BINNENLAND.
STA DSÏfI eWI
Nieuwstijdingen.
gelegenheid niet hebben gehadverheugt het hem van
die jongste leden de eerste te zijn zich daaromtrent te
kannen uitspreken en wel hierom omdat het abattoir-
vraagstuk bij de burgerij heeft gewekt een groote agitatie
en men er bljjfebaar groote waarde aan hecht om te
vernemenhoe de afgevaardigden in den raad meenen
in dezen het best de belangen der burgerij te behartigen.
Hjj is er van overtuigddat waar hij zich zal uit
spreken dat bij velen een neerslag teweeg ?al brengen
maar toch wil hij hier zeggen, wat hjj meent te moeten
doen in 't belang der burgerij, 't Blijft voor spr. nog
altjjdhoe men ook heeft getracht het publiek er van
te overtuigen een open vraag of een abattoir zou zijn
ten nadeele der burgerij en ook of het is ten nadeele
van het individu hier de groep van slagers.
In de Alkmaarsehe Courant heeft men met verbazing
gezien en de Voorzitter weetdat spr. daarover zijn
verbazing reeds had te kennen gegeven het groote
verschil in de cijfers van het gemeenteverslag en de
abattoir-voordracht Hjj wil er echter dadeljjk bijvoegen,
dathoewel hjj weetdat de onjuistheid bestaathjj
het vertrouwen heeltdat die cjjfers gerectificeerd, niet
zoo onjuist zullen blijken als is voorgesteld. Zal de raad
in principe een besluit nemen dan moat men de zeker
heid hebbendat men volkomen kan afgaan op de
voorgestelde cijfers. De onjuiste cijfers in deze voordracht
zullen daarom velen weerhoudenspreker verklaart
echter zich er bjj neer te leggen overtuigd als hjj is
dat die cjjfers zullen worden verbeterd.
Reeds meermalen is er op gewezen, ook door een der
raadsleden op een andere plaats dan hier, dat het abattoir
is een stnk volksgezondheid. De groote agitatie der
laatste dagen tegen het slachthuis heeft spr. daarom
verbaasd, te meer daar men bij alle oppositie niet eens
weet, of een abattoir geld zal kosten. En nu wil hjj in
dit verband wijzen op iets anders, dat ook niets is dan
een stnk hygiëne, dat de gemeente veel geld kost, n.l.
de reinigingsdienst, die jaarlijks van de gemeente vordert
een uitgaat van f 17000, zonder dat daartegenover één
cent in de gemeentekas komt. Waar het hier ook een
deel dor volksgezondheid geldt en men niet eens weet
of 't zal zijn ten koste van de belastingbetalende of zelfs
van de vleesohetende burgerjj, daar wil spreker, zich min
of meer beschouwende als de vertegenwoordiger van een
stand, in wiens belang men meent, dat de oprichting van
een abattoir niet zal zjjn, verklaren, dat bij, al zal mis
schien het volk iets duurder vleesch eten, bjj niet te
zeer geflatteerde cijfers van B, en W., zal stemmen vóór
een abattoir.
De heer Kraakman er aan herinnerend, dat men
een 5 a 6-tal jaren geleden is beginnen te spreken over
de oprichting van een abattoir wjjst er op, dat door den
raad de zaak steeds werd uitgesteld, omdat men eerst
antwoord wilde op de vraag waar moet dat abattoir
komen.
Nn zjjn wjj zooveel jaren verder en weten dat nog niet.
Al da bezwaren, die er rjjzen, ban men wel lachend niet
tellen, maar de raad is tegenover de burgerjj, niet tegenover
de kiezers verantwoording schuldig. Spr. gaat niet uit van
het standpunt, dat ieder hier spreekt voor zijn mannen,
zooals de heer Uitenboseh doet, die 't zjj terloops opge
merkt, zeker niet alle werklieden vertegenwoordigt, men
is verantwoordeljjk tegenover de ingezetenen, tegenover
de nij /ere en belastingbetalende burgers.
Nagaande wat het wezen der zaak is, zegt spr. dat er
voorgesteld wordt oen nitgaaf van plm. f 200 000. Men
zegt daarbjj, dat daarmede voldaan wordt aan een vroeger
raadsbesluit, maar daarin vindt men geenszins dat cjjler
terug. Die uitgave van 2 ton zal vermoedelijk nog wel
wat vermeerderd worden. Maar hoe staat het met de
ontvangsten Spr. heeft daar hier nog niets over gehoord,
doch nit de courant ervaren het een en ander daaromtrent.
Voorts wjjst hjj er op, dat de bevolking volgens het
laatste gemeenteverslag bedraagt 19401, 10 jaar vroeger
in 1894 was dat 16761 en 31 December 1883, 14369 na
20 jaar dus ruim 5000 meer. Die beschouwing geeft spr.,
omdat in het voorstel wordt gezegd dal bij de begrooting
van het abattoir is gerekend op een bevolking van 25000
zielen. De Voorzitter stelt er prjjs op dat de heer
Kraakman den geheelen zin uit de toelichting voorleest.
De heer Kraakman doet dit, ofschoon hjj meent, dat
h8 kan vervolgen zooals hjj dat verkiest,
Spr. vraagt nn of men reeds thans een uitgave moet
doen voor een bevolking van 250CO zielen of kan men
zich niet beperken met veel minder uitgaven en het
gebouw zoo inrichten, dat het voor vergrooting vatbaar
is. Da inkomsten besprekende toont spr. aan, dat de
cjjfers te geflatteerd zjjn, en het heeft bjjna den schijn,
dat dit opzettelijk is gebeurdwaar ze vandaan gehaald
zijn, begrjjpt spr. niet. Over die cijfers treedt spr. in
een meer uitvoerige beschouwing, waarbjj hij aantoont,
dat die f 22000 alleen wat de runderen aaDgaat bjjna
f 3000 te hoog zjjn. De raad kan op die cjjfers niet ingaan,
terwjjl de begrooting voor de stichting exorbitant hoog
is. Waar verschillende gemeenten als Arnhem, 3wolle
en Leeuwarden er tegen opzien om een abattoir te maken,
daar kan men volgens spreker, Alkmaars welvaart en toe
komst niet wagen aan een besluit naar aanleiding van deze
voordracht.
Betwjjfeld wordt door spr. verder of een leening in
70 jaar aflosbaar, ooit door Bed. Staten zal worden
goedgekeurd, terwjjl l'/i afschrjjving te beperkt is.
Sprekende over volksgezondheid is het gemakkelijk groote
woorden te gebruikendoch bjj alles wat er voor de
openbare gezondheid kan worden gedaan, bedenke men
welke kosten gevergd worden. De volksgezondheid zoo
hoog op te voeren dat alles wat wjj gebrniken gekeurd
en gezuiverd iskan te veel eischen en daar wjj hier
in Alkmaar goed vleesch krjjgen over 't algemeen, waar
een rjjkskeur alleen zon knnnen beletten den invoer van
clecht vleesch van buiten die rjjkskeur misschien spoe
diger dan men denkt in behandeling zal komenen
omdat de gemeente zich moet beperken in de uitgaven
daarom is deze voordracht onaannemelijk.
De heer W i c h e r i n k zegtdat toen hjj pas lid
van den raad was geworden een zijner medeleden hem
eens ter loops vroeg hoe denk je over het abattoir
Hjj bad toen geantwoord, dat hjj daarover nog niet had
nagedachten vroeg of er al eens een principieele be
slissing was gevallen. «Eigenlijk ja", was 't antwoord
dat voor spr. de beteekenis had van «eigenljjk neen."
Het komt hem daarom thans gewenseht voordat de
bnrgerg eindelijk eens wete wat zjj aan de raadsleden
heeft. Ook B. en W. zullen daar zeker prjjs op stellen,
en als men de zaak nu telkens verschniltdoor over
onderdeelen te vallen dan komt men niets verder. Als
de meerderheid er tegen isdan weten B. en W. ten
minstedat ze de zaak kunnen laten rasten. Daarom
stelt spr. voordat de raad zich in principe uitspreekt
voor een spoedige oprichting van een abattoirzich
voorbehoudende natnurljjk zjjn stem al of niet te geven
aan een desbetreffende voordracht van B. en W.
De heer Glinderman acht zoo'n uitspraak ver
bazond moeilijkde financiën vormen voor hem de basis
in deze zaak.
Andere leden meenendat een dergeljjke beslissing al
eens is gevallen.
De Voorzitter stelt echter voor de discussies thans
te beëindigen en in een avondzitting voort te zetten.
Verschillende leden maken bezwaar tegen een avond
zitting, waaxop het voorstel wordt goedgekeurd om op
Woensdag a.s. weer bjjeen te komen.
Klededeeling.
Alvorens de vergadering te sluiten zegt de V o o r-
z i 11 e r, dat hjj nog een mededceling heeft te doen naar
aanleiding van de interpellatie van den heer Uitenboseh
in zake het Stadsziekenhuis.
Naar aanleiding van een door B. en W. aan regenten
gericht schrjjven, is het volgende antwoord ontvangen
Ook aan Regenten kwam het gerucht ter oore, dat,
naar aanleiding van eene in de R. K. Kerk van den H.
Dominions alhier op Zondag 17 Juli 1.1. vanaf den kan
sel gehouden toespraak, bij verscheidene ingezetenen dezer
gemeente de indruk zou zjjn gevestigd, als zonden de in
het Stads-Ziekenhnis alhier verpleegd wordende R.-K.
patiënten moeilijkheden en onaangenaamheden onder
vinden bjj de uitoefening hunner kerkeljjke plichten."
Dit gerucht heeft Regenten aanleiding gegeven de zaak
te onderzoeken, waartoe zjj zich regelrecht tot de betrokken
geestelijken der St. Dominicuskerk hebben gewend. Van
dezen mochten zij vernemen, dat de behandeling der R.-K,
patiënten in het Stads-Ziekenhuis niet te wenschen overliet,
doch dat niet alleen deze ziekeninrichting, maar ook alle
andere ziekenhuizen, die een neutraal karakter vertoonen,
huns inziens ongeschikt moeten worden geacht voor vorple-
ging van katholieke patiënten met het oog op de
wenscheljjkheid dat deze voortdurend in een gepronon
ceerd godsdienstige en meer bepaaldeljjk katholieke om
geving en milien verbljjven; dat deze omgeving had
voorgezeten bjj deter gelegenheid van voormelde vanaf
den kansel gehondene toespraak tot de katholieken van
Alkmaar gerichte opwekking tot hunne medewerking aan
de stichting van een fonds, waaruit de verplegingskosten
van min- en onvermogende R.K. zieken inde St. EJisabeth-
stichting aan de Emmastraat alhier zonden kannen worden
bestredendoch dat het geenszins in de bedoeling der
heeren Geesteljjken van gemelde St. Dominicuskerk had
gelegen om het Stedeljjk Ziekenhuis alhier met de door
hen gebezigde woorden te compromitteeren.
Deze door Regenten met bedoelde Geesteljjken gehouden
samenspreking en door dezen aan Regenten gegeven op
heldering van zaken en omtrent de behandeling der R.K.
patiënten in het Stads-Ziekenhnis gedane verklaring geven
den Regenten geenerlei verdere aanleiding om zich ook
maar eenigszins bewast te zjjn van eeDe bjj de gedane
interpellatie genoemde «minderwaardigheid" van het Stads
ziekenhuis alhier.
De heer Kraakman zon het nn maar beter achten,
verder over de zaak te zwjjgenwaar een klein misver
stand is geweest en men elkaar de hand weer heeft toe
gestoken is het het beste het daarbjj te laten.
De heer Uitenboseh vraagt evenwel ter visie-leg
ging van het stnk, daar hjj enkele zaken nog eens beter
wil nagaaD.
De Voorzitter is daar niet tegen.
Niemand meer het woord verlangende wordt de ver
gadering gesloten.
De Raad der gemeente Graft heeft in zjjne vergadering
van den 12en October afwijzend beschikt op het verzoek
van de onderwjjzeressen van West- en Oost-Graftdjjk om
een afzonderljjke belooning te ontvangen voor het onder-
wjjs in de Nattige Handwerken, dat gedeelteljjk buiten
de gewone schooluren gegeven wordt.
De Verkiezing van Prot. Treub.
Da verkiezing van Prof. Mr. W. F. Treub tot lid van
de Tweede Kamer doet de vraag rjjzen of de gekozene
zijn ambt als Hoogleeraar aan de Gemeenteljjke Univer
siteit van Amsterdam kan bljj ven waarnemen. Geljjk men
weet, ontvangen professoren aan de Rjjks-Universiteiten,
die het lidmaatschap van een der beide Kamers aanvaar
den, een verlof-traotement (de helft der jaarwedde). De
Amsterdamsche Gemeentelijke Verordening bepaalt daar
omtrent niets. Alleen zegt art. 16„De gewone Hoog
leeraar bekleedt geen ambten of bedieningen zonder be
stemming van den Gemeenteraad, Cnratoren gehoord."
In een onderhoud, dat wij heden met Prof. Treub had
den, deelde hjj ons dan ook mede, dat hjj voornemens
was deze toestemming aan den Gemeenteaaad te vragen.
Tevens vernamen wjj dat de Heer Treub, als de toe
stemming gegeven zal zjjn, het 'directeurschap van het
„Oentraal-Burean voor Sociale Adviezen" en het lidmaat
schap van verschillende commissies, zooals dat van het
Scheidsgerecht, zal nederleggen. (N. v. d, D.)
Hengstenkeurlng.
Den 12den had te Schagen de verplichte hengsten-
keuring plaats. Felix Fanre was niet opgekomen, Labori
en Christiain werden niet goedgekeurd, Witvoet op cor-
nage aangehouden. Goedgekeurd werdenWonter, van
N. D. Kaan c.s., WieringerwaardMoor, J. Breebaart
Kz. Co., Winkel; Veldman, van N. D. Kaan e. a.,
Wieringerwaard Adolf, Haidnk en Bilstein van Hollands
NoorderkwartierSaltan, N. D. Kaan e. a., Wieringer
waard George, P. Wjjte, Spierdjjk Jonbert, H. Waiboer
Az., Winkel; Figaro, S, A. Hnpkes Co., Purmerend.
Op de na de keniing gebonden verkooping werden 4
hengsten aangeboden één werd verkochtBillstein van
Hollands Noorderkwartier voor f 620, thans eigenaar de
heer J. de Veer te Schagen. Haidnk werd voor f 1000
opgehouden.
Flores.
De correspondent te Batavia der N. R. Ct. seint
De Gelderland en de Mataram gaan de stranddessa's
van Zuid-Flores tachtigen.
Hierbjj teekent het blad het volgende aan
Zooals men zich zal herinneren werd den lOden van
de vorige maand ean telegram nit Indië gepubliceerd,
meldende dat in Endeh (Zuidkust vau het eiland Flores)
de bergkampongs in opstand en zwaar versterkt waren.
Bjj eene conferentie op het strand kreeg de landingsdivisie
van de Mataram de toen gemelde gesneuvelden en ge
wonden. Wegens de ontoereikende macht kon toen niet
tot de bestorming van de oproerige kampongs worden
overgegaan en keerde de Mataram naar Soerabaja terug
om aanvulling van troepen te halen.
Nu is blijkbaar ook het pantserschip Gelderland (het
zelfde, dat indertijd president Krnger naar Europa over
voerde) aangewezen om met de Mataram de weerspannigen
tot rede to brengen. Zulk een groote bodem beschikt
natunrljjk over veel meer combattanten dan een flottielje-
vaartuig. Toch schijnt men zich niet aan een tocht naar
de binnenlanden te willen wagenimmers vermeldt het
telegram nitdrnkkeljjk, dat de »stranddessa's" zullen worden
getuchtigd en niet de bergfeampongs, die men de vorige
maal ook al ongemoeid moest laten.
Zesde Oushoorn-concert.
Zooals reeds eenige weken geleden is aangekondigd,
had de heer Oashoorn voor dit concert de medewerking
vei kregen van de dames Annie Rjjkx, solo-pianiste uit
Kampen, Jo Klippink, concert-zangeres te Amsterdam en
van den heer F. W. Gaillard, eersten solo-violoncellist van
het concertgebouw-orkest te Amsterdam.
De concortgever had met deze personen een gelukkige
keuze gedaan.
Zoowel pianiste als zangeres hebben, dankt ons, allen
voldaan. Van den heer Gaillard wist men reeds van
vroeger, dat hij opnieuw succes zou behalen.
De pianiste dead zich in bekende werken hooren (de
étnde van Godard was voor ons nieuw) en hierin benevens
in »Frühlingsransohen" van Sinding, kwamen hoofdzake-
ljjk de goede technische hoedanigheden uit. Dnideljjk spel
was in die stukken te waardeeren. Ook de andere solo's
genoteD eeno goede vertolking. (De Gavotte in de Hol
bergsuite van Grieg vonden we wat te langzaam van
tempo). De naam voor dit stnk is ontleend aan
Ludwig Holbein (1684—1754)die de schepper was
eener nienwe DeenschNoorweegsche litteratuur. Grieg
gebruikte voor dit werk de oude muziekvormen, Praelu-
dium Sarabande, Gavotte en Musette, Air en Pagandons,
vandaar de naam »Suite im alten Stjjle."
De stem der sopraanzangeres had wellicht nog beter
in eene grootore zaal voldaan, waar deze dame p. of py
zong, was de klank zeer mooi en gelijkmatig, zooals in
't begin der aria nit »Figaro's Hoohzeït'' van Mozart
en in de liederen van Mann. Deze lieve liederen van
den helaas zoo vroeg ontslapen kunstenaar verschaften
mej. K. veel bjj val, zjj heetten »Een liedje" en »Jonge
liefde." Haar programma bestond verder uit Allerseelen"
vau Strauss, «Meine Liebe ist giün" van Brahms en
twea liederen mot klavier en violoncelbegeleiding n.m.
«Elegie" van Massenet, en «Chant Hindoo" van Bemberg.
De heer Gaillard speelde het violoncelconcert van den
concertgever op zjjne bekende, uitstekende wijze. In 't
begin van dit jaar is dit werk voor het eerst uitgevoerd,
en wel in het concertgebouw te Amsterdam. Met zeer
veel genoegen hebben wjj het opnieuw gehoord, alleen in
de finale deed zich de afwezigheid van een orkestbege
leiding gevoelen, daar misten we het meest de klank
effecten, die een orkest alleen geven kan.
De heer O. speelde de «Fantaisie Appasionato" van
Vienxtomp3, wat zeggen wil een bevattelijk, melodieus
stnk muziek. Voorzien van de noodige dubbelgrepen, pas-
sagewerk euz. Iu dit nummer, dat mejuffrouw R. bege
leidde, kon men wederom het talent van den heer O.
ook als violist waardeeren.
Het concert begon met een der eerste werken van
Beethoven, een trio, opus elf, dat mede eene fraaie ver
tolking ten deel viel.
Jammer, dat de zaal van het gebonw »de Unie" niet
grooter is, zjj was geheel gevuld en een klein aantal
mossten in de nevenzaal plaats nemen. Was zjj grooter
en dan de verhooging nog hooger gemaakt, het zon be
paald aan den klank vooral van bet klavier ten goede
komen. Die volle zaal maakte anders een zeer aangonamen
indrnk.
Alkmaar'i Ontïet-Vereeniglng.
Wij ontvingen het volgende verslag
Zondagavond vierde Alkmaar's Ontzetvereeniging voor
de veertigste maal haar 8 Octoberfeest in de Nieuwe
Doelen alhier.
Reeds bij het binnenkomen werd men in een feestelijke
stemming gebracht door de met guirlandes en vlaggen
versierde zaal.
Precies ten 8 uur opende de Voorzitter, de heer D.
Visser, het feest met een kernachtige toespraak. Ver
volgens werd het jaarverslag uitgebracht door den Se
cretaris. Voor deze gelegenheid werd wijders een dra
matische schets opgevoerd, getiteld «Maarten van der
Mey of het beleg van Alkmaar."
Daar de bode in de voordracht niet kon gemist worden
doch zijne echtgenoote aan het ziekbed is gekluisterd,
zoodat hij te kennen gaf, na zijn rol vervuld te hebben,
het feest te moeten verlaten, was dit eene aanleiding
voor de feestcommissie, een spoedig herstel van de zieke
toe te wenschen en als een bewijs van sympathie een
bouquet aan te bieden, om dien straks, als hij thuis
kwam, zijne brave echtgenoote te overhandigen met de
beste wenschen van alle aanwezige dames en heeren.
Een krachtig applaus was wel het beste bewijs, dat hier
van hart tot hart was gesproken.
Met innige dankbaarheid werd deze vriendelijke hulde
aanvaard.
Op zeer verdienstelijke wijze begon het eerste too-
neel, een improvisatie op het beleg van Alkmaar en het
afscheid van Maarten van der Meij van vrouw en kind,
om zich van een duren plicht te kwijten, en door de
gelederen der Spanjaarden te sluipen tot ontzet der stad.
Het 2e tooneel stelde voor: de Overheid vergadert te
Hoorn, waar v. d. Meij komt smeeken in ronde man
nelijke taal het water binnen te laten om de stad te
