BINNENLAND^
No. 56. Tweede Blad.
Honderd en zesde jaargang.
1904.
ZONDAG
8 MEI.
Amsterdamsclie Brieven.
Nieuwst ij dingen.
Gemengd Nieuws.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Dlisd*g-, Doaierdag-
en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80franco door het
geheele rijk f 1,
3 Nummers f OtOR. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Telefoonnummer 3.
Prjjs der gewone advertentlën
Per regel f 0,13. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N/V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HEEMs. COSTER ZOONVoordam C 9.
XXXVI.
Geachte lezergewaardeerde lezeres dezer brieven
uw briefschrijver van heden van gisteren van vele
maanden her zelfs, is een andere dan die, welke met
warme belangstelling en talent zijn Alkmaarsche vrienden
een beetje op de hoogte hield van wat hun mede-broeders
en zusters in Noord-Holland geest en hart vervulde.
Wellicht is het den meesten lezers ontgaan, dat er het
doet er niet preeies toe wanneer voor den vroe
geren titularis een ander Amsterdamsch chroniqueur is
opgestaan, gelukkig niet met een röte toi de la, afin
qne je m'y mette'', want 't ging in groote vrede en
vriendschap (wat niet altjjd in de journalistiek het geval
is), ja wat meer zegt, de voorganger was het die den
opvolger bij de directie van de Alkmaarsche Courant in
leidde. En wat nu treffend is: diezelfde voorganger is
thans sedert den dag van heden met de leiding belast
van het eigen blad, waarin hij vroeger jaren zijn Am-
sterdamsche Brieven schreef, het blad niet overstelpend
van inhond, zooals onze grootste bladen meer en meer
worden, maar rijk aan eervol verleden, waardig het
»Alcmaria Victrix" dragende.
Met den heer W. F. Andriessen, den tegenwoordigen
hoofdredactenr van dit blad, is nw briefschrijver door
veeljarige vriendschappelijke relatie zeer verbonden het
is wèl aangenaam, wanneer leider en medewerker elkaar
aldns ontmoeten. In lief en leed hebben zij samen ge
deeld, zij hebben elkaar onder die omstandigheden kunnen
leeren kennen, zooals dat niet zoo heel dikwerf in de
dagbladwereld geschiedtzoo is er in den loop der jaren
een band van vriendschap gelegd, die zekere homogeniteit
van denkbeelden vooropstelt, eene homogeniteit, die, nu
ook de ambtelijke relatie nauwer nog is geworden, voor
de samenwerkenden een waarborg is van aangenamen
arbeid, voor de lezers de zekerheid geeft, dat hun brief
schrijver de hoofdlijn van de route des leiders volgt.
Maar genoeg hierover en slechts dit nog eens gecon
stateerd, dat waar nw chroniqueur tot nu toe met meer
warmte dan die eens straffen ambtenaars, naar hij hoopt,
zjjn ongeveer veertiendaagsche epistels heeft geschreven
diezelfde liefde voor zijn arbeid onder de omstandigheden
van nu eer nog moge en zal winnen dan lauwer worden.
Er is voor de hoofdstad deze week eene groote desillusie
geweesthet bezoek van het Koninklijk Echtpaar is,
zooals bekend i=, wegens ziekte van Z. K. H. den Prins
dit jaar uitgesteld, misschien zelfs afbesteld. Reeds
hadden de eerste aankondigingen van deze jaarlijksche
komst zich vertoondeen houten geraamte was reeds
gespijkerd tegen den gevel van ons zeer statige, maar
voor het doel zoo ongeschikte Paleis op den Dam, reeds
staken de vergulde speren schuin naar voren, om straks
de zware, met gouden tressen behangen, roodfluweelen
lambrequin te torsen de eenige versiering van het
Paleis t|jdens het Koninklijke bezoek men heeft dit
embleem weer opgeborgen op de Konmkljjke zolders, het
Paleis is weer tot zijn oude verlatenheid teruggekeerd.
Wij kunnen begrijpen, dat een Italiaansch staatsman,
die, zooals men heeft kannen lezen, onlangs een en ander
heeft medegedeeld omtrent den indrnkdien ons land
op hem maakte, toen hij het tijdens de Vredesconferen
tie een week lang doorkruiste, weinig ingenomen is met
ons Koninkljjk Paleis in de hoofdstad als vorsteljjk ver
blijf zeker, het zonnige, historische Italië weet vriende
lijker en comfortabeler vorstenhuizingen aan te wijzen,
waar een indrukwekkend park een eerste vereischte
voor een vorstelijke woning niet ontbreekt. En toch
wij hebben in deze brieven wel eens geschreven, hoe
men ons Paleis op den Dam moet leeren liefhebben,
hoe men eerst langzamerhand vatbaar wordt voor den
indruk van het waarlijk grootsche en majestnenze van
dit bouwwerkmen moet het Paleis gezien hebben in
de teere ochtendluchten, als de Dam nog wazig is, men
moet het gezien Rebben met het zachte kaars- en olie-
licht van binnen, altaarlicht naar buiten gouden uit
stralend, om te beseffen, dat het nog iets anders is dan
een vierkante steenklomp, met ramen talloos maar in
zijn massiefheid overigens zonder bekoring. Wjj Hol
landers hebben trouwens een ander meetsnoer dan onze
broeders van de blauwe meren, wij weten bij ervaring,
dat ons klimaat en daardoor ons volkskarakter andere
eischen stelt dan de zwoelte van het dolce far niente der
lauwe zuiderstranden. Maar om tot het meer concrete terug
te keerenhet was niet onbekenddat de Prins der
Nederlandenom wiens ziekte of ongesteldheid het
koninklijk bezoek aan Amsterdam werd afgelastde
laatste jaren nn en dan te kampen heeft met rheumati-
sche aandoeningen, gepaard met koorts. Waarschijnlijk
betaalt de Prins op deze wjjze den tol aan ons polderland
en dit is te meer niet onwaarschijnlijk daar de rhenma-
tische aanvallen bij Z. K. H. meestal plegen te volgen of
samen te gaan met een verblijf in den Haag. Van daar
uit is hij meermalen naar Aken vertrokken om voor zijn
rhenmati8chen aanleg heil te zoeken op de Veluwe is
de Prins steeds volkomen gezond. Dat lcat zich verklaren
de Veluwe, Het Loo en zijn Mecklenburgsch vaderland,
geljjken in vele opzichten op elkaar; om Schwerin, waar
de zomerresidentie is, is het terrein geaccidenteerd, ligt
het hoog, mist men volkomen de malaria, waaraan wij
in ons polderland zooveel cijns betalen, hot nichtje van
het rheumatisme. Het is of de Prins dan ook beter wordt
in het hooge deel van ons landdaar moet zijn opge
wektheid grooter zijn, daar verblijft hij het liefst.
Den afgeloopen zomer had ik gelegenheid den Prins
op zijn lustslot gade te Blaaa eu men kan begrijpen, dat
hij daar, ongedwongen zich bewegend, zijn liefhebbergen
geheel kunnend behartigen, levend op eenvoudige, on-
hoofsche (men versta dit woord juist) wijze, gaarne ver
blijf houdt. Herhaaldelijk zag men den Prins naar de
koninklijke stallen gaan, als een onopgemerkt bezoeker
zich over het bassecour naar den vleugel der stallen
richtend, die zeer zijn belangstelling hebben, men zag
den Prins uitrijden, zelf natuorlyk menuead, in een een
voudig costunm, zonder eenig vertoon.
Gemis aan vertoon is iets wat geheel correspondeert
met 's Prinsen aanleg zoo was hjj in z|jn luitenantst jjd
te Schwerindaar ging de toenmalige Hertog om zoo
te zeggen frère compagnon met zijn krijgsmakkers om,
daar zat hij in het bierhuis van Kiichenmeister 's avonds
achter zjjn Seidel, aan een gewoon tafeltje, midden tus-
schen de andere bezoekers, die niet de minste hinderlijke
notitie van den zoon van hun overleden Groothertog
namen.
Men heeft in ons land den Prins wel eens onrecht
gedaan door hem niet met die sympathie te begroeten,
waarop hij reeds door zjjn waardigheid van Gemaal der
Koningin aanspraak heeftmisschien was die sympathie
sneller gekomen, wanneer de Prins zich wat meer op
den voorgrond had gesteld, wanneer hij, wat overigens
niet ongewenscht zou zijn geweest, meer openljjk (nu
geschiedt het ook wel, maar in stilte) zijn belangstelling
in ons land, zjjn instellingen, zijn ontwikkeling had ge
toond dat het aldus geschiedt, ligt in 's Prinsen aard
hij is eer schuchter dan vrijmoedig, hoezeer onze Koningin
in haar dagelijksch leven steeds den Prins als het gezins
hoofd doet optreden en wenscht, dat hij als zoodanig
erkend worde, een eisch, die voor ons, Nederlanders, wel
eens wat moeilijk te eerbiedigen valt.
Maar genoeg hierover naar aanleiding van een niet
gebracht Koninklijk bezoek.
Er is een ander vraagstuk, dat de gemoedereu van het
intellectaeele deel onzer gemeente, de laatste dagen zeer
heeft bezig gehouden, het Huishoudschool-conflict. Er
is daarover eigenlijk niet meer bekend dan wat gepu
bliceerd ishet ligt niet in den aard van mejuffrouw
Wittop Koning bescheiden achter te houden.
Het is een conflict, zooals er zich in onzen zich eman
cipeerenden tijd reeds meerdere hebben voorgedaan en
nog zullen voordoen de strijd tnsschen gezag en onder
geschiktheid, de vraag tot hoeverre eventueel medezeg
genschap zal gaan.
In een vorigen brief hebben wij een ander conflict
behandeld, dat aan het Concertgebouw. Er zijn verschil
punten met de Hnishoudsehool-quaestie, er zijn punten
van overeenkomst, vele zelfs, en ware het niet, dat wij
reeds over het Concertgebouw-verschil twee malen schreven,
wjj zonden thans aan de »Kookschool" wat meer ruimte
kannen wijden, zoo wij n.l. al pratend, ons gebied niet
al hadden gevuld.
Persoonlijke quaesties zjjn daarbij steeds moeiljjk in
een openbaar geschrift te behandelen, en deze quaestie is
eene persoonlijke eerste klas, omdat de nu in strijd ge-
komenen inderdaad personen zijn dat is de bracht
maar ook het gevaar van dit gevecht. Het is hartelijk
te hopen, dat alles ten goede moge geschikt worden
onze Amsterdamsche Huishoudschool is, onder de tegen
woordige leiding een der nitnemendste instellingen der
hoofdstad, eveu nuttig als bloeiend.
De Amsterdamsche Bestuurdersbond en het Chris
telijk Arbeids-secretariaat zonden ons een afdruk van een
manifest, door hen gericht tot het Nederlandsche Volk.
Zij doen daarin een beroep op de offervaardigheid van
stad- en laniganooten ten behoeve van de uitgesloten
diamantbewerkers te Amsterdam. De nood onder deze
njjvere werklieden is inderdaad groot. Bijdragen worden
ingewacht bjj den heer S. J. Pothuis, Reguliersdwars-
straat 73, Amsterdam.
Het nieuwe Ontwerp-Tarlefwet.
Het »Maandblad tigen de Kwakzalverij" wjjdt een
hoofdartikel aan het nienwe ontwerp, dat tegenwoordig
zooveel pennen in beweging brengt en tot zooveel adressen
ainleiding geeft. Het blad zegt daarvan onder meer:
De bepaling omtrent de belasting van bereide genees
middelen zal ongetwijfeld eenigszins van invloed zijn op
den prijs der Specialités, voor zoover deze niet onder de
geheimmiddelen kannen worden gerekend. Veel zal 't niet
zijn en en ook niet van eenig belang voor die middelen,
die toch al hoog in prijs zijn, maar misschien kan de
voorgestelde verhooging oorzaak zjjn, dat onze Nederland
sche apothekers zich, meer dan tot nn toe, gaan toeleggen
op de zelfbereiding van die spécialités, die, wij moeten
het erkennen, tegenwoordig steeds meer en meer door
geneesheeren voorgeschreven of door het publiek gevraagd
worden. Het publiek zal er zeker bjj winnen, wanneer
de bereiding geschiedt door een vertrouwd apotheker en
de apothekers zelve zullen zich knnnen verheugen in het
feit, dat zij, volgens wet en geweten, middelen afleveren
voor welker samenstelling en deugdelijkheid zij de volle
verantwoording knnnen dragen.
Zijn wij dus van ons standpunt niet onverschillig
tegenover deze voorgestelde bepaling, al stellen wij er ons
niet veel succes van voor, geheel anders staan wij tegen
over de belasting op de geheimmiddelen.
Vooraf zjj gezegd dat in één opzicht, de voorgestelde
regeling en de daarbij gevoegde Memorie van Toelichting
ons zeer heeft verheugd. Uit de uitdrukking, dat »voor
deze middelen dat recht nit den aard dor zaak hooger
kan worden gesteld'' mogen wjj de verklaring afleiden,
dat de Regeering in den invoer van geheimmiddelen een
verschijnsel ziet, dat voor de behoeften van het volk
onnoodig is en waartegen door hooge invoerrechten mag
worden gereageerd. Voor die opvatting zijn wij de Re
geering dankbaar.
Maar verder gaat, tot ons leedwezen, onze dankbaar
heid niet. Wjj zien in den voorgestelden maatregel niets,
wat ons iets verder brengt tot het betengelen van het
groote kwaadde kwakzalverij met geneesmiddelen en
genees-methodes.
Inlacdsche kwakzalvers en die zijn er helaas te
over zullen er niet door worden getroffen, maar dat
moeten wij op 't oogenblik buiten beschouwing laten, om
dat wij niet een wet tegen de kwakzalverij bespreken,
maar een ontwerp-tariefwet.
Maar bnitenlandsche kwakzalvers zullen zich de zaak
ook niet erg aantrekken. Zij znllen, wanneer zij meenen
dat hun enorme winst de voorgestelde vermindering niet
kan missen, eenvoudig de prijzen van hnnue kwakzalve
rgen met de invoerrechten verhoogen, overtuigd, dat het
publiek, dat hunne praatjes gelooft, toch koopt. En zóó
zal het pnbliek nog meer de dupe worden.
Het mooie voorjaar.
Den 4den Mei 1.1. werden door den heer J. Noorde
loos 8r. te Wijdenes nieuwe aardappelen gerooid nit den
konden bak.
Uit het Westland wordt geschreven Zelden heeft men
hier een rijker bloeitijd beleefd dan thans. Peren en
pruimen wedijveren in dichtheid eu zuiverheid van het
bloemenkleed en trekken schitterend witte lijnen dwars
door het groen der tuinen, of vormen daarin groote bloe-
meneilanden, waarop de zonnestralen fonkelen. Tnsschen
het wit komen bescheiden de teere knopjes der appelen
nit, terwijl de gele pracht der volgeladen bessenboomen
wegschuilt onder het schitterend kleed der bovenboomen.
De grond is bedekt met het frissehe groen der uit»
loopende aardappelen, waar tnsschen de velden met in bloei
schietende aardbeziën en de in vollen tooi pralende tnlpen
liggen alles afgewisseld door de kolossale glasrjjen met
aardbeziën, komkommers of meloenen, of de kassen met
druiven in eiken vorm van ontwikkeling.
Alles bloeit sterk en zuiver, en men durft dus hopen
op een rijk vruchtenjaar.
Door den heer W. Balk Wzn te Zwaag zjjn de vorige
week de eerste rijpe aardbeien geplukt.
Statuten.
In de St. Ct. no 106 zijn o. a. opgenomen de statuten
van de afdeelingen Heiloo en Limmeu der Noord-Hol-
landsche Vereeniging »Het Witte Kruis".
Hen aangelapte staart.
Voor de arrondissements-rechtbank te Assen is een eigen
aardig strafgeding behandeld.
Ean landbouwer uit de gemeente Rolde had een koe
verkocht, die een deel van den staart miste en daardoor
minderwaardig was geworden, waarom de landbouwer
het rund op listige [wijze een deel van den staart van
een ander, geslacht, rand had aangelapt. De koe was
nu verkocht voor f 162.50; maar het bedrog werd later
ontdekt, en de kooper eischte schadevergoeding, waaraan
echter niet voldaan werd. Bjj de behandeling voor de
rechtbank is tegen den beklaagde twee maanden gevan
genisstraf geëischt.
Verduistering.
De ex-ambtenaar bij de postergen C. Janzen te Haar
lem is wegens het ais ambtenaar verduisteren van gelden
die hem in zijne bediening waren toevertrouwd, veroor
deeld tot 1 jaar gevangenisstraf, onder aftrek der pre
ventieve hechtenis.
De eisch was 15 maanden.
De laatste paardentram op den Dam.
Heden is te Amterdam tramlijn 4 (Amsteldijk— Cein
tuurbaanVjjzelstraat DamIJveer)'in het electrische
tramnet opgenomen, waarmee de laatste paardentram van
den Dam verdwenen is.
