Indische Penkrassen.
D. A. WISSELINK,
V. v. V. v. V.
MNlTËNLAND.
ADVERTENTIEN.
SAFE-LOKETTEN tot bewaring van
HUISMANSWONING
LEZING met LICHTBEELDEN
Onderwerp: Onze kleeding.
Fietsmanchetten.
Kruger's Vulpenhouder.
Nieuwst ij dingen.
5e Klasse, 6e Lgst, 25 Jed. 1905.
Ns. 492, 16570, 17907 en 19911 f 1000; Ns. 3964
en 18617 f 400; Ns. 165, 5019, 5303. 6008, 13786,
15178 en 19536 f 200; Ns. 1141, 1596, 4008, 9040
9337, 11469 11767, 12040, 13902,15224,16649, 17109,
17320, 18957, 19294 en 20133 f 100.
MARKTBERICHTEN.
Kassier en Commissionnair in Effecten.
Uit de hand te koop:
Afdeeling Alkmaar en Omstreken.
Mevrouw H. L. G. Vogel-Molenkamp,
Ger. van Nieuwknyk,
Prye f 3,5o
fabrieken bet bedrijf is stilgezet of belangrjjk ingekrom
pen. ten gevolgo van gebrek aan kolen. Om enkele voor
beelden te normen een glasblazerij in Krnckel, oen
staalpletterij te Barop, en machine-fabrieken in het district
Gladbach.
Het bestnnr van de Belgische rajjnwerkers te Charleroi
heelt besloten, met algemeeno stemmen af te zien van elke
gedachte om zelf door stakiDg de Daitsche collega's te
helpen. Wel znllen de Belgen verklaren geen overwerk
te znllen doen, omdat het hun plicht is de Dnitschers
in den Btrjjd te steunen. Het internationale mijnwerkers
comité zal bijeengeroepen worden om loonsverhooging te
vragen in België, aldns gebruik makend van den tegen
woordigen toestand. Een in dezen geest opgesteld schrjjven
zal gezonden worden aan alle mijn-directies.
De liberale arbeiders-voreeniging te Mannheim besloot
de stakers te steunen door met lijsten te collecteeren, zelf
het voorbeeld gevende door per hoold dne mark te storten.
De laatste proclamatie van Generaal
Stoe8sel. Een uitgewekene heeft te Port Arthur een
afschrift meegebracht van generaal Stoessel's laatste pro
elamatie aan het garnizoen van Port Aitbnr. Het stak
is «un 2 Januari gedagteekend en lnidt
»PIet is na dnideljjk, dat verdere tegenstand niets zoa
zjjn dan een eiken dag vernieuwde moord. Het is de
plicht van lederen bevelhebber, nnttelooze opoffering van
menscheolevens te voorkomen. Het is niet bard te sterven
voor zjjn vaderland, maar ik moet dapper genoeg zjjn
om mjj over te geven."
Stoessel's laatste daad toen nit Port Arthur ver
trok was, dat bij nederknielde, een kort gebed nitsprak
en den grond koste.
De werken van het Leger des Heil s. In
opdracht van het Epgeleche departement van koloniën
gaat Rider Haggard, da schrjjver, naar de Vereenigde
Staten om verslag nit te brengen over de landbonw- en
nijverheidskoloniën, die hot Loger des Heils daar gesticht
heelt voor de o vei bevolking in de groote steden van de
Vereenigde Staten. Uil het Rbodes-fonds is eeu bjjdrage
geschonken ter bestrjjdinj van de kosten van het onderzoek.
Droevig. In de Brnsselsche voorstad Scbaerbeek
heeft een politie-agent gisternaoht een meisje aaagehon-
den, dat halfgekleed op straat liep. »Laat mjj met rnst,''
sprak zij. »Ziet ge dan met, dat ik de Koningin der
Nederlanden ben De agent begreep nn, dat bjj met
een krankzinnige te doen bad en onder voorwendsel van
der Koningin tot eeregeleida te willen dienen, bracht bij
haar naar het politiebureau, waar de ongelukkige, die
eene rjjke pachtersdochter uit den omtrek bleek te zijn,
voorloop'g in verzekerde bewaring bleef.
„VreeMdclIngenvcrkeeien de duinen
te Kgnond
Uit Esmond aan Zee wordt ons geschreven
Maandag j.l. werd in da Algemeene Vergadering der
Vereeniging tot bevordering van het Vreemdelingenver
keer te Egmond aan Zee de vraag besproken »Wat kan
er gedaan worden om het wegspoelen der dninen voor
Egtnond bjj hooge stormvloeden te voorkomeD Het
debat over deza vraag was zeer geanimeerd. Ieder was
overtuigd, dat een groot gevaar ons dorp bedreigt en dat
aan do Westzjjde ons bet Damocles zwaard boven bel
hoofd hangt. Er werd evenwel niet diep op de eigenlijke
kwestie ingegaan. Dat hier een zeewering zon moeten
aangelegd worden, daarover was men het algemeen eens,
maar wie die wering moest leggen stond nog niet zoo
onomstootelijk vast. De vergadering kwam tot het be
{Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden.)
XC.
We zijn dan goed en wel te Djokjakarta aangekomen
en namen onzen intrek in het bekende hotel «Centrum"
van de niet minder bekende «tante Lina."
Djokjakarta, beter nog Jogjakarta of op zijn Javaansch
Ngajogijakarta, lijkt me 'n allergezelligste lieve plaats,
en wat het Europeesche gedeelte betreft, veel mooier
dan Soerakarta. Het stadje ligt aan den voet van den
vuurspuwenden berg Merapi, op den rechteroever der
rivier Opak en 360 voet boven de oppervlakte der zee.
Het klimaat is verrukkelijk, niet te warm en niet te
koud, niet te vochtig ook en niet te droog. Naar ik
hoor worden de Europeanen hier door de bank dan ook
zeer oud, zonder echter hun geesteshelderheid en op
gewektheid te Jverliezen. Als 'n levend voorbeeld werd
me al dadelijk de bekende Dr. J. Groneman genoemd,
de man die thans, trots zijn 72 jaren, waarvan 31 te
Djocja doorgebracht, nog steeds met jeugdig vuur be
zield, arbeid levert, nuttigen arbeid voor hen, die Java
en zijn verleden willen bestudeeren.
Ngajogijakarta is de zetel van lngkang Sinoewoen en
Kandjeng Soeltan, Senapati Ingalaga, Abdoerrahman, Sajidin,
Panatcigama, Kalifcitoellah Hamengkoe Boewana, ingkang
djoemenemj kaping pitoe, wat op zijn Hollandsch zeggen
wil «Zijne Hoogheid de Sultan, de Opperbevelhebber in
den oorlog, de Dienaar van den Barmhartige, de Heer
van den eeredienst, de Regelaar van den godsdienst, de
Vertegenwoordiger van Allah, de Beheerscherder Wereld,
de zevende die regeert." Ge ziet, dat Hamengkoe, Boe
wana VII, zooals Zijne Hoogheid kortweg genoemd
wordt, in hoogdravende titels heelemaal niet onderdoet
voor Zijn Keizerlijken Neef Pakoe Boewana X te Soe
rakarta.
De Djocjasche Vorst moet 'n eerbiedwaardig grijsaard
zijn, die beter weet te imponeeren dan de Soesoehoenan.
De laatste is nog wat te jong, nog wat te speelsch en
vergeet tegenover Europeanen wel eens de noodige ma
jesteit te bewaren. Naar ik verneem is het Hof hier
dan ook zeer conservatief en moet het b.v. heel wat
moeilijker zijn dan op Solo, om met de Prinsen in meer
intieme aanraking te komen. Enfin, we blijven hier een
maandje en zullen dus zien wat we kunnen.
Jogjakarta bestaat uit 'n oud en 'n nieuw gedeelte.
Het oude wordt gevormd door eene aaneenschakeling
van dessa's (Javaansche dorpen), door de nette Chineesche
wijk, het ouderwetsche fort Rustenburg met daaromheen
breede, fraaie, goed beschaduwde wegen, waaraan weer
liggen het Residentiehuis met z^jne zoo belangwekkeden
simt eeu adres te richteu tot H. M. de Koningin met
eerbiedig verzoek het daarheen te willen leiden, dat het
gevaar van herhaling der ramp voor goed werd afgewend
Op voorBtel van het bestnor werd besloten dit besluit
nog niet dadeljjk nit te voeren. Het bostnnr toch vas
van mooning, dat men niet moest voornitloopon op de
besluiten, die het gemeentebestuur zou nemen. In de eerste
plaats toch geldt het hier een zniver gemeentebelang, waar
over het gemeentebestuur stellig wel een woordje zal
willen meespreken. Het werd daarom het brst geacht
een afwachtende bonding aan te nemen tot het bestnor
der gemeente heeft gesproken. De vergadering bleek het
met deze zienswijze eens te zijn en machtigde het bostnur
dan handelend op te treden als de tjjd daarvoor gekomen
is. Deze machtiging word door het bestnnr aanvaard, dat
de verzekering gaf te znllen wachten tot de zaak in den
gemeenteraad zal zjjn behandeld. Mocht daar besloten
worden zich tot de hooge rogeering te wenden, met ver
zoek van Rjjkswsge een zeewering aan te leggen, dan zal
dit verzoek gestennd worden door een adres van adhaesie
van de Vereeniging voor Vreemdelingenverkeer.
Hollands Noorderkwartier.
Den 22sten Maart zal deze vereeniging te Anna-Pau-
lowna haar voorjaars-vergaiering honden.
Rijks hengsten keuring.
Den 14den Februari zal deze keuring voor Noord_
Holland plaats hebben te Haarlem in de militaire manége
3?7ste Staatsloterij.
Amsterdam 25 Jan. De prgzen der Aardappelen
varen lieden als volgt
Geldersche blauwen f 1,90 a 2.id. gieltjes f 2.20 a
2.30, IJpolder jammen f 2.20 a 2.40, Friesche burgers f 1,40
a 1.50 id. bonten f 1.90 a 0.id. blanwo f 1.80 a 2.
Zeeuwsche bonten f 1.75 a 2.id. blauwe f 2.a 2.10,
id. Eigenheimers f 1.40 a 1.60 Zand Thomassen f 3.75
a 4.25, id. eigerheimers f 0.a 0.Dnitsche Hambur
gers f 0.a 0. Spniscbe pooters f 0.90 a 1.30, Malta
f 0.08 per kilo.
Aanv. 1 lading.
Amsterdam 25 Jan. Ter veemarkt alhier werden
heden aangevoerd 216 vette kalveren le kw. —0 ct.,
2e kwal. ct., 3e kwal. ot. per Kgr. 0 graskal
veren f 0 a 44 nuchtere kalveren f 7 a 10, 736
vette varkens, Hollandsche le kw. 41 a 42 ct., 2e en
3e kw. 39 a 40 ct., overzeesche en Geld. le kw. 40 a
41 ct., id. 2e en 3e kw. 37 a 38 ets., 0 schapen.
Schiedam, 25 Jan. Noteering Distillateurs f 10,Jenever
f 14,Bouwcommissie f 9i. Ruwe spiritus f 9,3/g Spoeling
Commissie f 1,30.
20 Januari. Groentemarkt te Broek op Langedijk.
wortelen
renzenbloemkool
roode kool
gele
witte
uien
bieten
rammenas
koolrapen
f-
1.40 a
0 a
9.a
1.60
22
18
per 50 K.G,
100 stuks
11.— a
7.— a
10.a
0.— a
3.a
26
7.50
18.—
0.—
3 50
50 K.G.
1000 stuk.
100
Boeddha-monumenten, de Protestantsche Kerk, de sociëteit
«de Vereeniging", het hotel Centrum, het Post-en Tele
graafkantoor, de officierswoningen, de Roomsch-Katho-
lieke Kerk, de Europeesche winkelbuurt en de Javaansche
Passer of Markt. Van het Hotel voert een weg zuidelijk
binnen twee minuten naar den Aloen-Aloen Lor of het
noordelijke voorplein van den Kraton.
Het Hotel «Centrum" van «Tante Lina" draagt zijn
naam dus wel met eere, we zijn hier overal vlak bij.
Het nieuwe gedeelte van de stad, Toegoe genaamd,
ligt noordelijk van den Chineeschen kamp, dicht bij het
groote nieuwe station van dien naam en doet denken
aan een gegoede Europeesche wijk te Weltevreden.
Het merkwaardigste van Jogjakarta is natuurlijk
evenals op Solo, de Kraton. We zijn er reeds 'n paar keer
door en langs gereden, doch zullen dit nog vele malen
moeten doen en ook tot de Probojoso of Dalem van Zijne
Hoogheid moeten doordringen, alvorens we 'n goede
beschrijving van een en ander zullen kunnen geven.
Ik ben erg blij, lezer, dat ik weer hier in de Vorsten
landen, in het hartje van Java zit. Als ik me ooit nog
eens voor goed in lndië ging vestigen, zou het nergens
anders wezen dan op Solo of Djocja, waar de Inlanders
van aanzienlijken huize toch zoo'n prettige vroolijkheid,
zoo'n vertier weten aan te brengen, zoo'n levendige,
bijna Europeesche drukte in de straten veroorzaken,
waar ze zoo trotsch en fier ook hun standpunt tegenover
den overheerscher handhaven, zonder daarbij, beleefd
als ze zijn, onze Westersche gevoeligheid te kwetsen.
Hier in de Vorstenlanden hoort men ook nooit van on
beschoft, arrogant optreden der Europeanen, hier wach
ten zij zich wel voor het kleinzielig grieven van den
overheerschte. Men kan hier als blanda verder gerust
met den Javaan omgaan, zonder daarom te worden be
sproken en verguisd door zijn eigen rasgenooten
Alhoewel ons hier veel al dadelijk aan Soerakarta
herinnert, zoo treft ons toch ook de typische Jogjasche
kleederdracht, geheel afwijkende van de Solosche. We
zien hier o. a. niemand zonder hoofddoek en de badjoe's
zijn kleurrijk met van voren twee lange slierpunten
(sordja's), terwijl vooral de lagere volksklasse hier beter
in de spullen zit. Het Hof is armer dan op Soerakarta,
doch het volk meer welvarend. De oorzaken van een en
ander zijn mij nu nog onbekend, doch 'k zal er wel
achter komen. Hier als op Solo zien we ze weer die
honderden prijaji's met hun verschillend gekleurde pa-
joengs (zonneschermen) achter zich aangedragen, zien
we ze weer die groepjes Kratonbeambten, zoo ingewichtig
uitvoerende den een of anderen last van het Hof, zien
we ze weer die equipage's van de Pangeran's en den
hoogen Adel of de sierlijke i uitergroepen der Pandji's
en Radhen's in hun kleurige dracht, de fraaie krissen in
den gordelHier als op Solo zijn we dus weer in poe-
ALKtlAAB, HODTTIIiNo. S4,
VERHUURT in zj.j&en brand- en inhraakvrijen kelder
Effecten en andere waarden.
De hnur per loket bedraagt:
f 12,voor een jaar.
f ft,voor drie maanden,
f 2.AO voor ééne maand of korter.
IfllIieoCEW
(ook in stnkben of onbespeelbaar) te koop gevraagd
tegen de hoogste waarde. Adres P. KüNZE, Prinae-
straat 43, den Haag.
een goed onderhonden
met 21 II.A., 3ft A, en c A, vruchtbaar
WEIliAID, in de SCHERMEER, gem. OUllORP met
AKBB1DKBSWONIXCI voor twee gezinnen.
Te bevragen bij den eigenaar D. GOVERS Wz., Scher-
meer, gem. Ondorp.
in de groote zaal der HARMONIE op Woensdag 1
Februari, 's avonds 8 nnr.
Spreekster i
Pres. der V. v. V. v. V.
Na afloop der lezing (half 10) gelegenheid tot be
zichtiging van door de Centrale Kenrings Commissie
goedgekeurde modellen van Kinder- en Dameskleeding.
Toegang leden vrij. Niet-leden 10 ets.
Waterdichte Schoollaarzen Overschoenen en
Vlltpantoffels, allen in ruime kenze voorradig bij
HOUTTlIa, ALHBAAB.
Verkrijgbaar bij de N V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h
Herns. Coster Zoon, Alkmaar.
tisch Oud-Java, met al z'n glorie en verborgen
smart. Ook hier te Djocja hebben ze het «Divida et
impera" toegepast, door het erkennen van een zooge-
naamden onafhankelijken Prins, Pakoe Alam of Spijker
des Heelals genoemd. De aanstaande titularis gaat op
het oogenblik nog op de H. B. S. te Semarang en de
belangen van het Huis worden zoolang behartigd door
zijn oom Prins Noto di Radja, een zeer ontwikkeld man,
die eindexamen heeft afgelegd.
Jammer genoeg heeft Pakoe Alam geen Legioen meer.
Ik zeg jammer, omdat de soldaatjes van Mangkoe Negoro
op Solo zoo'n goeden indruk bij me hebben achtergelaten
en ik 'n overtuigd voorstander van dergelijke Inlandsche
hulpkorpsen ben.
Zooals we vroeger reeds mededeelden, loopt de Vasten
Poeasa of Saum op zijn einde.
Dit vasten gedurende de maand Ramadhan, de negende
van het Mohammedaansche jaar, geldt in de Wet of
Sjariah als de vierde «zuil" of Ibadat van den Islam.
Deze «inzetting" heeft Mohammed aan de Joden en
Christenen ontleend en ze wordt in den Qoraan warm
aanbevolen, als eene aan Allah zeer welgevallige daad
en een der doeltreffendste middelen tot bereiking van
de zaligheid.
De bekende oriëntalist Sprenger heeft in zijn stan
daardwerk «Das Leben und die Lehre des Mohammed"
beweerd, dat de Profeet oorspronkelijk de Quadragesima
(den vastentijd der Christenen (Katholieken) gedurende
de veertig werkdagen aan Paschen voorafgaande)
had overgenomen en later daarvoor de Saum van dertig
dagen in de maand Ramadhan had vastgesteld om den
Islam geheel van het Christen- en Jodendom los te
maken.
De moslimsche schrijvers echter leggen de zaak juist
omgekeerd uit- Zij zeggen, dat de Ramadhan-\asten oor
spronkelijk ook voor de Christenheid verplichtend was,
maar aangezien deze maand nu eens in den kouden
wintertijd dan weer in den zomer viel, werd volgens
hen door de Kerk besloten, om voortaan steeds in de
Lente te vasten en als boete voor deze overtreding van
«Gods wil" een tiental extra-vastendagen aan het ver
plichte dertigtal toe te voegen. Die moslims schijnen
zich zeker te vergissen, want zoover ik m\j herinner,
wordt er in Holland ook wel eens in Januari of Februari
gevast.
Tot goed begrip van het Kratonfeest, dat we gaan
bijwonen, zal ik U in de volgende Penkras alle bijzon
derheden van de Poeasa mededeelen.
Jogjakarta. Lt. Clockener Brousson. b.d.
Stoomdr. v. Heruis. Coster Zoon, Alkmaar.
