N e d e r and.
StadsbericJiteii.
Advertentièn.
büHWE KL IJ KJb «XAi\i>.
Mijnramp.
De ontzettende mijnramp te Plttïburg heeft
vermoedelijk een groot aantal slachtoffers gemaakt, die
door de ontploffing in de mijn bedolven werden (de
opgaven wisselen van 60 tot 185). Vermoed wordt dat
de ongelukkigen zijn omgekomen door den verstikkenden
kolendamp, die ook alle pogingen tot redding onmogelijk
maakt De ingenieur Tayior die zich aan 't hoofd had
gesteld van een ploeg redders, is gestikt, en alle anderen
moesten vluchten voor de verstikkende dampen.
De ontploffing was zoo geweldig, dat de joist beneden
gekomen ophaal bak of »kooi" met de overblijfselen van
een daarin geplaatsten muilezel, op tweehonderd voet
afstands van den ingang werden teruggevonden en ver
in de nabjjheid werfcende mannen door de rondgeslingerde
stukken ernstig gekwetst werden.
In eene mijn te Victor, Colorado, is intusschen gister
een zoogenaamde »kooi" met werklieden in eene schacht
neergestort. Veertien bleven op de plaats dood.
Het onderzoek naar de verantwoordelijkheid voor
de groote ramp met het «Iroqnois-Theatre" te Chicago
is afgeloopen.
Er zijn een honderdtal getuigen verhoord.
Uitgemaakt is, dat da schuld lag aan do inrich
ting van het gebouw en aan de bouwmeesters
Het is gebleken, dat het gebouw nog niet voltooid was
toen de voorstellingen reeds werden aangevangen en de
uitgangen waren overal slecht ingericht.
Ook de brandweer-inrichting wordt gelaakt.
Tegen de schnldigen wordt rechtsingang verlangd.
Hof berichten.
Prins Hendrik is naar Mecklenburg vertrokken, om
den 29 den verjaardag zijner Moeder bij te wonen.
Mr. J. P. R. Tak van Poortvliet, f
Zooals in ons vorig nummer onder de telegraph,
berichten vermeld is, is de heer Tak van Poortvliet, lid
van de Eerste Kamer van Noord-Holland eu oud-minister
van Waterstaat en Binnenlandsche Zaken, den 26 te
's-Gra-venhage overleden.
Sinds eenige jaren had Mr. Tak van Poortvliet zich
uit het politieke leven teruggetrokkenmaar in de jaren
1870—1895 heeft hij daarin een zeer werkzaam aandeel
gehad, Aanvankeljjk commies-griffier der Tweede Kamer,
werd hij in 1870 te Middelburg door de liberale meer
derheid tot lid der Kamer gekozen en bleef dit tot 1875,
toen hij vervangen werd door een anti-revolntionnair lid.
Toch behoefde hij niet uit de Kamer terug te treden,
wijl hij nog voor het einde van het zittingjaar gekozen
werd te Zutphon. Hij bleef als ijverig voorstander van
de liberale beginselen en tevens algemeen geëerd om zjjn
uitgebreide kennis in de Kamer tot in het najaar van
1877, toen hij door Mr. Kappeyne van de Coppello werd
uitgenoodigd over het nieuw ingestelde Departement van
Waterstaat, Handel en Nijverheid als Minister op te treden.
In die boedanigheid heeft Mr. Tak grooten ijver en
voortvarendheid aan den dag gelegd. Men herinnert zich
zijne Kanalenwet, waardoor, indien zjj ware aangenomen,
Amsterdam een rechtstreeksche verbinding met den Rijn
zou hebben verkregen door de Gpldersche Vallei. De val
van dit ontwerp, gevoegd bij andere oorzaken, leidde in
1879 tot het aftreden van het geheele Minisserie-Kap-
peyne. In Februari 1880 werd Mr. Tak terstond ta Am
sterdam gekozen tot lid der Tweede Kamer, als opvolger
van Mr. Van Tienhoven, die Burgemeester was geworden.
By de in die jaren opnieuw ontstane scheiding tnsscben
de hoofdmannen der toenmalige liberale partij schaarde
Mr. Tak zich aan de zijde van _Mr. Kappeyne, hetgeen
leidde tot zijne niet-herkiezing in 1884 Hij werd toen
door de Provinciale Staten van Noord-Holland gekozen
tot lid der Eerste Kamer en bleef dit tot 1888.
Na de Grondwetsberziening werd de heer Tak wederom
naar de Tweede Kamer afgevaardigd. Bjj de vorming vau
het Ministerie-Van Tienhoven, na de verkiezingen van
1891, werd hem het Departement van Binnenlandsche
Zaken opgedragen.
Een der voornaamste werkzaamheden van zijn Minis
terie is geweest het ontwerpen van een Kieswet in ver
band met de gevrjjzigde Grondwet, 't Is bekend hoe deze
door verschil van gevoelen, ook tnsschen de liberalen on
derling, niet tot stand gekomen is. Toen na de Kamer
ontbinding de verkiezingen hem geen meerderheid voor
zijn inzicht aangaande het kiesrecht hadden gebracht,
traden al de Ministers af. Zij werden opgevolgd door het
Ministerie-RöellVan Honten, hetwelk de tegenwoordige
Kieswet tot stand bracht.
Onmiddellijk daarna werd Mr. Tak wederom lid der
Tweede Kamer, eerst nit Amsterdam en later nit Bever
wijk. Van de Tweede ging hij naar de Eerste Kamer over.
In de laatste jaren van zijn leven begon zyne gezond
heid voortdurend meer te wenschen over te laten, zoodat
hg als Staatsman steeds minder op don voorgrond trad.
De heer Tak heeft steeds behoord tot hen, die grooten
invloed in de Kamer oefenden, en die om zijn groote
talenten door allen zeer gewaardeerd werd. Zgn groote
werkkracht heeft hij getoond in zijne Kanalenwet en in
zijne Kieswet, zjj 't ook beiden zonder succes.
De heer Tak nad indertijd zijne rechtsgeleerde stadiën
voltooid met een Akademisch proefsehritt over »Het
recht van amendement." (N. v. d. D.)
Typhus te Rotterdam.
Van 1 Jan. tot Maandag 1.1. werden aangegeven
207 gevallen van febris typhoïdea. Het getal
in dat tijdvak aan die ziekte overledenen bedraagt 10.
De aangiften worden verdeeld als volgt1 tot en met
9 Januari 54 aangiften, 1 sterfgeval10 tot en met
16 Januari 77 aangiften, 3 sterfgevallen 17 tot en
met 23 Januari 76 aangiften, 6 sterfgevallen.
De hoofden van scholen zijn aangeschreven de drink-
kranen der waterleiding, gedurende de uren, waarop do
kinderen in de schoollokalen vertoeven, gesloten te houden.
Da heer Van Hol, die op het oogenblik iu Zwit
serland vertoeft en zien voor herstel van gezondheid
bezig houdt met houtzagen en het maken van bergtochten,
vindt daarbjj zeer veel baat, zoodat hij, zegt het »Haagscbe
Dagblad", da Kamerzitting op 9 Februari weder hoopt
bg te wonen.
Op Ameland zal de heer Cappel, arts nit Am
sterdam, dia zich te Nes als geneesheer gevestigd heeft»
<eeu Sanatorium voor Zenuwlijders openen.
Te Haarlem is de vronw van een werkman aan
de Centrale Werkplaats der H IJ. S. M. die verzocht
had niet naar de wagenmakerij te Amersfoort te worden
overgeplaatst, wgl de vronw een winkeltje dreef op
de heuglijke tijding, dat het verzoek was ingewilligd,
dood in haar stoel gebleven.
Zij laat een talrgk gezin na.
De 25-jarige dochter Elisabeth vau den koster
Snijer te Zantvoort, die de vorige week van een balcon
was gevallen, is thans, zonder weer tot bewustzijn ge
komen te zijn, overleden. De deelneming onder de in
gezetenen is groot.
Hen inbreker.
De uit Utrecht naar Hengeloo teruggebrachte ver-
moedelgke dader vao de inbraak bg den heer Enlderink
te Hengeloo, heeft bekend de inbraak gepleegd te hebben
zonder medeplichtigen. Hg geeft als zgn naam op
Joseph Gnttwald.
Maandagnacht heeft hjj beproefd uit te breken nit de
cel der maréchausséaskazerne, door den bodem van zgn
cel op te breken. Tegen middernacht werd hij echter
door den brigadecommandant verrast. Hg is thans naar
Almeloo overgebracht.
Er is nu ruim f1500 van het gestolene terecht.
Hg werd ook verdacht van een diefstal van 10,000
Mark in Dnitschland, doch dit ontkent hg. Wel bekende
hg daar 700 Mark te hebben gestolen.
draft. Den 25 werd alhier de jaarlgksche ver
gadering gehouden van de leden van het Veefon<s. Tot
lid van het bestuur werd herkozen de heer J. Tromp.
In de plaats van den heer J. Schoenmaker, die bedankt
had, werd herkozen de heer J. Klerk. Uit de rekening
bleek, dat de ontvangsten in 1903 bedroegen f 464,01 en
de uitgaven f 815,25, zoodat er een batig saldo was van
f 148,76.
In het Fonds waren verzekerd 150 koeien en 27 hok-
kelingen.
De heeren P. Bruin en A. Blaanw, leden van het
burgerlgk armbestuur voor Noordeinde van Graft, hebben
voor die betrekking bedankt. De Raad dezer gemeente
heeft daarop met 6 tegen 1 stem besloten om deze be
trekking op te heffen en het armbestuur voor Noordeind
te vereenigen met dat van Graft.
Jozef Israels.
Den 27 heeft Jozef Israëls zijn 80sten verjaardag
gevierd. Zeer vele blgken van groote vereering werden
den grgzen, maar nog zoo krachtigen meester gebracht.
In Pnlchri Studio te 's-Gravenhage had de huldebe-
tooging plaats. Te midden van vele kunstenaars en
kunstvrienden werd den jubilaris een cantate toegezongen.
Daarop nam de kunstschilder Mesdag het woord. Hg
richtte tot zgn kunstbroeder vele hartelgke woorden en
bood hem asn het huldeblijk der Beeldende Kunstenaars,
bestaande nit een bronzen en zilveren eere-medaille van
de Nederlandsche kunstenaars en deelnemers uit bgna
alle landen der wereld.
Het eeremetaal vertoont de beeltenis van den tachtig
jarigen kunstschilder en een zinnebeeldige voorstelling
van de voorname plaats die de meester in de wereld
heeft ingenomen.
Daarna deed Mesdag een belangrgke mededeel ing,
namelgk dat H. M. de Ko ingin Jozef Israëls bevorderd
heeft tot commandeur der Orde van den Nederlandschen
Leeuw (daverende toejuiching).
Vervolgens werd den jubilaris aangeboden het huldeblijk
van kunstvrienden-vereerders. Die eere-taak was in
handen van proffsssor Quack, die daarbg een gloed
volle toespraak hield.
Verder werd de 80-jarige nog van velerlei zijde ge
complimenteerd.
Van het werk »Ans einer kleinen Garnison" door
Luitenant Bilse, dat eene bgna Enropeesche bekendheid
heeft verkregen, en kort na verschyning in Dnitschland
in beslag werd genomen, is tbans eene Nederlandsche uit
gaaf uitgekomen, zie achterstaande advertentie.
In den vorm van een boeiend verhaal wgst de schrijver
op de vele misstanden die het militaire loven in Duitsch-
land aankleven en schildert de onderlinge vaak ongepaste
verhouding tusschen Officieren en Officiersvrouwen.
Het geheel vormt een flink boekdeel, dat, met een om
slag, genomen naar het oorspronkelijke, er aantrekkelgk
uitziet.
Het Haagsche schouwburgpubliek wordt sedert eenige
dagen op eigenaardige wgze eenige malen per avond aan-
gemaana om bg eventueelen onraad in het schouwburg
gebouw toch vooral kalmte te bewaren.
Op het brandscherm toch, dat na elk bedryf wordt ne-
dergelaten, is in Ond-Hollandsche schrift de volgende
waarsohuwing geschilderd
Ghy die hier sit
Bedencke dit
Is onrast daer
Dreigbt soms gevaer
Kalm het hugs verlaet
Gby sgt op straetl
W oordrachtenavond
van Mevr. Betty Holtrop Van Helder.
Het dunkt ons bgna onnoodig, naar aanleiding van
de in deze courant voorkomende advertentie, het publiek
op te wekken in grooten getale de voordrachten van
mevrouw Holtropvan Gelder te gaan hooren.
Reeds in verscheidene plaatsen van ons land is de
begaafde actrice opgetreden met een soort gelgk pro
gramma en overal werd een levendige hulde van het
publiek en een zeer gunstige recensie onzer beste critici
haar deel. O. a. lezen wijop het gebied van voor
dragen hebben w(j nooit zöó onvoorwaardelgk genoten.
Die nobele gestalte; die met de verschillende stemmingen
steeds wisselende gelaatsuitdrukking; die klankvolle stem
eiker aandoening talentvolle vertolkster; die gebaren,
zoo sober en toch zoo sierlyk steeds zy alle in dienst
van een uiterst fijn ontwikkeld kunstgevoel zg hebben
ons een «Lioba" doen zien die we vóór dien avond
nimmer zoo hadden mogen aanschonwen.
Ook belooft die voordrachtenavond door de keuze der
overige stukken hoog esthetisch kunstgenot te znlien
verschaffen.
Zeer hopen wij dat het publiek deze poging door
eenige heeren gedaan, om een der beste krachten op het
gebied der tooneelkunst ook in Alkmaar te laten optreden,
waardeeren zal door een flink bezoek.
Wij kunnen nog mededeelen dat mevrouw Holtrop
wegens het groote succes herhaaldelgk is opgetreden.
Remonstrantsche Gemeente.
Men verzoekt ons mede te deelen, dat Zondag,
den 31, in bovengenoemde Kerk de dienst zal worden
waargenomen door den heer ds. B. W. Ooienbrander,
Emer. predikant te 's Gravenhage.
Schouwburg.
Op Donderdag 4 Februari a.s. zal in de Schonwbnrg
«Harmonie" de 4e en laatste aboDnements-voorstelling
plaats hebben door het Haarlemsch Tooneelgezelschap,
onder directie van Louis Bouwmeester. Ditmaal zal worden
opgevoerd «Schakels", door Herman Heyarmans. De rol
van Pancras Duif wordt vervuld door den heer Lon;s Bouw
meester, terwijl die van Marianne, de huishoudster van
Pancras, in handen is van mevr. Jalia van Lier-Cnypers.
De »N. R. Ct.'' van 19 Jan., eene opvoering van
«Schakels" in een zeer uitgebreid artikel besprekende,
zegt o. m. verdient Hegermans, dat het Haarlemsch Too-
neel veel sncces hebbe met dit stok, hg van zgn kant is
aan Louis Bouwmeester grooten,dank verschuldigd. Want
stellen we zgn werk onder zgn beste, Duif is een van
Bonwmeesler's schitterendste rollen.
Da opvoering van «Schakels" brengt voor den heer
de Lange extra kosten mee. We hopen dat deze door een
gevulde zaai, ruimschoots zal worden vergoed.
374ste Staatsloterij.
5e klasse, 6e lijst, 27 Jan. 1904.
Nrs. 12211, 13182, I9ü40 en 20148 f 1000 nrs. 3713,
5827 en 8411 f 400; nrs. 10030, 14198 en 19117 f 200
nrs. 1519, 2807, 7035,8654, 10003,10435,10650, 13666,
18661, 18754, 19771 en 20788 f 100.
5e klasse7e lijst28 Jan.
Nr. 6294 f 25000; Nr. 1854 f 1500; Ns. 8424, 16998
en 19210 f 1000; Ns. 174 en 14952 f 400; Ns. 3025,
12532 en 14482 f 200 Ns. 3248 8322 8532 8640
8710 14496 en 16044 f 100.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente
Alkmaar brengen ter algemeene kennis, dat in het Ge
meenteblad van Alkmaar Nr. 163, is opgenomen het
besluit van den Raad dezer gemeente van 21 October
1903 goedgekeurd bg Kon. besluit van 4 Jan. 1.1.
no. 42, waarbjj zjjn vastgesteld
Verordeningen op het heffen en Invor
deren van Wik- en Weegloonen.
welke verordeningen, heden afgekondigd, gedurende drie
maanden ter leziDg zgn nedergelegd ter gemeente-secre
tarie en aldaar tegen betaling van f 0.10 in afdruk zgn
verkrijgbaar gesteld.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, G. KIPPING, Voorzitter.
21 Jan. 1904. 0. D. DONATH, Secretaris.
GETROUWD.
27 Jan. Nicolaas Visser en Nceltje van der Horst.
GEBOREN.
25 Jan. George Hendrikns Abraham, z. van George Hen-
dricus Abraham Schot en Geertinida Stierman.
27 Anna Elisabeth, d. van Theodoras Smorenberg
en Oatharina de Graaf. Bernardina Maria
Anna, d. van Johan Jacob Ciemens Woltering
en Maria Elisabeth Hnberta Wackers.
OVERLEDEN.
26 Jan. Tiijntje, d. van Gei rit de Boer en Hillegonda
Duits, 7 m.
27 Jannetje Stoel, echtgen. van Hendrik Jan Jansen,
63 j. en bgna 11 maanden.
28 Grietje Dienwertje, d. van Willem Smit en Pietje
Jansen, 3 m.
Edam, 21 Jan. Aangev. 39 partjjen boter 73 a ct
de 5 Kg. kipeieren f 5.a 5.25 per 100.
Leeuwarden, 22 Jan. Noteering van de commissie le
qnai. fabrieksboter f 45.— a 49.—. Aangev. 12 derde
en 10 zesde vaten.
Boter le soort f Aangevoerd 5 vierde, 3 acht
ste en 2 zestiende vaten.
Kaas. Nagel f 22 a 25.50. Aangev. 10691 Kg.
Geboren:
ANNA HERMANNA CHRISTINA,
dochter van
W. B. VERNOUT Az.
en
G. J. J. VERNOUT—Pasman.
Haarlem, 27 Januari 1904.
Heden overleed tot onze diepe droefheidna een
langdurig lijden in den ouderdom van bijna 64 jaren
onze innig geliefde echtgenootemoederbehuwd- en
grootmoeder mejoffronw
J II MK T JK ITOE1.
H. J. JANSEN. Alkmaar.
A. WIJN—Jansen. Koedjjk.
Alkmaar A. WIJN
27 Jan. 1904. en kinderen.
Verzoeke van persoonlijk rouwbeklag verschoond teblyven
Voor de vele bewijzen van deelneming, ontvangen bij
het overigden zgner zuster, Mej. B. J. M. TEN KLEIJ
betuigt ondergeteekende zyn hartelgken danh.
H. E. J. TEN KLEIJ.
Alkmaar, Januari 1904.
De heer en mevrouw P. J. SGHAAPSSmabers be
tuigen hunnen welgemeenden dank voor de vele en hart
teljjke bewyzen van deelneming, ondervonden bg he-
overigden vau hunnen geliefden eenigen Zoon, den WelEd.
Gestrengen Heer
Mr. Henrietta Antoniiis Petrus Schaap*
in leven Advocaat en Procureur alhier.
Tevens hartelgkon dank aan de verschillende vereeni-
gingen, die den dierbaren overledene de laatste eer heb
ben bewezen bg de begrafenis.
Alkmaar, 27 Januari 1904.
