Dit inr bestaat uil 2 UMeu.
No. 5.
Honderd en zevende jaargang.
1905.
VRIJDAG
13 JANUARI.
Drankwet.
Hinderwet.
Amsterdamsche Brieven.
BUITENLAND.
Algemeen Overzicht.
SCHE COURANT.
Deze Courant wordt Dlasd* g-, Doaileids;
en Zaterdags void uitgegeten. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80franco door hst
gebeele rjjk f 1,
3 Nnmmers f O,OS. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Velefoonnumer 3.
Pry» der gewone advertentlën i
Per regel f 0,13. Groote letters naar plaatsruimte.j
Brieven f r a njo o aan de N/V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. OOSTER ZOONVoordam C 9.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar
brengen ter algemeene kennisdat bjj htm college is
ingekomen een verzoekschri t van K. WILMM, kof
fiebuishonder aldaar, ter bekoming van vergunning
voor den verkoop van sterken drank In het
klein voor gebruik ter plaatse van verkoop voor
de beneden gelagkamerde beneden vóór kamer a/d
Scbapensteeg, boven vóórkamer a/d Sehapenateeg en
de boven vergaderzaal van het perceel Scbapentteeg,
v.jjk B no. 12.
Bij welk verzoek zijn overgelegd de verklaringen van
O. KAIJ en J. COSTER dat zij afstand doen van de te
hnnnen name staande vergaaningen, respectievelijk voor
bet perceel Geestersingel, wjjk E no. 41 en het perceel
Schapensteeg, wjjk B no 12.
Binnen veertien dagen nadat deze bekendmaking is
geschied kan ieder tegen bet verleenen van vergnnning
Bchrifieljjk bezwaren bij burgemeester en wethouders in
brengen.
Burgemeester eu Wethouders voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
12 Jan. 1905. DONATH, Secretaris.
f BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar
brengen ter algemeene kennis dat van heden af gedurende
14 dagen ter inzage zijn gelegd gewjjzigde plat'tegrond-
teekeningen van de cacao- en bonbonfabriek aan het
Varnebroek, wijk E no. 15, waarvoor vergunning tot
oprichting is gevraagd door P. H. Hlngers, aannemer,
aldaar.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, Q. RIPPING, Voorzitter.
11 Jan. 1905. DONATH, Secretaris.
i.
Amsterdam., 8 Januari.
Nu ik voor de eerste maai de peu opneem om den
lezers van de Alkmaarsche Courant afdrukken te zenden
van indrakken, in onze stad opgedaan, denk ik onwille
keurig aan hem, die vóór mij deze taak op zoo waardige
wij'.e heeft vervuld en die in den bloei van het leven
Werd weggerukt van de zjjde zjjoer gade, uit den kring
zjjner vrienden. Eo met weemoed denk ik terng aan den
tjjd dat wij, van Groningen en ik, samenwerkten aan
hetzelfde blad, waar vele moeilijke dagen werden beleefj,
maar waar destijds onder het redactie-personoel, ondanks
de minder gunstige omstandigheden, een geest, eene stem
ming heersehte die aan geen ander blad te vinden was
of ooit zal zijn.
De tijd gaat snel voorbjj, vooral voor ons journalisten
met onze aan afwisseling zoo rijke betrekking, maar dat
neemt niet weg, dat ziende wat is en denkende aan het
geen was, wij toch nog nu en dan een óogenblik stilstaan
bij die momenten, die tot de aangenaamste in onze loop.
baan behooren. En waar van Groningen als 't ware een
schakel vormde in den keten, die ons redacteuren niet
alleen onderling maar ook met de directie vei bond, daar
zal hij in de gedachten van velen onzer nog lang blijven
voortleven.
Tot de dingen van den dag terngkeerend, wil ik nwe
aandacht een oogenblik vragen voor do menwe voordracht
van B. en W., in zake de gemeentetram. Voor niet-
Amsterdammers zal de toestand wanneer deze voordracht,
zooals zij daar ligt, wordt aangenomen, in welk geval zij
hoogstwaarschijnlijk 1 April in werking zal treden, zeker
niet vorbeteren. Want B. en W. stellen nu voor om op
alle ljjnen hot sectie tarief in te voeren en het gevolg
zal zijn, dat velen, speciaal vreemdelingen, die het einde
van de secties natuurlijk niet weten, dikwgls voor een
lnttelen afstand extra zullen moeten betalen.
Het tarief zelf is bovendien veel te hoog. Voorgesteld
wordt D.l. om het minimam van 7% cent te handhaven
niettegenstaande verleden jaar reeds voorspeld is, dat zoo
doende het aantal passagiers niet met 30 °/0 zou vermeer
deren ais bij electrische beweegkracht werd gehoopt. Die
voorspelling is uitgekomen, maar ondanks deze ervaring
big ven B en W. op het éénmaal ingenomen standpunt
staan en willen een tariet doorvoeren dat voor kleine
afstanden veel te dunr is.
De directeur van dit gemeentebedrgf is het niet met
B. en W. eens en stelt voor het minimum te stellen op
2 secties. Werd dit voorstel aangenomen daD zou men
bijvoorbeeld nit elk punt van de stad voor 5 oents naar
den Dam kunnen rjjden. De commissie van bjjstund is
wel voor dit tariet te vinden en stelde daarom op haar
beurt voor een proef er mee ta nemen, doch B. en W.
vrrezen, dat het noodige aantal passagiers om het bedrijf
rendabel te maken (44 millioen) niet te vinden zal zijn.
Na lijkt 44 millioen zeker een verbazend groot getal,
maar wanneer men weet, dat er bjj het 7'/2 cent-mini
mnm toch nog 35 millioen noodig zijn, zul bjj de zaak
geen geld bjj moeten, dan geloof ik dat bjj een 5 cents-
tarief het aantal passagiers beiangrjjk zon stijgen. En zal
de elactrischa tram het populaire vervoermiddel worden
bjj uitnemendheid, dan is het noodig dat de Amsterdam
scbe Raad in deze eens een wehiig meer doortastendheid
toone, dan in den regel 'ojj deze vroede manneu voorzit.
Een uitstekende maatregel mag genoemd worden het
voorstel om aan schoolgaande kinderen gelegenheid te
geven om 's morgens vóór half negen van de tram gebruik
te maken tegen f 0 50 per maand of meermalen per dag,
mits vóór half negen 's avonds, voor f 2 per m.and.
Waar het aantal scholen in Amsterdam nog steeds niet
voorziet in de behoefte, zoodat de kinderen dikwjjls een
half nar of verder van de school afwonen, daar zou
speciaal in het barre jaargetijde het goedkeuren van dit
voorstel een ware uitkomst zjjn
Ik mag echter u niet al te lang vermoeien met dit
min of meer droge onderwerp en daarom wil ik tot slot
voor heden nog even bljjven stilstaan bjj .Allerzielen,"
het nieuwste tooneelstuk vau lierman Heyermans Jr.,
dat zeer interessant wordt, al was 't alleen maar door
de reclame, die er voor gemaakt wordt, eerst te Arnhem
en na weer te 's-Gravenhage, waar de opvoering niet
gewenscht wordt, naar aanleiding van don aanstoot, dien
het den katholieken zon geven. Do gevolgen van deze
reclame zjjn reeds duidelijk merkbaar, want avond aan
avond loopt de Hollandsche Schouwburg vol, niettegen
staande het stuk op zichzelf volstrekt niet beant oordt
aan do eiscben die aan een goed stuk, in het bjjzonder
van Heyermans, mogen gesteld worden. Heyermacs heeft
het een symboliek spel genoemd, maar te vergeefs heb
ik symboliek gezocht en daarentegen volop realistische
personen gevonden echte Falkland-typen. Want door
oen jonge vrouw van 19 jaar een soort Griekscb kleed
aan te trekken, groote Spaansche oorbellen in de ooren
te doen en een gele gelaatstint, te geven bereikt men nn
dirict maar geen symboliek, ofschoon 't hoognoodig is,
dat de toeschouwers onder dezen indruk komeu. Want
stel u voor: een jonge moeder van 19 jaar die, zooels
lij zelf zegt, jaren onder de dakpannen heeft gezwoegd
en gesloofd om in het onderhoud van moeder en broertjes
en zusjes te voorzien en nu wijjgeerige beschouwingen
houdt over het leven, die, een dag vrij zijnde, op 13-
jarigen leeftijd naar buiten ging en de aarde kuste, zie,
dat wil er bij mjj moeiljjk in. En dan zjjn er nog zoo
veel andere dingen, waarover men valt en die 't onbe-
grjjpeljjk doen zjjn, dat zulk een scherp opmerker als
Heyermans zulke fouten heeft kannen maken Denkt u
een pastoor, die eene jonge vronw in barensnood in zijne
pastorie opneemt en er heelemaal niet aan deukt om het
kind, dat in zijne woning wordt goboren, te doopen. En
welke pastoor zou znlk een vrouw huisvesten in zjjn eigen
slaapkamer I Ligt het niet voor de hand, dat hjj haar,
gesteld het geval deed zich voor, zou laten overbrengen
naar de kamer van zijne huishoudster, vooral hier waar
deze zulk een goedig persoontje bljjkt. Zjo is er meer,
ja het stuk loopt over van dergelijke niet juist geziene,
of misschien wel expresselijk niet juist weergegeven
kleinigheden en volgens mjjn bescheiden meaning zon
.Allerzielen", ondanks de snblieme taal, dan ook den-
zolfden vroegtjjdigen dood hebben gevonden als .het
Pantser", waaneer niet genoemde reclame het stuk eene
belangrijkheid in veler oogen had gegeven, die er anders
zeker niet in ware te vinden geweest.
De Engelschen hellen ertoe over om zich in Zaid-
Afrika weder aan een nieuwe ouhandigheid schuldig te
maken.
Hoewel het land nog steeds kwijnende is en zich nog
geenszins heelt hersteld van de slagen, daaraan tjjdens
den oorlog toegebracht, wordt er in ernst over gedacht
armlastige kinderen uit de groo e Engelsche steden naar
Transvaal en de Oranje-rivier-kolonio te zenden. Lord
Milner heeft zich ten vorigen jare reeds ingenomen ver
klaard met het plan; hg wachtte slechts op een gesohikten
tijd dus schreef hij om do zaak voor te leggen
aan de betrokken Wetgevende Raden, Eenige maanden
hoorde men er toen niet meer van, totdat nu het boil-
looze voornemen weer opnieuw is opgerakeld door Lord
Argyll in de Times, terwjjl dit invloedrijke blad mede
daarvoor pleit.
De bedoeling is, dat de gemeenten in Engeland in de
kosten een som znllen bijdragen, geljjk aan die, welke
zjj thans voor de armlastige kinderen uitgeven, en dat
de rest van de booge kosten zal worden bjjgepast door
de gouvernementen van Transvaal en Oranje-rivier-kolonie.
Derhalve zoaden de belasting-schuldigen van de beide
voormalige republieken hot vestigen van paupers moeten
aanmoedigen ten koste van financiösle offers.
Zoo oppervlakkig zou men zeggen, dat als men in En
geland de zaak nog eens goed bekijkt men wel niet zal
overgaantot zulk een bittere onrechtvaardigheid. Men
zon zich aldus deorljjk vergissen, want er zjjn verschil
lende factoren, die erop wjjzen, dat het plan weldeg*ljjk
heel veel kans van slagen heeft. Zooals door de Zuid-
Afrikaansche Post in haar jongste nummer is opgemerkt
het gevaar schuilt in mogelijke voornemens om de zaak
door to drjjven in den vorm van bezigheden. Er kan
zich b.v. een associatie of maatschappij in Zuid-Afrika
constitueeren, eene dochter-schepping van de bevoorrechte
stads- of graafsohapsraden of wel van financiers, aan wie
grond en gebouwen, leermiddelen en werktuigen en even
tueel .garantie" zal worden geschonken voor het doel
om Zuid-Afrika van jeugdige Britten te voorzien. Het
plan toch heeft de strekking om de nieuwe kolonies te
verengelschen en voor dit doel is de tegenwoordige tus-
schenregeering altijd bereid haar tijdelijke autoriteit te
gebruiken, of, juister gezegd, te misbruiken, en kolonialen
grond en koloniaal geld besohikbaar te stellen. De Volks
organisaties in de O.-R-K en Transvaal znllen dan ook
verstandig doen door tijdig, vóór dat het kwaad ge
brouwen is, te protesteerea tegen de overbrenging van de
Engelsche pauper-bevolking, dio ook nog tot een aan-
zienljjke hoogte van misdadigen aanleg is. De heer Argyll
schetst de wenschelgkheid van overbrenging der armen
huizen door den uitroep»de meisjes-kinderen znllen
leeren de Transvaal lief te hebben als bnn eigen land en
zij znllen er opgroeien om de vrouwen te worden van
Britsobe kolonisten." Over de vraag of de Transvaal nu
al of niet behoefte heeft aan meer liefde van de panpers
en aan zorg van de graafschapsraden, behoeft hier niet
geredeneerd te wordeu. Het is klaar als de drg, dat de
Boeren recht hebben om te eisehen dat maatregelen, als
hier besproken, die fiaanciëele oflhrs vragen en soeiologische
gevaren moeten of knunen met zioh brengen, niet in
beraad znllen worden genomen vóórdat zelfbestuur is
ingesteld.
Werkelijk, men moet de handen in elkaar slaan van
verbazing, dat er inderdaad ernstig aan gedacht wordt,
Zuid-Afnka op te schepen met armlastigen uit Europa,
Het heeft er daarvan zelf reeds meer dan genoeg.
Ia do Kaipkolonie is de toestaod op het oogenblik
aldus, dat de Rrgeering zich verplicht heeft gezien over
te gaan tot de uitvoering van zoogenaamde relief works
waarbjj wnrkeloozen f 2.10 per dag kunnen verdienen,
wat in Zuid-Afrika te weinig is om ervan te leven en
te veel om te steiven. Niettemin is t in de laatste weken
al voorgekomen, dat te Kaapstad menechen op straat
zijn gevonden, do - honger omgekomes. Tal van En
gelschen loepen er ook werkloos rond en zjj, die maar
even kunnen, nemen do eerste de beste boot naar Europa,
met een vloek op de lippen aan bet adres van het land,
waar tegenwoordig zooveel armoede wordt geleden.
Port Arthur vóór, Port Arthur na. Over de machtige
legers aan de Sha-ho wordt bjjna geen enkel woord ge
rept kolommen en kolommen worden nog steeds ge
vuld met mededeolingen over hetgeen te Port Arthnr
geschiedde en daar thans pleats vindt.
Een speciale correspondent van The Standard bescbrjjft
den uittocht van bet Port Arthur-garnizoen.
Hieraan is bet volgende ontleend
Vgfduizend krijgsgevang'aen verlieten den 7den Janu
ari de vesting en marcheerden naar het strand van de
Duifjesbaai, waar zjj in het Shanlingtsoe-stat on op den
trein naar Dilny weiden gezet. Het was een ontroerend
schouwspel, bet uittrekken der laatsten van een dapper
garnizoaD, dat de gevolgen eener nederlaag aanvaardde.
Een gare westen wind, die stofwolken over de naakte
vlakte joeg, scheen de treurigheid van bet geheel nog te
vermeerderen. De soldaten marcheerden in detachementen,
elk van een paar honderd man. Voorop reden drie rjj-
tuigen, door paarden getrokkendaarin werden enkele
zieke en zwakke offic ereu vervoerd, die gevangenschap
met hanne mannen boven vrjjheid ten koste van hnn
parool hadden verkozen. Dan volgde een klein escorte
Japanneis, de geweren over den schouder en dan een
onbescbrjjtoljjK verwarde troep mannen, zich voortslee-
pende, moe en uitgeput. Het was moeilijk te gelooveu
dat dit inderdaad de belien waren, die het zwaarste be
leg van deze nieuwe tijden hadden d 'Orgemaakt. Zjj
droegen geen wapens, en hnn uniformen, vuil geworden
als zg waren door het langdurig dragen in smerige loop
graven, deden hen eerder op troepen roovers, dan op
soldaten gelijken. Hun gezichteD, waarop stof en vuil
vastgebakken zaten, en die half verborgen waren onder
matsen van schapenvel, waren door het ljjlen en de
ontbering doorgroef J met diepe lijnen. Aan het hoofd van
elke sectie gingen de officieren, opvallend in hnn lange
grjjze jassen met hun zwaard omgord, gelijk dit onder
de ridderijjke voorwa ird-n der Japanners werd toegestaan.
Daar waren reuzen onder, met de fierheid van soldaten
wien de overw nning was ontzegd, doch wier eer niet
verloren was. Soms trachtten zij door een wenk of een
woord hun mannen in hot gelid te brengen, bljjkbaar
pogend om zich voor hun overwinnaars zoo goed moge-
Ijjk voor te doen. Maar hun commando's werkten weinig
uit. De soldaten waren te zeer uitgeput om zich nog
over hnn houding te bekommeren. Achterblijvers sloten
zieh bij de detachementen aan, sommgen knabbelend op
Japansche legerbeschniten, anderen trachtend te praten
met hun bewakers, van wie enkelen zoo vriendeljjk wa
ren de schamele bagage der gevangenen te dragen. Langs
den weg nabjj het station hadden zich vele Japansche sol
daten verzameld, die een niet meer dan natuurlijke
nieuwsgierigheid toonden. Zg groetten steeds eerbiedig
de Russische officieren en enkelen boden bier en ciga-
retten aan hun vrienden, de vjjanden, aaD.
U.t een naburig hospitaal werden enkele gewonde