■klüfega
Dit imsr Destaat nlt 2 Malei
Nieuwjaarswenschen.
No. 151.
Honderd en zesde jaargang.
1904.
VRIJDAG
16 DECEMBER.
ZATERDAG 31 December a s.,
NIEUWJAARS WENSCHEN,
a 25 ets. a contant,
Hoofdelijke Omslag.
Drankwet.
Tijdelijke
marktverandering.
Zaterdag 24 December a.s.
BUITENLAND.
In het nummer van den
Oudejaarsavond,
zal weder gelegenheid bestaan tot
het plaatsen van
van 1 tot 5 regels.
Algemeen Overzicht.
ALKMA1HSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Dlasd»g-> Doaieidag-
en fiiterdag.voad uitgegeven. Abcnnementsprjjs
per 3 maanden voor Alkuiak ff O,SOg franco door bet
gebeele rjjk ff 1,
3 Nummers ff 0,06. Afzonder ljjke nummers 3 ets.
Mefoonnuiciaer 3.
Frys der gewone advertentlën ij
Per regel ff 0,13. Groote letters naar plaatsruimte.j
Brieven franjoo aan de N/V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOONVoordam C 9.
DE UIT6ËTER».
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar
brengen ter algemeene kennis, dat het eerste suppletoir
kohier van den Hoofdeljjken omalag, dienst 1904, den SOen
November 1.1. door den Gemeenteraad vastgesteld en bij
besluit van den 7en December d.a.v. door de Gedeputeerde
Staten van Noordholland goedgekeurd op heden aan den
gemeente-ontvanger ter invordering is uitgereikt, terwijl
een afschrift daarvan gedurende vjjf maanden ter gemeente
secretarie voor een ieder ter inzage is nedergelegd.
Bezwaren tegen den aanslag kannen op ongezegeld
papier bij den Gemeenteraad worden ingediend binnen
drie maanden na den dag der uitreiking van de aanslag'
biljetten, welke is bepaald op den 19en December 1904.
Burgemeester en Wethonders voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
13 Dec. 1904. DONATH, Secretaris.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar
brengen ter algemeene konnisdat bij hun college is
ingekomen een verzoekschri't ter bekoming van:
verlof voor de voortzetting van den ver
koop van alcoholhoudenden drankanderen
dan sterken drank na 31 December 19(13 van
le. P. W. VAN DIJK, bierhuisnouder aldaar, voor het
beneden voorlokaal en het daarachter gelegen vertrek
van bet perceel Nieuwesloot, wjjk B, no. 54;
2e. F. STüTNER, bakker aldaar, voor het aan de straat
gelegen winkelveitrek en het daarachter aan de Paar-
densteeg gelegen vertrek van het perceel Nieuwesloot,
wijk B. no. 4;
3e. J. O. SMIT, bierhnishouder aldaar, voor het oosteljjk
benedenvoorlokaal van het perceel Laat, wijk A no. 114
4e. J. PLOEGER, smid aldaar, voor het oosteljjk beneden-
voorvertrek van hetperceel Laat, wijk A no. 100
5e. O. SMIT, wagenmaker aldaar, voor het benedenvoor
vertrek van Imt perceel Tienen wal, wijk C no. 2
6e. A. PEETOOMmelkslijter aidaar, voor het aan de
straat gelegen winkelvertrek van het perceel Koorstraat,
wijk A no. 37.
Binnen veertien dagen nadat deze bekendmaking is
geschied kan ieder tegen het verleenen van verlof schrif'
telijk bezwaren bij burgemeester en wethouders inbrengen
Burgemeester en Wethonders voornoemd
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
15 Dec. 1904. DONATH, Secretaris.
gevoelloosheid zal nog menige storm losbarsten, maar de
zomer zal toch komen langzaam zal hij zich hot ter
rein op den winter veroveren.
Van de mildere gezindheid, die thans in Rusland re-
geeren gaat, wordt ook blijk gegeven in de keizerlijke
troonrede, waarmede de zitting van den Fin-
schen Landdag is geopend. In deze troonrede,
voorgelezen door den nieuwen gouverneur-generaal prins
Obolenski, toch zegt de Ozar»Hot is mij bekend gewor
den, dat naar een in Finland heerschende meening de
verandering en gedeeltelijke afschaffing van in den laatsten
tjjd ingevoerde wetten, evenals van de maatregelen die
door mijne regeering genomen zijn, een noodzakelijke
voorwaarde 13 voor het herstel der rust in het land. Enkele
dier wetten hebben teu doel de betrekkingen tusschen
het grootvorstendom Finland en het keizerrijk vaster en
hechter te maken; andere daarentegen bedoelen de Rijks-
regeering middelen aau de hand te doen tot onderdruk
king van den tegenstand dien zjj ondervindt. Deze laatste
zijn vanzelf slechts van tijdoljjksu duur, en het zal mij
met blijdschap vervullen die wetten te kannen ophefien,
zoodra de militaire gouverneur van Finland mij mede
deelt, dat de toestanden, die de invoering dezer wetten
noodig maakten, de handhaving ervan niet meer vorderen."
Deze zinsneden hebben vooral daarom beteekenis, omdat
onder het bestuur van den vroegeren gouverneur-generaal
Bobnkof, die is gevallen door de hand eens moordenaars,
een aantal gestrenge wetten van kracht zijn geworden,
waarvoor inderdaad geen aanleiding waa, daar de Finnen,
in hun groote zorg om waardig tegen de schending hunner
alonde rechten te protesteeren, geen aanleiding gaven tot
buitengewone maatregelen slechts in zijn ijver om »plus
imperialiste qua 1' empereur" te zijn voerde Bobrikof
wetten in, die onder de Finnen heftige verontwaardiging
deden ontstaan en vermeerdering van het lijdelijk verzet
ten gevolge hadden.
Het getuigt van een betere opvatting, dat thans de
intrekking dier wetten in het vooruitzicht wordt gesteld.
Dit han-jt, volgens den tekst der troonrede, alleen af van
den militairen gouverneurprins Obolenski kan dus
spoedig aan de Finnen tconea .1 zjj van hem meer di
woorden te verwachten hebben.
En al wordt het groote onrecht daardoor niet goed
gemaakt, dat door de feiteljjko inljjving van Finland werd
begaan het kan de voorbode van betere tjjden zjjn,
wanneer een einde wordt gemaakt aan de even hatelijke
als onnoodige uitzonderingswetten, waarmede Bobrikof
de fiere vrijheidsliefde der Finnen heeft willen breken.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar
brengen ter algemeene kennisdat de veemarkt
welke zou invallen op Haandag 26 December
(tweeden Kerstdag) zal gehouden worden op
Burgemeester en Wethonders voornoemd
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Wanneer na langen wintervorst Februari-maand in het
land komt, dan kan men 't hebben, dat op een wandeling
een zachte koelte langs ons gaat, dat men voelt naderen
den ruilden zomer.
Een dergel jj ken indruk maken de berichten, die thans
in overstelpende massa uit Rusland tot ons komen. Aan
de starre verdrukking van het volk, aan de bittere on
rechtvaardigheid jegens vrijzinnigen schijnt de Czar een
einde te willen maken. Een daad, volkomen in overeen
stemming met het goede hart van dezen vorst, maar die
zeer moeilijk zal zijn te volvoeren, waar zij zoo in strjjd
is met de vastgeroeste ideeën in Russische regeerings
kringen. Eer de zachte stemming zal verjagen de koude
Terwijl wij hier met verlangen uitzien naar wat vorst,
die een eind zal maken aan de nattigheid, waartegen de
gezondheid van zoo velen niet bestand is komen, er a i t
Mantsjoerjje voortdurend berichten omtrent den
strengen winter, die daar thans hearscht. Uit het Japanscho
hoofdkwartier wordt aan het Havas-bnreau gameid, dat
de felle konde zich danig iaat gevoelen, doch tevens, dat
de Japanners voortreffelijke maatregelen hebben genomen
om tegen de beproevingen van het klimaat bestand te
zijn. In den nacht van 10 op II December daalde de
thermometer tot op 20 gr. beneden nnl. Bij dag is 't
dragelijk, daar er weinig wind wordt gevoeld en de zon
helder scbjjnt. Alles wordt gaandeweg mit sneeuw bedekt
en de rivieren en kleinere stroomen zijn thans alle be
vroren.
Overigens is er weinig nieuws van de tegenover elkaar
gelegerde troepen aan de Shabo rivier.
Do correspondent van de Berl. Lohal Anieiger te Moek
den seint aan zijn blad, d.d. 12 dezer, dat bij het front
van het leger, behalve de dageljjksche schermutselingen,
niets bijzonders voorvalt. In de nachtelijke duisternis
meenen de manschappen, die op verkenningstochten, dns
natuurlijk voortdurend ia doodsgevaar verkeeren, telkens
groote vijandelijke troepen te herkeunen, terwjjl 't in
werkelijkheid slechts kleinere troepen zijn. Daardoor komen
allerlei overdreven berichten in de wereld. Zoo was de
onlangs zelfs offieiëel wereldkundig gemaakte «verovering
van eene batterp door kozakken" in waarheid niets dan
eene gansch onbeduidende schermutseling 1 De coir^spon-
dedt van het Berljjnsche blad besluit met de mededeeling,
hoe hij thans vlak bij de plaats, waar de censuur zich
bevindt, een aardhol als woning heeft gekregeD.
Omtrent hot beleg van Port-Arthur woidt
gemeld, dat het bombardement nog voornamelijk wordt,
voortgezet van uit twee forten ten westen, ten noord
oosten en ten zuiden van Fengwangsheng. Ook zijn
verschillende zware kanonnen op het fort van den Hoogen
Heuvel in batterij gebracht cn is de i ieuwe stad in
brand geschoten. De Ru-sen, wier kanonnen thans door
matrozen worden bediend, terwjjl de soldaten alleen nog
voor uitvallen worden gebrnikt, beantwoorden het bom
bardement slechts zwak. Hun geschat is blijkbaar
zwakker dan dat der Japanners. De Russische posities
in de forten Payangwow, Itsoe en Anshan zijn thans
van buiten af gemakkelijk te herkennen.
De Japanners hebben ook opgemerkt, dat het nog
overgebleven slagschip »Sebastopol" thans nabij het
Mantoefort, drie mjjlen van den haveningang van Port-
Arthur, voor anker ligt. Zjj hebben op dezen bodem
verscheidene torpedo-aanvallen gedaan, evenwel zonder
bekend resultaat. De Rassen boden hier hardnekkig
tegenstand.
Voorts bljjkt, dat de Russische torpedobooten, daartoe
door het Japansche bombardement gedwongen, de wijste
en moedigste partij hebben gekozen en een uitval gedaan. Den
30 November wisten zij zoodoende een Japansoh oorlogs
schip, dat niet genoemd wordt, maar beschreven is als
grooter dan de Saiyen van 8000 ton, in den grond te
boren, nadat eenige dagen te voren een Japansche kruiser
twee torpedobooten tot zinken had gebracht.
Dieren- en menschen-verstand.
De wetenschappelijke commissie die belast is geweest
met een onderzoek naar de verstandelijke vermogens
van het Berljjnsche wonderpaard, den «schranderen Hans",
is thans klaar met haar werk, en uit haren naam beeft
prof. Karl Stumpf, boogleeraar in de zielkunde ta Berljjn,
een uitvoerig advies openbaar gemaakt.
Do commissie heeft het paard tot hare beschikking
gehad, zonder dat de eigenaar en de stalknecht erbij
tegenwoordig waren.
Hans taalt, wanneer de oplossing van de hem -opge
geven vragen, geen van de aanwezigen bekend is, bv.
wanneer hem geschreven cjjfers of te tellen voorwerpen
zoo worden voorgehouden dat zij voor do aanwezigen,
in het bijzonder den steller van de vraag, onzichtbaar
blijven. Hij kan dus niet tellen, lezen en rekenen. Hjj
bljjft verder in gebreke, wanneer bij door voldoend groote
oogkleppen verhinderd is, do menicben (met name den
steller van de vraag) te zien die de oplossing van de
vraag kernen. Hjj heeft optische hulpmiddelen noodig.
Deze hulomlddelen behoeven echter en dit is het
eigenaardige en belang wekker de van het geval niet
opzettelijk verschaft te worden Het bewjjs daarvoor is
dat het paard, bij afwezigheid van den eigenaar v. Osten,
een groot aantal menschen juiste antwoorden heeft ge
geven en dat een paar heeren die zich eenigen tijd met
bet paaid hadden bezig gehouden, geregeld goede ant
woorden kregen, zonder zich bewust te zjjn, dat zjj het
een of andere teeken hadden gegeven.
Deze feiten kunnen, volgens prof. Stumpf, slechts op
de volgende wijze verklaard worden. Het paard moet in
den loop van het langdurig.-, lekenondorwiji geleerd
hebben, terwijl het met den hoof stampt, steeds nauw
keurig de kleine veranderingen in de lichaamshouding
waar te nemen met welke de meester onbewust de uit
komsten van zjjn eigen denken begeleidde, en daaruit
begrepen hebben, wanneer het op moest houden. De
drjjfveer voor deze richting en inspanning van zijn aan
dacht was de geregelde belooning in den vorm van
knollen en brood. Deze onverwachte zelfstandige ont
wikkeling van het waarnemingsvermogen voor de ge
ringste bewegingen bljjft iets verwonderlijks.
De bewegingen waarop het dier reageert, zjjn bjj den
heer v. Osten, den eigenaar, zoo uite.st gering dat het
te begrijpen is, wanneer zjj zelfs ervaren waarnemers
ontgaan. De heer Pfungst, wiens vermogen tot waarnemen
door proeven in het laboratorium betreffende zeer korte
gezichtsindrukken bijzonder gescherpt is, is er echter in
geslaagd, bij den heer v. Osten rechtstreeks de ver
schillende soorten van bewegingen waar te nemen, waarop
de verschillende kunststukken van Hans berusten, daarna
zijn eigen (Piungst's), tot dusver onbewuste houding
tegenover het paard te controleeren, en eindelijk deze
zjjne onwillekeurige, in willekeurige bewegingen te ver
anderen. Hij (Pfnngst) kan thans alle wjjzen waa'op het
paard zich nit, ook willekeurig door de telkens vereischte
bewegingen opwekken, zonder een vraag of een bevel
uit te spreken. Dezelfde uitkomst krjjgt men echter,
wanneer de heer Pfnngst zich niet voorneemt, de be
wegingen te maken maar zich alleen het gewenschte
getal zoo sterk mogelijk voorstelt; omdat dm de ver
eischte beweging bij hem vanzelf ontstaat. Hjj zal over
deze waarnemingen, welke voor de studie van de on
willekeurige bewegingen veel beloven, en over het beloop
van da proeven in een afzonderlijk geschrift handelen.
De vooistanders van de opvatting dat het paard tot
denken in staat is, zullen nu bewer- n dat het dier door
de proefnemingen van de commissie afgericht en thans
voor zelfstandig denkan bedorven is. Dit wordt echter
weerlegd door het feit dat Hans nog even verrassend als
altijd met den heer v. Osten tieudeeiige breuken uitrekent,
datums van den kalender aangeeft enz. Het zon een
jjdele bewering zjjn, om te willen volhouden dat Hans
deze uitkomsten anders dan vroeger bereikt.
Ook omgekeerd zal men, nn gebleken is dat het moge
lijk is, het dier zjjn kunststnkken te doen verrienten
met behulp van opzettelijke teekons, weer aankomen met
de bewering dat de heer v. Osten zelf bjj voorbaat het
paard op deze teekens heeft afgericht. Maar men heeft,
zegt de commissie, niet het recht, om een to'nogtoo on
kreukbaar oud man van znlk een verfijnde leugenachtig
heid te betichten, wanneer da toedraoht van het geval
gemakkeljjk op andere wjjze kan verklaard worden. In
elk geval is de moeite die de heer v. Osten zich getroost
heeft, voor de wetenschap niet verloren geweest.
Het advies van de geleerde commissie haalt dus den
«schranderen Hans'' neer van het hooge standpunt van
denkend wezen, waarop zjjn bewonderaars hem geplaatst
hadden. In waarnemingsvermogen behoeft hij echter niet
voor Cumberland, den «gedacatenlezer", die op dergelijke
wijze ais Hans tot zjjne verrassende uitkomsten kwam,
onder te doen. Nn het geheim ontsluierd is4 zal de