige wijze, de bronzen medaille voor 12jarigen dienst
uitgereikt.
Voordracht Hoofd 3de Gemeenteschool.
Ter vervulling der vacatureontstaan door het
aan den heer A. P. Zeilmaker verleend eervol ontslag
als hoofd der 8de Gemeenteschool wordt den Raad de
volgende voordracht aangeboden
1. D. Tjalsma, hoold der school No. 2, H. Hugowaard.
2. J. Eits, 1ste onderwijzer 4de Gem.school, Alkmaar.
3. P. Schipper, lste 3de
4. A. Wijn hoofd der school te Koedijk.
5. D. H. Prins Grosthnizen.
6. C. SchaapTexel.
Schoolonderzoek van de Adenoïde Vegetaties.
De schoolopziener in het arrondissement Alkmaar
heeft aan alle onderwijzers groepsgewijze ter lezing ge
zonden de voordracht »over het schoolonderzoek der
adenoïde Vegetaties", gehouden voor de onderwijzers
te Amsterdam door den bekenden specialiteit op dit
gebied Dr. Burger te Amsterdam. Op zeer bevattelijke
wijze worden de kenteekenen en de gevolgen dezer
woekeringen aangegeven en hoewel Dr. Burger meent,
dat de door dit onderzoek verkregen statistiek zeer on
betrouwbaar zal zijn, juicht hij den ihaatregel door den
Minister v. B. Z genomen, om aan de onderwijzers een
opgave van het aantal gevallen in hunne klassen voor
komende te verzoeken, zeer toeaangezien hierdoor
over het geheele land de aandacht op deze veel voor
komende kwaal gevestigd wordt Den onderwijzers
wordt de lezing van bovengenoemde voordracht zeer
aanbevolen.
's GRAVENHAGE, 16 Januari 1904.
Het nieuw Tarief van Invoerrechten zal zoo niet
deze maand, dan toch in den zittingstijd der Tweede
Kamer na het Reces worden ingediend. De opbrengst
van het gewijzigd tarief wordt geraamd 'sjaars op 9
millioen meer.
HUITSCHIiAND. De Duitgchers beleven niet veel
genoegen van hunue kolonies in Z.-W. Afrika. Nau
welijks is het verzet der Bondelzwaits gesust of er is
opnieuw een opstand uitgebroken en nu onder de Herero's.
De Herero's zjjn verwant met de Bantoe-Kaffers. De
stam wordt op een zielental van 65000 begroot. Ze zijn
groot en forsch vau gestalte eu hebben, naar een reiziger
verhaalt, de maat van de Pruisische garde. Als wapen
hanteeien zij de assegaai en dan werpknots (Kirri). Som
migen hunner kapiteinschappen zjjn met voorlaadgeweren
gewapend.
Hun groot-kapitein, Samuel, die aan den drank ver
slaafd is, heerscht slechts in naam. De stamhoofden van
Okahandja, Waterberg, Ümaroeroe en Otjimbingwe zijn
geheel zelfstandig.
De sterkte der militaiie politiemacht van Duitsch
Z.-W. Afrika bedraagt 34 officieren, 8 officieren van ge
zondheid, 1 paardenarts en 785 onderofficieren en man
schappen. Onder de laatsten bevinden zich een aantal
Boeren, die na de annexatie tan hun land door d8 Engel-
schen, naar het Duitsche gebied uitweken.
Keizer Wilhelm hield den 15 te Berlijn eene kapit
telvergadering van de Orde der Zwarte Adelaar ter
plechtige installatie van de nieuwbenoemde ridders, onder
wie Prins Hendrik der Nederlanden.
JAPAW. Uit Londen wordt van den 14 gemeld:
Renter ontving van den Japanschen gezant Hayashi de
mededeeling, dat hij den tekst van Japans antwoord aan
Rusland had ontvangen. De gezant voegde hierbij, dat
dit antwoord in geen enkel opzicht een ultimatum is en
dat geen tjjdsbepaling voor het antwoord is gegeven. De
toon is vredelievend, maar zeer vast. Japans houding heeft
ten aanzien der door dit land gestelde eischen geen wijzi
ging ondergaan. De hoofdpunten van het antwoord zijn
een herhaling van de oorspronkelijke eischen betref
fende de positie in Korea en Mandsjoerije. Een der voor
naamste punten zoo niet het voornaamste punt is de erken
ning van China's soevereiniteit in Mandsjoerije.
De toestand blijft overigens eigenlijk onveranderd.
Oorlogsgeruchten en vredesberiebten wisselen elkander
gestadig af, de telegrammen vermelden verder eene groote
activiteit die zooveel in Rusland als in Japan heerscht
bjj de Marine.
De berichten uit Korea luiden echter zeer ernstig
Seoul, de hoofdstad van dit merkwaardige en veelom
streden land is op dit oogenblik vol vreemde troepen,
daar iedere legatie het noodig heeft geacht soldaten te
doen aanrukken, ter bescherming van hare ambtenaren
en gebouwen.
En dit heelt onder de bevolking een soort van wan
hopige woede doen ontstaan. Een revolutie zit in de lucht,
en als gevolg daarvan rukken altoos meer troepen op
Rusland heeft er reeds een goede driehonderd met twee
kanonnen, de andere mogendheden wat minder.
De Keizer van Korea moet aan den Koning van Italië
en vermoedelijk ook aan andere Staatshoofden een echrjj-
ven hebben gezonden, waarin hij tnsschenkomst vraagt
ten behoeve van zjjn land, hetwelk door den strjjd tus-
schen Rassischen en Japanschen invloed in znlk een nete
ligen toestand is gebracht.
Sint Pancras. De bevolking bestond op 31 Dec
1902 nit 438 m. en 422 vr., tot. 860 personen. Zjj ver
meerderde door geboorte met 10 m. en II vr., tot. 21,
door vestiging met 43 m. en 39 vr., tot, 82 en vermin
derde door ovelijden met 5 m. en 9 vr., tot. 14 en door
vertrek met 35 m. en 38 vr., tot. 78, zoodat zjj in den
loop des jaars vermeerderde met 13 m. en 3 vr., tot.
16 inwoners. De bevolking bestond op 31 Dec. 1903 nit
451 m. en 425 vr., tot. 876 personen.
In de schoolspaarbank alhier werd over 1903 gespaard
f 302.26 teruggevraagd werd f 340.97. Aan' rente werd
gemaakt f 69.71. Het aantal boekjes bedraagt 67 met
een tegoed van f 2437.79.
- *«P. De houtrjjder P. S. van den heer L. alhier,
die deze week, door het op hol geraken der paarden te
Grootschermer het ongeluk met den houtwagen had, is,
zonder weder tot bewnstzjjn te zijn gekomen, overleden.
Hjj laat een weduwe met 2 kinderen na.
Haarlem. Den 14 heeft voor de Rechtbank alhier,
de behandeling der zaak van den heer de Lanoy bankier
en directeur der N. en Z. H. Bank te Haarlem plaats
gehad. Na een lang getnigenverhoor werd door het Op.
Min., op grond van verduistering tegen den beklaagde
geëischtgevangenisstraf van twee jaar, met verminde
ring van de preventieve hechtenis.
De verdediger Mr. Jolles nit Amsterdam ving zijn
pleidooi aan met de verklaring, dat hjj allerminst ver
goelijken zal datgene, wat beklaagde gedaan heeft noch
hetgeen er in den laatsten tijd op financieel gebied is
voorgevallen.
Toch kon hij niet aannemen dat beklaagde strafrech-
terljjk aansprakelijk is voor de verkeerde handelingen door
de N. en Z. H. Bank gepleegd. (Volgens het Op. Min,
zjjn, op grond van beklaagde's bekentenis en de getuigen
verklaringen deze Bank en beklaagde feiteljjk een en
dezelfde persoonlijkheid). Pleiter vroeg om vrijspraak en
onmiddellijke invrijheidstelling. Tot toestaan van dit
laatste verzoek achtte de Rechtbank geen termen aanwe
zig en bepaalde de uitspraak op 28 Januari.
Barslngerhorn. De op 18 Jan. bepaald zijnde
openbare vergadering van de afdeeling K o 1 h o r n van
den Bond van Staatspensioneering, werd tot nader te
bepalen datum uitgesteld, wegens verhindering (een door
ongesteldheid) van drie der vier sprekers.
In de polders van het Noorderkwartier, ontvingen vele
watermolenaars voor het natte jaar 1903, boven hunne
bezoldiging, een gratificatie, omdat in dit natte jaar zulke
buitengewone diensten van hen werden vereischt.
Den heer J. J. de Groot, opzichter van den polder
Waard en Groet, werd evenals zjjne voorganger wjjleu
de heer G, Holwerda als onbezoldigd Rijksveldwachter
aangesteld
Schagen. In onze gemeente doet zich thans na
het heerschen der mazelen een geval van roodvonk voor.
fKederl. Onderw, Genootschap.
Iiutjewlnkel. De heer J. Porte, hootd der school
alhier, is met 1203 stemmen tegen 155 op den heer Ap
peldoorn gekozen tot hoofdbestuurslid van bovengenoemde
vereeniging.
Schagen. De sociëteit Ceres alhier is den 14 ge
kocht door den beer 8. Bregman te Alkmaar voor de
som van f 11655. De heer R. C. Kaan, huurder der
sociëteit, kocht het perceel denzelfden dag weer van den
heer Bregman.
Het jachtreeht van de vroegere heerlijkheid Petten werd
voor 1904 gepacht door den heer Paine Stricken te Bergen.
Schagen. Den 14 koos de afd. Sohagen e.o. van
het N. O. G. tot haar 2e secretaris, den heer S. de Vries
alhier en tot bibliothecaris den heer D. P. Plaatsman te
Harencarspel.
Chamberlain's politiek.
LONDEN, 15 Jan. Chamberlain opende heden de eerste
vergadering van zijn tariefcommissie. Hjj gaf hierbjj
een historisch overzicht van de laatste zestig jaar, zette
de argumenten ten gunste van de hervorming uiteen en
maakte de politiek der tegenstanders belachelijk. In
het bijzonder deed hjj uitkomen, dat de meest voordeelige
h andel van de Britten was de handel met Britsche onder
danen. De Britsche bezittingen moesten daarom bevoor
deeld worden. Het belang der Britten is den voorspoed
der koloniën te bevorderen, zoodat zij betere afnemers
van het. moederland kannen worden. De sympathie
tusschen koloniën en moederland is van groote waarde,
maar zij moet versterkt worden door banden van mate-
rieele belangen, opdat de vereeniging bljjveud zal zjjn.
Spr. ontkende, dat eenig tarief zou kunnen worden
ingevoerd, dat, zooals de tegenstanders beweerden, de
rjjken rjjker en de armen armer zou maken.
De toestand In het Oosten.
PETERSBURG, 15 Jan. Gisteren, ter gelegenheid
van het Russische nieuwjaar, werd door den Tsaar een
receptie gehouden van het corps diplomatique. Toen de
Tsaar binnentrad, waren alle gasten daar verzameld en
ging Z. M, rond, terwijl hjj met elk diplomaat het woord
veerde. Er was een beweging van stijgende belangstel
ling, toen de Keizer Korino, den Japanschen gezant
naderde en hem zeer hartelijk toesprak. De Tsaar sprak
met geestdrift over de groote waarde, welke men had
te hechten aan goede nabuurschap met Japan. Ni8t
slechts voor het heden maar ook voor de toekomst.
Z. M. drukte zijn onwankelbare hoop uit, dat een
bevredigende regeling voor beide naties te treffen zou zjjn.
De Tsaar verzekerde aan den gezant der Vereenigde
Staten aan het Russische hof, dat hjj geen belemmeringen
in den weg zal leggen aan het onlangs gesloten Chineesoh-
Amerikranscoe handelsverdrag, of een hinderpaal zal
scheppen voor de Amerikaansche rechten in Mantsjoerjje.
Daarop de gezamenljjke diplomaten toesprekende, zeide
de Keizer»Ik wensch alles, wat in mijn vermogen is
aan te wenden, om den vrede in het Verre Oosten te
handhaven."
Japan's antwoord, dat reeds aan baron Rosen te
Tokio overhandigd, zal in duplikaat worden overhandigd
aan graaf Lamsdorf door Kurino.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaab
brengen, ingevolge art. 8 der Hinderwet, ter algemeene
kennis, dat zij bjj besluit van heden nr. 110 vergunning
hebben verleend aan J. OTTER Sr., wonende aldaar,
tot het oprichten van een gasmotor van twee paarden
kracht tot het in beweging brengen van twee machines
in het perceel Kooltuin, wjjk C. nr. 2, ten kadaster be
kend in sectie B nr. 3562.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter,
16 Jan. 1904. O. D. DONATH, Secretaris.
