No 17. Tweede blad. Honderd en zesde jaargang» Zondag 7 Febr. 1904,
Amsterdamsche Brieven.
Nederland.
ALK1AARSCHE COURANT.
XXIX.
Nu zitten wij midden in de feestvreugde en dit woord
is nu eens géén holle phrasedat wil zeggen voor degenen,
die mee kunnen doen en dat zyn er betrekkelyk maar
weinigen. Maar zoo dit ooit hinderde, nu wel het minst,
omdat al die pretmakers bij elkaar komen voor goed doel
en daarvoor hun geld en velen heel wat offeren daar
zal wel niemand wat op tegen hebben.
Het is nn Donderdagnacht en zooeven ben ik gekomen
van onze feestmarkt, maar toen ik wegging, nog tal van
groepjes lustig aan het genieten waren. En zoo hoort het
men moet naar een Lney-fair niet alleen gaan; juist
het petillante van een vrooiijk gezelschap werkt animee-
rend en is zoo bevorderlyk voor het goede doel, immers
het is een mensehelijke eigenaardigheiddat men in
gezelschap dieper in de beurs tast dan alleen zijnd.
Maar eerst even iets over den middag van heden, den
Donderdag. Er heeft in dit blad reeds een en ander over
de fancy fair gestaan op alles behoef ik das niet terug
te komen en het zal u te Alkmaar toch ook vooral om
een indrnk te doen zijn; de beste beschrijvingen betee-
kenen niets, wanneer men zoo iets niet zelf zag. Maar ik
vlei mij, dat er nit Alkmaar zullen zijn, die eens even
een kijkje hebben genomen.
Nn was dat den Donderdagmiddag niet wenschelijk
ten eerste was het nogal coutens f 10 voor de schouw
bnrgzaal en f 7.50 voor de fancy fair en ten tweede
heerscht bij een vorstelyk bezoek nimmer die ongedwon
genheid, die onder normale omstandigheden bereikt wordt.
Hoewel.... als er eene Vorstin is, die van eenvoud
houdt en ongaarne zeker officiëel vertoon van stijfheid
ziet, dan is het onze Koningin-Moeder. Dat sprak van
middag weer zoo duidelijk van hare zijde en dat sprak
zoo duidelijk tot haar in het kalme, prettige woord, het
welk de voorzitter der feestcommissie, jhr. mr. J. C. den
Tex tot H. M. richtte. Alles klonk zoo sober, zoo huise-
lyk als het ware, dat het weldadig aandeed. De meesten
znllen de rede van den heer den Tex wel reeds gelezen
hebben zoodat ik die hier niet behoef af te schrijven
dan zal ieder getroffen hebben de gewoonheid van het
half gesproken, half voorgelezen woord. Er zijn sprekers,
die moeilijk memoreerende, hnn rede op een papiertje
hebben en dat in hnn hoogen hoed leggen, ter sluiks er
op kijkend niets van dat al hieriedereen mocht het
zien, dat wat werd uitgesproken, gerugsteund werd door
het geschreven woord. En hoe hartelijk dankte de
Koningin-Moeder den heer den Tex; ook weer zoo een
voudig, zoo weinig officiëel, zoo echt prettig.
Alles wat deze dagen voor het publiek te zien is, werd
van middag aan H. M. evenzoo getoond, zonder veel meer
eigenlijk. Alleen een paar dingen. Zoo zong een koor
van de galerij, begeleid door het orgel het Wilhelmus en
het Wien Neerlandsch Bloed door het ruime koepelge
welf van het Paleis voor Volksvljjt klonken deze liederen
zeer indrukwekkend. Een bijzonder aardig moment was
de hulde van een aantal kaderleden van zee- en land
macht van wapens, welke te Amsterdam in garnizoen
liggen. Een eenvoudig sergeant-majoor commandeerde
die mannetjes, Jantjes met hun stroohoedjes op, mariniers,
infanteristen enz.wat zat dat kranig in elkaartelkens
applaudisseerde de Koningin-Moeder met hare geganteerde
handen en gaf aldus ook aan het publiek verlof tot toe
juichen. Toen naderde de Moeder onzer Koningin den
sergeant-majoordie zoo flink zijn mannen had gedres
seerd en H. M. sprak geruimen tijd tot hemdat was
weer zoo'n in hartelijk trekje van H. M., want meestal
worden onderofficieren niet door eene Koningin toege
sproken en de kianige militair keek maar strak voornit
langs zjju sabeltje, dat hij presenteerde, stram en hij
luisterde naar de koninklijke woorden, geen vin verroe
rend aldoor strakheel strak vooruitziend naar zijn
Koningin en onbeweegelijk. Dat vergeet zoo'n man nooit
en zijn kleinkinderen zullen het nog verhalen, boe de
Koningin-Moeder grootvader toesprak in het jaar 1904
in Amsterdam.
Alles bezichtigde H.M., nadat zij eerst in de schouw
bnrgzaal een hnldigiugslied van het koor van Toonkunst
en een zeer schoone huldigingstoespraak van mevrouw
Betty Holtrop-van Gelder had aangehoord, de laatste met
eene apotheose der verschillende kunsten, voorgesteld door
dames in Grieksche kleederdracht.
Toen werd een rondgang langs alle tentjes gemaakt en
werden voorstellingen bijgewoond in de zijzaaltjes, waar
allerhande kunstenaars hnn gaven ten beste geven.
Boogaards nam met Vondels »Begroetenis aan Frederick
Hendrick" geruimen tijd in beslag, wat lang wellicht,
omdat de overige rondgaDg er een weinig onder leed.
01 H. M. alles zal hebben onthouden, wat zij zag en
hoorde, daaraan mag getwyfeld, want zelfs nu ik reeds
ettelijke keeren op mijn doode gemak alles eens in oogen-
schonw heb genomen, vrees ik nog volstrekt, niet alle
wetenswaardigheden te kennendie onze feestmarkt
aanbiedt.
De reusachtige concertzaal van het Paleis voor Volks
vlijt", met alle andere zalen en zaaltjes is door onze
fancy fair in beslag genomen, een ruimte, waar in nor
male omstandigheden een 6000 menschen kunnen zitten.
Langs de wanden vindt men tentjes, waar zaken van
kanst of van smaak, dit laatste in de meest prozaïsche
beteekenis, worden te koop gebodenphoto's, pulletjes,
koperwerk, articles de Paris, sigareD, gebakjes, American
drinks, champagne enz. In 't midden is eeu berceau de
»bloementent" van mevrou 7 van Loon-Egidios. Hier zyn
een schat van bloemen ik hoorde dat er voor f 20u0
van Flora's kinderen hier zijn aangebracht. Men koopter
een keurig tuiltje viooltjes, een roos, een tak seringen,
voor civielen prijs. Want dit is merkwaardig, alles is
betrekkeljjk goedkoop, een beetje geflatteerde winkelprijzen,
maar geen fancy. En dat is maar goed, want voor een
gulden tast men gaarne een keer ot wat in zijn beurs,
maar voor tientjes doet men dit minder gaarne. Er zyn er
wel, die alles met goad betalen maar dat zy a toch slechts
heel enkelende meesten passen hnn bedrag wel zoo
ongeveer at. Dat moet men ook wel, want men wordt
overstelptindien ik alle glazen champagne, alle glaasjes
port, alle kopjes thee had moeten gebruiken, die mij in
den loop van den Donderdag werden «aangeboden", dan
zon ik nu zeker niet kalm zitten te schrijven, maar had
een hellebaardier van Oud Holland mij smadelijk weg
geleid. Zooals in 1895 op de tentoonstelling, is ook nu
Oud-Holland weer de cloudaar is het alleramusantst
men heeft daar allerlei kijkspelletjes, waarvoor men gaarne
zijn dubbeltje offert, de entree is, zooals men ziet, al
heel matig, maar men bedenke, dat men geen voet kan
verzetten of men betaalt een nienw dubbeltje, en meer
is ook welkom, geljjk de verschillende tenthouders u be
scheiden te verstaan geven. Allerleukst is hier het
Museum onder directie van mejuffrouw Henriette Hendrix
met vermakelijke plastische voorstellingen van schilderijen
maar daarop kom ik nog terug.
Een der aantrekkelijkheden is het Arabische dorp; het
is zeldzaam in stijl de kunstenaars die hier den scepter
voeren hebben eer van hun werkachteloos zitten zij
neder sigaretten rookend en in han brabbeltaal verlokken
zij u van een welriekenden sigarettenkoker, een pijpje of
een beursje aan te schaffen. Hier zit een pottenbakker
met zijn draaischijf en kneedt uit zijn klei aardige
vaasjes, terwijl vlak naast hem een ezel gehuisvest is,
die niet gevend om het decorum, do lucht verscheurt met
zijn geweldig gelu d. En dan de haremMaar daar
mogen heeren niet binnentreden, zoodat ik u van dat
evenement niets vertellen kan. Een gewapend ennncb
houdt fier de wacht en laat zich niet vermurwen.
Hoe zou men evenwel in het bestek van een brief
kannen verslag doen van alles, wat men thans in het
»Paleis voor Volksvlijt" bijeengebracht zietwant nog
noemden wij de kunsttavserne niet en de kamer van Jan
Steen, waar een dilettanten Ueberbrettl-gezelschap zijn
tenten hoeft opgeslagen, en van het kunsttheater, waar
vertegenwoordigers onzer tooneeigezelschappen eiken mid
dag en avond kleine stukjes ten be-te geven. Donderdag
avond zat het zaaltje stampvol en zelfs geen staan plaatsje
kon ik meer krijgen voor mijn gulden.
Er is slechts één ding te hopen, dat de netto opbrengst
van dit feest wat grooter moge zijn dan te 's-Gravenhage
en te Haarlem, waar respectievelijk f 84 en f 54 over
schot wasvermoedelijk zal het hier wel beter gaan er
wordt behoorlijk gekocht en wie men spreekt is tevreden.
En na kunnen de beide dagen nog, waarop de entrée
lager, het pnbliek dus talrijker en dank zij de niet over
dreven prijzen de ontvangst das wel aanzienlijker zal zijn.
Aan de verkoopsters ligt het waarlijk nietzij vervolgen
u met zulk een hardnekkigheid, waarbij de historische
horzel van den heer Staalman volkomen in het niet
verzinkt.
Ook de Wereldtentoonstelling te St. Louis
zal haar toren he >ben ofschoon een welke minder
hoog is dan de E ffeltoren.
Het is een ijzeren toren door de »Tntt s Cathedral
Tower Company" gebouwd, en 2C0 voet hoog.
De bezoeker» znllen door de reusachtige armen van
een groot heftoestel in zwevende wagens boven op den
toren worden gebracht.
Voorschijnende paraplules zjjn een nieuwig
heid, welke iu da Londensehe straten wordt gezien.
Zij hebben het voordeel dat de aldus beschermende
lieden elkander kunnen zien en botsingen vermeden wor
den. De paraplaies zijn in plaats van met zijde, alpaca
of sanella overtrokken met eene gelatineachtige stof.
AIJKH.
De correspondent van het »Hdbld." te Batavia seint
Kapitein Later vermeesterde een benting te Somati in
Gloempang Doea. Licht gewond werden de luitenant
Lakerveld en 8 minderen 2 der onzen sneovelden. De
vijand liet 79 dooden en 42 geweren achter.
Sluiting der jacht.
In het Prov. Blad van Noordholland wordt mede
gedeeld dat de jacht op houtsnippen in de provincie
Noordholland zal worden gesloten op den 29sten Febrnari,
met zonsondergang de jacht op eenden eveneens op dien
datum de jacht op ander waterwild op den 26sten Mrt.
met zonsondergangen dat het weispel van kwartelen
met steekgaren ot vliegnet zal mogen worden uitgeoefend
van 2 Mei tot en met 16 Juli.
Aloord.
Den 2, 's avonds, is de stationchef te Veghel W.
Seiler vermoord. Hij is stervende gevonden in da Stati
onslaan met vier schoten in de bont en kort daarna
overleden.
Als vermoedelijke dader is gearresteerd M. van de Ven,
gewezen sous chef aldaar.
Men zegt dat hij bekende en verklaard heeft ook dader
te zijn van den diefstal ongeveer drie weken geleden in
het station gepleegd en 2 Febr. opnieuw beproefd.
De verslagene was ongehuwd en Daitscher van geboorte.
De verdachte is gehuwd en vader van twee kinderen.
Zijn gezin woonde te Veghel. Hij zelf was de laatste
weken voortvlnchtig. De verhouding tusschen den ver
slagene en den verdachte was steeds vriendschappelijk.
Op alle stations van den Staatsspoorweg, alwaar
locomotiei-depots zijn gevestigdworden van wege de
Staats Spoorweg Mij. waseh- en badinrichtingen gevestigd,
voornamelijk ten behoeve van het locomotief-personeel,
die daar gelegenheid hebben gratis een donche te nemen,
kond of warm, op temperatuur als zij zelf verlangen.
Brand.
De Winschoter stoom-worstenfabriek der firma Meijer
Schott is den 4 's nachts geheel uitgebrand. De oorzaak
is onbekend. De rookerij met 10,000 kilogram worst en
ham is geheel verbrand. Het woonhuis en maehinegebouw
bleven behouden. De totale verzekering bedraagt f 15,930
bij de Algemeene Brandwaarborg-Maatschappij te Am
sterdam.
Uitgeest. De heer F. J. Rol gaf deze week in
't lokaal van »de Ooievaar" eene uitvoering met zyn
Kinderkoor. Opgevoerd werd »Hein de nachtwacht" een
kindsroperette in 6 tafereelen van P. Vasseur. Het tal
rijke publiek toonde zich over de uitvoering voldaan,
maar velen bejammerden het weder dat Uitgeest zich
niet beroemen kan op een betere zaal.
De ruimte zou niet dan met veel kosten kannen ver
beterd wordenmaar zonder groote uitgaven kon de
ventilatie stellig veel beter zijn.
Misbruik van vertrouwen.
Omtrent de twee boden aan het Departement van
Koloniën, die worden verdacht van aan den vertegen
woordiger van een buitenlandsch" fabrikant inzage te heb
ben verstrekt van de een of andere leverantie, verneemt
de N. C. nader
Het bedrog is uitgelekt, doordat bedoelde fabrikant
onvoorzichtigljjk heeft ingeschreven zonder daartoe op
eenigerlei wijs uitgenoodigd te 2jjn. Men kreeg aan het
Departement daardoor argwaan en aan de ijverige na
sporingen van een commissie van ambtenaren, daartoe
door den Minister nitgenoodigd is het gelnkt de jaiste
toedrseht van deze knoeierij aan het licht te brengen.
Met eenvoudig ontslag uit han betrekking meende de
Minister ditmaal niet te moeten volstaan maar ten voor
beeld voor anderen, den strengen jnstitieelen weg te
volgen Het gerechtelijk onderzoek is thans in vollen
gang. Vooralsnog moet reeds gebleken zijn dat het mis
bruik van vertrouwen door de beide boden is gepleegd
voor een loon van ...f5.
Wleringerwaard. De gemeenteraad alhier heeft
met algemeene stemmen besloten het door het tram
comité »WieringenSchagen" gevraagd renteloos voor
schot te verleenen,
Barslngcrhoru. Beroepen bij de Ned. herv. ge
meente te Kolhorn de heer H. J. Engelkes, candidaat
te Groningen.
Als agent van politie 3e klasse werd benoemd te Alk
maar den heer Pieter Pool Wzn. van Kolhorn.
Be lionlngln-IÏ3oeiler te Amsterdam.
Den ganscben morgen van den 4 bewoog zich eene
opgewekte gioote menigte langs de met vlavg'n getooide
straten waardoor de KoniDgin-Moeder zich van het
station naar het Paleis voor Volksvlijt zou begeven, om
aldaar Amsterdams grootsche huldebetooging te ontvangen.
Aan het station werd H. M. verwelkomd door den
Burgemeester en eenige autoriteiten.
De ontvangst aan het Paleis had plaats bij monde van
jhr. mr. den Tex, voorz tter van het Uitvoerend Comité,
die in een Korte toespraak de Koningin welkom heette.
H. M. was zichtbaar verrast over den aanblik der
feestelijk gelooide zaal.
Te omstreeks half drie had dt huldebetooging plaats
in de schouwburgzaal, waar een feestcantate ten gehoore
werd gebracht.
Na het voorspel rees het doek en stonden op het
tooneel in vier rijen de zangers en zangeressen in het
loBSe Grieksche costnum in kleuren van geelgroen
wit en paars en op den voorgrond de solisten mevr.
A. Oldenboom-Lütkeman sopraan en de heer Gerard
Zalsman bas.
Mevronw Holtrop-van Gelder sprak nit naam der
voorgestelde kunsten, de verzen van den heer Van Loghem.
Tot slot zong het koor
God en Vader in den hemel
Zege deze Hooge Vrouw
In der wereld strijdgewemel
Met Uw wankellooze trouw!
Geef Haar luister geef haar eere
Geef Haar dagen vele eu blij
Aller liefde en trouwe, Heere,
Schild en kroon zijt Gij 1
Na de laatste klanken zakte het doek. De Koningin-
Moeder begon daarop Haar rondgang door de feestma> kt.
Uit den aard der zaak waren 't slechts zeer vluchtige
bezoeken die H. M. aan de verschillende gedeelten der
feestmarkt brachtmaar zooveel mogelijk werd alles in
oogenschouw genomen en bij herhaling sprak de Hooge
Bezoekster, haar ingenomenheid en dankbaarheid nit voor
al wat tot stand was gebracht.
Bij het bezoek aan het Arabische dorp werd een
Arabischen zegenwensch tot H. M. gerichtwaarvan de
vertaling luidt ongeveer als volgt
»Geloofd zij Allah dat hij uwe schreden richtte naar
onze stad
»Wjj weten, hoe geliefd gij zijt bij uw volk. Het hangt
n aan met groote lielde, niet omdat het u vreest, maar
wijl het u werkelijk lief heeft
«Want gij doet wèl overal waarheen ge n wendt
«Wij smeeken van hem dat hij u moge zegenen tot
in lengte van dagen dat hij u schenke gezondheid en
vreugde dat bij zegen brenge over uwe kinderen nw
hnis en nw volk. Amen 1"
Alvorens dit dorp te verlaten, werd der Vorstin aan
geboden een perkamenten rolwaarop deze zegewensoh
was neergeschreven en waaraan gehecht het zegel der
stad Gbardaya.
Ten slotte bezocht H. M de kamer van Jan Steen en
omstreeks 5 nnr verliet de Koninginonder het gejuich
der menigte die onderwjjl op de kermis was saamge-
komen, de feestzaal, om naar het Oentraal-station terug
te keeren. Langs den weg jnichte overal een groote
menigte de Vorstin toe.
Jhr. mr. C. J. den Tex ontving den 4 's avonds het
volgende telegram van H. M. de Koningin-Moeder
«Teruggekeerd van mijn onvergetelijk bezoek aan de
hoofdstad is 't me een ware behoefte om allen die op
