Dit BiiniMi' Bestaat nil 3 Mafli.
No, 109. Eerste blad.
Honderd en zesde jaargang»
1904.
ZONDAG
11 SEPTEMBER.
Gemeenteraad van Alkmaar
Co-educatie.
B UÏT E~NL AND.
Algemeen Overzicht.
1LK1UAARSCHE COURANT.
Deze Oourant wordt RMasdag-, Doideidag-
en Zaterdagavond uitgegeven, Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f O,SOfraneo door het
geheels rjjk f 1,
3 Nummers t O,<99. Afzonderlijke nummers ets.
VelefoonnnHaer 3.
Prjjs der gewone advertentiën s'
Per^ragel ff©, 15. Groote letters naar plaatsruimte.?
Brieven franco aan de N/V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOONVoordam O 9.
op Woensdag, 14 ieptember 1904 des namiddags
te één uur.
Punten van behandeling
1. Lezing en vaststelling der notulen van de vorige
vergadering.
Mededeelingen.
Ingekomen stukken.
2. Voorstel van B. en W. tot reorganisatie van het
onder wijs aan de Burger- en aan de Meisjesschool.
(Bjjlage No. 76).
3. Alsvoren in zake een rijbrugter verbinding van
Emmastraat en Zilverstraat. (Bijlage No. 79).
4. Benoeming van een leeraar in de gymnastiek aan de
gemeentelijke normaallessen. (Bijlage No. 80).j
5. Herbenoeming van Waagmeesters. (Bijlage No. 94).
6. Benoeming van personeel aan de herhalingsscholen.
(Bijlage No. 95).
7. Voorstel van B en W. in zake overdracht van grond,
benoodigd voor den aanleg van de stoomtram Eg-
mondAlkmaarBergen. (Bjjlage No. 81).
8. Alsvoren tot wijziging van het raadsbesluit van 26
October 1898 No. 7, waarbij het bouwpl.n van de
Maatschappij »Rijnecom" is goedgekeurd. (Bijlage
No. 82)
9. Voorstel van de eommissie ad hoe, tot vaststelling
van de gemeente-rekening, dienst 1903. (Bijl. No 84).
10. Voorstel van de commissie tot belastingzaken enz.,,
tot goedkeuring der rekening van het Stads-zieken-
huis, dienst 1903. (Bijlage No. 85).
11. Alsvoren, de rekening der Stads-apotheek, dienst
1903. (Bjjlage No. 86).
12. Alsvorende rekening van het Burgerlijk Arm
bestuur, dienst 1903. (Bijlage No. 87).
13. Alsvoren tot vaststelling der begrooting voor het
Burgerlijk Armbestuur, dienst 1905. (BijL. No. 88).
14. Alsvoren de begrooting voor het Stads-ziekenhuis
dienst 1905. (Bijlage no. 89).
15. Alsvorende begrooting voor de Stads-apotheek,
dienst 1905. (Bijl. No. 90).
16. Alsvoren, de begrooting voor de gemeente-gasfabriek,
dienst 1905. (Bijlage No. 91.)
17. Alsvorende begrooting voor de Gezondheids-com
missie, dienst 1905. (Bijlage No. 92).
18. Alsvoren de begrooting voor de d.d. Schutterij
dienst 1905. (Bijlage No. 93).
19. Vaststellen 2e suppl. begrooting der gemeente, dienst
1904. Voorstel tot het doen eener af- en overschrij
ving op dc bsgrooting van denzelfden dienst.
20. Behandeling van eene reclame in hooger beroep
tegen een aanslag in den hoofdei, omslag, dienst 1903.
Wij raken schier verward in al de vragen en vraag
stukken welke in onzeu tijd veler hooiden en harten ver
vullen en in beroering brengen.
Wat al kwestiëa en bewegingen 1" Hoe velerlei is thaus
»aande orde!" Er wordt niet weinig tijd en inspanning
geöischt van hen die willen meeleven met wat om hen
heen wordt gedacht, overwogen, besproken en geschreven,
'tls een hi.ele knnst om te zjjn en te bly ven »op de
hoogte van zijn tijd."
Onder de vragen nn die bovenaan staan, behooren zeer
zeker die, welke van paedagogischen aard zijn. Opvoed
kundige kwestiën behooren tot de allerbelangrijkste, zoo
lang het waar zal blijven, dat in het nu ligt, wat worden
zal on dat in de toekomst wordt gemaaid, wat men in
het heden zaait.
Wie zich herinnert wat te lezen stond in het nummer
van 21 Aug. j.l. van deze courant onder het opschrift
£>e Burgerschool en de Meisjesschool', begrijpt tevens
welke vraag juist thans ernstige overweging verdient.
Het is die der co educatie, de vraag dus omtrent het al
of niet wenschelijke van het samengaan van jongens en
meisjes op ééne school. Terecht leest men in bovenbedoeld
stuk ongeveer aldus bezwaren, overwegingen van huishou-
deljjken aard mogen niet gebezigd worden om een zuiver
opvoedkundig beginsel, dat der co-educatie, in den hoek
te dringen." Ook dit worde uit dat schrjjven nog aan
gehaald »een zoo belangrijke zaak als het breken met
het stelsel van de gemengde scholen, wordt niet afgedaan
uit louter utiliteits-bewoegredenen, dit wreekt zich .ater."
Co-educatie d.i. dezelfde school bezocht door jongens
en meisjes raakt een beginsel, waarover meeningen en
ervaringen zeer niteenloopen.
Nog onlangs schreef X een »moeder" in »DeHol-
Umdsche Leliezéér beslist dat zij niets wilde weten van
♦gemengde scholen." Zij zou nimmer haar kinderen daar
heen willen zenden. (»De Holl. Lelie", 27 Juli en 31 Aug.)
Ljjnrecht tegenover haar staan zij, die even beslist
zeggenhet is juist goed en hoogst wenscheljjk, dat
kinderen van beiderlei sekse naast elkaar op schoolbanken
plaats nemen.
Laat mij even trachten met een enkel woord uiteen
te zetten waarom schryver dezes en zeer zeker velen
met hem tot de laatste groep behoort.
In het gezin groeien jongens en meisjes naast elkander
op. Voortdurend van de kinderjaren af komen zij
daarbuiten met elkaar in aanraking. Zij spelen met el
kander. Zij ontmoeten elkaar op feestjes. Straks gaan
zij samen wandelingen makenfietsen, schaatsenrijden,
tennissen. Oo de H B. S. en 't Gymnasium en aan de
Universiteit is van scheiding geen sprake, zoo min als later
op tal van bijeenkomsten, vergaderingen, als anderszins.
Is het dus niet veel beter, veel natuurlijker, dat zij
van hun, laat mij zeggen, 6e jaar af tot aan het einde
der leerjaren samen op eenzelfde school zitten als iets heel
gewoons, als iets van zelf-sprekends 1 Heel wat preutsch-
heid en gemaaktheid zal op de vlucht gaan. Welk een
winst
Ook aan den anderen kant zal aan ruwheid allengs
meer het zwijgen worden opgelegd. Andermaalwelk
een winst 1
Aldus wordt van weerszijden invloed ten goede op
elkaar geoefend. Hoe licht krijgen een ruwe geest en
toon de bovenhand als jongens alleen onder elkaar ver-
keeren terwijl de tegenwoordigheid van meisjes intoomend
en zich zelf beheerechend werkt.
Zijn meisjeskransjes" zoo aanbevelenswaardig in alle
opzichten
Is er niets te zeggen tesren jongensclubs
Zou aan gemengde gezelschappen niet de voorkeur moeten
gegeven worden? Vragen ernstige overdenking waard
Is het niet beter dat zij met elkander omgaan als de
meest gewone zaak ter wereli
Het door dageljjkschen omgang elkaar leeren kennen,
heeft dunkt me meer waaide dan het bij uitzon
dering en bij bizondere gelegenheden een poos eikaar
ontmoeten.
Welk een invloed ten go»de opvoedend, karakter
vormend kan hier van uitgaan, dus ook van de ♦ge
mengde schoolte meer naarmate het onderwijzend
personeel aan kennis paart die echte, fijne beschaving
welke voortdurend zich openbaart in spreken, in wijze
van optreden, in de keuze van lectuur en wat dies meer zij.
Is dit niet de overtuiging, ook de ervaring van het
grootste deel van hen, aan wie klassikaal Lager, Middel
baar en Hooger onderwijs is opgedragen
Is het niet eveuzoo in het huisgezin
Mag het beginsel van co-educatie dus in de toekomst
bij het onderwijs aan de Burgerschool te Alkmaar, van
het 6a tot het 13e levensjaar, voor goed onmogeljjk ge
maakt worden of is het een eiscb van onzen tijd dat het
steeds meer en overal toegepa t worde?
Wie het laatste meenen, zouden wij dringend willen
vragen hiervan te doen bljjken door instemming te be
tuigen met het adres dat weldra aan den Raad dezer
gemeente zal worden gezonden.
De gelegenheid daarto) is opengesteld aai} het Bureau
van dit Blad en bij den Haer Nederkoorn, Sahoutonstraat.
J. F. TERNOOY APÈL.
Over bovenstaand onderwerp met eenigen sprekend, werd
mij verzocht iets er over te schrijven. Vandaar dit artikeltje.']
Met groote sympathie is in Duitschland het bericht
ontvangen van de verloving van den 23-jari-
gen Kroonprins met de 18-jarige Cecilia Augustina
Maria, hertogin van Mecklenburg—Behwerin. Nu door
dat huwelijk de Kroonprins in vrij nauwe verwantschap
zal komen met onze koninklijke familie, is 't wel van be
lang hier een en ander over te nemen van hetgeen de
Duitsche pers over hem schrijft.
De kroonprins Friedrich Wilhelm Victor Ernst August
is den 6eu Mei 1882 in Potsdam geboren. Hjj ontving
in 't eerst privaatonderricht en kwam in 1896 op de
kadettenschool in Plön, waar hjj in April 1900 het eind
examen aflegde. Den 6en Mei van dat jaar vierde de
kroonprins in Berlijn het feest van zijn meerderjarigheids-
verklaring. Hij kreeg een eigen hofstaat en werd officier
in het le garde-regiment infanterie in Potsdam. Na een
bezoek aan het Oostenrijksche Hof werd hij in April 1901
student aan de universiteit te Bonn. Hier wist hjj spoedig
aller harten te veroveren.
Niet alleen alle bakvischjes van Bonn dweepten met
hem, maar ook do burgers van ds stad en de professoren
der universiteit. Hoe dikwjjls vervulde hij niet den wensch
van een zjjner jonge vereerders o! vereersters door op
straat te blijven staan en zoodoende gelegenheid te geven
hem te kieken. Op het sportterrein was hjj dageljjks te
vinden. Van het Corpaluven hield hjj niet zooveel, daar
voor was hjj te stil, maar overigens deed hjj graag aan
studentengrappen mee. Hjj gedroeg zich tegenover de
studenten altjjd kameraadschappeljjk en zat op de colleges
op de lage houten banken te midden der anderen. Ook
maakte hjj als elk andere studio indertjjd den fakkelop
tocht ter inwjjding van de Bismarckzuil mede, wat men
zeer in hem grwaardeeid heelt.
Trouwens, wij Nederlanders weten wel uit eigen er
varing, hoe populair de Kroonprins te Bonn was. Menigeen
zal 't toch wel zjjn gegaan als schrijver dezes, die, hoe
vaak hjj ook met den trein langs de statige villa's aan
de buitenzijde van Bonn voorbjj is gereden, altjjd weer
zijn mede-passagiers uit het raampje zag kjjken om elkaar
de villa aan te wijzen, waar de Kroonprins zjjn intrek
had genomen. En daarop volgden steeds gesprekken, zoo
vleiend voor den aanstaanden Keizer, dat de tegen
woordige, als hij ze had oehoord, reden zou kunnen hebben
om jaloersch te zjjn. Was er gelegenheid voor ons, als
vreemdeling, om ons in die gesprekken te mengen, dan
namen wij die altjjd gaarne te baat. Nog in April van
dit jaar deden wij 't en 't was toen, dat een zeer vriende
lijk Duitseher tot ons zeiGrjjin Holland hebt uw
♦Willemiencheu", wjj in Duitschland hebben onzen ♦Kroon
prins."" Dat zjjn van die karakteristieke gezegden, welke
men niet licht vergeet.
Sedert anderhalf jaar was volgens de Berl. Lok. Anzeiger
de kroonprins reeds in 't geheim verloofd. Op een tochtje
naar de Oostzee haeft prins Wilhelm Maandag officieel
de hand der prinses gevraagd. In het jachtslot bij Muritz,
een buitengoed van den groothertog aan de Oostzee, werd
de groote vraag gedaan en onmiddelljjk na de terugkomst
in Gelbansande zond het jonge paar de volgende mede-
deeling aan de keizerlijke ouders ♦Als Verlobte empfehlen
sich Oecilie, Wilhelm."
De jonge verloofde heeft langen tijd in Cannes door
gebracht, maar toch een echt-Duitsche opvoeding ge
kregen. Haar moeder, de groothertogin Auastasia, is een
Russische grootvorstin zoodat Cecilia ook de Russische
taal machtig is. Zij kent vele andere talen en doet veel
aan mnziek, maar het liefst zorgt zij voor de hnishonding.
Een hartstochteljjk liefhebster is zjj vai) rjjden. Hertogin
Cecilia is een slanke, statige verschjjning, blond met
brnine oogen, en zij heeft een vrooljjken aard.
Sommige Dnitsehe bladen vergeten in hun jjver om
maar zooveel mogelijk de weetgierigheid van hunne lezers
te bevredigen dat er toch ook in dit opzicht grenzen
zijn. Wij zullen ze daarbij niet volgen. Allean w Hen wij
nog mededeelen want voor »de buitenwacht" is dat
nu eenmaal een zeer groot belang bij elk huweljjk en
das ook bij een vorstelijk dat zjj, dank zij hare moeder,
zeer gefortuneerd is. Mecklenburg is een best land, maar
zoo heel rjjk is de vorsteljjke familie er niet Cecilia
is echter ook in dit opzicht den Kroonprins ten volle
waardig.
Het Berliner Tageblatt spreekt zjjn bljjdschap er over
uit, dat wederom een Dnitsehe prinses den troon der
Hohenzollern bestjjgen zal en dat niet alleen redenen
van Staat den prins tot deze keus geleid hebben, maar
ook een, door de hertogin beantwoord gevoel van ge
negenheid.
Maar, zoo zegt het blad verder, in elk geval heeft het
belang van den Staat de beslissende rol gespeeld. Hertogin
Cecilia is door hare moeder verwant met het Russische
Hof, door haren broeder, den groothertog, met het Hof
van Cumberland, en door baar zuster, hertogin Alexan
drine gehuwd met Chrisliaan van Denemarken, met het
Deensche.
Het blad gaat dan het gewicht van deze familiebe
trekkingen voor de Dnitsehe politiek na en legt vooral
klem hieropdat deze verloving waarschijnlijk een ver
betering van de betrekkingen tnsschen de hovon van
Barljjn en GmuDden zal tot stand brengen en daarmede
de oplossing brengen van de Wellsche qnaestie.
De Hertog van Cumberland is de schoonzoon van
Koning Ohristiaan, den behnwdgrootvader van de zuster
der brnid. Tegelijkertijd is de hertog van Cumberland de
schoonvader van Friedrich Franz, den broeder der bruid.
Het kan dos niet anders of die qnaestie zal op vrede
lievende wjjze uit den weg geruimd worden.
En dan spreekt het blad den wensch nit: Moee de
tweede Mecklenburgsche, die de kroon van Pruisen en
Dnitschland zal dragen, geljjk zjjn aan de eerste (konin
gin Louise) in eigenschappen van hart en geest, moge zjj
hetzelfde geluk smaken, doch verre van haar blijven het
lot, dat de loop der wereldgeschiedenis over het hoofd
van Lonise bracht."
Zoo langzamerhand worden thans meer bijzonderheden
bekend over de gevechten nabij Liaojang en
den terugtocht der Russen, 't Zjjn inderdaad ontzettende
details. Zoo meldt de Daily Mail
Den 22en Augustus berichtte de Russische cavalerie
in het hoofdkwartier, dat de Japanners van het Oosten
oprnkten. Generaal Koeropatkine verliet, met zijn staf
dadeljjk de stad en trok met 50,000 man en 70 stukken
geschut het bergachtige land in, de Tongha langs. Groote
Japansche troepen-machten, met .vele kanonnen marcheer
den op de wegen, die leidden naar de buitengewoon sterke
Russische stellingen.
Twee dagen lang bereidden de Russen zich op den
aanval voor. In den morgen van den 25en begon de slag
met een verschrikkelijk artillerie duel, dat den geheelen
dag aanhield en eerst eindigde tegen het vallen van den
avond. De Japansche schoten hadden belangrijke schade
toegebracht aan de Russische verdedigingswerken. Niet-
tegenstamde de groote verliezen konden de Russen hun
stellingen behouden. Versterkingstroepen rakten aan.
Beschermd door de duisternis, slopen de Japanners tot
dicht by de Russische stellingen eüovervielen de Rusden
toen de maan opging, in een verwoeden aanval. Een
nar lang waren dnizend man in een woest handgemeen
gewikkeld. Met sabel en bajonet werd gevochten. Wapen-
