Pil mar naslaat all 2 Mi. Van Week tot Week, Slachthuizen.(1> Honderd en zesde jaargang 1904. WOENSDAG 12 OCTOBER. Hinderwet- I M O. 123. Werste Blad. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Oourant wordt Dinsdag-, Dondcrdag- 8D Zaterdagavond uitgegeven, Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar f 0,8öfranoo door het geheele rjjk 1 1, 8 Nummers f O,OH. Afzonderlijke nummers 8 ets. Prtls der gewone advertentiën t Per regel i£Q,15, Groote letters naar plaatsruimte. Brieven fr'anco aan de N/V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. HERMs. COSTER ZOONVoordam 0 9. Telefoonnummer 3. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar breDgen ter algemeene kennis, dat heden op de gemeente secretarie ter visie is gelegd een aan hen ingediend nieuw verzoek met de bijlagen van P. SWIER broodbakker aldaar, om vergunning tot het oprichten van een h e e t e- luchtoven in zjjne te verbouwen bakkerij in het perceel, Mient, wjjk B, No. 28, Bezwaren tegen deze inrichting kunnen worden inge diend ten raadhuize dezer gemeente, mondeling op Maan dag 24 October e.k., 's voirmiddags te elf uur en schriftelijk vóór of op dien tyd. Gedurende drie dagen vóór gemelden dag kan de verzoeker en hij, die bezwaren heeft ingebracht, op de secretarie dezor gemeente van de terzake ingekomen schrifturen kennis nemen. Burgemeester en Wethouders voornoemd, Alkmaar, G. RIPPING. Voorzitter. 10 Oct. 1904. L. van deb VEGT, 1°. Secretaris. De tweede abattoir-meeting. Reeds legt de Abattoir-quaestie beslag op een oneven redig groot gedeelte van dit nummer, wat ons tot onzen spp verplicht ons de meest mogelijke beperking op te leggen bij het weergeven van den indruk, dien de meeting van gisterenavond op ons gemaakt heeft. Zooals wij in ons vorig nummer reeds schreven von den wij 't een gelukkig denkbeeld van een aantal mid- denstands-vereenigingen hier ter steda om het vraagstuk, waarin, naar wij hopen, morgen door den Raad oen be slissing zal worden genomen, nog eens meer dan tot dusverre is geschied van zijn financiëele zijde te bekjjken. 't Zou wel meerdere waarborg gegeven hebben voor on partijdige critiek der cijfers, wanneer men in dezen voor lichting had gevraagd van iemand, die meer neutraal stond tegenover de quaestie der openbare slachthuizen, doch daartegenover was een onmiskenbaar voordeel, dat wanneer iemand als de heer Joh. Rüfer niet vermocht aan te toonen, dat een abattoir te Alkmaar een kwade post is voor de belasting-betalenden, de burgerij met veel meer vertrouwen het oor zal willen leenen aan hen, die betoogen dat een Abattoir zichzelf bedruipt. Met gespannen verwachting hebben wjj ons daarom Maandagavond naar »da Harmonie" begeven. De overtuiging die zich daar vóór alles gevestigd heeft, is deze, dat de Middenstands-vereenigingen bij de keuze van een woordvoerder heelwat gelukkiger zijn ge- Dit is de Hollandsehe, ook Vlaamsche naam voor abattoirs. Slagers, burgers en boeren hebban aanvankelijk altijd tegen op abattoirs, maar waar men ze eenmaal heeft, wil men ze niet meer missen. De slagers achten zich in de vrjjheid van hun bedrijf aangetast en vinden zoo'n tirannie in een vrij land on geoorloofd. Maar die tirannie bestaat reeds lang, ook in de plaatsen, waar zelfs geen sprake is van een abattoir. In den goeden ouden tijd mochten de slagers n.l. alles, wat ze niet gebruiken konden, op de straat werpen of laten loopen. »De honden vonden 't daar dan wel!" Daar kwam de pest, die o. a. te Deventer geheele straten ontvolkte. .Wijsneuzen" beweerden toen, dat de schro melijke vuilheid die veroorzaakte, vooral bloed, darm- inhoud en andere afvalstoffen uit slagerijen en de gemeentebesturen verboden streng het zoo gemakkelijk op de straat werpen of laten loopen van wat de slagers maar kwjjt wilden zyn. Die tirannie bestaat nog. Bjj toenemende bevolking zelfs bleef later overal de pest weg en de geleerden bleken gelijk te hebben. Typhus en tal van andere 2lekten bestaan nog, de pest zon kunnen terngkomen in een vervuilde stad. Daartegen heeft elk goed gemeentebestuur te werken. Daarom wil het overal, waar dit slechts eenigszins mogelijk blijkt, buiten de bebouwde kom een slachthuis oprichten, waar al het vee moet worden geslacht. Alleen om bovengenoemde gezondheidsredenen reeds is de oprichting van een abattoir wenscheljjk. Lastig is het zeker voor de slagers, maar later ook gemakkelijk. De winkel eischt veel ruimte en wanneer buitenshuis geslacht wordt, blijft die winkel met het geheele huis net en zuiver. Alle onreinheden, die anders zoo licht in naden en reten dringen (vooral bloed), gaan licht tot (X) Aan den vooravond van de behandeling der Abattoir-voor dracht door den Gemeenteraad plaatsen wij dit artikel, dat ons op ons verzoek door een deskundig© werd toegezonden. weest dan de Slagershond de vorige week was. Maakte de heer van der Geest den indruk, dat hij tot gewaagde beweringen zijn toevlucht moest nemen, omdat de door hem bepleite zaak er niet al te best voorstond, de heer Rüfer argumenteerde zóó bezadigd en zóó degelijk, dat hjj stellig velen, die niet vast in hun schoenen staan ten aanzien van de wenschelijkheid om hier ter stede over te gaan tot de stichting van een Abattoir tot tegenstanders heeft bekeerd. Met groote hoffelijkheid besprak hij de gevoelens dergenen die 't niet met hom eens zjju en daarbij gaf hij bovendien blijk van groote gevatheid, die telkens met donderend applaus werd beloond door de aanwezigen, meerendeels uit tegenstanders van een Abattoir bestaande. Ditmaal had de heer Qaadekker, die in debat trad, zijn portuur gevonden en ditmaal mocht 't hem niet gelukken aan den onpartjjdigen toehoorder de zekerheid te geven, dat de tegenstanders van een Abattoir zich slechts laten leiden door behoudzucht en niet met hun tjjd willen meegaan Wat over de hygiënische zijde van de quaestie werd gezegd kunnen wij hier onbesproken laten. Daarin lag niet de grootste kracht van de bestrijding des heeren Rüfer. Er is echter iets anders, dat van veel grooter belang is. De heer Rüfer gaf ons inzage van de cijfers, opge nomen in het Verslag van den toestand der gemeente Alkmaar over het jaar 1903 en daaruit bleek, dat het aantal runderen, waarop de exploitatie-rekening van het openbaar slachthuis is gebaseerd, 811 stuks meer bedroeg dan er in het genoemde jaar werden geslacht, dat er op diezelfde begrooting 1500 vette kalveren zijn uitgetrokken, terwijl er in 1903 niet meer dan 581 geslacht werden. Voorts is het aantal varkens op de Abattoir-rekening geraamd op 6000, terwijl do heer Rüfer het schatte op 5000bovendien zouden de f 1000, berekend voor de export-slachterij, stellig niet in de kas van het Abattoir vloeien. Dit alles met elkander had tot resultaat, dat per jaar een bedrag van f 5906 minder zou worden ont vangen dan is aangegeven. De heer Quadekker kwam van een en ander een ver klaring geven. Volgens hem was 't niet ongewoon, dat een slagermet het oog op den accijns, een vet kalf aangaf als een nuchter en een koe als een pink. Het verschil in de getallen kwam, doordat men een splitsing had gemaakt, maar telde men de cijfers der onderafdee- lingen bijeen, dan kwam men tot ongeveer de opgegeven getallen. Wij willen gaarne gelooven, dat inderdaad een verklaring moet bestaan voor die afwykende cijfers, doch met ons zal zeker de burgerij 't op prijs stellen, wanneer in do Raadszaal bjj de behandeling der voordracht dit rotting over en bevorderen het bederf van het vleesch en geven een walgelijke lucht, wanneer men niet veel moeite en kosten besteedt aan de goede inrichting en aan het reinhondeu der slachtplaats in zijn hnis. Algemeen werd vroeger en wordt nog soms in den winkel geslacht en wel 's ochtends. Immers, tegen dat de meeste klanten kwamen, moest men gereed zijn en vooral een rund geeft veel werk. 't Was of is dus vóór schooltijd. Eén jongen ziet de koe halen, kent den slagersknecht, roept alle jongens, die hjj ziet en in optocht gaat het naar de slagerjj. Eerst zien ze met huivering het vellen of omvertrek- ken, het dooden en bloeden, maar vooral de laatste stuip trekkingen. Daarna droomen ze er van, maar gaan er toch bij elke gelegenheid opnieuw naar zien. Op zeer vele gestellen werkt dit zóó slecht, dat vele gemeentebesturen het slaehten aan de straat of den publieken weg reeds lang verboden hebben. In achterhuizen is gewoonlijk minder gelegenheid en daarom is het voor veel slagers, wier bedrijf steeds toe neemt, een uitkomst buitenshuis te kunnen slachten. Alles komt geslacht binnen. Het kost wel wat meer, doch steeds meer wordt het abattoir-stempel op vleesch zoo op prjjs gesteld, dat het van nit zulke plaatsen wijd en zijd naar buiten gezonden wordt. Alkmaar is beroemd om het keurig vleesch, maar zal dit slechter worden, wanneer men na strenge abattoir- keuring weet, dat het bovendien ook altijd vertrouwbaar is? Schoon, maar gevaarljjk is zoo menig rund met alge- meene tuberculose, vooral wanneer men er biefstuk of roastbeef van eet, dat natuurljjk bijna rauw gebruikt wordt. De veearts-keurmeester gelast dan, dat het vleesch een bepaalden tijd (meest 14 dagen) onder sterke pekel staat en zoo verkocht wordt. Dan moet men het goed gaan koken, om het te kunnen gebruiken. Is 't nog erger, dan worden de koeien in helften ge steriliseerd (ver boven kookhitte verwarmd, soms op 114 k 120 gr. Celsius) uren lang, om de hitte ook goed in wendig te doen werken. Daarna wordt het vleesch ver kocht. nog eens duidelijk wordt voorgerekend, opdat dienaan gaande alle onzekerheid worde weggenomen. Dat er hier ter stede per jaar niet meer dan 900 runderen zouden worden geslacht komt ons twijfelachtig fvoor, waar de heer Rüfer zelf opgaf, dat een slager van eenige betee- kenis er twee slacht per week, dus ruim 100 in het jaar Intusschen, wij kannen op dit gebied niet anders dan gissen zij, die de Abattoir-voordracht hebben voorbereid, zullen betere cijfers tot hun beschikking hebben. Dit was de sterke zijde van het betoog des heeren Rüfer. Maar daaraan was ook een zwakke kant. De heer Rüfer heeft zooveel verteld van de kansen, die men heeft om minderwaardig vleesch te krijgen, dat er om nu eens een woord van den heer Van der Geest te gebruiken momenten waren, waarop men zich zou kunnen verbeelden, dat hjj optrad als woordvoerder van den Vegetariscben Bond. Ea daarbij heeft hjj vol mondig erkenddat de toestand met betrekking tot de vleeschkeuring te Alkmaar niet deugt. Het eenige afdoende middel is in zijn oog da invoering van eene keuring van Rijkswege. Zoo ver zijn wij echter nog niet. Bij de bespreking van het koelhuis het beste van een Abattoir, door den inleider genoemd wees de heer Rüfer op een systeem van ijskasten en betoogde hij, dat die ijskasten bij de slagerijen gebruikeijjk moesten worden. Maar zoo ver zijn wij óók nog niet. Wat wij op het oogenblik hebben is een voordracht tot stichting van een Abattoir, waardoor veel gevaar kan worden voorkomen. Een inrichting als te Groningen en te Nijmegen, die na drie jaar met een aardig winst cjjfer sluit, wat aangewend wordt voor de verlichting der lasten van hen, die daarvan gebruik maken. Over het geen de heer Rüfer noodzakelijk achtte staat op dit oogenblik geeu beslissing genomen te worden. Daarom moge discussie daarover niet zonder nut zjju, maar meer practisch is 't toch zeker zich te bepalen tot hetgeen er op het oogenblik aanhangig is. Want dat er te Alkmaar wat gedaan moet worden ten aanzien van de slachtingen, daarvan heeft de heer Rüfer ons wel de zeer vaste over tuiging geschonken. In ieder geval, de Middenstands-vereenigingen hebben een goed werk gedaan door dezen spreker uit te noodigen. Aan hem is 't te danken, dat men in de Raadsverga dering van morgen staat tegenover een qiaestie, die wel van zeer veel kanten is bekeken, maar met betrekking tot het financieele deel toch stellig nog eeaige toelichting vereischt. Is een rund achectisch, zooals men het noemt, zoodat het ook na zonten en steriliseeren gevaarlijk blijft en gift- stoffen bevat, dan wordt het vleesch totaal vernietigd, geheel tot een droog poeder gezengd en daarna tot meststof gebruikt. Niemand kan het dan opgraven en als voedsel ge bruiken, zooals na begieten met petroleum en zoogenaamd verbranden maar al te dikwijls geschiedt. Het vleesch, dat in 't abattoir gekeurd is, mag vol komen vertrouwd worden. Daarvan wordt het echter niet beter, niet deugdzamer een koe »uit Noachs ark" geeft dan nog geen malsch vleesch, een »nuchter" (pasge boren) kalf geen fijn gemest, zwaar kalfsvleesch. Ieder moet zelf toezien, wat hjj krijgt, maar weet, dat ook het slechtste vertrouwbaar is voor de consumptie. De tuberculose-wet is ingediend en zal wel aangenomen worden. Alle runderen, ljjdende aan clinische, (open, zeer besmettelijke en gevaarljjke) tuberculose, kannen dan tegen de volle waarde, die ze op dat oogenblik volgens taxatie hebben, aan het Rijk worden afgestaan. In de abattoirs worden ze dan bij voorkeur geslacht en gekeurd. Na keuring ziet men, wat met het vleesch gedaan kan worden. Voor slagers niet alleen, ook voor boeren is een abattoir dus goed. Heel lang zal het niet duren of in ons geheele land wordt vee- en vleeschkeuring verplichtend gesteld, waardoor de schijnbare onbillijkheid voor plaatsen, die nu reeds abattoirs hebben, vervalt. Op alle plaatsen boven 10,000 inwoners moeteD ze dan komen. De boer wordt niet door den slager betaald, vóór het vee na slachting is goedgekeurd. Te Leeuwarden, Pur- merend en elders zjjn veefondsen, waar de boer een koe voor f I kan verzekeren. Wordt zij afgekeurd, dan be taalt het fonds het bepaalde bedrag en voor rekening van dat fonds is dan da schade, dit verkoopt ook het gezouten of gesteriliseerde vleesch. Natnnrljjk wordt een koe pas na keuring door den veearts van dat fonds aangenomen en gestempeld. Binnen een bepaald aantal dagen moet het dier dan geslacht worden, of de >guldensgarantie" vervalt. De ingezetenen krijgen, zooals we reeds opmerkteD, door

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1904 | | pagina 1