De Beschermengel.
Btadsberichten.
Kantongerecht te Alkmaar.
No 21. *weede biad. Honderd en zesde jaargang» Woensdag 17 Febr. 1904.
De wettelijke regeling van het
Arbeidscontract.
Gevonden 1/oor werpen.
FEUILLETON.
ALKMAARSCHE COURANT.
Het Witte Kruis.
In de week van 8 tot 13 Febr. zijn in het badhuis
van het »Witte Kruis" genomen 28 Kuipbaden, 57 Re»
genbaden le klasse en 141 Regenbaden 2e klasse, tezamen
256 baden.
(Slot.)
Het debat gevoerd op de rede van den heer
Mr. Sybran dy over bovengenoemd onderwerp, welke
wij wegens plaatsgebrek in ons nummer van Zondag,
den 14, niet konden opnemen, laten we hieronder volgen.
Debat werd gevoerd door de heeren Hendels en Samsoci.
De heer Mendels aan wien met goedvinden van den
heer Samson het eerst het woord werd verleend, had het
genoegen gedaan den spreker te hooren ook omdat de
wpze, waarop deze sprak over de positie van de arbeiders
heel wat verschilt van de wijze, waarop hij dat de vorige
maal deed. De debatten met de soc. dem. hadden bij
den spreker bepaald sporen nagelaten zijn soc. economische
geloofsbelijdenis zon een soc. dem. niet verbeteren. Te
recht had de spreker gewezen op het verschil van koop
contract en looncontract, maar juist daarom gaat het niet
aan den strijd tnsschen de arbeiders en de bezittende
klasse gelijk te stellen met een strijd van belangende
spreker zal daarom de klassenstrijd moeten erkennen.
Wat de bepalingen van het arbeidscontract betreft
verwondert de heer M. zich er over, dat een christelijk
ministerie zoo geheel en al gebruik kan maken van betgeen
een min. als mr. Drncker heeft gegeven. Waar blijft nn het
speciaal christelijke van dit kabinet in een zoo belangrijke
zaak als deze. De beer Drncker moet dus ODbewnst
christelijk geweest of min. Loeff nam de liberale of liever
vrij democratische idee in dezen over.
Het verschil tnsschen de heeren Sybrandy Loeff en
Talma toont aan datal gaat men uit van hetzelfde
geloofsbeginselverschil van gevoelen zeer wel mogelijk is.
Op kleinigheden wenscht spr. niet in te gaan doch
even wijst hij er op, dat een pakjesdrager en een schoenpoet
ser in dezelfde verhouding tot ons staan als een aannemer,
er is daar geen gezagsverhouding. De spreker heeft ook
gezegd, dat hij gaarne wat minder artikels in het ontwfrp
had gezien, te hopen is hetdat hij dat ook zal zeggen
van Knypers arbeidswet, die er niet minder dan 444 bevat.
De critiek uit het »Volk" in zake de bakkers heeft de
spr. blijkbaar overgenomen met de kwalificatie «geniepig"
gaat debater geheel mee, dat woord is er geheel op toe
passelijk. Waar de heer S. de veronderstelling schijnt
te maken dat do minister niet aan de bakkers heeft
gedacht, vraagt de debater Zon die minister dat dan zoo
maar hebben neergeschreven. Indien dat zoo ware
moest hij geen minnnt langer minister blijven.
En wat de bepaling omtrent de verlenging van den
opzeggingstermijn betreftdie werkt zuiver mechanisch,
zonder dat je 't merkt. Is dat de medaille voor trouwen
dienst, dat de toestand voor den arbeid verzwaard wordt,
inplaats van verlicht
Bg het inhonden van loon, het zoogenaamde staangeld,
heeft de heer S. gezegd, dat in zake het verhalen van
schade, de patroon de zwakko party is, dat is onjuist, die
blijft altgd de sterkere, die heeft immers altijd wat. In
het ontwerp wordt echter ook gezegd J dat de patroon
beslag kan leggen op het loon van den arbeider, wanneer
hp reeds bp een ander in dienst is. Bovendien mag dat
inhonden van loon gaan tot l/5 en eigenaardig, wat de
betaling van intrest betreft door den patroon, daar mag
van worden afgeweken. Verder is niet bepaald hoe de
i mm >n —mi mini
Novelle van RUDOLPH STRATZ,
vertaald door MARIE.
10)
Zp draaide haar hoofd om en antwoordde niets. Intns-
schen hadden zij de Friedrichsstrasze bereikt en daarmede
weder de verlichte straten van het woelige Berlijn.
Vroeger kwam ik mp zelf vaak voor als een misdadiger"
zoo hervatte bp het gesprek. «Men heeft natuurlpk der-
gelpfee gemoedsaandoeningen. Dat is den mensch aange
boren. Men denkt dat het waai' is, wat iedereen gelooft.
Langzamerhand echter wordt het iemand duidelpk het
komt er niet op aan, wat er geschiedt, maar wie het
doet. Is het een domkop dan is het slecht. Is het een
slimme vent, dan is het goed. In het eerste geval ver
speelt bp het vermogen zijner onde moeder, in het laatste
wint hp znlks terng. Men kan alles van twee kanten
bekpken, van de witte en de zwarte kant. Bp mp ziet
gp steeds altijd de zwarte
Zon ik n wellicht nog moeten bewonderen Sprak
Anne-Marie bitter, in machtelooze woede over haar niets
vermogen, tegenover dezen kalmen lachenden, boozen
geest naast haar.
Hp hernam ironisch»Neon. Maar weet gp wie een
mensch uit één stuk is
»Nn
»Wee3 niet boos dat zijt gp, frenle von Wackerode
Om uwentwil sppt het mp. Gp zpt eigenlpk de man in
de familie. Terwijl uw broeder, nn, God ontferme zich
over hem."
Anne-Marie kleurde even. »Die verwenschte deugniet",
sprak zp opnieuw in rechtmatigen toorndaarop keek
zp hem plotseling vleiend aan. »Waarde heer von Hen-
ning, er zpn nog zoovele domme jongelui op de wereld, mpn
arbeider bp faillissement van den patroon dat geld
terugkrpgt.
Bij de bepaling in zake het verplichten tot anderen
arbeid, dan waarvoor men gehuurd is, maakt de heer
Sybrandy het veel bonter dan de minister. Deze toch
heeft daar niet mee willen zeggen, dat de arbeider tot
ondeTkrnipersdiensten verplicht kan worden. Hp zegt er
bp, in geval van nood, en nu is staking toch geen nood,
een patroon bij wien gestaakt wordt is niet «noodlpdend."
Wat mr. Sybrandy heeft beweerd in dezestaat er
absolnnt nietdat big kt ook niet nit de toelichting.
Spr. hooptdat de minister door den heer Sybrandy
niet verleid zal worden om die bedoeling er aan te geven.
Tegen het boetenstelsel hebben de arbeiders vooral dit
dat die boeten zoo hoog zpn en zoo willekeurig worden
opgelegd zonder dat er beroep mogelpk is; dat daarin
niet is voorzien is een leemte in het contract.
Waar de spreker heeft gezegd, dat de partpen tegenover
het contract gelijk staan daar is bp niet jnist geweest,
er is een zwakke en een sterke party en nn dient de
wet de zwakke zooveel mogelpk te beschermen. Ten
slotte zegt hp, dat dit contract big ft handhaven de
autocratie in de fabriekde arbeider geen invloed in de
samenstelling der reglementen en voorwaardenhp de
ondergeschikte van den werkgever. In dat opzicht be
staat er tnsschen den spreker en hem een principiöel
verschil.
Nog herinnert de debater met een enkel woord er
aan dat de heer Sybrandy zelf er aan heeft herinnerd,
dat hij in de stakingswetten de algemeene phrase
afkeurde, doch die is er niettemin in blpven staan,
zoo zal het ook hier gaan de wpzigingen die men aan-
nemelpk verklaart, zullen niet veel zpn, daarom waar
schuwen spreker en de zpneu tegen de nadeelige gevolgen
van dit wetsontwerp, waarmede zp naar zpue meening
een goed werk doen.
De heer Samson, zich in menig opzicht aansluitende
bp hetgeen da heer Mendels heeft gezegdloopt niet
zoo hoog als de inleider met het zeecontiact, was dat
op het land in gebrnik dan werden de arbeiders nog
veel ellendiger slaven,
Duidelpk heeft mr. Sybrandy het laten voelen t waar
het om gaat nl. om het, gezag. Komisch noemt hp hetdat
de spreker heelt gezegd dat de patroons niet behoeven
te verdienen op de hnishnur, maar ze proflteeren ook al
genoeg van de arbeiders. De arbeiders die zoo hoog
roemen op het boetenstelselzon spr. wel eens graag
willen zien of althans de namen van hen willen hooren,
hp sommeert den heer Sybrandy die te noemen.
Omtrent de dienstboden merkt hij op dat die door
de christelpke landeigenaren Log heelemaal niet als leden
van het gezin worden behandeld als dan dat christelpk
beginsel na 2000 jaar nog niet in toepassing is gebracht
door de christelpken zelfdan heeft hij daar niet veel
fedntie op.
De kwestie van het staangeld legt eenvoudig de arbei
ders nog vaster aan den kettingdat is christelpke
ethiek waarvoor spreker bedankt. Het hoofddoel is den
Staat te doen ingrppen niet als stennsel voor de zwakken,
maar als eeD groote politie-agentom den arbeider nog
vaster te leggen in den dienst van het kapitalisme.
Spr. is het eens met den heer Mendels dat de patroon
het zedelpk recht niet heeft om den baas te spelen over
de arbeiders. Bp den heer Sybrandy meent hij komen
ook telkens de kapitalistische neigingen om den hoek.
De heer Sybrandy antwoordt eerst den heer
Samson. Slim noemt hp hetdat deze Mendels eerst
heeft laten sprekendan was 't gemakkelpker dan
vond hp in dat debat de argumenten.
De arbeiders tot slaven maken wil spreker ook niet
broeder is waarlpk de eenige niet. Er zal voor u nog wel
eens een ander schaap te scheren vallen ik bid n, zoo
innig als in mpn vermogen islaat hom toch aan zpn
lot over. Laat one in het leven. Speel niet meer met hem."
»Och als dat slechts hielp." Hp schudde het hoofd.
»Maar hp hoort tot dezulken, die hun geld moeten ver
liezen, tot eiken prps. Hp blpft spelen, tot hp niets
meer heeft."
«Vpf en twinlig mark", sprak zp, haar woede bpua
in tranen lucht gevend en de vuisten ballend vpf en
twintig mark verdient de rakker, meer niets. En men
moet het toelaten. Men kan er niets tegen doen. Men
weet niet eens hoever de ellende al gekomen is. Of kunt
u mp dat soms ophelderen
»Zoo ongeveer, ja. Toen nw broeder in't vorig voorjaar
te Berlpn geplaatst, lid werd van de club, scheen het
wel of hp eeDig vermogen der familie op de bank ge
plaatst had
»Ja."
»Nu, dat heeft hp verspeeld. Zoo in den loop van den
zomer, te Ostende, Baden Baden, ja, weet ik hel. Toen
in den herfst de campagne hier ernstig weid geopend,
nam bp een zware hypotheek op het goed Wackerode."
»Ja, en toen wp ons daarover zeer verbaasd tooiden,
wist hp ons te beduiden, dat znlks meerdere winst moest
geven met 10 °/0 rente en
»Nn, dat heeft hp in den loop van den winter onge
veer verspeeld," zeide Horst von Henning."
»Aan wien
Meest alles aan mp. Na de laatste nachten kan hij
hoogstens nog in 't bezit zpn van een paar duizend mark."
»En dan
«Eindelpk zal hp zich tot woekeraars wenden, wissels
afgeven, nu en zoo verder het gaat zoolang tot
Een beweging met de hand vnlde den zin zpner woor
den aan. Zp bleef staan, met wpdgeopende oogen, over
haar gansche lichaam besend.
»0 God," sprak zp halfluid."
»Ja, zóó is het toch."
«En gp wilt hem niet helpen V'
dat heeft hij genoeg getoond in zijn optreden met en
voor de arbeiders in Twente.
Onder degenen die het boetenstelsel niet afkeuren
noemt hp Schotveld, een Twentseh socialistisch arbeider.
De willekeurige toepassing er van kenrt spr. ook af en
bp zon ook willen dat men te dier zake overleg pleegde
met de arbeidersorganisaties.
De inwoning der dienstboden op het platteland, waar
de heer Samson op doelde, is zeker niet goed, doch wordt
steed3 beter. Verder ontkent bp dat hp de staat als
politieagent wil doen optreden en beroept zieh op de
gezagskwestie in den bijbel.
Het zeecontract heeft spr. betrekkelpk goed genoemd,
doch hp heeft gezegd dat land- en zeearbeid zeer ver
schillen en dos niet gelpk geregeld kannen worden.
Den heer Mendels merkt hp op aangaande mr.
Drncker dat deze zoowel als minister Loeff vooruitstre
vende denkbeelden hebben gegeven en zeer goed is het
mogelpkdaar elk mensch iets van het Christelpke in
zich heeftdat die denkbeelden overeenkomen. Dat spr.
indirect den klassenstrijd zou hebben erkend betwist hp,
waar groepen strpd voeren, is er nog geen sprake van
klassenstrpd. De kwestie van pakjesdrager en aannemer
is een juridische, waarop hp niet verder zal ingaan, even
min als op uitbetalen van statiegeld bp faillissement.
Dat is iets dat mogelpk later beter geregeld kan worden
als in de Engelsche en Dnitsche wetgeviDg. Ten slotte
zegt hp dat hij 't niet eens is met den heer Mendels
waar deze heeft gezegd dat de stakingswetten de vak
actie hebben belemmerd, dat is onjnist, de staking zelve
heeft dat gedaanwat door mevr. Roland Holst en
Troelstra zelf erkend is.
De heer Mendels krpgt nog 5 minuten om te repli-
ceeren en ook de heer Simson. Als de heer Heudels
gesproken heeft en er op heeft gewezen dat de onover-
komelpke klove tnsschen christelpke en andere partpen
das niet bestaat en men toch alle samenwerking afwpst
en geconstateerd heeft, dat de heer Sybrandy niet verder
is ingegaan op de kwestie der bakkers, wordt het in de
/aal rumoerignu de voorzitter het woord wil geven
aan den heer Sybrandy, daar het inmiddels 5 minuten
voor twaalven was. Men dringt naar voren schreeuwt
en scheldt, totdat de voorzitter eenvoudig de vergadering
simt. Hut rumoer van Samson en diens vrienden hondt
aan, zoodat ten slotte de politie de zaal moet ontruimen.
Het overtairpke publiek ging toen verder kalm huiswaarts.
Te bevragen aan het bnrean van politie op werkdagen
des morgens tnsschen 9 en 12 nur
Een stalenj rozenkrans een huissleutel, een brnin
hondje, een zpden hanger van een japon, een beugel-
tascbje, een brnin bontje, twee pakhuisslentels. een ro
zenkrans, een r. c. kerkboekje, een sigarenschaartje, een
hondenhalsband, een bril, een gonden damesring met
steentjes.
Alkmaar, De Commissaris van Politie
12 Febr. 1904. S. M. S. MODDERMAN Jr.
Zitting van 12 Februari 1904.
A. W. Kz., C. G. Sz P. W. Kz. en A. G. Pz., Eg-
mond aan Zee, strooperp, de le f 1 boete of 2 dagen
hecht., de 2e f 3 boete of 2 dagen hecht., de 3e f 0.50
boete of 1 dag hecht., de 4e f 1.50 boete of 2 dagen
hecht.
J. B. Tz., Uitgeest, en J. G. Lz., Egmond aan Zee,
konpuendelven, de le f 2 boete of 2 dagen hecht., de 2e
f 3 boete en f 2 boeten of 2 maal 2 dagen hecht.
-msJSMtax/sssmismam'mwm i ii" miiih w iti'ommb—iiimhuwhhbbcm—tat—
»Geef mp een arm," zeide hp. »En laat ons verder
gaan. Wp knnnen in 't gedrang niet blpven stilstaan.
Zoo." Eu toen zp, aan zpn arm, de oogen neergeslagen
en half bedwelmd van angst en schrik haar weg met hem
vervolgde, bogon hp opnieuw. «Waarom zon ik nw broe
der helpen? Zon hij mp er daokbaar voor zp n Verdient
hij het Ik geloof het niet. Maar u wil ik helpen, frenle
von Wackerode."
Zp schrok een weinig en maakte haar arm nit den
zpnen los. Zp waren het hotel genaderd. «Waarom mp
vroeg zp haperend.
«Ik zal mpn best doen om te voorkomen, dat uw broe
der zich geheel te gronde richt Meer beloven kan ik niet."
«Maar zon het mogelpk zpn
Ik wil het probeeren."
Z(j trachtte zpn blik, die vast op haar gericht was,
te ontgaan, ze voelde het bloed weder naar hare wangen
stpgen, en keek langs hem heen de Friedrichsstrasze in.
«Geef mp ten minste de hand tot afscheid," zei hp.
Zie zoo 1 Een ferme handdruk en 't hoofd omhoog 1"
Zp hief het blonde hoofd mat den wonderbaarlpken
hoed op, en glimlachte even. Hp ook. Hp hield haar
rechterhand vast en sohndde die nog eens. Vervolgens
nam hp zpn hoed af en zeide op hartelpken toon «Goe
denavond, freule Anne-Marie!" daarop verwpderde bp
zich snel en verdween tnsschen de menschenmassa, nog
vóór zp goed en wel bekomen wis van den schrik over
dat: «Anne-Marie". Zp trad in het hotel en deed alle
moeite om boos te zpn over zijn vertronwelpkhaid,
maar het lnkte haar niet. Toen zp, in haar kamer gekomen,
zich te b3d had begeven, sliep zp dadelpk in. Maar nog
in haar droom hoorde zp zpn vnendelpk: «Goeden nacht,
freule Anne-Marie 1" en dun zuchtte zp diep....
Inmssehen had Horst von Henning zich weder naar
de club begeven. Daar was het vol geworden. Verschei
den pelzen en jassen hingen in den gang. Maar het was
er doodstil, als ware er niemand. In de kleine restauratie-
zaal zaten een paar leden, ieder aan een tafeltje, en
staarden onder 't gebrnik van hun avondeten, in ge
dachten vóór zich nitin de leeszaal was een breedge-
