"stadsnieuws.
J. H. Schene, Schagen 289 p.C. P. Krüze, Amsterdam
289 Jb. Baars, Schagen 285 de Jager, Sloten, 277 j C.
Roggeveen, Schagen 275 C. Smit, Schagen 265 0. J.
Hansen, Sloten 265H. Frese, Hoogcarspel, 260K.
Hos Bz., Uitgeest 265 F. Hektor, Overveen 259. Vrije
baan cylinder, max. 300 p. J. H. Schene, Schagen 275
C. P. Kriize, Amsterdam 272; F. Hekker, Overveen 272;
K. Hos Bz., Uitgeest 260; C. J. Hansen, Sloten 261;
H. Dubois, Sloten 258C. Roggeveen, Schagen 257 W.
Vooren, Uitgeest 233. Vaste baan bnks max. 100 p.C.
P. Kriize, Amsterdam, 96; J. H. Schene, Schagen 94;
Jb. Baars, Schagen, 94K. Hos Bz., Uitgeest 89. Vaste
baan cylinder max. 100 p.K. Hos Bz., Uitgeest 94
0. P. Krtize, Amsterdam, 92; J. H. Schene, Schagen 92
F. Hekker, Overveen 89; Kampioen wedstrijd 0. P. Krtize
Amsterdam 934; Eerewedstrjjd 0. P. Kitlze, Amsterdam
185; K. Hos Bz., Uitgeest 173.
Een avontuux met een koe.
Te Barsingerhorn werd door den heer L. B. eene koe
nit de weide vermist. Aan diefstal denkende, werd hier
van aangifte gedaan, en werd een onderzoek ingesteld.
Tijdons het onderzoek bleek echter het dier niet gestolen,
't stond in een sloot zoo vast in de modder dat 't geen
kant heen kon, wachtende op verlossing.
Verhuring.
Den 25en werd te Graft het weiland van het Weeshuis
der Nederl. Herv. gemeente aldaar verhuurd voor den
tijd van 4 jaar.
De opbrengst was f 3313 per jaar, tegen f 2427 bij
de vorige verhuring, alzoo een jaarljjkeche opbrengst meer
van f 886.
Steeds verminderende scheepvaart op het
Groot Woord-Hollandsch kanaal.
Sedert de opening van de nieuwe sluis te Zaandam is
de vaart van groote vaartuigen in het Noordhollandseh
kanaal zeer verminderd. De Kenlsche aken, die een lading
voor de Zaanstreek hadden, namen toen den weg langs
het kanaal en verder langs den Koogerpolder naar de Zaan.
Nu kunnen die vaartuigen door do nieuwe sluis in een
veel korteren tijd de Zaanstreek bereiken.
De nieuwe Drankwet.
De koffiehuishouder P. H. te Groningen heeft zelf ver
zocht geverbaliseerd te worden voor het feit, dat hij vóór,
tjjdens en na den verkoop van vaste goederen sterken
drank verkocht heeft. Hij wsnscht namelijk door middel
van een rechterlijke uitspraak te weten, of het woord «lokaal»
in de nienwe Drankwet al of niet perceel beteekent.
Er wordt beweerd, dat, wanneer in één lokaal van
een perceel veiling gehouden wordt, in een ander lokaal
van dat perceel toch wel getapt mag worden.
De afdeeling Alkmaar van den Nederlandschen Protes
tantenbond zal den Lntherdag op 30 October herdenken
door een feestelijke godsdienstoefening, te houden in de
Doopsgezinde kerk, des avonds te half 7, geleid door
prof. dr. T. Cannegieter. Een koortje zal daarbij zingen.
In de Remonstrantsche gemeente zal op Zondag 30
October optreden ds. A. M. A. Reynders, Remonstrant
Predikant te Amsterdam.
Staatspensionneering.
De afdeeling Alkmaar van den Bond voor Staatspension-
neering, hield Dinsdagavond in het lokaal »Harmonie"
een openbare vergadering, waarin Mevr. Haver als
spreekster optrad.
Er was ge8n talrijk publiek aanwezig, doch toch zooveel,
dat de Voorzitter, de heer Verknyl, meende te kunnen
spreken van een verblijdend teeken, waar de opkomst het
bewijs leverde, dat er nog wel belangstelling was voor
hetgeen de Bond voorstaat. Met de mededeeling, dat er
na de rede van de spreekster gelegenheid zon worden ge
geven, tot het stellen van vragen in verband met het
onderwerp, werd aan Mevr. Haver het woord gegeven.
Uit hare inleiding bleek, dat de spreekster zich over
de opkomst in minder mate verheugde dan de Voor
zitter, en wel vooral, omdat ze zoo weinig vronwen op
merkte. Waar de Bond voor Staatspensionneering toont
zoo warm te gevoelen ook voor de rechten der vrouw,
was bet naar zij meende de plicht der vrouwen, om dien
Bond te steunen, om mede de sehonders te zetten onder
de beweging, opdat het doel spoedig worde bereikt.
De bezoekers der vergadering waren, meende zjj, voorts
in twee categorieën te scheiden, Ie. degenen, die reeds
met den Bond medestrijden, de leden, en 2e. de belang
stellenden, waaronder misschien ook enkele nieuwsgierigen,
die echter, waar het hier gaat om het belang van allen,
om een rechtvaardigheidszaak van nieuwsgierig belang
stellend moeten worden.
Voor de reeds aangeslotenen zou spr. misschien niets
nienws zeggen, maar 't is toch niet verkeerd, om zooals
de Voorzitter ook reeds scide, hstzelfde nog eens op andere
wjjzo te hooren zeggen, om daardoor nog eens te worden
aangevuurd voor den strijd.
Nog de onderstelling uitsprekende, dat er ook tegen
standers in de zaal zijn, zegt spr. dezen gaarne toe, dat
ze bereid zal worden gevonden om hunne meening tegen
over de hare aan te hooren en om te trachten de bezwaren
te weerleggen.
Het doel der vergadering mocht spr. bekend veronder
stellen. 't Was niet anders dan nogmaals de noodzakelijk
heid on mogelijkheid van hetgeen de Bond wil niteon te
zetten. Waarnaar de Bond streeft kan men lezen in artikel
1 der statuten, luidende De Bond voor Staatspensionnee
ring beoogt de totstandkoming van een wet, waarbij aan
alle Nederlanders, zoowel mannen als vrouwen, op een
nader te bepalen leeftjjd het recht toegekend wordt op
een gelyk staatspensioen, zonder premie betalingde kosten
te vinden uit verhooging van bestaande of invoering van
nienwe belastingen.
De vraag besprekende of dat staatspensioen noodzakelijk
is, legde spr. het publiek deze vraag voor Kent gij vele
ouden van dagen, die verkeeren in een toestand als waarin
gij eenmaal hoopt te verkeeren op uw ouden dag? Rijst
bij die vrsag dan niet voor ons op het vaak treurig lot
van oude kennissen en bnren, en vragen we dan niet bjj
ons zelfzal 't met mij op mijn ouden dag niet evenzoo
zjjn?
't Is misschien overbodig den toestand der ouden van
dagen te illustreeren, maar een paar feiten wil spr. even
in herinnering brengen.
Het eerste is een bede om hulp, zooals or zoovele in
de dagbladen voorkomen, een bede om hulp, door de
Christen-democraat overgenomen nit het Handelsblad en
ook opgenomen in het orgaan van den Bond.
Juist dit voorbeeld neemt spr., omdat een Christelijk
en een liberaal blad zich daarover in denzelfden geest
hebben uitgelaten, en eenstemmig waren in hun oordeel.
't Was dus de meening van twee geheel verschillende
partijen, die daarin erkennen de waarheid van datgene,
waarop de Bond voor Staatspensionneering, een geheel
neutrale vereeniging (spr. zon dat woord liever vervangen
door alpartijdige, omdat de Bond menschen van alle par
tyen omvat) reeds herhaaldelijk heeft gewezen. Die bede
om hnlp ging nit van een ouden 65-jarigen werkman,
die, met eenige anderen, waaronder er met 20, 30 ja 40
dienstjaren, ontslagen aan een broodfabriek, wegens ver
mindering der werkzaamheden en heengezonden met een
weekloon, vroeg Waar nn heen
Staat een dergelijk lot niet bijna ieder arbeider te
wachten En niet alleen den arbeider, maar ook den
meergegoede, die immers niet weet, hoe 't bem later zal
gaan. Als voorbeeld daarvan haalt spr. aan een bericht
uit België, van 2 zusters, die vroeger in goeden doen,
tot armoe waren vervallen en zich hadden gedood door
kolendamp. Die voorbeelden zouden mot heel wat te
vermeerderen zijn.
Nu kunnen ouden wel bij armbesturen aankloppen,
in armhuizen worden opgenomen, doch zjj missen daar
een eigen omgeving die kan men ze daar niet geven.
En zijn ze bij kinderen opgenomen, alleen indien die
kinderen ideaalkinderen waren en dat zijn ze immers
niet, ze kunnen zelf ook vaak niot rondkomen, zou het
spreekwoord niet meer waar zijn, dat een vader gemak
kelijker 10 kinderen grootbrengt, dan dat 10 kinderen
een vader of moeder onderhonden.
Ook voor de ouden zelve is het idee om genadebrood
te eten te stuitend.
Wat zou het veel verkwikkender zjjn, als ze zeil hun
huishoudentje konden hebbeD of kostgeld konden betalen.
Door deze voorbeelden is genoegzaam aangetoond, wat
een heerlijkheid een staatspensioen zon zijn. Een heerlijk
heid zegt spr., liever dan een weldaad, omdat dat woord
altijd weer herinnert aan philantropie en dat denkbeeld
is bij staatspensionneering uitgesloten. Als de staat er
voor zorgt, houdt het op bedeeling te zijn. Philantropie
heeft altijd iets immoreels voor den begenadigde zoowel
als voor dengene, d,e philantropie beoefent; zoo licht
gebeurt het toch, dat zoo iemand op don ander wat nit
de hoogte neerziet. Tot staving van haar beweren, dat
indien de staat voor een pensioen zorgt, dat geen wel
dadigheid meer kan heeten, doch een recht, wjjst spr. op
de zorg van den staat voor het kind, met name de zorg
voor het onderwijs. Niemand zal dat bedeeling noemen en
toch wordt op elk kind, vooral op de middelbare scholen
door de gemeenschap heel wat toegelegd.
Bij het zoeken naar verbetering van den toestand der
minder bedeeldeu, is gebleken dat de oorzaak lag voor
een groot deel in het tekort aan ontwikkeling van den
arbeider. Daarom geett men thans, door beter onderwijs,
bet kind eigenlijk al iets vooruit, opdat bet later strijd
vaardig zal wezen. Zoo ook kan men zeggen daar het
loon niet voldoende is, om te zorgen voor den onden dag,
is de gemeenschap verplicht nit te betalen aan de ouden
van dagen, wat ze aan loon te kort ontvangen.
Voor de panze geeft spr. nog een overzicht van dc ge
schiedenis van de zaak der staatspensionneering en wijst
zij er op hoe de laatste tien jaar der vorige eenw de
jaren van voorbereiding zjjn geweest. Zjj wijst op het
feit, dat Dr. Knyper, destijds kamerlid, in 1893 herin
nerde aan do desbetreffende zinsnede in de troonrede van
1891. Hoe later tengevolge van de interpellatie van den
afgevaardigde Heldt een staatscommissie voor staatspen
sionneering werd ingesteld, hoe deze haar ongunstig rapport
over don toestand van den onden arbeider besloot met
de uitspraak, dat het voor den staat niet raadzaam was
zich in te laten met de zorg voor de onden van dagen.
Gelnkkig heeft men nu in Dr. Knyper een man, die
blijkens zijn voorontwerp over deze zaak, van dat denk
beeld niet uitgaat. Die staatscommissie heeft echter nist
vruchteloos geleefdde pers is zich met de zaak gaan
bemoeien, en ook de politieke partijen, inzonderheid de
S. D. A. P., die echter de vrouw geheel uitsloot. Het
comité door haar opgericht te Amsterdam leidde een zeer
kort bestaan, voor een deel ook ten gevolge van dio uit
sluiting en werd later omgezet in een comité voor alge
meen kiesrecht. Ook de bekende brochure van Vliegen
wordt door spr. met een enkel woord besproken, om ton
slotte aan te toonen, hoe de heeren Boswijk en Wieringa,
eerst bespot om het denkbeeld van staatspensioen voor
iedereen, ontwikkeld in buu brochure, den stoot gaven
aan de oprichting van den Bond, dank zij het optreden
van mannen als Hesselink en Perio (Jansen). Die bond
telt nu na een 4-jarig bestaan reeds bijna 12000 leden,
terwijl nog 34 vereenigingen ook met 12000 leden zijn
aangesloten. Spr. spoort er toe aan, dat men door toe
treding dat aantal leden grooter zal maken, opdat men
zoo noodig kan optreden, namens een groot deel, van
kan het zijn, namens het gansche volk 1
Na de panze behandelt de inleidstar de vraagIs
pensionneering van ouden van dagen door den staat
mogeljjk Met de uitspraak »Waar een wil is, is ook
een weg" wil spr. er zich niet af maken. In hoofdzaak
moet aangewezen worden langs welken weg men tot het
doel kan komen.
Wat in Dnitschland, België, Noorwegen en Zweden,
IJsland, Denemarken, Nieuw-Zeeland mogelijk is, zon
dat ook niot in ons land kannen waar toch ook wel
genoeg kapitaal aanwezig is Zoo vraagt zjj.
En dat dit inderdaad kan meent zij te kunnen aan-
toonen op de volgende wijze. Er wordt al heel wat
geofferd voor liefdadige instellingen, voor armbesturen,
armhuizen en andere kerkelijks instellingen. Als dat alles
in één hand kwam, was dat al een aardig bedrag.
Alleen de gemeenten keeren aan dc ambtenaren 15
millioen nit. Niet alles, maar veel daarvan is bestemd
voor ouden van dagen en een groot deel zou das voor
staatspensionneering door de gemeenten aan het rijk
kunnen worden uitgekeerd. Vervolgens legt spr., die
zich doet kennen als sterk gekant tegen het militairisme,
er den nadrnk op dat veel bezuinigd kan worden op de
begrootingen voor oorlog en marine, daarbij berekenende,
dat een militair bjj ons van f 200 tot f 300 kost en in
Zwitserland misschien f 100; de cjjfers van f300 en f50
nit de brochure van Vliegen acht zij wat overdreven.
Dan zou spr. als 't noodig mocht blijken, niet terug
deinzen voor een pensioenbelasting, waarvan echter zij,
die geen financieelo draagkracht bezitten, moeten worden
vrijgesteld. Op die wijze zon van de 48 millioen, die
volgens berekening noodig zullen zijn, om allen op 65-
jarigen leeftijd een pensioen van f 3 's weeks te geven,
al heel wat zijn te vinden. Een ander middel is de ver
hooging van de successiebelasting, bijv. in de zjjlinie van
11 tot 20 °/0, terwjjl het ook niet onmogelijk zon zijn
om te komen tot staatserfrecht. Op deze wegen om het
geld te krjjgen is dan ook reeds door den Bond de aan-
dacht der regeering gevestigd.
Ten slotte toont spr. nog aan welke bezwaren het
heeft, de zaak geheel aan de philantropie over te laten.
Men heeft geen waarborgen, dat do den armen goedgezin-
den goedgezind blijven, terwijl bovendien dio goedgezinden
sterfelijk zjjn. Voorts is hot voordeel van staatspension
neering, dat men allen, die kunnen, laat bijdragen in
den vorm van belasting, en das ook de anders egoist
bljjvendeu, dwingt om in te gaan.
In de hoop, dat het spr. is mogen gelnkken na het
noodzakelijke, ook het mogelijke van staatspensionneering
te hebben aangetoond, besluit zij, na de voordracht van
een gedicht van een zekeren Koster, getiteld »Een visi
oen'', dat voorkomt in het orgaan van den Bond.
Het op de rede volgende applaus was het bewijs, dat
men met belangstelling de spreekster had gevolgd.
Na eenig debat van een principieel tegenstander, dat
echter van minder belang was, weid do vergadering door
den voorzitter met een woord van dank gesloten, terwijl
hij de aanwezigen nog opwekte zich op te geven als lid
van de afdeeling, waarvoor de gelegenheid werd openge
steld.
Er werd nog gecollecteerd voor de stakende glasblazers.
Onderlinge wedstrijd der
leden van de Gyninastlekvercenlgtng
„Kracht en Vlugheid."
De feesteljjke herdenking, onlangs in »de Harmonie",
van het dertigjarig bestaan der Gymnastiekvereniging
»Kracht en Vlogheid," gaf ons zulkjeen gunstigen indrnk
van de wijze, waarop door deze olnb de edele tnrnknnst
wordt beoefend, dat wij gaarne gevolg gaven aan de door
de Feestcommissie (de beeren A. Pels, voorzitter en Jac.
Holsmuller, secretaris) tot ons gerichte uitnoodiging om
den onderlingen wedstrijd, waarmee Dinsdagavond een
begin werd gemaakt en die Vrjjdagavond zal worden
voortgezet, bjj te wonen. Wij hadden de turners gezien
in het feestlokaal, nu stelden we 't op prjjs hen ook te
zien op het terrein, waar zij volkomen thuis zijnhet
Gemeentelijk Gymnastieklokaal bij de Paardenmarkt.
Met ons hadden andere belangstellenden zich daarheen
opgemaakt en onder hen wat wel een zeer verblijdend
verschijnsel is ook een vijftal jonge dames. Uit ons
blad heeft men kannen zien, dat een door den heer Pels
in zijne feestrede in de »Harmonie'' genite wensch wer
kelijkheid is geworden wederom kan Alkmaar zeggen,
dat zjj eene dames-gymnastiekvereeniging bezit. Laten de
Alkmaarsche meisjes nu toch zorgen, dat het woord «be
zit" niet meer veranderd behoeft te worden in «bezat"
en laten zij bedenken, dat er geen enkele reden is, waarom
voor haar de gezondheidsvooideelen der gymnastiek niet
zouden zijn weggelegd. Gymnastiek, dat zijn de lichaams
oefeningen, die dienen tot methodische ontwikkeling van
de kracht en de lenigheid van den mensch, die voor bet
lichaam zijn een gelijkwaardig opvoedingsmiddel als de
studie voor den geest er is toch geen enkele reden,
waarom de vrouw zich deze waldaden niet zou ten nntte
maken.
Ziet, daar is een fatum, dat afbreuk doet aan de gym
nastiek 't is de onkunde, welke beweert, dat zjj gelijk
staat met kunstenmakerij. En dat een muisje op jonk-
vrouwelyken leeftjjd zich daartoe niet leenen wil, 't is
te begrijpen en niet minder te waardeeren. Maar 't is
niet van onzen tjjd, die een tjjd is des onderzoek», om
zich te storen aan wat gezegd wordt door hen, die niet
op de hoogte zjjn van eene zaak. Wat gymnastiek is,
wat de moderne gymnastiek is, zooals die te Alkmaar
beoefend wordt onder de bekwame leiding van den heer
J. A. van Middendorp, dat kan men met eigen oogen aan
schouwen bij een wedstrijd als «Kracht en Vlugheid"
Dinsdagavond gaf en daar kon niemand ontgaan het
reusachtige verschil tusschen halsbrekende artistentoeren
en serieuse, stelselmatige oefening der spieren.
In zooverre was *t jammer, dat er geen talrijker pu
bliek aanwezig was en vooral, dat hier gewerkt werd
voor hen, die de bekeering van wanbegrippen niet meer
van noode hebben. Zolk een onderlinge wedstrijd zou
zulk een prachtige cn krachtige propaganda kunneD zjjn
voor de goede zaak.
De wedstrijden werden geopend met een vlot uitge
sproken rede van den heer H. Bossert Hz., die allen, in
't bjjzonder de dames, welkom heette en wees op de span
ning, waarmee deze onderlinge wedstrijd, die vsel voor
bereiding had gevraagd, was tegemoet gezien. Nu weldra
daarmee een aanvang zou worden gemaakt, hoopte spr.
vooreerst, dat 't een vreedzame kamp zou zjjn en ten
andere, dat ook zjj, die de hoogste punten zonden beha
len, niet zouden meenen, dat er door hen nog niets boo-
gers zou kunnen worden bereikt. Wie zich goed kweet
van zijn arbeid moest er naar streven 't nog beter te
doen zat die overtuiging voor bjj de medediogers, dan
viel er niet aan te twijfelen, of de wedstrjjden zouden
geslaagd kunnen genoemd worden.
Kort daarna werd met de werkzaamheden een aan
vang gemaakt.
De jury bestond voor daze gelegenheid uit de heeren
L. M» van den Berg, president van «Kracht en Vlug
heid" J. A. van Middendorp, directeur, H. J. Teerink,
W. F. Slinger en H. Boesert Hz.
Hut eerst werden wjj vergast op staaf-oefeningen, waarbij
cjjfers werden toegekend vooraaamarsch, houding, be
slistheid, kennis en aftreden. Wij vei melden dit om te
doen uitkomen, hoe nauwgezet de jury zich vau haar
taak kweet. De staafoefeningen waren in drie groepen,
respectievelijk van 8, 7 en 2 mededingers, verdeeld. Na-
