Indische Penkrassen.
alkmaar^1^Yrant7
FEUILLETON.
DELICIA
HILBERTA,
No. 83. Honderd en Zesde Jaargang. 1904.
Woensdag 13 Juli 1904. Tweede blad.
(Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden.)
LXV1I.
In Penkras LXV hebben we gezien, hoe in Madoera
en op Soerakarta van e nds Inlandsche Hulpkorpsen dienst
doen, korpsen die te velde reeds goed voldeden.
Toen ik hier nog, als gedetacheerd officier, in de ge
lederen stond, kwam ik er als van zelf toe, het vraag
stuk van die Inlandsche Hulpkorpsen met belangstelling
te bestudeeren en door mijn omgang, toen reeds,
met vele Inlanders in zss verschillende garnizoensplaat
sen, kreeg ik langzamerhand eene gevestigde opinie.
Het zou het Gouvernement zeer weinig moeite kosten
om spoedig een bruikbaar Inlandsch Hulpleger op Java
en op de Buitenbezittingen te organisoeren.
We zouden daartoe in de eerste plaats moeten nagaan,
op welke categorie Inlanders men volkomen zou kunnen
rekenen en ik kan u plechtig verzekeren dat zij, die be
hoorlijk onderwijs genoten hebben (op de lagere Inland
sche scholen)bijna zonder uitzondering trouwe aan
hangers van bet. Gouvernement zijn. De groote domme
massa, die niets geleerd heeft, die niets weet, is on blijft
een onbegrijpelijk en gevaarlijk element, dat echter door
den invloed van de ons goedgezinde Hoofden gemakkelijk
in bedwang kan worden gehouden.
Om de geschoolde inboorlingen nu steeds meer en meer
aan het Moederland te binden, werd het noodig geoor
deeld, door ontwikkelende en Hollandsch-gezinde lectuur
hen te inspireeren. Dit is dan ook de reden geweest,
dat ondergeteekende, samen met eenige vooruitstrevende
en loyale Inlanders in Holland, het tijdschrift sBintang
Hindiaoprichtte, een tijdschrift, dut op den omsl g
o.a. tot leus voert:
tSampai mati satia kepada"
Sri Baginda Maharadja,
wat in het Hollandsch vertaald, beteekent>Tot aan
den dood getrouw aan Hare Majesteit de KoninginDat
hot jonge periodiek algemeen bjjval vindt, bewijst wel
het feit dat het één jaar na de oprichting, reeds duizen
den lezers telt, terwjjl nog altjjd vele abonnementsaan-
vragen binnen komen.
De Bintang HindiaSter van Indië) wordt door den
Inlander beschouwd als eene brug naar het Rijk in
Europa. Het tijdschrift brengt hem nader tot ons volk,
dat hij nu beter leert begrijpen en waardeeren. »Onbe-
kend maakt onbemind", zoo zegt een onzer spreekwoor
den en zoo was het, doch zoo zal het hoe langer hoe
minder worden. Rond en loyaal licht de Indische Ster
de Inlandsche Maatschappij vóór tot het aanknoopen van
hechtere banden met het Lage Land ver over de Oceanen.
Oranje is de vaan van het blad en de Nederlandsche
Driekleur wjjst Jong-Indië den weg!
Nu is de tijd gekomen om den Inlander eindelijk eens
vertrouwen te schenken, nu moeten we hem de gelegen
heid openen om, als het zjjn moet, schouder aan schouder
met ons te stiijden voor de onafhankelijkheid van zijn
Azïatisch-Nederiand
Steeds wanneer ik mijne denkbeelden over militaire
oefeningen aan de jongeren onder de Indiërs voorhield,
werden zij vol geestdrift gestemd en ik weet. zeker, dat,
wanneer morgen aan den dag het Indische Gouverne
ment een beroep deed op de élite van het volk, dat dan
tieuduizenden zich onmiddellijk zouden aanmelden.
C. Inlandsche Hulpkorpsen.
In iedere Residentie van Java worde een eskadron bere
den Injanterie opgericht, gevormd door adellijke Javanen
en Soendaneezen en georganiseerd als de Barisan op Madoera.
De Inlanders zijn goede ruiters, n'en déplaise het oor
deel onzer Europeesche Cavalerie-offieieren 1
Zeker, ik weet wel dat de Inlandsche methode van
rijden geheel afwijkt van de officieels in Europa, doch
dat komt er m.i. al zeer weinig op aan, wanneer zjj maar
in alle gangen door het terrein kunnen komen.
VAN
MARIE CORELLI
DOOR
46)
,,Ze kan niet anders dan mij nog liefhebben," dacht
Carlyon. „Ze heeft mij altijd liefgehad, en ze is er de vrouw
niet naar, om ieder oogenblik van gevoelen te veranderen..
Het spijt mij dat ze mij met Lily Braneewith gezien
heeftmaar als dat schepsel, die Marina, met haar ge
sproken heeft, dan zal er natuurljjk wel een standje
volgen. In ieder geval moet ik weer met baar op een goeden
voet trachten te komen, ik denk dat de beste manier wel
zal zijn, dat ik aan het werk ga." Deze gedachte deed
hem glimlachen. „Die goede zielIk denk dat ze vreesaljjk
bedroefd zal zijn. Maar ik ken haar karakter wat
vriendelijke woordjes, een aantal kussen en omhelzingen
en ze is weer dezelfde van vroeger, en en voor
den drommelik zal eens probeeren of ik niet een ander
leven kan beginnen het zal wel dol vervelend zijn, maar
ik zal het beproeven
En zeer ingenomen met dit nieuwe plan, dat hij voor
zichzelven had uitgedacht, en vroolijk in het vooruit
zicht, dat alles weldra weer in orde zou zijn, stapte hij
zjjn huis binnen. Robson opende hem de deur en zei
hem, dat mevrouw ongeveer een uur geleden was thuis
gekomen en den Baron in hare studeerkamer wachtte.
„In hare studeerkamer, zeg je herhaaldo bij.
„Ja, Baron. Mevrouw vroeg of u zoo vriendelijk wilde
zjjn, dadelijk naar boven te gaan, als o thuis kwam.
Carlyon werd een beetje zenuwachtig, toen hij ziju jas
uittrok en de trap op ging, Hij zag, dal Robson het gas
Men geve dien eskadrons den naam van Koninklijke
Barisan Prijai'. Kader en manschappen komen eenige
malen per maand onder de wapenen, zorgen zelf voor
het onderhoud hunner paarden en zijn buiten dienst vrge
burgers. Bij de oefeningen moeten vooral het vlug kaart
lezen, de ordonnansendienst en de verkenning worden ge
leerd. Met ingewikkelde excercitiën houde men zich
niet op. De uniform moet geheel verschillend zijn van
die van het Leger en 'n meer Inlandsch karakter dragen.
BewapeningCavalerie-sabel, parabellum-pistool en
een Javaansche kris.
Da manschappen hebben den graad van korporaal, de
korporaals dien van wachtmeester, enz., evenals bij de
Marechaussee in Nederland. In tjjd van vrede kan het
korps zoo noodig voor gendarme-diensten door het Civiel
Bestuur worden gebruikt, doch in dit geval worden de
manschappen met f 1.daags, de korporaals met f 1.50
enz. bezoldigd. In gewesten, waar door rooverbenden,
rampokkers en ketjoe's de openbare veiligheid te wenschen
overlaat, machtige de Regeering het mobiel vorklaren
der eskadrons.
Tot officieren van het korps worden benoemd zeer aan
zienlijke Inlanders, die de Holkmdscbe taal machtig zjjn
en hunne opleiding ontvangen bjj het Regiment Cavalerie
te Salatiga. Die opleiding moet natuurljjk uitsluitend
practisch wezen, want de aangeboren militaire slimheid
der Oostersche rassen maakt allen theoretischen bombast
overbodig.
Men zou dus, alvorens vrjjwilligers op te roepen, eerst
eene uitgelezen schaar jonge mannen uit alle deelen van
Java dienen op te leiden tot aanvoerders. De officieren
worden in rang gelijk gesteld met wedana, hebben het
recht buiten dienst den pajoeng te voeren, en ontvangen
een traktement gelijk aan dat hunner ranggenooten in
het Leger. Bjj de keuze der aspirant-aanvoerders lette
men vooral op de afkomst, zonen van Regenten zjjn als
het ware de aangewezen parsonon. De minderen kunnen
in het civiele betrekkingen bekleeden, doch zijn gerech
tigd, ook als particulier de ambtenaarsknoopen met gouden
W en Kroon te dragen.
Het moet als eene groote eer worden baschouwd, deel
uit te maken van dit Koninklijke Korps.
Bjj expedities naar de Buitenbezittingen meet, als Cava
lerie gebruikt kan worden, de gelegenheid open zjjn voor
vrijwilligers uit het Korps Barisan Prijaji.
Onder de wapenen staat zjj onder het reglement van
krijgstucht en als grootste straf moot worden aangenomen:
ontslag uit het korps.
Bij indiensttreding leggen ook de manschappen den
eed van trouw af aan Koningin en Nederland. Bjj mobi
lisatie worden de eskadrons ingedeeld bij de Brigaden van
het Veldleger.
Naast de Barisan Prijaji worde over geheel Java
een Leger *Pehlawan Negri" (Landsverdedigers) op
gericht.
Om bjj dit korps in dienst te treden, moeide Inlander
met vrucht, hetzij op eene Gouvernementsschool, hetzij
bij een zendeling of particulier onderwijzer, lager onder
wijs hebben genoten en daartoe een certificaat kunnen
overleggen.
Het korps is verdeeld in groepen van 28 man onder
een Inlandsch Luitenant. Vier dergelijke afdeelingen staan
onder een Luitenant van het Leger, die de landstaal
machtig is en a la suite van zijn wapen wordt gevoerd.
De oefeningen hebben ten doel de »Pehlawan Negri"
voor den kleinen oorlog op te leiden, dus voor de vecht-
wijze van het korps marechaussee op Atjeh. Bewapening
marechaussee-karabijnmarechaussee klewang en kris. Da uni
form moet eenvoudig en practisch zijn. De hoofddoek
worde o.a. door een slappen strooien hoed tegen de zon
beschermd. Niet-adelljjke Inlanders, die bij het korps dienst
nemen, verkrijgen den titel van >Mas", de Luitenant dien
van Radhen-Mas" allen zjjn vrjjgesteld van landrente
heerendienst en het batalen van belasting.
De oeleningstjjd wordt geregeld als bij de Barisan op
Madoera, de betaling eveneens.
De Luitenant staat in rang gelijk met Assistent- Wedana,
draagt knoopen met vergulde W en Kroon en voert een
pajoeng. Hjj legt den eed van trouw af aan het Gouver
nement.
Na 20 jaren dienst worden do pensioenen geregeld als
ra de gang uitdraaide en naar de keuken afdaalde het
geheele huis scheen hem in diepe duisternis en in eene
doodsche stilte gehuld, terwijl hjj een oogenblik voor de
deur van zjjn vrouw bleef staan. Toen schoof hjj lang
zaam en met eenige aarzeling de fluweelen portière weg
en trad binnen.
HOOFDSTUK XI.
Delicia zat aan hare schrijftafel. Ze had hare schitte
rende avondjapon met een eenvoudig wit cachemiren kleed
verwisseld, dat in zware plooien haar van de schouders
afhing, en haar op een van Fra Angelico's engelen deed
gelijken. Heur haar, dat voor dien avond kunstig gekapt
was geweest, was nu weer op de gewone wijze gevlochten
en achter op het hoofd vastgestoken. Ze stond op toen
Carlyon binnen kwam, en zag hem strak aan, met een
gelaat zoo doodelijk bleek en streng, als dat van een
standbeeld. Hjj bleef bjj de deur staan, keek haar aan
en gevoelde dat hem de moed in de schoenen zonk.
„Delicia," begon hij, met een zwakke poging om te
glimlachen, Delicia, het spjjt mij heel erg, dat..,"
Een vlammende, verontwaardigde blik van zjjue vrouw
trof hem als een bliksemslag, en maakte hem voor een
oogenblik sprakeloos, ondauks zijn brutaliteit.
„Spaar jezelven en mjj alle verdere leugens 1" zei ze
met eene doffe stem, dia van haar innerljjken strjjd ge
tuigde. „Zo zijn niet langer noodig. Je hebt mij jezelven in
je ware gedaante vertoond het masker is afgevallen, en
je behoeft je niet te bukken om het weer opterapen en
weer voortedoen. Dat zou louter tjjdverlies zijn."
Hij bleef haar aanstaren, draaide zenuwachtig aan zijn
baard en trachtte nog steeds te glimlachen.
„Je hebt mij van avond „onvrouwelijk" genoemd,"
ging ze voort, met .haren blik onafgebroken op hem ge
richt. „Weet je, wat dat woord beteekent Zoo niet,
dan zal ik bet je zeggen. „Onvrouweljjk" zjjn die vrouwen,
die jij bewondert 1 Vrouwen als La Marina, die iederen
bij de Barisan. De leden van het korps kunnen burger
betrekkingen bekleeden en als beginsel moet worden aan
genomen, dat allen die in Gouvernementsdienst treden,
tot het korps behooren.
De vPehlawan Negrizal in tijd van oorlog in eigen
gewest optreden, ten eerste om de orde en rust onder
de bevolking te handhaven en ten tweede om, zoodra de
vijandelijkheden in bedoelde residentie beginnen, het Leger
te Bteanen door op Inlandsche wijze £de zoogenaamde
muskieten-tactiek" in toepassing te brengen 1
Zooals reeds in de vorige Penkras gezegd, kan ik
slechts in losse trekken mijn denkbeeld over de verde
diging neerschrijven. De détails zouden door de Heeren
op ds Bureaux moeten worden uitgewerkt, doch ik ben
heilig overtuigd, dat, wanneer men op de door mij aan
gewezen wijze de strijdkrachten uitbreidde, geen macht
ter wereld in staat zou zjjn, ons Java te ontnemen.
Wanneer de bevolking ziet, dat de meer ontwikkelden
en de adel naast den Hollander strjjden, zal zjj als bjj
instinct gevoelen wat haar plicht is. Dan zullen onze
troepen overal steun en de vjjand alle mogeljjke tegen
werking ondervinden, ja, het zou mjj zelfs niet verwon
deren, wanneer ook vele dessalieden de wapens gingen
opvatten en op weliswaar primitieve, doch in alle geval
zeer lastige, inlandsche wijze, den vijand afbreuk deden.
In het laatste geval zou zjjn leed zeker niet te overzien
zijn. Strjjdende tegen eene geregelde troepenmacht zou
de guerilla dor Inboorlingen het hem onmogelijk maken,
behoorljjk te verkennen, zjjn transportwezen te regelen
en in zjjne bivaks rustig te bekomen van den afmatten-
den strjjd.
Er zjjn er in den Lande, die maar steeds beweren, dat
eene krachtige Marine voldoende zal zjjn. Ik voor mij
geloof niet, dat wij ooit financieel in staat zullen wezen
eene voldoend sterke vloot in do Indische zeeën te doen
kruisen bovendien, waar zouden we het machinepersoneel
vandaan halen Ook vind ik den geest, die tegenwoordig
bjj de matrozen heerscht, zoo in-trenrig, dat ik maar
heel weinig vertrouwen heb in de houding van het
zeevolk.
Met Matrozenboaden en geestverwanten van Hugenholtz
en Staalman verjaagt men geen Japanners van de kust
en ik geloof, dat de eer der Nederlandsche vlag heel wat
beter bewaard zal blijken bjj den bruinen broeder dan bjj
de huidige bemanning onzer dure oorlogsbodems.
»Janmaat" van thans is wel verbasterd, sinds de schepen
drijvende forten en de matrozen feitelijk werklieden ge
worden zjjn. Ik weet niet of ook bjj andere Marines de
geest zoo slecht geworden is, ik moet het haast wel gaan
gelooven. Alleen de stramme Duitsche matrozen maken
eene gunstige uitzondering. 'tZijn ook wel niet meerde
echte zeelui, doch in alle geval ook geen oproerige bur
gers, 't zjjnsoldaten 1
Wanneer alle slechte elementen bjj de Marine zullen
zjjn weggejaagd, houden we misschien een goeden kern
over van brave stoere zeerobben, te klein echt6r om eene
talrjjke moderne oorlogsvloot te bemannen. Laat ons
dan die groote dure en onhandige zeemonsters verkoopen
met een 25 onderzeesche vaartuigen doen we veel meer
en, naar ik dezer dagen mocht vernemen, begint men
er in Holland thans werkelijk eens aan te denken, om
dergeljjke goedkoope vaartuigjes aan te schaffen.
Ik zou nu ook nog de noodzakeljjkheid kunnen be-
toogen van eene lichtere bewapening voor onze Inlandsche
soldaten, van betere kleeding en spoedige aanschaffing van
snelvuurgeschut (de buitenlanders hebben nu al lang ge
noeg voor ons beproefd, wjj behoeven het niet nog eens
gewichtig dunnetjes over te doen 1) Ik zou u kunnen
spreken over de verplaatsing van het Departement van
Oorlognaar Bandoeng b.v.over de opricht ing van
magazijnen voor munitie en vivres in het binnenland, over
het dwaze om bjjna alles uit Nederland te willen be
komen, waar Indië zelf op groote schaal geschutprojec
tielen enz. zou moeten kunnen aanmaken (denk aan
Transvaalook over de aanschaffing van Maximkanonnen
bjj onze Infanterieover den trein enz. enz. enz., doch
dit alles is in onze militaire vakbladen reeds zoo her-
avond haar lichaam aan het publiek vertoont, zonder de
minste schaamte of het geringste gevoel van eigenwaarde;
vrouwen als Barones Braneewith, die den naam en de
eer van haren echtgenoot met voeten treedt, en die in
haren hoogen stand slechter is dan La Marina, ja slechter
dan La Marina, die zich in ieder geval niet den scbjjn aan
matigt van eene eerbare vrouw! Maar ik, wat heb ik
gedaan, dat ge mij „onvrouweljjk" zoudt noemen
„Ik heb niet gezegd dat gij „onvrouweljjk" waart,"
stotterde hij, als een kleine jongen. „Ik zei, dat bekwame
vrouwen gewoonljjk „onvrouweljjk" zijn."
„Vergeef mjj," viel ze hom koel in de rede. „Je zeidet:
„vrouwen, die boeken schrjjven, zooals mjjne vrouw." Dit
zjjn je eigen woorden. En nu herhaal ik, wat heb ik
gedaan om dat verwjjt te verdienen Heb ik ooit je
naam oneer aangedaan? Zijt ge niet de eenige gedachte,
de eenige trots, de eenige liefde van mijn leven geweest
Is niet elk kloppen van mijn hart en iedere streek van
mjjne pen voor jou en voor jou alleen geweest En wat
waart ge voor mjj Al dien tjjd hebt gjj den huichelaar
voor mjj gespeeld je blik zelfs was een leugen, je
hebt mjj bedrogen en al mjju heilig vertrouwen en mjjne
liefste wenschen verwoestje hebt mij vermoord als hadt
ge mjj den dolk door het hart gestoken en mjjn ljjk
met je voet weggeschopt 1"
Hare stem beefde door een innerljjken, diep gevoelden
hartstocht, niet door zwakheid of tranen en snikken aan
het wankelen gebracht.
Hjj dead een step vooruit.
„Kom, Delicia," zeide hjj, „laten wjj geen scène maken 1
Ik ben een dwaas geweest, dat wil ik graag bekennen,
maar kunt ge dan niet vergeven en vergeten Nog in
twjjfel gebracht door den koelen, veraohteljjken blik,
dien zjj op hem wierp, strekte bjj slechts de armen naar
haar uit en zei: „Kom, je eigen hart zegt het je immers,
dat je niet langer zoo onvriandeljjk tegen mjj zjjn kunt I
Je hebt mjj nog zoo lief, dat
Wordt vervolgd.
