BÏÏ1TEÏÏLAND-"
BINNENLAND-
KUNST EN LETTENEN-
Gemengde Mededeelingen.
N i e u w s t ij d i n g e n.
Gemengd Nieuws.
De nachtwacht te IIpendaM.
De afdeeling Alkmaar van de Hollandsche Maatschappij
van Landbonw kreeg haar f 400 subsidie uit de gemeente
kas voor hare aanstaande tentoonstelling. Terecht zeide
de Voorzitter, dat hierbjj een belang is betrokken, dat
geheel Alkmaar geldt.
Na [hetgeen wij dezer dagen schreven over de onrein
heid van sommigen onzer stadsgrachten behoeft 't zeker
geen betoog, dat met ingenomenheid door ons werd be
groet, dat door den heer Wanna bij de rondvraag hierop
ook de aandacht werd gevestigd. De Burgemeester had
ook echter reeds in dit opzicht bljjk gegeven, hoe hij
altijd bereid is naar gegronde opmerkingen te luisteren
reeds waren door hem maatregelon genomen om dit euvel
zooveel mogelijk te keeren.
Tot slot de welaangename mededeeling, dat de gemeente
rekening, dienst 1908, sluit met een vermoedelijk batig
saldo van ruim zestienduizend gulden.
Een nieuwe overwinning voor de li-
beralen in Engeland. De uitslag der verkiezing
in N. O. Lanark in Schotland is een nieuwe nederlaag
voor de regeering, die slag op slag krjjgt. den laatsten
tijd. De gekozen liberaal Findlay heeft 942 stemmen
meer gehaald dan de unionist Touch, terwijl de werk-
liedencandidaat Robertson er 3984 verwierf.
Lanark, noordoost, was over 't algemeen een liberaal
district, maar by de khaki-verkiezing van 1901 sloeg de
laatste liberale meerderheid (van 1900) van 1553 stemmen
om in een unionistische van 904. Nu is het district
zijn oude liefde met een flinke meerderheid weer getrouw
geworden.
De Engelschen in Thibet. In Thibet toonen
de Engelschen weer eens, dat ze vóór alles practisch zijn.
Kolonel Younghusband heeft een bezoek gebracht aan
den Chineeschen vertegenwoordiger en dezen medegedeeld,
dat de schadevergoeding, welke Thibet zal hebben te
betalen grooter zal worden naarmate de expeditie langer
moet bljjven om de onderhandelingen tot een goed einde
te brengen.
De kolonel reed door de verboden stad, de bevolking
toonde echter geen vijandige gezindheid.
Soldaten-mishandeling in Duitschland.
Weer zijn eenige Duitsche onderofficieren wegens solda-
tenmishandeling veroordeeld. De eerste zaak betreft een
bootsman van de marine, die zich voor den opperkrjjgsraad
te Wilhelmshaven had te verantwoorden wegens mishan
deling in 297 gevallen.
De bootsman was belast met de opleiding der jonge
matrozen op een torpedo-opleidingsboot. In drie weken
tijd moest de man zjjn recruten zoo ver hebben, dat ze
konden worden geïnspecteerd en om dit te kunnen be
reiken regende het oorvegenschoppen en slagen.
De bootsman verontschuldigde zich met zenuwachtig
heid, tengevolge van dienst in de tropen en met de
buitengewone ongeschiktheid van zyu manschappen.
De krijgsraad in eerste instantie veroordeelde hem tot
drie maanden gevangenisstraf, de opperkrjjgsraad echter
wijzigde deze straf in zes weken arrest, men achtte
de mishandelingen van minder ernstigen aard en geen
der slachtoffers had blijvende nadeelen gehad.
De man is onderofficier gebleven!
Een ernstiger geval werd door den krijgsraad te Glogau
behandeld. Hier stonden terecht een onderofficier en
een korporaal, die zich aan ce ergerljjkste mishandelingen
van hun manschappen schuldig maakten. Vooral een
der soldaten, een goedig maar niet al te best ontwikkeld
man, had dagelijks mishandelingen te verduren en ten
slotte werden deze zoo erg, dat de ongelukkige door
zelfmoord een einde aan zjjn leven maakte. Toen kwamen
de ergerljjke feiten eerst aan het licht. De onderofficier,
die door vele getuigen een model-soldaat werd genoemd,
werd ten slotte veroordeeld tot degradatie en 1 jaar en
zes maanden gevangenisstrafde korporaal kreeg een
jaar gevangenisstraf.
De cholera te St. Petersburg. In de ge
neeskundige kringen te St. Petersburg doet het gerucht
de ronde, dat de cholera in de stad heerscht en reeds
verschillende gevallen van deze verschrikkelijke ziekte
zouden zijn voorgekomen. Het gemeentebestuur neemt
verschillende voorzorgsmaatregelen, die in de bladen
worden bekend gemaakt.
J u w e e 1 e n-d i e f s t a 11 e n in Amerika. Te
Newport, de zeebadplaats van de New-Yorksche supper ten"
hebben in de laatste dagen talrijke diefstallen van ju-
weelen groote schrik en ontsteltenis onder de dames
teweeg gebracht. Mevr. Robert Hatt werd bestolen voor
een waarde van 80 90 duizend galden aan juweelen,
mevr. Vanderbilt en andere dames voor bedragen van
50 tot 150,000 gulden.
Uit de villa van mevr. Goelet werd eveneens een
cassette met juweelen gestolen, maar deze zijn thans
de daders zijn wellicht bang geworden te New-York
in de woning van genoemde dame teruggevonden. De
meeste dames der groote wereld te Newport laten zich
thans door eigen detectives bewaken.
Aardbeving in Australië. Een hevige
aardbeving heeft Dinsdagmorgen omstreeks tien uur te
Wellington plaats gehad. Verscheidene huizen zijn on
bewoonbaar geworden. Een groot aantal hnizen van
particulieren en winkels zijn verwoest, 't Schijnt echter,
dat niemand gedood of gewond werd. De aardbeving
was op twee eilanden merkbaar.
Ietwat griezelig. De Amerikaansche hotel
houders zien tegen geen opoffering op, om aan hun
gasten alle mogelijke comfort te geven. Op 't oogenblik
is men te Washington bezig een groot hótel te bouwen,
waarbij behalve badinrichtingen, een oefenplaats, groote
vestibules en een uitgestrekt park, ook een lijkenhnisje
wordt gemaakt.
Reizigers, die bjj toeval in bet hótel zullen sterven,
worden dan naar dat huisje gebracht, waar, dank zij
een uitmuntend systeem van verkoeling, hun stoffelijk
overschot bewaard blijft, tot bloedverwanten of vrienden
dit komen opeischen.
H. M. de Koningin heeft den nieuwbenoemden gou
verneur-generaal van Ned.-Indië, luit.-generaal Van
Heutsz en zijne echtgenoote, mevrouw Van Heutsz, uit-
genoodigd tegen heden op het Loo te dineeren en ten
Paleize te blijven logeeren.
Vermoedelijk zal de landvoogd heden tevens den
eed in handen van H. M. afleggen.
Naar men verneemt zal de Rijks Hoogere Landbouw
school te Wageningen bij wijze van voorloopigen maat
regel veranderd worden in een driejarigen cursus. De
studie wordt te gelijker tijd vrij.
Voor de vacature in den Gemeenteraad van Kooga/d
Zaan, ontstaan door het bedanken van den heer K. C.
Honig Mz., is alleen candidaat gesteld de heer M. K.
Honig, liberaal, die derhalve verkozen is verklaard,
Bij herstemming is tot lid van den gemeenteraad
te Terschelling gekozen de heer H. J. Bloem met 184
stemmen. De heer J. L. Oepkes verkreeg 147 stemmen.
Men meldt aan de N. R. Ct.
De eindexamens voor 1904 der H. B. Scholen in Noord
holland zijn alweder afgeloopen en nog steeds wacht
de commissiedie in 1903 examineerdeop uitbetaling
van vacatiegeld en reis- en verblijfkosten.
Administratieve rechtspraak.
Naar het Nieuwsblad voor Nederland van vertrouwbare
zijde verneemtzal het wetsontwerp, dat ons een zelf
standige administratieve rechtspraak zal geven, kort
na de heropening der Staten-Generaal worden ingediend.
Het denkbeeld om die rechtspraak op te dragen aan
een nieuw college, heeft de Regeering laten vallenhet
ligt in haar bedoelinghet personeel der rechtbanken
en hoven zoo uit te breiden met inkrimping echter
van het aantal gerechtshoven van 5 tot 3 dat er
een of meer kamers kunnen worden gevormduitslui
tend belast met de administratieve rechtspraak.
Daaraan zou o. m. ook opgedragen worden de kennis
neming van de rechtsvorderingen krachtens de Onge
vallenwet in te stellen, waarover thans de Beroepsraden
en in appèl de Centrale Beroepsraad oordeelen.
Vereenigen de Staten-Generaal zich met dit denkbeeld,
zoo zou het in de bedoeling van den minister van Jus
titie liggen de voorzitters der Raden van Beroep »in te
lijven' hij de rechtbanken en de leden van den Centralen
Raad te verdeelen over de gerechtshoven. De proeve
van leekenrechtspraak, belichaamd in de instelling der
Beroepsraden, zou dus naar de opvatting van den mi
nister van Justitie als niet geslaagd zijn te beschouwen.
Of de ndeclaratoire" rechtspraak, die thans aan de
Kamers van Arbeidoptredend als verzoeningsraden
is opgedragenook aan de nieuwe Kamers voor admi
nistratief recht zal worden opgedragenkon de zegs
man van het blad niet mededeelen.
Verkoop van haring tfe IJmuiden.
Aan den Rijksvischafslag te IJmuiden is thans de volgende
regeling voor den verkoop van haring vastgesteld De aan
gevoerde gezouten haring zal worden verkocht in de na
volgende sorteeringen volle, maatjes, ijle en stenrharing.
Behalve de stenrharing, die los aangevoerd, ook per 1000
stuks kan worden verkocht, geschiedt de verkoop per kantje,
zooals zij uit het schip komt, dus zonder hooging. (Te
Vlaardicgen worden de kantjes eerst verpakt tot volle
tonnen).
Het grootste aantal kantjes, dat door den hoogsten bieder
telkens genomen kan worden, zal door den halchef vóór
den verkoop worden bepaald. Wrakke haring zal afzonder
lijk worden verkocht. Voor den verkoop moeten de kant
jes vanwege den reeder opengeslagen worden.
Dadelijk na den verkoop staan de kantjes voor rekening
en risico van den kooper, die deze uiterlijk den dag na
den verkoop moet verwijderd hebben.
In bijzondere gevallen kan aan den reeder op diens
verzoek vergund worden slechts een deel der kantjes vóór
den verkoop te openen, de opening van de overige zal
dan echter onmiddeiljjk daarna moeten geschieden. Blijken
dan daaronder wrakke te zijn, dan zal aan den kooper een
vermindering van den prjjs worden toegestaan, als door
den halchef naar billijkheid zal worden bepaald. Van de
beslissingen van den halchef is beroep bij den directeur
der Visschershaven.
De eindafrekening met den reeder van de verkochte
haring geschiedt in den regel dadelijk na den verkoop.
In de laatst bedoelde govallen echter niet voordat de keuring
heeft plaats gehad.
ülen nieuwe postzcgelsteupel.
Na de niet voldoende geslaagde poging om de post
stempels in de brieven te houden, is 't langen tijd bij
het oude gebleven, maar nu komen uit Den Haag de
blijken van het bestaan van een nieuwen stempel. Hij
wordt gedrukt als gewoonlijk, maar hij is veel breeder
dan de oude ronderuim 9 centimeter breed, zoodat
alle postzegels, op Engelsche en Amerikaansche manier
ineens met ljjntjes overdekt worden en de stempel zelf,
aanwijzende in ééne lijn datum, jaar sn uur van bus
lichting, geheel vrjj en duidelijk zichtbaar komt te staan.
Aanbestediugen.
Door de genie te Haarlem is aanbesteed: bestek No.
205. Het maken van bomvrjje gebouwen in het fort bjj
Marken-Binnen. Raming f 245,000. Minste inschrijver
het Technisch Handelsburean voor Nederland en Indië
te 's-Gravenhage voor f 232,500 voorts bestek No. 206
het maken van bomvrije gebouwen in het fort bij Aals
meer 2de gedeelte, raming f 287,000. Minste inschrij
ver O. de Groot Azn., te Gorinchem, voor f 261.400.
Door het Prov. Bestuur van Noord-Holland is aanbe
steed Het herstellen van hoofden op het Noorderstrand
van het eiland Vlieland van stormschade. Raming f 21,000.
Minste inschrijver J. van der Plas, Hardingsveld, voor
f 22,100.
Uit Ilpendam schrjjft men aan het Vad.Bij den raad
is ingediend een adreB, waarin wordt aangedrongen op
afschaffing der »persoonljjke diensten", bij de nachtwacht.
Het is te hopen, dat die middeleenwsche instelling ver
dwijnen moge! Het is onbillijk, dat sommigen geheel
vrjjstelling hebben, anderen door hnn middelen in staat
zijn hnn wachtje'' uit te besteden, terwijl een man (die
meestal zijn nachtrust niet kan missen), toch op zijn beurt,
als slaapdronken klompenautomaat, dienst moet doen
De tentoonstelling van »de Tien" gehouden te Hilver
sum, is thans gesloten en heeft groot succes gehad.
Totaal zijn verkocht 16 nrs., nl.
A. Broedeler, Laren, no. 2, BellenblaastertjeH. J.
del Court Onderwater, no. 4, Larensche Deel; idem,
no. 6, Melkschenksteridem, no. 7, MarretjeFrans
Deichmann, no. 8, AvondvredeJohan Gebhard, no. 12.
El Aid no. 13. Dansende vrouwen; no. 16. Ontmoeting;
Aug. Le Gras, no. 18. In den melkkelderno. 20. In
de zon; no. 21. Winterzon; no. 22. DooiweerNo. 23.
Koeien no. 24. De Plasjhr. J. O. Snoeck, no. 32. In
de KathedraalH. J. Wolter, no. 39. Oude huizen.
Van J. de Meester zal bij den uitgever C. A. J. van
Dishoeck te Bnssum verschijnen: Over het Leed van den
Hartstocht, een bundel, welken de schrjjver beschouwd
wenscht te zien als een vervolg op zijn Zeven Ver
tellingen.
Als een bewijs van de groote liefhebberij, welke er
thans voor de dramatische knnst schijnt te bestaan, wordt
gemeld, dat den heer Louis Bouwmeester door bekende
en nog geheel onbekende schrijvers niet minder dan 46
tooneelwerken ter beoordeeling zijn aangeboden om te
worden opgevoerd in dit seizoen. Daaronder zjjn 12 z.g.
Ghetto-stukken. Na lezing werd geen enkel door den heer
Bouwmeester de opvoering waardig gekeurd.
Voor het nationaal concours van harmonie- en fanfare
korpsen, dat 15 en 16 dezer te Bnssum gehouden wordt,
hebben ruim 50 muziekkorpsen uit alle oorden des lands,
met ruim 1400 executanten ingeschreven en tal van prijzen
zijn beschikbaar gesteld. O.a. gaven medaljes H. M. de
Koningin, Z. K. H. Prins Hendrik der Nederlanden, H.
M. de KoniDgin-Moeder.
Tot leden der jury zijn benoemd de heerenN. A.
Bonwman, te 's-GravenhageJ. Godefroy, te Steenwijk;
D. J. N. Gunters, te BnssumC, P. W. Kriens, te
Haarlem J. H. Kwast, te Amsterdam B. A. J. Reh!,
te 's-HertogBnbosch F. J. Schweinsberg, te Nijmegen
H. Völlmar, te 's-Gravenhage; M. Wolters, te Amster
dam, en Jobs, Zaagmans, te Amsterdam.
Mevr. CoïniFrancisca en de heer Jacq. Coïni, die
geruimen tijd als zangeres en regisseur aan de Holland
sche opera waren verbonden, verlaten heden met de
»Potsdam'' Nederland om een tonrnée door de Vereenigde
Staten te maken. De heer Coïni is voorloopig voor den
manager, die een concert-tournée organiseerde, de impre
sario zijner echtgenoote en zal later regisseur worden als
men opera's gaat geven.
De tonrnée zal beginnen te San Francisco, vanwaar
mevr. Coïni geboortig is. Begin Januari hoopt men mede
te werken in opera's in de »Metropolitan Opera-House"
te New York, waar mevr, Coïni zal optreden in »Lucie",
»Hamlet", »Fanst" en »Rigolet,to".
Aoord-Wederlandsche Opera.
De heer David Koning deelt mede, dat op de statuten
dezer vereeniging de Koninklijke bewilliging is verkregen;
dat het voornemen bestaat, den Stadsschouwburg en het
Paleis voor Volksvlijt te Amsterdam te bespelen dat
de rooster der voorstellingen zoo geregeld is, dat buiten
Amsterdam minder dan vroeger gespeeld zal worden,
waardoor het mogelijk is, eiken Zaterdag en Zondag
aldaar uitvoeringen te geven, dat een voordeel voor de
exploitatie oplevert.
Verder zegt de heer Koning in onderhandeling te zjjn
getreden met de dames Madier de Montjean, Engelen-
Sewing, Sohns, Lozin, enz., en met de heeren Panwels,
Orelio(na diens terugkeer nit Indië), Van Duinen,
Alexanders, Van der Hoek, enz., en dat ook zeer goede
jeugdige krachten aan de opera verbonden zullen worden.
Op het repertoire zullen o. m. voorkomen Ratcliff, van
C. Dapperde Doge van Venetië, van Joh. Wagenaar
Zaza, van Leoncavallo voorts Prinses Zonneschijn, van
P. Gilson.
Het speelseizoen vangt aan in October en eindigt
16 April.
Keu en ander over schilderkunst.
Achter een schilder, die buiten een studie maakte, kwam
een boerenjongen staan, waarbij een tweede eveneens kwam
kijken. Na eenige oogenblikkon van stilte verwonderde
zich een der boerenjongens er over, hoe men daarin ('t
schilderen namelijk) pleizier kon hebben en vooral hoe 't
mogelijk was, dat voor zooiets nog geld werd betaald.
De artist, die eerst geen notitio van hen had genomen,
keerde zich op 't laatste gezegde om en zei niet anders
dan meneer 'n schilderij is geen koe 1" De boeren
jongen die meneer genoemd werd zette eerst een paar
groote oogen zei niets en droop af.
Dit (historisch) geval geeft ons weer eens zeer juist de
opvatting weer, die bjj vele menschen heerscht over schilder-
knnet en in 't algemeen over knnst.
Wat schilderkunst is, kan men met weinig woorden
moeielijk bepalen, maar 't ligt hierin toch nagenoeg opge
sloten een schilder is iemand, die met hooger gaven toe
gedaan, datgene tracht weer te geven wat hij zooveel
mooier ziet dan anderen, die daardoor getroffen, kunnen
leeren en bun hoogeren zin veredelen en verbeteren. Dat
er voor een schilderij veel of weinig geld betaald wordt
heeft dus met schilderkunst niets nit te staan, al wordt
er heelemaai niets voor betaald zelfs, en men kan veilig
en zeker aannemen, dat wanneer üet geld een zekere
pressie op het werk van den schilder uitoefent, aan de
schilderkunst geschaad wordt.