Dit mier bestaat uit twee Ihli
BUITENLAND,
Honderd en zesde jaargang»
1904.
VRIJDAG
26 AUGUSTUS.
Algemeen Overzicht.
NO. 102. Eerste Blad.
ALK 15 RSCHE C01IRA!\T.
Deze Courant wordt Olnsdag-, Doiderdtg-
an Iaterd»g»Toid uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaab f 0,8#franco door het
geheele rjjk f 1,
S Nummers f 0,06. Afzonderlijke nummers S ets.
felefoonnuuner 3.
Prijs der gewone advertenttën tj
Perl"regel f^O,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N/V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOONVoordam C 9.
Men verzekert, dat de Keizer van Duitschland zeer
wrevelig gestemd is over het feit, dat zijne troepen i n
Duitsch-Zuidwest-Afrika er maar niet in
kannen slagende opgestane Harrero's van het aardrijk
te verdelgen. Onlangs moet hij gezegd hebben, dat hjj
niet eer den naam dezer Duitsche kolonie weder wenschte
te hooren voordat daar een flinke overwinning was
behaald.
Wat de Keizer wenscbL geschiedt, als maar even
binnen menschelijk bereik ligt. En derhalve heeft onlangs
de nienw benoemde opperbevelhebber, Generaal von Trotha,
een telegram gezonden met de mededeeling, dat de Herrero's
waren verslagen. In onze rubriek .Laatste Telegram
men" hebben wjj die depêche ook vermeld.
Aanvankelijk heerschte over dit overwinnings-bericht
groote vreugde in Duitschland. Natuurlijk in de eerste
plaats om de victorie zelve. Maar bovendien, omdat het
Duitsche eergevoel er zoo zwaar onder te lijden had, dat
de Duitsche soldaten, de trots van de aatie, zoo'n handje
vol Kaffers maar niet klein konden krijgen, 't Moest
zoo'n vreemden indruk maken op de buitenwereld, dat
de Duitschersdie immers van zichzelf zeggen, dat zij
.fürohteD Gott und Niemand Anders", nu 't na jaren
van vrede weer eens tot vechten kwam, voor Kaffer-
versterkingen het hoofd stieten. Er was dus alle reden
tot blijdschap.
Maar in Duitschland is ook een pers, die zich niet
tevreden stelt met het oppervlakkige en graag van alles
het naadje van de kous wil weten. Die pers is het tele
gram van Generaal van Trotha duchtig gaan bestudeeren
en zij is daarbij tot resultaten gekomen, die wel erg
ontnuchterend moeten werken. Zoo heeft b.v. de Kölni-
sche Zeitung in het licht gesteld, dat men wel wat al
te veel den nadruk heeft gelegd op de omsingeling der
Herrero's bij Waterberg en daardoor over het hoofd
heeft gezien, dat de Kaffers niet zijn doodgedrukt in de
vijandelijke omarming, maar naar het Zuiden zijn weg
getrokken. Dit is vooral daarom zoo ergerljjk, wijl de
Duitsche staf er met stelligheid op gerekend had, dat
z:j naar het Noorden zouden trachten te ontkomen
waarvoor de noodiga maatregelen waren genomen.
Bovendien heeft Generaal von Trotha een tweede tele
gram gezonden, waaruit blijkt, dat lnitenant VonBoden-
hausen met 8 man op een verkenningstocht werden over
vallen en gedood. Dit feit had zes dagen plaats vóór de
overwinning bij Waterbergblijkbaar had de generaal
't dus opgezouten voor den tijd, waarin een overwin
ningsroes den menschen bet slikken van deze Jobstijding
gemakkelijk zou maken.
Dat er nog altijd Herrero's over zjjn wordt vergoelijkt
door een .deskundige'' in de Itheinisch- Westfdlische Zei
tung. Overal in Waterberg dus schrjjft bij vindt
men dichte bosschen ook in het omringend berg- en
heuvelland. Dit nu was het terrein van den jongsten
strijd. In Von Trotha's eerste verslagen werd reeds ge
waagd van nachtelijke aanvallen, welke de in grootere
en kleinere groepjes verdeelde Herrero's ondernamen op
enkele Dnitsche aldeelingen. In zulk eene streek is 't
voor een verdediger betrekkelijk gemakkelijk om den
aanvaller te misleiden en hoe oneindig zwaar is het niet
voor dien aanvaller om in de duisternis, te midden van
de verwarring, waarmee zulke gevechten onvermijdelijk
gepaard gaan, de troepen in de juiste richting te voeren
't Is waar, .omnis comparatio clandicut", maar toch
zijn er stellig punten van vergelijking tasschen dezen
strijd in Zuid-West-Afrika en den oorlog tusschen de
Boeren en de Engelschen. Aan de eene zijde een ver
dediger, door en door van de plaatselijke gesteldheid op
de hoogte, die zijn grooten rijkdom, zjjn vee, met zich
voertbenevens zijne vrouwen en kinderen. Aan den
anderen kant de aanvaller, voor wien de streek vreemd
en nieuw is en die genoodzaakt is om zich allereerst te
gewennen aan de Afrikaansche wijze vau oorlogvoeren,
die zoozeer verschillend is ,van de in Eoropa gebrnikeljjke.
En dat de Herrero's de tactiek, welke met de gesteldheid
van hnn land overeenkomt, begrijpen dat hebben zij,
tot£schade voor de Duitschers, getoond. Evenals de Boe
ren zoo vaak met succes beproefden, hebben ook zij ge
daan met achterlating van een deel van hnn vee hebben
zjj zich .verstrooid'', zooals Von Trotha zelf moot toe
geven nadat zjj de 50 K.M. lange linie van insluiting
(slechts door 4000 ruiters verdedigdwaren doorge
broken. Zij hebben zich verstrooid om zich vervolgens
wrer spoedig te vereenigen.
Klinkt dit al niet zeer bemoedigend, nog erger maakt
't kolonel Lentwein, de onlangs teruggeroepen gouver
neur. Hij verzekert, dat het behaalde succes niets heeft
te beteekenen in vergelijking van hetgeen er nog te doen
valt om in da kolonie den normalen gang van zaken te
herstellen. De Heirero's zonden beschikken over 80.000
strjjdbare mannen voortreffeljjk gewapend, die zullen
vechten totdat hun laatste patroon is verschoten. En is
't eenmaal zoo ver gekomen, dan znilen zij weder grijpen
naar hanne assagaaien en hun toevlucht nemen tot de
guerilla, aldus de bebouwing van den bodem gedurende
vele jaren onmogelijk makende.
Wel-is-waar moet hierbij in aanmerking genomen wor
den dat 't belang van den in ongenade gevallen gou
verneur meebrengt het Herrero-gevaar zooveel mogeljjk
te vergrooten omdat 't hem zeer euvel wordt geduid,
dat hij niet in staat is geweest om dan opstand te onder
drukken. Maar tevens leert de ondervinding en wij,
Hollandersmet ons Atjeh kunnen daarover meespreken
dat een vrijheidlievend volk, wonende op een moeilijk
toegankelijk terrein zelfs tegenover een veel beter ge-
wapenden vijand 't jaren lang kan volhouden. Als dan
ook de Dnitschers verstandig zijn, zullen zjj wat water
in hnn wijn doen en onderhandelingen aanknoopen met
den ernstigen wil om den vreda .herbei zu ftihren."
De Herrero's vechten ook niet voor hun pleizier en met
wat inschikkeljjkheid zullen zjj wel te bewegen zijn om
zich te onderwerpen aan de .zegeningen" van het Duit
sche bestuur, 't Staat immers vastdat als men hen
vroeger wat minder houdsch had behandeld, 't nooit zoo
ver zon zijn gekomen.
De Vorwdrts ergert er zich aan, dat generaal Von
Trotha de zoo vaak gelaakte gewoonte volgt, om in
zijne telegrammen wel de namen der gesneuvelde en
gekwetste officieren te vermelden, maar die der soldaten
te verzwijgen. De gouverneur van Damaraland, kolonel
Lsutwein, placht in zijne telegrammen de namen van
alle gesneuvelden en gekwetsten te vermelden. .Generaal
Von Trotha zegt het blad schijnt de verouderde
meening te zjjn toegedaan, dat de familieleden der
minderen niet kunnen vorderen om even snel als de
familieleden der officierskaste over het lot der hunnen
te worden ingelicht. Want men kan toch niet gelooven,
dat men de namen der minderen verzwijgen zou, om
een paar honderd Mark telegramkosten uit te winnen.
Da roemrjjke koloniale oorlog kost ons toch reeds zoo
vele millioenen, dat het op een paar honderd, zelfs
daizend Mark werkelijk niet aankomt."
Te Kiel is dezer dagen het eerste groote transport
van in Z. W. Afrika gewonde of ziek geworden man
schappen, 52 personeu sterk, aangekomen en met groote
eerebewijzen ontvangen. Bij de gewonden was een vier
voeter, de oorlogshond Flock. Het dier had op ver
kenningen groote diensten bewezen. Bij Owikokorero
kreeg Flock een Kafferkogel in den voorpoot. Drie
dagen later kwam hij hinkende bij zijn menschen terng.
Dezen willen van het trouwe dier nu niet meer scheiden.
Arm Port Arthnrl 't Is nn zoo ver heen, dat er
geen huis meer onbeschadigd is en geheele stadskwartieren
zjjn platgeschoten of verbrand. Eiken dag werpen tegen
woordig de Japanners 800 granaten in de benarde veste.
Toch denken de Rassen nog niet aan capituleeren. 't
Is inderdaad onbegrijpelijk, hoe zjj 't nog kannen vol
houden. Thans weder moeten de Japanners zich meester
hebben gemaakt van het fort Etseshan of Itskan, een der
voornaamste sterkten, dat zoowel de stad als de haven
bestrijkt. Zoo komen de Japanners, zjj 't dan ook ten
koste van ontzettende verliezen, toch telkeus nader tot
hnn doel.
In Rnsland zelf dnrft men zich nauwelijks meer vleien
met de hoop, dat de stad zich staande zal weten te hou
den. Daarom is de doop van den zoon des Keizers met
betrekkelijken eenvoud geschied. Bij deze gelegenheid
heeft de Czar zijn langverwacht manifest uit
gevaardigd. Daarin worden de lijfstraffen voor de boe
renbevolking en voor de soldaten van leger en vloot,
waarbij zij nog voor herhaald plichtverzuim werden toe
gepast, afgeschaft. Voorts worden alle achterstallige be
talingen van aflossingen voor landrente en andere belas
tingen vrijgescholden.
Het manifest ontslaat bovendien de landbevolking van
de terugbetaling van gelden, die, ingeval van mislukking
van den oogst, voor verplegiug en verzorging bij wijze
van leening zijn verstrekt. Ook worden opgelegde geld
straffan kwijtgescholden en wordt bepaald, dat overtre
dingen, die gewoonlijk met boete, arrest of vestingstraf,
zonder verlies van burgerlijke rechten, gestraft worden,
niet znilen worden gestraft, wanneer zij op den dag van
de geboorte van den grootvorst-troonopvolger nog niet
voor de rechtbanken aanhangig waren gemaakt of wan
neer het vonnis nog niet was uitgesproken.
Bovendien bevat het manifest een aantal bepalingen
ten gunste van misdadigers en gestraften. Politieke mis
dadigers, d.e zich door goed gedrag hebben ondersche'dsn,
kunnen na afloop van hnn straltjjd op voorspraak van
den minister van justitie hnn burgelijke rechten terug
krijgen. Politieke misdaden, die minstens 15 jaar vóór
de geboorte van den grootvorst-troonopvolger zijn ge
pleegd en tot op dien dag onbekend zijn, znilen aan de
vergetelheid worden prijsgegeven. Politieke misdadigers,
die naar het buitenland gevlacht zijn en naar het vader
land wenscben terng te keeren, kannen door tasschen-
komst van den minister van biunenlandsche zaken daarvoor
vergunning vragen.
Aan de geboren Russen worden in het manifest alle
tot 27 Januari 1904 vervallen en bij de geboorte van
den troonopvolger nog niet betaalde achterstallige gelden,
tienden, grondbelastingen en voorts een vierde van ge
sloten leeningen in geld, graan of meel vrijgescholden.
Uit de landsmiddelen zal drie millioen worden bestemd
voor een onvervreemdbaar fonds voor de behoeften van
personen, die geen land bezitten. Alle tot dusver niet
geïnde boeten van dorps- en stadsgemeenten, die de ver
kiezing van leden voor de militaire commissies in 1902
en 1903 verzuimden, znilen niet meer worden geëischt.
Aan alle Finnen, die zonder vergunning Finland ver
laten hebben, wordt toegestaan in den loop van een jaar
naar Finland terug te keerenzoo zjj dienstplichtig zjjn
moeten zjj zich onmiddellijk na hnn terugkeer vrijwillig
aanmelden. Finnen, die zich aan hnn dienstplicht ont
trokken hebben, zullen niet worden gestraft, zoo zij zich
binnen drie maanden, gerekend van den dag der geboorte
van den grootvorst-troonopvolger, bij de militaire autori
teiten aanmelden. Misdaden, met uitzondering van dief
stal, roof en misbruik van vertrouwen, znilen niet gestraft
worden. Den gonverneur-generaal van Finland is opge
dragen maatregelen te overwegen ter verzachting van
het lot van personen aan wie het verbljjf in Finland is
verboden. In bet Rijk zullen de gezinnen van Joden,
welke zich aan hun dienstplicht onttrokken hebben, ont
slagen worden van de hun opgelegde boeten.
Het manifest Btelt ten slotte de verzorging en opvoeding
der kinderen van officieren en mindere militairen, die in
den oorlog tegen Japan gevallen zijn, in het vooruitzicht.
Teneinde hun vrienden, den Japanners, zjjdeliugs een
dienst te bewjjzen en den Rassen de aanhouding
van Engelsche schepen in te peperen, zijn
de Engelschen op 't punt, een maatregel uit te vaardigen,
welke met name den Rnssischen schepen van de vloot
der Oostzee op hun tocht naar Oost-Azië tot groot nadeel
zal strekken. Tot dnsver konden de schepen der oorlog
voerenden zich in een onzijdige haven voorzien van een
voorraad kolen, toereikend voor hnn reis naar de naast-
bijgelegen haven van eigen nationaliteit. Maar thans heeft
de gouverneur der Britsche kolonie Malta, door zijne Re
geering geïnstrueerd, bepaald, dat voortaan geen vloot
noch afzonderlijk schip van do oorlogvoerenden, die zich
naar het tooneel des oorlogs begeven of die gelegenheid
zouden hebben, onzijdige schepen, verdacht van het ver
voer van contrabande, aan te honden, noch in de havens,
noch in de territoriale wateren van Malta kolen zullen
mogen innemen.
Te Times, die 't niet verbergt, dat deze maatregel tegen
Rnsland gericht is, geloolt, dat de gouverneurs der andere
Britsche koloniën dergelijke instructiën als de gouernenr
van Malta zullen ontvangen.
De Japansche vloot vecht bjj hnis, de Russische moet
zich op een on metelijken afstand begeven en zal, zelfs al
heeft zij kolenschepen bij zich, wel verplicht zijn haren
kolenvoorraad in onzijdige havens aan te vullen. De ge
legenheid hiertoe zal haar thans, voor zoover de Engelsche
havens betreft (en zij zal bijna alleen Engelsche havens
op haren weg ontmoeten) volkomeD worden afgesneden.
Zoo nemen de Engelschen wraak voor de »Malacca."
Een Japansch en een Russisch socialist.
De Amsterdamsche correspondent van het Parijsche
blad Le Matin heeft een gesprek gevoerd met de Japan
ner Katajama en den Rns Plechanof, die elkaar dezer
dagen op het socialistencongres te Amsterdam ten aan-
schouwe van een juichende vergadering als broeders
proletariërs de hand hebben gereikt »over den broeder
moord hunner volken heen."
Kadajama vertelde, dat bij een boerenzoon was en
niet van prineelijken bloede. Als jongen had hjj de
boerderij zjjner ouders verlaten en was in dienst geko
men op een drukkerjj te Tokio. Daar was hij getroffen
door de onbillijke behandeling, die het dienstpersoneel
had te verduren van de patioons ik was voor de eer
ste maal getuige van den zwaren druk van het kapi
talisme.
Weldra trok ik naar Amerika, naar de Yereenigde
Staten daar vond ik werk en de vrije uren besteedde
ik aan mjju ontwikkeling. Ik las veel, liep college,
legde examens af en haalde diploma's. Mjjn eerste in
druk werd bevestigd en versterkt.
In 1896 ben ik in Japan teruggekeerd, daar predikte
ik toen bet zuivere Marxismede bodem was vruchtbaar,
welhaast had ik tal van aanhangers.
U bent dus de eerste verkondiger van het socialisme
geweest in Japan
Ja, dat ben ik geweest en dat is mijn trots. Ik heb
meer bereikt dan ik had durven hopen. Zelfs is de re
geering te Tokio al eenigszins ongerust geworden over
de leereenige maanden geleden heeft zij een onder
zoek ingesteld, waaruit bleek, dat er in Japan 30U0
socialisten waren.
Is dat cjjfer jnist
Het lijkt er niet naar. De regeering verkleint de be-
teekenis der beweging. Het vorige ja r heb ik in 13
provinciën des rijks lezingen gehouden in de voornaam
ste steden. Wij hadden telkens een gehoor van 6 k
700 menschen.
Bjj alle bijeenkomsten waren politieagenten tegen
woordig met volmacht om ons het zwjjgen op te leggen
als er iets onoorbaars werd gezegd. Het eigenaardige
is, dat wjj in sommige steden zooveel als ors lustte te
keer mochten gaan tegen het kapitalisme, maar aan het
militarisme, aan leger en vloot mochten wij niet raken;
en in andere steden was het jnist andersom, daar liet
