taat No. 121. fierste blad. Honderd en zesde jaargang. Vrijdag 7 Oct. 1904. BUITENLAND. BINNENL AN dT STADSNIEUW S. Het Abattoir-vraagstuk. Algemeen Overzicht. Nieuwst ij diugen. Gemengd Nieuws. AUKMAARSCHE COURANT. de in December en November dezes jaars te 's Graven- hage te houden examens voor middelbaar onderwijs, heeft o.a. zitting de heer F. H. Deiachaux, leeraar aan de R. H. B. S. alhier. 't Schjjnt toch inderdaad waar te zijn wat reeds herhaaldelijk is gemeld, dat namelijk het Japansche leger in Mantsjoerije ontzettend geteisterd wordt door de beri beri. De intendance is niet in staat atwisseling te brengen in de voeding en verpleging. De ziekte heeft zulke uitbreiding aangenomen, dat bij verschillende ge legenheden de troepen zich verzetten tegen een bevel om tot den aanval over te gaan, verklarende, dat zij zóó door de beri-beri verzwakt waren, dat zij niet met de noodige snelheid voortrukken kunnen. De officieren dreigden in zulke gevallen de soldaten neder te schieten, waarop de arme kerels zich met moeite voortsleepten. Intusschen komt tegelijkertijd de verzekering, dat het treffen tusschen de beide groote legers nu niet lang meer zal uitblijven. Is dit jaist dan zal 't echter waar schijnlijk weer geen beslissende slag zijn, want Generaal Koeropatkine beeft bijzondere zorgen er aan gewijd om zich een veiligen aftochtsweg te verzekeren. Uit Tokio komt het bericht, dat de Russen wel wat heel erg fantaiseeren als zij zeggen, dat de Japanners niets vorderen te Port Arthur. Volgens deze lezing zon de belegering der stad naar wensch gaan en zouden verschillende belangrijke stellingen door de Japanners zjjn genomen. Doch al is dat waar, wat baat 't den belegeraars dan nog? Port Arthur heeft zich immers nog steeds staande gehouden en dat werkt verlammend op de actie der Japanners op alle deelen van het oor logsterrein. Volgens een particulieren brief te Tsifoe ontvangen, bestond' de laatste aanval der Japanners op Port-Arthur uit een afwisselende reeks hevige beschietingen en storm- loopen. Bjjzonder hardnekkig was de aanval op den Grooten Heuvel, die vier dagen dunrde. Een Japansch bataljon, niet verdekt opgesteld in het dal, werd bijna geheel vernietigd door Russisch granaat-vuur. Ten slotte gelnkte het den Japanners veldgeschnt en twee maxims achter een zeer snel opgeworpen borstwering in stelling te brengen. Zij konden het echter niet uithouden tegen het vuur nit do binnenste forten, en toen de Russen tot den aanval overgingen, keerde zich het geluk tegen de Japanners, die als het ware weggeveegd worden. Twee volgende pogingen om de stelling te nemen mislukten. Chineezen, die eenige dagen geleden Port-Arthur verlieten, zeggen: De uitwerking van het vuur der Russische artillerie en maxims was verschrikkelijk. De hellingen van den Grooten Heuvel waren met ljjken en afgerukte ledematen bezaaid. 300 Rassen en 200 Japanners lagen in één groot graf. De Japanners verhinderden gedeelte lijk den watertoevoer naar Port-Arthnr. Doch er is toe roer genoeg, die alleen met den val der vesting kan ophouden. Ook levensmiddelen zijn er voldoende. Alleen zjjn de vleescbconserven bijna geheel opgebruikt. Dagelijks worden 30 ezels geslacht. Een pond vleesch kost zee galden en een ei vijftig cent. De datum van de feestviering naar aanleiding van het 25-jarig bestaan van het vrjjwillig brandweercorps Burgerplicht" is vastgesteld op 1 November a. s. Bjj de stemming voor een lid der Tweede Kamer in het district Assen werden uitgebracht 3527 geldige stemmen. De uitslag is, dat er herstemming moet plaats hebben tusschen mr. M. W. F. Treub (vrjjz.-dem.) met 1654 en mr. N. G. PierBon (lib.) met 906 stemmen. De heer H. Bos Kzn. (antir.) had 670 en de heer A van der Heide (soc.-dem 297 stemmen. De Electrische Spoorweg AmsterdamHaarlem—Zand voort is Dinsdag met eenige plechtigheid geopend. De onderwijzeressen van Oost- en West-Graftdjjk hebben zich per adres tot den Gemeenteraad van Graft gewend met het verzoek om een afzonderlijke belooning te ont vangen voor de lessen in de Nattige Handwerken, die gedeeltelijk buiten de gewone schoolaren gegeven worden De Storm. De Enkhnizer botter no. 12, schipper G. Harrelaar, is binnenkomende, tnsschen de pieren van IJmniden door de hooge zee omgeslagen. De nit 3 man bestaande equipage is verdronken. Het vaartnig is later binnen de pieren op het strand gedreven. Treurig. Op de kermis te Wester-Blokker heeft een 7jarig knaapje bjj het opbouwen van een draaimolen een paal op het lichaam gekregen waardoor bij zoodanig verwond werd dat hjj stierf. Naar wij vernemen, zijn er plannen aanhangig tot re organisatie en verbetering van het Stedelijk Muziekcorps Tot dat doel hebben B. en W. in overleg met de Com missie van Toezicht op het corps dezer dagen een nit' noodiging gericht tot den heer N. Bouwman, luitenant directeur der Kon. Militaire Kapel te 's-Gravenhage, om hieromtrent advies nit te brengen. Ingevolge deze nit noodiging beeft de beer Bouwman Maandag j.l. eene repetitie van het Stedelijk Muziekcorps bijgewoond, na afloop waarvan, mede in tegenwoordigheid van den heer J. M. Otto, eenige besprekingen zjjn gevoerd. In de commissie, bjj beschikking van den minister van binnenlandschi zaken benoemd, die in 1904 is belast met het afnemen der examens in de Fransche taal, voor De Arbeiders-KiesvereenigiDg alhier hield Dinsdagavond in het lokaal Harmonie" eene openbare vergadering ter bespreking van het abattoir-vraagstuk. Het spreekt van zelf, dat er heel wat belangsteliing was voor deze zaak, die reeds zoo lang bij onzen gemeenteraad aanhangig, thans zeer waarschijnlijk hare beslissing nabjj is. De zaal was flink bezet. Bij de opening der vergadering gewaagde de voorzitter, de heer Uitenbosoh, met een onkel woord van de lijdens geschiedenis van de abattoir-kwestie in den gemeenteraad en meende hij, dat men de redactie der Alkm. Courant dankbaar mocht zijn, dat zij in enkele artikelen het pnbliek nog eens een overzicht daarvan had gegeven. De Arbeiders-Kiesvereeniging had echter gemeend, dat het op dit oogenblik nog eens goed was, om het publiek ook op andere wijze dan door een courant, die toch allen niet lezen, omtrent haar geschiedenis in te lichten en de vraag te doen behandelen of een abattoir wenscheljjk is voor onze gemeente. Met de opmerking, dat het in het algemeen wenschelijk is, alle belangrijke zaken, die zoo nu en dan in den gemeenteraad aan de orde komen, in het openbaar te bespreken, ook zonder, evenmin als nu, daarover een bepaalde uitspraak te doen, (dat was een zaak van de afgevaardigden in den raad) en de mededeeling, dat de Slagershond gevolg had gegeven aan de nitnoodiging, om op deze vergadering iemand als debater te zenden, werd het woord gegeven aan den heer P. L. Tak van Amster dam. Toen spreker een dag of wat geledon door de artikelen in de Alkmaarsche Courant nog weer eens herinnerd werd aan de geschiedenis van het abattoir-vraagstuk in den Raad van Alkmaar, stelde hij zich de vraagWat doe ik eigenljjk in Alkmaar, nu hot publiek daar al zoo uit voerig is ingelicht. Maar toch, meende hij ten slotte, dat het niet verkeerd was, als de zaak nog eens in een ver gadering met debat werd behandeld. Do zaak zelve, ging spreker voort, is hier in den raad met veel liefde behandeld, maar zooals 't met meer nieuwe dingen gaat, als men er de gevbigen niet van kent door eigen aanschouwing, ze is niet populair geworden en toch verdient ze dat ten volle. De wjjze, waarop hier de zaak is gaande gehouden is echter wel een beetje bedenkelijk geweest, want het be- trefc hier een zaak, die elders bijv. in Dnitschland al lang is uitgemaakt. Dat ze hier sleepende bleef waB het gevolg eener oppositie, lijdende aan bekrompenheid, aan gemis aan gevoel voor openbaar belang, aan gemis aan inzicht, dat particuliere belangen moeten wijken voor die der volksgezondheid. Want dat is het, het abattoir behoort tot den gezondheidsdienst, immers men voorkomt er mee de bedorven lucht eener slecht ingerichte slagerij. Evenwel, da» ïb niet de hoofdzaak, maar het abattoir geeft ons de centrale plaats, waar het vleesch gexeurd wordt. Juist bij vleesch is dat zoo noodig, want geen enkel voedingsmiddel is er, dat zooveel schadelijke be standdeelen kan bevatten, die zelfs een geoefend oog, ook het gewapende vaak met moeite kan waarnemen, 't Is vreemd, maar het is toch zoo, en alleen wijst spreker op het voorkomen van tuberculose bjj het vee. In het abattoir van Amsterdam bedraagt het percentage van het wegens tnboiculose afgekeurde vee 13 tot 15 Dat vleesch werd toch anders maar voor een goed deel verkocht en gegeten en 't is dan ook bij die massa gevallen vaft tuberculose in arbeidersgezinnen, heel 'vaak geconstateerd, dat de oorzaak lag in de tuberculose van het rundvee. De strenge keuring nu, is alleen mogelijk op een cen traal pant, in een abattoir en niet mogelijk door rond gaande keurmeesters, en waar de keuring aan hen is toevertrouwd, wordt ze in den regeln iet uitgevoerd. Zoo is das een zoo groot en voornaam bestanddeel van onze voeding als vleesch ongewaarborgd en dat knnnen de abattoirs voorkomen. Spr. weet wel, dat waar abattoirs zjjn nog veel vleesch wordt ingevoerd, maar dat ver mindert toch allengs; wij groeien naar den toestand, waarin dit voedingsmiddel geheel gewaarborgd zal zjjn. Alle hygiënisten zijn het hierover eens en de oppositie, die komt nit belanghebbende kringen is, niet tegen de wetenschap bestand gebleken. Waar een abattoir is op gericht is de oppositie tot zwijgen gekomen. De slagers zeiven zien de voordooien er van, dat ze de vnile boel niet meer in hnn huis hebben. En de eigen slachtplaatsen in 25 jaar tjjd zjjn ze in Amsterdam alle verdwenen en ze hebben hnn nattige en ook meestal rendabele bestem ming gekregen. En ziet men naar het buitenland. Het eerste abattoir in Baden opgericht dateert van 1860 en langzamerhand zijn ze ook in de kleinere steden van Dnitschland opge richt. Vóór eenige dagen zag spr. nog in een Dnitsch maandschrift, dat er in Dnitschland ongeveer 50 open' bare slachthuizen per jaar worden goopend of vergroot en dat lang niet alleen in de groote steden. In de meeste steden zoo groot als Alkmaar, ja in vele kleinere, vindt m en ze, en dat kan doordat dia inrichtingen zich zelf kannen bedruipen. De tegenstand komt ook bjj ons van verschillende zjjden. Ten eerste zjjn daar da slagers. Waar geen abattoir bestaat kunnen ze alles aan den man brengen, dat kan voor hen een pleizierig idee wezen en daardoor kan oen abattoir hnn nadeel bezorgen, maar is dat nadeel werke- ljjk zoo groot Ten eerste wordt in het abattoir nog weer bruikbaar gemaakt wat bruikbaar gemaakt kan worden en ten tweede hebben de slagers zich tegen afkeuring van het vleesch vorzekerd. Waarlijk, indien men zich wat gemakkeijjker van het onde kon losmaken, dan gelooft spreker niet, dat men den tegenstand zoo heel lang zou volhoaden. Er zjjn echter nog andere tegenstanders, nl. onder hen, die in veehandel en veefokkerij hnn bestaan vinden. Hier is het agrarisch belang, dat met het aigemeene in strijd komt, doch ook daarbjj beeft men trappen en graden, en het zijn de handelaars in verdacht vee, die zich eigenlijk grooteljjks bedreigd zien, en zich dan ook geducht doen gelden, 't Is een belangenstrjjd, waarbjj het niet twijfel achtig is, wat ten slotte overwinnen zal. Nog weeB spr. op een derde categorie van bestrijders, menschen, die zeggen laat maar gaan, staat en gemeente moeten niet zoo ingrijpen het zjjn de geheelonthouders van aigemeene en nuttige voorzorgsmaatregelen, die op gegroeid zjjn in de oude liberale leer, die ook in ons land langen tjjd haar aanhangers heeft gehad. Het zjjn de theoretische tegenstanders, die niet ontroerd worden door het lijden en het gebrek van anderen, als gevolg van verznimde voorzorgen. Langzamerhand hebben thans bijna alle politieke partijen dat standpunt laten varen en aller eerst zjjn ze te vinden voor maatregelen voor de volks gezondheid, ook voor een abattoir, omdat daardoor de kapitalistische maatschappij het minste gevaar loopt. Er wordt door maatregelen ingegrepen in de persoon lijke vrijheid, zeggen nog anderen. De slager moet dalden, dat zjjn waar gekeurd wordt, dat een deel zeif3 wordt afgekeurd. Dan acht men zich beleedigd en geschaad in de vrijheid. Die vrijheid is voor ons allen, zegt spr., een kostelijk goed, maar de individueele vrjjheid, die schade doet aan het algemeen, is geen vrijheid, die men kau genieten met een gerust hart. Indien zij schaadt moet ze wjjken voor orde en regel. Dat argument moet wjjken voor dat van het openbaar nut. En het slagersbedrijf, bljjkt het niet vrij te zijn Wint het niet juist door de oprichting der abattoirs, omdat de slager wordt een handelaar in gewaarborgde waar? De eenige vrjjheid, die gemist wordt, is die van het slachten in eigen hnis, maar is hij door den dienst van het abattoir een minder vrij koopman Hjj is niet minder vrij dan anders, alleen heeft hjj te voldoen aan eenige formaliteiten, en mocht hij daardoor iets verliezen het wordt hem ruimschoots vergoed. De abattoirs worden langzamerhand geheel volledige inrichtingen men slacht er niet alleen, doch verwerkt er al het vleesch en bewaart het in het koelhuis er is een inrichting voor het smelten van vet, voor het bereiden van bloed, voor het wasschen der darmen, en men heeft daar bjj het groote voordeel, dat door de concentratie op eene plaats buiten de stad de zindelijkheid wordt bevorderd dat is geen klein voordeel. Zoo zien wjj dus het abattoir als een geheel volledige inrichting, waaraan zelfs al te Amsterdam een borstelmakerjj kan worden verbonden. Nog wees spr. er op, dat het vraagstuk van het vernie tigen van het vuil opgelost is door bet systeem van verbranding. Indien zelfs groote slagers hun slachthuis aan al de eischen, aan bet abattoir gesteld, wilden laten voldoen, zon dat hnn zeer veel kosten, terwijl het abattoir te Amsterdam de 80 mille rente en de aflossing kan dekken. Een voordeel van een openbaar slachthuis noemde spr. nog, dat het slachten wordt onttrokken aan de nieuws gierigheid van dej jengd en dat de minst wreede wijze van slachten wordt toegepast. Na heeft men wel eens gezegd, waarom moet de gemeente zulk een slachthuis inrichten kunnen de slagers dat niet onderling doen Als antwoord daarop haalt spr. een voorbeeld aan nit Wurtemberg, waar zulk een slachthuis bestond. Wat was het geval De slagers, die geen leden der vereeniging waren, moesten dnbbel slachtloon betalen, terwjjl zjj, die aan coöperatieve vereenigingen vleesch leverden, werden geweerd. Men ziet het, op die wjjze wordt het een mono polie van enkelen. Er blijkt meteen uit, wat het motief der vrijheid beteekent, en dat alleen een gemeentelijke instelling de noodige waarborgen kan geveu. De volksgezondheid kan alleen bevorderd worden door abattoirs door de gemeente of de gemeenschap opge richt. Door de slagers wordt er zoo weinig mogeljjk verloren immers het totaal onbruikbare alleen wordt vernietigd. Daar kan men toch niets tegen hebben. Waar blgft dat anders, vraagt spr. Dat ondeugdelijke vleesch van de »krengenslagers", zoo noemt de Alkm. Ct. ze, en de uitdrukking is wel wat sterk, wordt verkocht, en [gegeten. Niet door het gemeenteraadslid, dat tegen een abattoir stemt, maar het komt op de tafel der arbeiders, de minsti-kraehtigen, wier lichaam geen weerstand ge noeg heeft tegen de slechte invloeden er van, en dat moet worden voorkomen. De vraag op welke wjjze zoo'n abattoir gerechtigd is of met welk recht men de slagers kan verplichten in het abattoir te slachten beantwoordde spreker met ver- wjjzing naar art. 4 der Hinderwet. In aansluiting daar mede bepaalt de Amsterdamsche verordening bjjv., dat het slachten alleen geoorloofd is in het abattoir, met welke toevoeging het artikel, waarbij bepaalde plaatsen zijn aangewezen voor fabrieken enz., is mtgebreid. Bovendien is bepaald, dat vleesohinvoer, slechts mag plaats hebben van zulke gedeelten van dieren, dat keuring mogelijk is. Het goedgekeurde vleesch wordt met het merk er op in gesloten wagens naar de winkels gebracht en komt dus als gewaarborgd bij de verbruikers, wat niet met zoo heel veel artikelen het geval is, en ook niet het geval kan zjjn. Ook met melk zou het mogeljjk zjjn en dat zal zeker ook nog een3 gebeuren. Zooals spreker reeds heeft aangetoond heeft de inrichting zich in den loop der jaren verbazend ontwikkeld en is zjj geworden een uiterst practische inrichting, waar zoo snel mogelijk wordt gewerkt met den meest mogeljjken waarborg.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1904 | | pagina 1