BUITENBAND.
No. 98. fierste Blad.
Honderd en zesde jaargang.
1904.
WOENSDAG
17 AUGUSTUS.
Premie voor de geabonneerden op
de Alkmaarsche Courant.
Algemeen Overzicht.
ALKIHAinSGHE COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag-
•sn Katerdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f O,SOfranco door het
geheele rjjk f 1,
8 Nummers f 0,00. Afzonderlijke nummers S ets.
Telefoonnummer 3.
S*rys der gewone advertentlën >J
Per regel f 9,15, Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N/V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER h ZOONVoordam O 9.
Bij den dood van President Kruger is gebleken, hoe
groot hier te lande nog steeds de belangstelling is voor
alles, wat tot Zuid-Afrika in betrekking staat.
Trouwens, de geschiedenis van de Boeren-republieken
zal nergens beter begrepen en gewaardeerd worden dan
in het stamverwante Nederlandde zaak der Boeren is
voor een belangrijk deel ook die van ons volk.
Daarom verheugt 't ons zeer, dat wij in de gelegen
heid zjjn aan onze lezers, by wijze van premie, een
Standaardwerk aan te bieden, waarin de historie van het
Afrikaner volk door volkomen bevoogde hand is ge
schetst. Dit werk, algemeen door de Nederlandscha en
Afrikaansche pers geprezen, heet
J. P. van Oorüt, Paul Kruger en de opkomst der
Zuid-Afrikaansche Republiek.
Dit werk, ruim 900 bladzijden groot, 4° formaat, met
portret van Paul Kruger, is in prachtband gebonden en
bieden wij thans onzen lezers aan tegen den aanzienlijk
verminderden prijs van f2.50 (de gewone prijs is f9).
Het boek mag in geen gezin ontbreken, waar de
ouderen voor de zaak der Boeren sympathie koesteren
en waar de jongeren ook met graagte zullen kennis nemen
van de roemvolle daden van het nu, helaas, geknechte
heldenvolk. Er spreekt nit deze historie een geest van
energie, die voor de vorming van het opkomende geslacht
niet anders dan heilzaam kan zijn.
Ingevolge de overeenkomst, die ons in staat stelt tot
dit voor onze lezers zeer mooie aanbod, geldt het voor
slechts enkele weken. Daarom is 't raadzaam zoo spoedig
mogelijk tot ons de bestellingen te richten op onder
staand biljet
Alkmaar,
15 Aug. 1904
De Uitgevers
van de
Alkmaarsche Courant.
De ondergeteekende
teverzoekt franco toe
zending van het als premie door de Alkmaarsche
Courant uitgeloofde Standaardwerk: J. F. van
Oobdt, Paul Kruger en de opkomst der Znid-
Afrikaansche Republiek, tegen betaling van f 2.50.
Woonplaats en datum Naam
't Zijn verschrikkelijke tijdingen, die van het oorlogs
terrein in Oost-Azië komende Russische vloten van
Port Arthur en Wladiwostock zwaar beschadigd, ja grooten-
deels vernieldde bevelhebber, generaal Koeropatkine, in
het nauw gedreven en Port Arthur zóó geteisterd door
het vjjandelijke vuur, dat 't langzamerhand onbegrjjpeljjk
wordt, hoe de bezetting 't nog uithoudt.
Niettemin S t.-P e te rsbnrg is in vlaggen-
tooi en Vrijdagavond was zelfs de stad
schitterend geïllumineerd. Dichte drommen
verdrongen zich door de straten en allen stond de vreugde
op het gelaat te lezen.
Want meer indruk nog dan de Jobstijdingen van het
oorlogsterrein, heeft gemaakt het bericht, dat op Peterhof
een troonsopvolger is geboren. Dat feit overstemt alle
somberheid. Terwjjl in het Oosten de Russen bij tien
en honderdtallen sneuvelen voor het vaderland, eiken dag
opnieuw, is (e St.-Petersbnrg van overheidswege gepro
clameerd, dat drie dagen feest zal worden g9vierd ter
eere van de blijde gebeurtenis, die hier werkelijk ten
volle dezen naam verdient. En voorts is last gegeven,
dat in alle kerken, die zich in den laatsten tijd telkens
vulden ter gelegenheid van rouwdiensten voor gevallen
helden, het Te Deum zal worden gezongen om lof en
dank te brengen voor de geboorte van een zoon in de
keizerlijke familie.
Toen de tjjdirg van de komst van den kleinen Alexis
in de volkswijken bekend werd, zag men er de mannen
en vrouwen knielen, het teeken des krnises makend. Waar
men kwam, overal weerklonk het Russische volkslied.
Druk bezoek hebben ook 's avonds de biertninen en der-
geljjke gelegenheden, waar steeds een geestdrift heersoht,
als ware het Russische rjjk het gelukkigste ter wereld.
De populariteit van den Czar is plotseling enorm toe
genomen en der Czarina, aan wie men 't maar half ver
geven kon, dat zij telkens weer een dochter ter wereld
bracht, wijdt men thans liederen van toegenegenheid.
Wat moet 't deze vorstin gelukkig te moede zijn, dat nn
de. wensch van haar gemaal en haar volk is vervuld.
Welk een heerlijke blijdschap moet haar doortintelen,
als zij haar kleinen Alexis, haar grooten schat, in de
armen neemt. Zelf zal zij hem voeden, volop moeder wil
zij voor hem zijn.
De mannen der staatkunde blikken verder dan den
vreugderoes. Zij verheugen zich voor Rusland in het be
zit van een aangewezen troonsopvolger, waardoor voor
komen wordt, dat bij den dood van Nicolaas II een worste
ling ontstaat tusschen de verschillende paleis-elementen,
die noodlottig zou zjjn voor het land. Zij verwachten
daarvan ook heil voor de binnenlandsche aangelegenheden
Nog niet zoo lang geleden heeft de Czar verklaard,
dat, als hem een zoon geboren werd, hij een algemeene
amnestie zon verleenen aan alle politieke veroordeelden.
Wel-is-waar werd die belofte gedaan vóór den moordaan
slag op Von Plehwe, maar er wordt verwacht, dat de
Czar zijn woord niettemin gestand zal doen en de hoop,
die daardoor gewekt is in duizenden gezinnen, zal worden
vervuld. Er zjjn in afgelegen regimenten, er zijn vooral
ook in Siberië zoo ontzaglijk veel jongelieden, die werden
verbannen, niet omdat men hun kon bewijzen, dat zjj
hadden deelgenomen aan eene revolutionnaire beweging,
maar alleen omdat zij hiervan werden verdacht.
Wordt het hart van den Czar in deze uren van bljjd
schap verteederd tot do in uitzicht gestelde daad van genade,
dan zal dat op het Russische volk diepen indruk maken.
Zulk een besluit van Souvereine goedheid zal meer
doen tot bevrediging der ^hartstochten io Rusland dan
alle onderdrukking en alle "geweld, waartoe in de laatste
jaren de Russische regeering maar al te zeer haar toe'
vlucht heeft genomen. Een algemeene amnestie zal bjj
velen uitwisschea de herinnering aan een ondergane on
rechtvaardige behandeling.
Niet beter zal Czar Nicolaas II voor zijn zoon kunnen
zorgen, dan dat hij voor hem den weg tot den troon
effent en door hervormingsuiaatregelen zichzelf de sym
pathie van zjjn volk verzekert, die later op zjjn opvolger
zal overgaan. Voor den knoet kome de zachtmoedige
rechtvaardigheid 1
Gelijk reeds in den aanvang opgemerktvoor d e
Russen in Oost-Azië begint 't er steeds kritieker
nit te zien.
Hoe 't is afgeloopeu met de Rnssische vloot, die Port-
Arthur heeft verlaten, is thans vrijwel bekend.
Admiraal Skrydlof had last gegeven aan het smaldeel
om nit te stoomen en zich te voegen bij de divisie nit
Wladiwostock op een vooraf bepaalde plaats ten zuiden
van Japan. Voorop stoomden de vinvaliden", zooals men
te Petersburg de pantserschepen noemt, de Retwisan,
de Cesarewitch, de Poltawa, de Pallada (krniser), de
Pereswetdaarachter op eenigen afstand de kruisers
Bajan Askold, Nowik en Diana, verder de kanon-
neerbooten Otwazjai en Giljak de flotielje torpedo-jagers
sloot den stoet.
Admiraal Togo, die gewaarschuwd werd door zijn
wachtschip, gaf last de Russische pantserschepen aan te
vallen, welke zich haastten den slag te aanvaarden. De
buitengewoon handige, door Skrydlof bedachte taktiek
bestond hierin, dat men den vijand deed gelooven, dat
de kruisers bestemd waren, om de pantserschepen te
versterken in geval zij in de minderheid bleven of er
een ongeluk met hen gebeurde. Maar dat was niet zoo
Schuil gaande onder den dikken rook, dien de Russische
pantserschepen opzettelijk maakten, voerden de krnisers
een manoeuvre nit, om het vjjandeljjke Bmaldeel om te
trekken. Maar ook dit was een schjjnbeweging, want
terwijl zjj deden alsof zjj zich in slagorde schaarden om
de vijandelijke krnisers aan te vallen, kozen de Russische
krnisers, dank zij hun snelheid, het ruime sop, de pant
serschepen, welke met hun eigen middelen den strijd
voortzetten, aan hun lot overlatende. Zoodoende werd
de aandacht van Togo afgeleid van het vertrek van de
kruisers.
Intusschen, admiraal Togo liet zich niet aldus verschal
ken. Men verzekert zelfs, dat hij de vloot opzettelijk
doorliet om haar tusschen twee vuren te brengen. Hoe
dan ook, weldra had hjj de Russische schepen achterhaald
en toen begon een ontzettend gevecht met het gevolg,
dat de zwaar geteisterde Russische oorlogsbodems naar
11e richtingen een goed heenkomen moesten zoeken. Het
leeuwen-aandeel in het gevecht had de »Cesarewitch".
Admiraal Withöft, die zich aan boord hiervan bevond,
werd door een bom letterljjk vaneen geretenvan zijn
lijk is slechts een been terug gevonden. Vier officieren
in zijn nabijheid werden tegeljjk gedood. Het schip wist
't nog tot de haven van Tsingtau te brengen, waar 't in
den avond van den llen binnenliep met gebroken roer
pen, een onklaar kanon, zonder reddingsbooten, met masten
verbogen in den vorm van een kruis, met doorschoten
schoorsteenen, vernielde brug en gaten boven de waterlijn.
Ook de »Novik", een Russische kruiser, kwam te Tsing
tau binnen, doch dezj was veel minder beschadigd en na
kolen te hebben ingenomen vertrok hjj eenige aren later.
De Rnssische torpedo jager »Boorni" strandde ten zuiden
van het voorgebergte van Sjangtoeng, waar men het schip,
nadat de bemanning zich had gered, in de lucht liet
vliegen.
Te Shanghai kwamen zwaar beschadigd aan de kruiser
vAskold" en de torpedo-jager »Grosovoi'\ De Taotai liet
den gezagvoerder weten, dat zjj binnen 24 uur moesten
vertrekken doch zjj hadden te veel geleden om daaraan
gevolg te geven.
Iets zeer bijzonders gebeurde te Tsji-foe, waar de Rus
sische torpedoboot »Retsjitelni" binnenliep. Zij werd daar
ontwapend en de mannen werden op parool gesteld.
Niettemin kwam een Japansche torpedojager de haven
binnen om het schip naar bniten te brengen.
Toen de Japansche luitenant aan boord van de >Ret-
sjetelni" kwam, gevolgd door zijn manschappen met de
bajonet op het geweer, protesteerde kapitein Rostsjakofski,
de bevelhebber van het Rossisehe vaartnig. »Ik kan geen
tegenstand bieden'', zei hij, »maar dit is een schending
der onzijdigheid en der internationale goede vormen."
Meteen gaf hjj zachtjes bevel aan een luitenant om de
lont in 't kruit te steken. Om den officier hiertoe tjjd
te geven hield hij zjjn Japanschen kameraad ondertusschen
bezig met een lang betoog over internationaal recht in
verband met deze zaak, waarop de Japanner onveran-
derljjk antwoordde, dat Rostsjakofski óf naar bniten moest
komeD om te vechten, óf zich op sleeptouw laten nemen.
Intusschen hadden de Russische matrozen bevel gekregen
met de vuist op de Japanners los te slaan, zooals hun
kapitein hnn dat zon voordoen.
De Japanners hadden dezen overigens verteld, dat als
hjj zich gevangen wilde geven, zjjn leven zou worden
gespaard. »Dat beloedigde", zegt Rostsjakofski, »mjj zóó,
dat ik dan Japanner een vuistslag gaf vóór ik het eigen-
ljjk van plan was, d. w. z. vóór ik wist, dat in de kruit
kamer alles klaar was om het schip in de lacht te laten
vliegen. De man sloeg overboord, maar slenrde mjj in
zjju val mee. Hjj viel in zjjn boot en ik in 't waterik
hield hem zoolang bjj zjjn keel en beukte hem tot ik
geen honvast meer had."
Inmiddels waren de Rnssische matrozen begonnen de
Japanners aan te pakken, die hun geweren en hun bajo
netten gebruikten. Russen en Japanners rolden net als
hun bevelhebbers al worstelende paarsgewjjze in zee.
Rostsjakofski, die zijn mannen zag vechten, poogde weer
aan boord te komen om het bevel te hernemen, maar
dit lukte hem niet. Vier schoten werden op hem gelost,
waarvan een hem een diepe wond in het rechterbeen
toebracht. Toen hjj zag, dat hij niet aan boord kon
komen, zwom hij naar een Chineesche jonk, waar hot volk
hem met een bootshaak terugdawde. Hij bleef doorzwem
men en werd, na het ondanks zjjn wonde vijltig minuten
in het water te heoben volgehouden, eindelijk gered door
een drietal booten van de »Saijung". De kapitein van dit
schip verpleegde Rostsjakofski en twee van dienB luitenants
in zjjn eigen hut. De Russische matrozen, die opgepikt
waren, kregen droge kleeren van hun Chineesche kame
raden, in welk costnum zjj Vrijdag aan land en naar
het Russische consulaat werden gebracht.
Voordat Foesjimoto wegstoomde bracht hjj een rapport
uit aan den Japanschen consul. Dat rapport strookt ge
heel met bovenstaande mededeelingen uit Uussischen mond;
alleen ontkent Foesjimoto, dat de Japanners geschoten
hebben op de overboord gevallen, spartelende Rassen.
Hjj verklaart voorts gehandeld te hebben op bevel van
zjjn admiraal, die hem gezegd had de >Retsjetelni'' aan
valleB of buit te maken.
Op bevel van den Czar heeft de minister van buiten-
landsche zaken den Russisehen gezant te Parjjs opgedragen,
tot de Fransche regeering het verzoek te richten naar
aanleiding van de ten hemel schreiende schending van
de onzijdigheid van China en van de algemeen erkende
grondslagen van het volkerenrecht door den overval van
de torpedoboot »Retsjetelni" in een onzijdige haven door
de Japanners, den vertegenwoordiger der Fransche Repu
bliek te Tokio op te dragen een zeer krachtig protest te
overhandigen. Dit protest van Rusland is ter kennis van
de vreemde mogendheden gebracht. Tevens is den Russi
sehen gezant te Peking opgedragen, bjj de Chineesche
regeering te protesteeren en deze te wjjzen op de ernstige
gevolgen, welke de door China gedulde schending van de
onzijdigheid na zich zou kannen slepen.
Hiermee honden echter de tegenspoeden voor Rusland
niet op.
Volgens een offieieele kennisgeving heeft namelijk de
Japansche admiraal Kamimoera gemeld, dat zjjn smaldeel
na een zwaar gevecht van vijf nnr iegen drie schepen
van het Wladiwostoeksche eskader Zondagochtend ten
N. van Tsoesjima den krniser »Roerik" tot zinken heeft
gebracht. De twee andere vloden, bljjkbaar zwaar be
schadigd, Noordwaarts. De verliezen der Japanners waren
gering.
Kamimoera seinde voorts aan het departement van
marine, dat het lot van de bemanning der »Roerik" on
bekend is. Men vermoedt, dat velen gedood of verdron
ken zjjn. Volgens een later bericht zjjn toch nog de
meesten gered.
Tokio is in vreugde over de overwinning, die Japan
de heerschappij ter zee verschaft en den handel herstelt.
Op zjjn best kan Wladiwostock nn nog vier kruisers bjjeen
brengen.
Omtrent de operaties te land valt te melden, dat Liao-
jang ernstig bedreigd wordt en Generaal Koeropatkine
